Ergenlik, çocukluktan yetişkinliğe geçiş periyodudur. Fizikî değişimle birlikte, ruhsal ve cinsî olgunlaşma sürecidir. Seks hormonları dediğimiz östrojen ve testosteron hormonlarının artmaya başlaması ile birlikte, vücutta kimi belirtilerin ortaya çıkmasıdır. Ergenlik bulguları kızlarda ortalama 10, erkeklerde ise 12 yaş civarında başlar. Ergenliğin birinci bulgusu kızlarda göğüs gelişiminin başlamasıdır. Bazen buna koltuk altı-genital kesimdeki kıllanma eşlik edebilir. Erkeklerde ise birinci bulgu testis volümlerindeki artıştır. Umumide buna seste kalınlaşma ve genital-koltuk altı kıllanma da eşlik edebilmektedir.
Erken Ergenlik ve Belirtileri Nelerdir?
Ergenlik bulgularının erkeklerde 9, kızlarda 8 yaşından evvel başlaması erken ergenlik olarak tanımlanır. Kızlarda ekseriyetle göğüs tomurcuklanması ile başlar. Tomurcuklanma tek taraflı olabildiği üzere iki taraflı da başlayabilir. Erkeklerde birinci bulgu ise testislerin büyümesidir. Her iki cinste de büyüme ve gelişmenin hızlanması ile birlikte davranış değişiklikleri gözlenebilmektedir.
Erken Ergenliğin Sebeplerinden Laf Eder Misiniz?
Erken ergenlik tespit edilen tüm vakaların %15′inde, erkek evlatlarının %50′sinde er ken ergenliğe yol açan bir neden laf konu sudur. Alt ta yatan neden, dimağın hormon salgılayan nahiyelerinden kaynaklanan uygun huylu bir tümör olabileceği üzere daha nadir olarak di ğer dimağ tümörleri, yumurtalık ve testis tümörleri ve santral hudut sistemi illetleri da olabilir. Günümüzde erken ergenliğin endokrin bozucular olarak isimlendirilen ve hormonal istikrarları bozarak insan sıhhatini olumsuz yanda etkileyen unsurlarla bağlı olabileceği düşünülmektedir.
Büyüme hormonu eklenerek yetiştirilen meyveler (elma, portakal, çilek vb.) sebzeler (domates, brokoli, salatalık vb.), yeniden hormon (özellikle östrojen) eklenerek süratli büyütülen tavuklar ve onların yumurtaları, etler ve sütler çocuklarda hormon ikazını arttırmaktadır. Fast food şekli ve yapay sanayi eserleri ile beslenme alışkanlıkları tıpkı devranda obeziteye sebep olarak vücut yağ nispetini arttırmakta ve tekrar erken ergenliğe neden olabilmektedir.
Yapılan araştırmalarda biberon, saklama kapları, plastik tabaklar, oyuncaklar üzere polikarbonat bileşiği içeren plastik mamullerin de erken ergenliğe yol açtığı görülmektedir.
Zararlı kimyasallardan biri de diklorobenzendir. Çoklukla oda spreylerinde, güveler için kullanılan ilaçlarda ve klozetlere konulan koku önleyicilerde bulunan bu kimyasal husus, buharlaşarak basitçe solunan havaya karışmakta ve yeniden erken ergenliğe yol açabilmektedir.
Erken Ergenlik Teşhisi Nasıl Koyulur?
Tanı öncelikle klinik olarak konulmaktadır. Lakin ergenlik bulguları saptanan evlatta laboratuvar ve radyolojik tetkikler ile de tanı desteklenmelidir. Ergenliği uyaran hormonların dü zeyini ölçmek için kan örneği alınmakta, kemik yaşını pahalandırmak için el bilek grafısi çekilmektedir.
Kızlarda ergenliğin rahim üzerine tesirlerini ve yumurtalıklardaki deği şiklikleri görmek için ultrason ve dimağda hormon salgılayan bir tümör olup olmadığını görmek içinse manyetik rezonans görüntüleme ya da bilgisayarlı dimağ tomografisi çekilmektedir.
Ebeveyn evladında ne üzere belirtiler gördüğü takdirde tabibe başvurmalı, ya da evladı takip eden doktoru durumdan haberdar etmelidir.
Kız evlatlarında 8 yaşından evvel göğüslerde büyüme, erkek çocukla rında ise 9 yaştan evvel testislerde büyüme varlığında aile kesinlikle doktora başvurmalıdır. Göğüslerde ve testislerde büyüme olmadan, genital ve koltuk altı yerde kıllanma olması ise böbreküstü bezi marazlarının habercisi olabilmektedir. Kesinlikle ileri tetkik yapılması gerekmektedir.
