Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, "2023 yılında ben Türkiye'de ithal et işini bitireceğim, bundan emin olabilirsiniz. Bu 2022 de olabilir, inşallah 2021'e de yetiştiririz." dedi.
Bakan Pakdemirli, TBMM Plan ve Bütçe Kurulunda, bakanlığının bütçesi üzerindeki görüşmelerde milletvekillerinin soruları yanıtladı.
Milletvekillerinin Sayıştay raporlarına yönelik tenkitleri üzerine Pakdemirli, Tarım ve Orman Bakanlığı üzere çok büyük bir teşkilatta geçiş devrinde sorunların olabileceğini söyledi.
Bu sorunların gelecek yıl da bu düzeyde olmasının kabul edilemez olduğunu belirterek, "Bu sorunlar bu düzeyde olursa takımdaki genel müdür arkadaşlarımla çalışma kaidelerini gözden geçiririm. Şu an geçiş periyodu, iki büyük bakanlık bir ortaya geldiği için kimi yerlerde eksiklikler olabilir fakat genel müdür ve ünite lideri arkadaşlarım eksiklikleri tamamlamak durumunda." sözünü kullandı.
Pakdemirli, bakanlığıyla ilgili ortaya atılan her tezin kolay bir karşılığı olduğuna dikkati çekerek, 300 tır et ithal edileceği haberlerinin yanlışsız olmadığını, yalnızca 300 tır karşılığında gümrük hizmet alım ihalesi yürütüldüğünü aktardı.
"KAYISIDA DA PİYASAYA GİRECEĞİZ"
Şimdiye kadar 65 ile gittiğini ve üreticinin karşısına çıkmaktan asla utanıp sıkılmadığını anlatan Pakdemirli, çiftçilere "buğday, arpa dikin, ne yapıp edip takviyeleri artıracağım" dediğini kaydetti.
Pakdemirli, verdiği kelamı tutarak, hem dayanakları artırdığını hem de buğdayı dünya fiyatlarıyla aldıklarını bildirerek, Toprak Mahsulleri Ofisinin (TMO), buğday ve arpa yanında, incir, fındık ve üzüm üzere eserlerde de piyasaya girdiğini anımsattı.
Gelecek yıl depoların hazır olması halinde kayısıda da piyasaya gireceklerini lisana getiren Pakdemirli, "Üreticinin lehine olan her işte, üretici harekete geçmeden evvel elimize çantamızı alıp yolumuza çıkmış oluyoruz. Açıkladığımız fiyatlardan herkes şad. Hem üreticiye kazandırıp hem de devlet kurumuna ziyan ettirmediğimiz için ikili memnuniyet oldu. Fındık, üzüm ve incir üzere eserlerde müdahale ederek piyasa fiyatını yükselttik." diye konuştu.
"STOKÇUYU KORUYAMAM"
TMO'nun Kamu İhale Kanunu'ndan muaf tutularak ithalat yapmasına imkan sağlayan düzenlemeye yönelik tenkitleri de yanıtlayan Pakdemirli, bu düzenlemenin ehemmiyetine işaret etti. Pakdemirli, patates örneğini vererek, iç piyasada patatesin bulunmadığı ve hasat vakti olmayan bir periyotta bu eserin ithal edilmesi gerektiğini tabir etti.
Vazifede olduğu sürece hasat periyodunda asla TMO'ya ithalat yaptırmayacağını vurgulayan Pakdemirli, "Tüketici şayet bir şeyi değerliye yiyorsa biz orada regülatif kuruluş olarak devreye gireriz. Bizim ana vazifemiz üreticiyi korumak ancak yanında tüketiciyi de kollayacağız. Üretici ziyanı yoksa, stokçunun elinde mal varsa, o vakit kusura bakmayın stokçuyu koruyamam. Geçen yıl soğanda ve patateste bunun eline düştük. Bunları izlemek için de eser takip masalarını kurduk." değerlendirmesinde bulundu.
Pakdemirli, Hal Yasası'yla kooperatiflerin ve üretici örgütlerinin öne çıkarılması, Perakende Yasası'yla da coğrafik işaretli ve küçük üreticiye ilişkin malların marketlere satılması gerektiğini önererek, "Ankara'nın Bala ilçesinde art tarlasında sebzesini üreten üretici, ulusal zincir mağazanın reyonuna eseri koyabiliyorsa, biz ortadaki lojistiği de başka işleri de çözeriz. Tohumdan çatala tüm zinciri takip ediyoruz ve edeceğiz. Bu hususta besin komitemiz var, o komitemizle Hazine ve Maliye ile Ticaret Bakanlarımızla bu işleri en düzgün halde koordine etmeye çalışıyoruz." dedi.
