Ebu Bekr bin Ebu Vefa Hayatı
Halep bolgesinde yetişen velilerden Hayatı hakkında fazla bilgi yoktur Doğum yeri ve tarihi belli değildir Babası Halep'te bir camide muezzinlik yapan salih bir zat idi Zamanın alimlerinden ve velilerinden ders alarak kemale geldi Kucukbuyuk herkese Allahu tealanın rızası icin nasihat etmeye başladı Alimlerden, salihlerden ve devlet adamlarından bircoğu sohbetlerine gelirdi Bir ara Şam'a gitti Orada Muhammed Zağbi ile goruştu Muhammed Zağbi, dunya sevgisini kalbinden cıkarmasını tavsiye etti O da dunyalık neyi varsa fakirlere dağıttı Sohbetlerinde bircok talebe yetişti
Halep alimlerinden Şeyh Omer Faradi, talebeleri ile mantık ilmini anlatan Şerhuşşemsiye isimli kitabı okutuyordu MevzU karışık hukumler olup, mantık ilminin en zor konularından idi Şeyh Omer bir yere gelince durakladı, uzun muddet duşundu Sonra talebelerine; Birlikte Şeyh EbU Bekr'in ziyaretine gidelim de gonlumuz, zihnimiz acılsındedi Talebeleri ile beraber Şeyh EbU Bekr'in huzUruna gitti Şeyh Omer daha bir şey sormadan Şeyh EbU Bekr bir şeyler anlatmaya başladı Şeyh Omer başı onunde anlatılanları dinledi Şeyh EbU Bekr'in konuşması bitince, Şeyh Omer talebeleri ile beraber medreseye dondu Talebelerine; Şeyhin anlattıklarını anladınız mı?diye sordu Talebeler anlamadık deyince; Şeyh EbU Bekr bana takıldığımız dersi anlattı Karışık kaidelerin şekillerini acıkladıdedikten sonra onun anlattıklarını talebelerine izah etti
Bir gun Şeyh EbU Bekr dergahda uyuyordu Yanında bir zat vardı O sırada bir seveni bir mikdar balmumu getirdi ve; Bu, Şeyh Efendinindirdedi Şeyhin yanındaki şahıs, Şeyhe gelen mumu kimse gormeden ateşte ısıtıp yumuşattıktan sonra beline koydu Biraz sonra EbU Bekr Efendi uyandı O zata; Elbisenin altındaki nedir?diye sordu O zat korkup, elbisesini actı ve belinde bir yılanın sarılı olduğunu gordu Buyuk bir korku ile elbisesini cıkarıp attı Bu sırada yılan mum olarak yere duştu Bunun uzerine Şeyh; Eğer onu alsaydın, seni sokardıdedi
DOMUZ COBANI
Kilis beldesinden bir kadının oğlu Frenk memleketinde esir duşmuştu Kadın, EbU Bekr Efendiye gelip oğlunun kurtulması icin dua istedi
EbU Bekr Efendi;
Demek ki oğlunun kurtulmasını istiyorsun? Oyleyse bana pirinc ile bir tavuk pişir getir, dedi
Kadın, pirinc ile bir tavuğu guzelce pişirip, getirdi
EbU Bekr Efendi; Kızıl HamUr!diye seslendi Yanına kızıl bir kopek geldi Tavuğu onun onune atıp;
Ye! dedi
Kopek tavuğu yedi Kadın bunu gorunce, ozen gostererek hazırladığı yemeğin kopeğe verilmesine uzuldu Kopek tavuğu bitirince, EbU Bekr Efendi, asasiyle işaret ederek;
Haydi şimdi git! dedi
Kopek dağlara doğru hızla gitti Aradan bir sure gecince EbU Bekr Efendi kadına;
Evine don! buyurdu
Kadın evine gidince oğlunun kapı onunde durduğunu gordu Nasıl kurtulduğunu sordu O da:
Frenk memleketinde esirdim Onlar beni domuz cobanı yaptılar Domuzların başında cobanlık yaparken, kırmızı bir kopek gelip bana hucUm etti Korkup kacmaya başladım Duşe kalka kacıyordum Nihayet duşup bayıldım Ayıldığımda kendimi Kilis yakınlarında buldum, dedi
Akrabaları ve annesi cok sevincli idi Annesi bazı hediyeler alıp, Şeyhin yanına gelmek icin yola cıktı Yolda talebeleri onu geri cevirerek, Şeyhin yanına girmesine izin vermediler Cunku EbU Bekr Efendi bu sırrın yayılmasını istemiyordu
EbU Bekr Efendi, 1583 (H991) senesinde vefat etti Namazı cok kalabalık bir cemaat tarafından kılındı Vefat ettiğinde seksen yaşlarında idi İri vucutlu, yuvarlak yuzlu, sevimli bir simaya sahipti İleri yaşlarında kuvvetli ve dipdiri idi Talebelerini yalnız sozleri ile değil, halleri ve işleri ile de terbiye ederdi Terbiyesi daha ziyade hal ile olurdu
ALLAHU TEALADAN HAYA ETMİYOR MUSUN?