Bu Mevzuyu Son Yıllarda Sıkça Duymaya Başladık. Erken Ergenlik Rahatsızlığında Bir Artış Mı Laf Konusu?
Ergenliğin başlama yaşı cinsiyet, ırk, iklim ve etraf koşulları, beslenme ve kalıtsal özelliklere nazaran farklılık gös termektedir. Son yüzyılda birçok memlekette, birinci adet görme yaşında ve ergenlik başlama yaşında erkene kayma saptanmıştır.
Ergenlik yaşı ortalama 16 yaştan, 11-12 lere düşmüştür. Bu yaş ortalaması düşmeye de devam etmektedir. Bunda endokrin bozucular diye isimlendirilen zararlı kimyasallar, tarım ve hayvancılıkta kullanılan hormonlar, plastiklerin içerdiği polikarbonat bileşikleri üzere birçok çevresel faktörde sorumlu tutulmaktadır. Bunun dışında, erken ergenliğin çağımızın marazı olan obezite ile de bağlı olduğu bilinmektedir.
Kids&Gourmet olarak dergimizde yayınladığımız yemek tanımlarında beyaz un, şeker, işlenmiş azık, kıvam arttırıcı, nişasta, jelatin, azık boyası, zeytinyağı ve tereyağı harici yağlar, mısır şurubu vb. eserler kullanmıyor başkaca kızartma, süratli pişirme, kavurma üzere usullerden de uzak durmaya çalışıyoruz.
Meskende Yemek Yapılmasını Teşvik Etmek Hedefimiz. Bu Bahiste Ana, Babalara Siz Neler Söylemek İstersiniz?
Evlatlarımıza yapacağımız en büyük yeterliliklerden biri, zararlı kimyasalları, hormonlu azıkları, ek hususlarını konutlarımızda kullanmamaktır. Meyve ve zerzevatları mevsiminde yemeli, mümkün olduğunca organik ve güzel tarımla üretilen azıkları tüketmeliyiz. Beyaz un bölgesine tam buğday unu, beyaz şeker konumuna esmer şekeri tercih etmeli, evlatlarımıza hane yemeği yeme alışkanlığı kazandırmalıyız. Fast food dediğimiz hazır ve süratli yemek alışkanlığı evlatlarımızda obeziteye yer hazırlamaktadır. Bu usul beslenmeden olabildiğince kaçınmalıyız.
Doktor Denetimi Olmadan İlaç Tasarrufu Katiyen Olmamalı Lakin Maatteessüf Hala Devam Ediyor. Bu İlaçlar Da Erken Ergenliğe Davetiye Çıkarıyor Olabilir Mi?
Doktor denetimi olmadan hiçbir ilaç kullanılmamalıdır. Bilhassa genç sporcular tarafından kas kitlesini ve performansı arttırmak için bilinçsizce kullanılan anabolik steroidler (sentetik hormon ilaçları) erken ergenliğe sebep olmaktadır. Lakin bununda ötesinde karaciğer hasarı yapmakta, kalp ve dimağ damar tıkanıklığı ile ölümlere yol açabilmektedir. Ailelerin bu bahiste bilinçli olmaları ve evlatlarını bu cins ilaçların zararları konusunda uyarmaları hayati kıymet taşımaktadır.
Erken Ergenlik Tedavisi Nasıl Yapılıyor?
Tedaviye başlamadan evvel altta yatan bir neden olup olmadığı araştırılmalıdır. Tüm vakaların %15′inde er ken ergenliğe yol açan bir neden laf konu sudur. Dimağ tümörü yahut yumurtalık tümörü üzere hormon salgılayan bir tümör varsa buna yönelik cerrahi tedavi yapılması gerekebilmektedir. Erken ergenlikle ilgili altta yatan bir neden bulunamayan vakalarda da cinsiyet hormonlarını baskılayıcı ilaç tedavisi uygulanmaktadır. Tedavide gaye ergenlik bulgularını durdurmak, eşlik eden süratli bü yümeyi denetim altına alarak evladın erişkin yaşta ulaşabileceği uzunluk po tansiyelini artırmaktır.