Et ithalatına yönelik tenkitlere de karşılık veren Pakdemirli, "Bakanlığım devrinde 1 kilogram dahi ithal et imzası atmadım, 1000 ton Bosna hariç. Onun dışında, benden önce yapılan ilişkilerin bir kısmı ithal edilmişti. Onların da mümkün mertebe hepsini iptal ettim." sözünü kullandı.
Pakdemirli, tarımda yapısal sorunlar bulunduğuna ve bu sorunların tahlilinin vakte yayılması gerektiğine işaret ederek, büyükbaş hayvanlarla ilgili bir sorunun tahlilinin, doğum aralıkları ve öteki etmenler düşünüldüğünde 3-3,5 yılı bulacağını anlattı.
Pakdemirli, şöyle devam etti:
"İnanın 2023 yılında ben Türkiye'de ithal et işini bitirceğim, bundan emin olabilirsiniz. Bu 2022 de olabilir, inşallah 2021'e de yetiştiririz. Bugün itibariyle bir gereksinim yok. Türkiye'ye et, Et ve Süt Kurumu (ESK) ithal ederse girer. Canlı hayvan da ya kasaplık ya da besilik olarak girer. Besilik hayvan da besilenir ve kısma girer. Bugün itibariyle besilik hayvanlarla ilgili de frene eksiksiz basmış durumdayız. Muhtaçlık olursa yaparız. Büsbütün frene bastık, 26 Ekim'den itibaren yeni denetim dokümanı vermiyoruz. Muhtaçlık olmadıkça da vermeyeceğiz. Denetim evrakını evvelce almış olanların gelişleri devam ediyor. Denetim evrakı yeni almak için kapımızı çalanlara 'evet' demiyoruz. Bu da besicinin kendini rahat hissetmesi için, fiyatların bir ölçü artması için bu ayarlamaları yapıyoruz. ESK olarak da stoklara mal çektik, bunları piyasaya vermek istemiyorum ki et fiyatları ucuzlamasın, besiciye ziyan vermeyelim diye bunu yapıyoruz. ESK bunu yurt dışı pazarlara satmak için müşteri arıyor."
ELEKTRİKLİ TRAKTÖR
Elektrikli traktörle ilgili John Deere'in Türkiye'den 10-15 sene geride olduğuna işaret eden Pakdemirli, "Bu Türkiye'nin başarısıdır. Türkiye bu bahiste trene birinci atlama lüksüne sahip olabilir. Çalışan, testleri yapılmış, prototipi bitirilmiş bir elektrikli traktör elimizde var. Bu işin seri üretimi için de Cumhurbaşkanımızın dediği üzere 'delikanlı' birilerini arıyoruz. İnşallah bu hususta birilerini cesaretlendirebilirsek biz bu işi yaptıracağız." tabirlerini kullandı.
Pakdemirli, elektrikli traktörün prototipini yapan firmadan 20-30 tane alabilmek için bir ihale planladıklarının altını çizerek, "Patlar motorlu traktörün paralarını nasıl alabiliriz diye planlarını yapıyoruz. Yani ötekinden daha ucuz değil ancak yakıt parası ödemiyoruz. Bu ihracat imkanları için son derece kıymetli." diye konuştu.
Tarımın içerisinde teknolojinin ve mekanizasyonun katılması gerektiğine işaret eden Pakdemirli, birebir vakitte aile işletmelerinin de yaşatılması gerektiğini anlattı.
Pakdemirli, milyonlarca lira takviye alan büyük işletmelerin olduğuna dikkati çekerek, küçük işletmelere biraz daha fazla takviye verilen bir sisteme geçilmesi gerektiğini kaydetti. Pakdemirli, destekleme modeliyle ilgili tarım şurasından bir karar çıkacağını düşündüğünü söyledi.
"ÜRETİCİM KESİNLİKLE DAHA FAZLA KAZANMALI"
Türkiye'nin bir ölçek sorunu olduğunu lisana getiren Pakdemirli, şunları kaydetti:
"Bizim ortalama işetme büyüklüğümüz 60 dönüm, Fransa'da 420, İngiltere'de 940 dönüm, buna karşın üretimde Avrupa'da ya 1. ya 2. oluyoruz. Yani pazarlamayı çok daha âlâ yapmamız lazım. Üretimde emeği olan üreticim kesinlikle daha fazla kazanmalı. Birebir vakitte tüketicimiz de kazanmalı. Birlik ve kooperatiflerin güzel iş yapanlarını ayıracağımız bir sistem yapmamız lazım."
Pakdemirli, besin güvenliği konusunda gerekli adımların atılmaya devam edeceğine dikkati çekerek, "Ispanakla ilgili, her kökün başında olma bahtımız yok. Mutlaka besin ilaçlarıyla bu işin alakası yok. Büsbütün yabani otların karışmasından kaynaklı bir durum. Mevzuyla alakalı bir soruşturma da açtık devam ediyor, sonucu istenirse paylaşırım." dedi. Pakdemirli, tağşişle gayretin devam ettiğini ve ilgili cezaların artırıldığını kelamlarına ekledi.