Halep'te Şeyh Halid isminde bir zat vardı Şeyh EbU Bekr'in buyukluğune inanmazdı Kendisi fakir olup, Ulvaniyye tarikatı uzere camide insanlara nasihat ederdi Fakat Şeyh EbU Bekr'in hallerini iyi gormez; O, şeriate aykırı hareket ediyor, onun yanına gitmeyindiye devamlı kotulerdi Bir gun Haleb'e yeni bir vali tayin edildi Vali, Şeyh Halid'in vazlarını ve iyi hallerini duyunca, onun ziyaretine gitti Goruştuklerinde ona halini, ne ile gecindiğini sorunca, Şeyh Halid, serveti, bir maaşı olmadığını, sevenlerin, dostların yardımı ile gecindiğini, kimseden de bir şey istemediğini, mescidde muslumanlara nasihat etmekle meşgul olduğunu soyledi Bunun uzerine vali kulağına; Beni dinlersen İstanbul'a git Sultan, halini oğrenirse sana maaş bağlardedi Bu teklif Şeyh Halid'in hoşuna gitti Yol hazırlıklarını yaptığı sırada Şeyh EbU Bekr ziyaretine geldi Şeyh EbU Bekr kimseye gitmezdi Fakat o gun talebelerine; Kalkın Halidciğin ziyaretine gidelimdedi Mescidin onune gelince, iceri girmeden kapının onunde durdu Şeyh Halid bu ziyarete cok şaşırdı Şeyh EbU Bekr ona; Sana yaşını sormaya geldim Bana soyle kac yaşındasın?diye sorunca; Seksen yaşındayımdedi Bunun uzerine Şeyh EbU Bekr; Ey Halid! Sen bu zamana kadar hangi gun ac ve cıplak kaldın Nereye gidiyorsun Allahu tealadan haya etmiyor musun?deyince, Şeyh Halid'in gozunden yaşlar akmaya başladı ve; Beni ayıplama! Ben kararımdan vazgectimdedi Şeyh EbU Bekr'in buyukluğunu, Allahu tealanın veli bir kulu olduğunu anlayıp, o gunden sonra cok hurmet gosterdi O gune kadar soylediklerinden tovbe etti
Halep bolgesinde yetişen velilerden Hayatı hakkında fazla bilgi yoktur Doğum yeri ve tarihi belli değildir Babası Halep'te bir camide muezzinlik yapan salih bir zat idi Zamanın alimlerinden ve velilerinden ders alarak kemale geldi Kucukbuyuk herkese Allahu tealanın rızası icin nasihat etmeye başladı Alimlerden, salihlerden ve devlet adamlarından bircoğu sohbetlerine gelirdi Bir ara Şam'a gitti Orada Muhammed Zağbi ile goruştu Muhammed Zağbi, dunya sevgisini kalbinden cıkarmasını tavsiye etti O da dunyalık neyi varsa fakirlere dağıttı Sohbetlerinde bircok talebe yetişti
Halep alimlerinden Şeyh Omer Faradi, talebeleri ile mantık ilmini anlatan Şerhuşşemsiye isimli kitabı okutuyordu MevzU karışık hukumler olup, mantık ilminin en zor konularından idi Şeyh Omer bir yere gelince durakladı, uzun muddet duşundu Sonra talebelerine; Birlikte Şeyh EbU Bekr'in ziyaretine gidelim de gonlumuz, zihnimiz acılsındedi Talebeleri ile beraber Şeyh EbU Bekr'in huzUruna gitti Şeyh Omer daha bir şey sormadan Şeyh EbU Bekr bir şeyler anlatmaya başladı Şeyh Omer başı onunde anlatılanları dinledi Şeyh EbU Bekr'in konuşması bitince, Şeyh Omer talebeleri ile beraber medreseye dondu Talebelerine; Şeyhin anlattıklarını anladınız mı?diye sordu Talebeler anlamadık deyince; Şeyh EbU Bekr bana takıldığımız dersi anlattı Karışık kaidelerin şekillerini acıkladıdedikten sonra onun anlattıklarını talebelerine izah etti
Bir gun Şeyh EbU Bekr dergahda uyuyordu Yanında bir zat vardı O sırada bir seveni bir mikdar balmumu getirdi ve; Bu, Şeyh Efendinindirdedi Şeyhin yanındaki şahıs, Şeyhe gelen mumu kimse gormeden ateşte ısıtıp yumuşattıktan sonra beline koydu Biraz sonra EbU Bekr Efendi uyandı O zata; Elbisenin altındaki nedir?diye sordu O zat korkup, elbisesini actı ve belinde bir yılanın sarılı olduğunu gordu Buyuk bir korku ile elbisesini cıkarıp attı Bu sırada yılan mum olarak yere duştu Bunun uzerine Şeyh; Eğer onu alsaydın, seni sokardıdedi