Son Olarak, Ailelere Ek Etmek İstediğiniz Tavsiyeleriniz Var Mı? (Bu Soru Opsiyoneldir)
Daha sağlıklı bir ömür sürmek ve sağlıklı nesiller yetiştirmek istiyorsak, kullandığımız saç spreyinden şampuana, evladımızın yemeğini sakladığımız kaplardan, sütünü koyduğumuz biberona kadar, konutumuzda kullandığımız arilik unsurlarına kadar tedbir almamız gerekmektedir. Zararları bilinen kimyasallar konusunda hassas davranarak, bu hususların tasarrufunu minimum seviyede tutmaya gayret göstermek hem kişisel, hem toplumsal hizmetimiz olmalıdır.
Erken Ergenlik ve Belirtileri Nelerdir?
Ergenlik bulgularının erkeklerde 9, kızlarda 8 yaşından evvel başlaması erken ergenlik olarak tanımlanır. Kızlarda ekseriyetle göğüs tomurcuklanması ile başlar. Tomurcuklanma tek taraflı olabildiği üzere iki taraflı da başlayabilir. Erkeklerde birinci bulgu ise testislerin büyümesidir. Her iki cinste de büyüme ve gelişmenin hızlanması ile birlikte davranış değişiklikleri gözlenebilmektedir.
Erken Ergenliğin Sebeplerinden Laf Eder Misiniz?
Erken ergenlik tespit edilen tüm vakaların %15′inde, erkek evlatlarının %50′sinde er ken ergenliğe yol açan bir neden laf konu sudur. Alt ta yatan neden, dimağın hormon salgılayan nahiyelerinden kaynaklanan uygun huylu bir tümör olabileceği üzere daha nadir olarak di ğer dimağ tümörleri, yumurtalık ve testis tümörleri ve santral hudut sistemi illetleri da olabilir. Günümüzde erken ergenliğin endokrin bozucular olarak isimlendirilen ve hormonal istikrarları bozarak insan sıhhatini olumsuz yanda etkileyen unsurlarla bağlı olabileceği düşünülmektedir.
Büyüme hormonu eklenerek yetiştirilen meyveler (elma, portakal, çilek vb.) sebzeler (domates, brokoli, salatalık vb.), yeniden hormon (özellikle östrojen) eklenerek süratli büyütülen tavuklar ve onların yumurtaları, etler ve sütler çocuklarda hormon ikazını arttırmaktadır. Fast food şekli ve yapay sanayi eserleri ile beslenme alışkanlıkları tıpkı devranda obeziteye sebep olarak vücut yağ nispetini arttırmakta ve tekrar erken ergenliğe neden olabilmektedir.
Yapılan araştırmalarda biberon, saklama kapları, plastik tabaklar, oyuncaklar üzere polikarbonat bileşiği içeren plastik mamullerin de erken ergenliğe yol açtığı görülmektedir.
Zararlı kimyasallardan biri de diklorobenzendir. Çoklukla oda spreylerinde, güveler için kullanılan ilaçlarda ve klozetlere konulan koku önleyicilerde bulunan bu kimyasal husus, buharlaşarak basitçe solunan havaya karışmakta ve yeniden erken ergenliğe yol açabilmektedir.
Erken Ergenlik Teşhisi Nasıl Koyulur?
Tanı öncelikle klinik olarak konulmaktadır. Lakin ergenlik bulguları saptanan evlatta laboratuvar ve radyolojik tetkikler ile de tanı desteklenmelidir. Ergenliği uyaran hormonların dü zeyini ölçmek için kan örneği alınmakta, kemik yaşını pahalandırmak için el bilek grafısi çekilmektedir.
Kızlarda ergenliğin rahim üzerine tesirlerini ve yumurtalıklardaki deği şiklikleri görmek için ultrason ve dimağda hormon salgılayan bir tümör olup olmadığını görmek içinse manyetik rezonans görüntüleme ya da bilgisayarlı dimağ tomografisi çekilmektedir.
Ebeveyn evladında ne üzere belirtiler gördüğü takdirde tabibe başvurmalı, ya da evladı takip eden doktoru durumdan haberdar etmelidir.
Kız evlatlarında 8 yaşından evvel göğüslerde büyüme, erkek çocukla rında ise 9 yaştan evvel testislerde büyüme varlığında aile kesinlikle doktora başvurmalıdır. Göğüslerde ve testislerde büyüme olmadan, genital ve koltuk altı yerde kıllanma olması ise böbreküstü bezi marazlarının habercisi olabilmektedir. Kesinlikle ileri tetkik yapılması gerekmektedir.
Bu Mevzuyu Son Yıllarda Sıkça Duymaya Başladık. Erken Ergenlik Rahatsızlığında Bir Artış Mı Laf Konusu?
