Dünya’nın Kendi Ekseni Etrafındaki Hareketi

Dünya’nın Kendi Ekseni Etrafındaki Hareketi​

Dünya, kendi ekseni etrafındaki bir dönüşünü 24 saatte tamamlamaktadır. Bu süreye bir gün denir. Dünya, kendi ekseni etrafında döndükçe gece ve gündüz birbirini izler. Günün bir kısmında gece, bir kısmında gündüz yaşanır.

Dünya’nın aydınlık yerleri ile karanlık yerleri arasındaki sınıra aydınlanma çemberi denir. Dünya, kendi ekseni etrafında döndükçe aydınlanma çemberi sürekli yer değiştirir.

Şekil 1.2.1 Dünya kendi ekseni etrafında batıdan doğuya doğru döner.
Dünya, kendi ekseni etrafında batıdan doğuya dönmektedir (Şekil 1.2.1). Bu nedenle doğudaki yerlerde Güneş daha önce doğar ve daha önce batar. Diğer bir deyimle doğudaki yerlerde yerel saat daha ileridir. Bu durum aynı zamanda doğu ile batı arasında yerel saat farklarına neden olmaktadır.

Dünya’nın kendi ekseni etrafındaki hareketine bağlı olarak yeryüzündeki herhangi bir yere güneş ışınlarının düşme açısı gün boyunca değişmektedir. Buna bağlı olarak sıcaklık, gün boyunca değişmekte, günlük sıcaklık farkları ortaya çıkmaktadır.

Dünya’nın kendi ekseni etrafında dönüş hı zı, Ekvator’da yaklaşık 1670 km/saattir. Bu hız, Ekvator’dan kutuplara gidildikçe azalmaktadır. Bu nedenle Ekvator’dan kutuplara gidildikçe gurup ve tan süresi uzamaktadır.

Dünya’nın kendi ekseni etrafında dönmesine bağlı olarak rüzgârlar ve okyanus akıntılarında sapmalar gerçekleşir. Bu sapmanın yönü Kuzey Yarım Küre’de sağa, Güney Yarım Küre’de sola doğrudur.