"TOPLUMSAL BİR HAREKET OLUŞTURDUĞU İÇİN ÇOK ANLAMLI"
"11 Milyon Ağaç; Bugün Fidan, Yarın Nefes" aktifliğine ait değerlendirmede bulunan Pakdemirli, orman teşkilatının her yıl milyonlarca fidan diktiğini lakin bu aktifliğin toplumsal bir hareket oluşturduğu için çok manalı olduğunu söyledi.
Pakdemirli, Bakanlığı müddetince en memnun olduğu günün 11 Kasım olduğunu söz ederek, bu aktiflikte emeği geçen, dayanak veren herkese teşekkür etti.
Kelam konusu aktiflik kapsamında okullarda fidan satıldığı argümanına ait Pakdemirli, okullara bu bahiste rastgele bir talimatlarının olmadığını vurgulayarak, "Biz yalnızca 'gelecegenefes.com' diye bir site açtık ve buradan bağış imkanı sağladık. Bizim için değerli olan fidanların sahiplenilmesi. Aktiflikle 1,5 milyon adet fidan dikilmiş oldu, 14 milyonun üzerinde fidan sahiplenildi. Hiçbir vakit bu işin pazarlamasına girmedik. İleride pazarlama yapar mıyız? Çok da düşünmüyorum." diye konuştu.
"ORMAN YANGINLARIYLA GAYRETTE ÇOK BAŞARILIYIZ"
Pakdemirli, orman yangınlarının nedeni ve söndürülme sistemlerine ait bir soru üzerine, yangınların bir şeyin sebebi değil, bir şeyin sonucu olduğunu söz etti.
Türkiye'nin orman yangınlarıyla çabada birinci olduğunu tabir eden Pakdemirli, "Türkiye orman yangınlarıyla uğraşta çok başarılı. Portekiz'in her yıl yüzde 3,3'ü yanar, Türkiye'de 10 binde 4'ü yanar. Fransa da bizden başarılı değildir, 10 binde 7'si yanar. Bizim 30 hava aracımız var, Fransa'nın 60. Nitekim orman teşkilatının dünyada eşi gibisi yoktur, 40 bin çalışanla bir kol, yeşil için mevti göze alır." diye konuştu.
Pakdemirli, yangınların ağır olduğu periyotta orman teşkilatını yalnız bırakmadığını ve her durum ve kaidede yanlarında olduğunu vurgulayarak, yangın esnasında yetkililerle helikopterden tespit çalışmaları yaparken tehlike atlattıklarını söyledi.
"THK'NİN BİZE YANGINLARDAKİ TESİRİ YÜZDE 8"
Orman yangınlarında Türk Hava Kurumunun uçaklarının kullanılmamasına ait bir soru üzerine Pakdemirli, 1 buçuk sene evvel kelam konusu uçaklara binmek istediğini fakat yetkililerden uçakların inançlı olmadığı için olumsuz karşılık aldığını lisana getirdi. Pakdemirli, emniyetli bulunmayan uçaklara işçinin binmesine müsaade verilemeyeceğine söyledi.
Pilotluk sertifikasını THK'den aldığını anımsatan Pakdemirli, "24 tane olan helikopter sayısını 30 adede çıkardık. Helikopterle 1 ton su atma maliyeti 1300 lira, THK uçaklarıyla 1 ton su atma maliyeti ise 8 bin lira. 20 yılda 130 milyon avro para verdik THK'ye. Bir yıl sırtımızdan indirdik diye ‘biz olsaydık farklı olurdu’ diyorlar. THK’nin bize yangınlardaki tesiri yüzde 8." sözünü kullandı.
Pakdemirli, THK uçaklarının uçmayla ilgili ilgili sorunu bulunduğuna işaret ederek, şunları kaydetti:
"Bu uçakların sertifikaları olabilir fakat Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü 3 yıllığına vermiş sertifikayı. Sivil Havacılık da durumunu bildiği için üzerine gitmiyor. Teknisyenler çalışmayan hurda uçağı yedek kesim yaptığını söylüyor, içinde motor olmayan uçaklar onlar. Dünyada havacılıkta bu türlü yol yok. Endüstriden uçak toplanmaz. THK'ye kayyum atandıktan sonra 'kurum olarak ayıp ettik' dediler. Dedim ki: 'Bugünkü koşullarda bu uçaklar uçacak üzere görünmüyor. Ya bunlara bir yenileme lazım yahut yeni uçak alın. Ya da biz envantere uçak alacaksak, THK işletsin size verelim.' Benim bir kurum kavgam filan yok. Başarılı teşkilatımı örseleyecek hareket olduğu vakit ben orada devreye girerim."
Bakan Pakdemirli'nin konuşmasının akabinde Tarım ve Orman Bakanlığı ile bağlı kuruluşların bütçesi kurulda kabul edildi.