Ergenliğin başlama yaşı cinsiyet, ırk, iklim ve etraf koşulları, beslenme ve kalıtsal özelliklere nazaran farklılık gös termektedir. Son yüzyılda birçok memlekette, birinci adet görme yaşında ve ergenlik başlama yaşında erkene kayma saptanmıştır.
Ergenlik yaşı ortalama 16 yaştan, 11-12 lere düşmüştür. Bu yaş ortalaması düşmeye de devam etmektedir. Bunda endokrin bozucular diye isimlendirilen zararlı kimyasallar, tarım ve hayvancılıkta kullanılan hormonlar, plastiklerin içerdiği polikarbonat bileşikleri üzere birçok çevresel faktörde sorumlu tutulmaktadır. Bunun dışında, erken ergenliğin çağımızın marazı olan obezite ile de bağlı olduğu bilinmektedir.
Kids&Gourmet olarak dergimizde yayınladığımız yemek tanımlarında beyaz un, şeker, işlenmiş azık, kıvam arttırıcı, nişasta, jelatin, azık boyası, zeytinyağı ve tereyağı harici yağlar, mısır şurubu vb. eserler kullanmıyor başkaca kızartma, süratli pişirme, kavurma üzere usullerden de uzak durmaya çalışıyoruz.
Meskende Yemek Yapılmasını Teşvik Etmek Hedefimiz. Bu Bahiste Ana, Babalara Siz Neler Söylemek İstersiniz?
Evlatlarımıza yapacağımız en büyük yeterliliklerden biri, zararlı kimyasalları, hormonlu azıkları, ek hususlarını konutlarımızda kullanmamaktır. Meyve ve zerzevatları mevsiminde yemeli, mümkün olduğunca organik ve güzel tarımla üretilen azıkları tüketmeliyiz. Beyaz un bölgesine tam buğday unu, beyaz şeker konumuna esmer şekeri tercih etmeli, evlatlarımıza hane yemeği yeme alışkanlığı kazandırmalıyız. Fast food dediğimiz hazır ve süratli yemek alışkanlığı evlatlarımızda obeziteye yer hazırlamaktadır. Bu usul beslenmeden olabildiğince kaçınmalıyız.
Doktor Denetimi Olmadan İlaç Tasarrufu Katiyen Olmamalı Lakin Maatteessüf Hala Devam Ediyor. Bu İlaçlar Da Erken Ergenliğe Davetiye Çıkarıyor Olabilir Mi?
Doktor denetimi olmadan hiçbir ilaç kullanılmamalıdır. Bilhassa genç sporcular tarafından kas kitlesini ve performansı arttırmak için bilinçsizce kullanılan anabolik steroidler (sentetik hormon ilaçları) erken ergenliğe sebep olmaktadır. Lakin bununda ötesinde karaciğer hasarı yapmakta, kalp ve dimağ damar tıkanıklığı ile ölümlere yol açabilmektedir. Ailelerin bu bahiste bilinçli olmaları ve evlatlarını bu cins ilaçların zararları konusunda uyarmaları hayati kıymet taşımaktadır.
Erken Ergenlik Tedavisi Nasıl Yapılıyor?
Tedaviye başlamadan evvel altta yatan bir neden olup olmadığı araştırılmalıdır. Tüm vakaların %15′inde er ken ergenliğe yol açan bir neden laf konu sudur. Dimağ tümörü yahut yumurtalık tümörü üzere hormon salgılayan bir tümör varsa buna yönelik cerrahi tedavi yapılması gerekebilmektedir. Erken ergenlikle ilgili altta yatan bir neden bulunamayan vakalarda da cinsiyet hormonlarını baskılayıcı ilaç tedavisi uygulanmaktadır. Tedavide gaye ergenlik bulgularını durdurmak, eşlik eden süratli bü yümeyi denetim altına alarak evladın erişkin yaşta ulaşabileceği uzunluk po tansiyelini artırmaktır.
Son Olarak, Ailelere Ek Etmek İstediğiniz Tavsiyeleriniz Var Mı? (Bu Soru Opsiyoneldir)
Daha sağlıklı bir ömür sürmek ve sağlıklı nesiller yetiştirmek istiyorsak, kullandığımız saç spreyinden şampuana, evladımızın yemeğini sakladığımız kaplardan, sütünü koyduğumuz biberona kadar, konutumuzda kullandığımız arilik unsurlarına kadar tedbir almamız gerekmektedir. Zararları bilinen kimyasallar konusunda hassas davranarak, bu hususların tasarrufunu minimum seviyede tutmaya gayret göstermek hem kişisel, hem toplumsal hizmetimiz olmalıdır.