DOMUZ COBANI
Kilis beldesinden bir kadının oğlu Frenk memleketinde esir duşmuştu Kadın, EbU Bekr Efendiye gelip oğlunun kurtulması icin dua istedi
EbU Bekr Efendi;
Demek ki oğlunun kurtulmasını istiyorsun? Oyleyse bana pirinc ile bir tavuk pişir getir, dedi
Kadın, pirinc ile bir tavuğu guzelce pişirip, getirdi
EbU Bekr Efendi; Kızıl HamUr!diye seslendi Yanına kızıl bir kopek geldi Tavuğu onun onune atıp;
Ye! dedi
Kopek tavuğu yedi Kadın bunu gorunce, ozen gostererek hazırladığı yemeğin kopeğe verilmesine uzuldu Kopek tavuğu bitirince, EbU Bekr Efendi, asasiyle işaret ederek;
Haydi şimdi git! dedi
Kopek dağlara doğru hızla gitti Aradan bir sure gecince EbU Bekr Efendi kadına;
Evine don! buyurdu
Kadın evine gidince oğlunun kapı onunde durduğunu gordu Nasıl kurtulduğunu sordu O da:
Frenk memleketinde esirdim Onlar beni domuz cobanı yaptılar Domuzların başında cobanlık yaparken, kırmızı bir kopek gelip bana hucUm etti Korkup kacmaya başladım Duşe kalka kacıyordum Nihayet duşup bayıldım Ayıldığımda kendimi Kilis yakınlarında buldum, dedi
Akrabaları ve annesi cok sevincli idi Annesi bazı hediyeler alıp, Şeyhin yanına gelmek icin yola cıktı Yolda talebeleri onu geri cevirerek, Şeyhin yanına girmesine izin vermediler Cunku EbU Bekr Efendi bu sırrın yayılmasını istemiyordu
EbU Bekr Efendi, 1583 (H991) senesinde vefat etti Namazı cok kalabalık bir cemaat tarafından kılındı Vefat ettiğinde seksen yaşlarında idi İri vucutlu, yuvarlak yuzlu, sevimli bir simaya sahipti İleri yaşlarında kuvvetli ve dipdiri idi Talebelerini yalnız sozleri ile değil, halleri ve işleri ile de terbiye ederdi Terbiyesi daha ziyade hal ile olurdu
ALLAHU TEALADAN HAYA ETMİYOR MUSUN?
Halep'te Şeyh Halid isminde bir zat vardı Şeyh EbU Bekr'in buyukluğune inanmazdı Kendisi fakir olup, Ulvaniyye tarikatı uzere camide insanlara nasihat ederdi Fakat Şeyh EbU Bekr'in hallerini iyi gormez; O, şeriate aykırı hareket ediyor, onun yanına gitmeyindiye devamlı kotulerdi Bir gun Haleb'e yeni bir vali tayin edildi Vali, Şeyh Halid'in vazlarını ve iyi hallerini duyunca, onun ziyaretine gitti Goruştuklerinde ona halini, ne ile gecindiğini sorunca, Şeyh Halid, serveti, bir maaşı olmadığını, sevenlerin, dostların yardımı ile gecindiğini, kimseden de bir şey istemediğini, mescidde muslumanlara nasihat etmekle meşgul olduğunu soyledi Bunun uzerine vali kulağına; Beni dinlersen İstanbul'a git Sultan, halini oğrenirse sana maaş bağlardedi Bu teklif Şeyh Halid'in hoşuna gitti Yol hazırlıklarını yaptığı sırada Şeyh EbU Bekr ziyaretine geldi Şeyh EbU Bekr kimseye gitmezdi Fakat o gun talebelerine; Kalkın Halidciğin ziyaretine gidelimdedi Mescidin onune gelince, iceri girmeden kapının onunde durdu Şeyh Halid bu ziyarete cok şaşırdı Şeyh EbU Bekr ona; Sana yaşını sormaya geldim Bana soyle kac yaşındasın?diye sorunca; Seksen yaşındayımdedi Bunun uzerine Şeyh EbU Bekr; Ey Halid! Sen bu zamana kadar hangi gun ac ve cıplak kaldın Nereye gidiyorsun Allahu tealadan haya etmiyor musun?deyince, Şeyh Halid'in gozunden yaşlar akmaya başladı ve; Beni ayıplama! Ben kararımdan vazgectimdedi Şeyh EbU Bekr'in buyukluğunu, Allahu tealanın veli bir kulu olduğunu anlayıp, o gunden sonra cok hurmet gosterdi O gune kadar soylediklerinden tovbe etti