Fransanın Afrikadaki somurgecilik faaliyetleri
Fransanın Afrikaya uyguladığı guc
Afrika'da en erken somurgecilik faaliyetine başlayan ulke Fransa'dır1830'da Cezayir'i işgal eden Fransa,1845'lerden itibaren Senegal,Gine ve Batı Afrika kıyılarından icerilere doğru ilerlemeye başladı ve ilerlemesini batıdoğu istikametinde Buyuk Sahra'nın kuzey ve guneyinde surdurdu
1881de Tunusu işgal ettikten sonra bugunku Mali,Cad,Nijer ve Orta Afrika Cumhuriyeti topraklarını ele gecirip Batı Sudanı tamamen denetimine alan Fransa,daha sonra Gabon ve Kongo bolgelerinde keşifler yapan İtalya asıllı Savorgnan de Brazzanın ceşitli kabile şefleriyle yaptığı anlaşmalara,bu seyahate mali destek sağlamış olduğu gerekcesiyle sahip cıktı ve Gabondan doğuya doğru ilerlemeye başladıJeanBaptiste Marchand yonetimindeki Fransız ordusu Batı udanda aşodaya ulaştığında burada bulunan İngilizlerle catışma durumuna geldi,ancak anlaşmazlık Madagaskarın Fransaya bırakılması,Fransanın da Batı Sudan dan vazgecmesi suretiyle halledildi (1898)Kongo nehrinin ağzı konusunda Fransa ile Belcika arasında baş gosteren anlaşmazlık,Berlin Konferansı'nda nehrin sağ tarafı Fransa'ya bırakılarak halledilirken,Dahomey (bugunku Benin) ve Fildişi Sahili de Fransa'nın somurgeleri arasına katıldıIDunya Savaşı oncesinde Fas'ı işgal eden (1912) ve savaş sonrasında da Almanya'nın somurgelerinden Kamerun'u ele geciren Fransa,boylece kıtanın ucte birini teşkil eden Kuzey ve Batı Afrika topraklarının hemen hemen tamamını denetimi altına almış olduGuney bolgelerinde somurgesi bulunmayan Fransa,Doğu Afrika'da da Suveyş Kanalı'nın acılmasından (1869) sonra stratejik onemi artan Afrika boynuzundaki İtalya ve İngiltere ile boluştuğu Somali kıyılarından,bugunku Cibuti topraklarına (Fransız Somalisi) sahipti
Afrika'da doğrudan yonetim ve asimilasyona dayalı bir idare kuran Fransa,somurgelerini iki ayrı federasyon halinde teşkilatlandırdıSenegal,Moritanya,Yukarı SenegalNijerYukarı Volta (Burkina Faso),Fildişi Sahili,Nijer,Gine ile Daomey'i bunyesinde toplayan ve başşehri Dakar olan Fransız Ekvatoral Afrikası da1910'da;Gabon,Fransız Kongosu (Brazzaville),,UbangiŞari (Orta Afrika Cumhuriyeti) ve Cad somurgelerini bir araya topladıFransa;somurgelerini Paris'ten yonetmeye calıştığından,idari teşkilatta mahalli kadrolara yer vermediBuralardaki insanları Fransız vatandaşlığına almakla eraber onların medeni ve siyasi haklarını kullanmalarına ortam hazırlamadıSadece anavatana aktarılacak ekonomik cıkarlarla ilgilenen Fransa,siyaset ve eğitim alanında uyguladığı asimilasyon ilkesi sebebiyle milli değerleri unutturup,yerine kendi kultur ve değer hukumlerini yerleştirmeye calıştıFakat buna rağmen,1939'da Fransız Batı Afrika'sında ki on beş milyon nufus icerisinde,sadece 2136 ki fransız vatandaşlığını kabul etmiş bulunuyorduFransa,somurgelere Fransızlar'ın yerleştirilmeside ve bunların yonetiminde gorev almalarında hassas davranırken yerli aydınların,kabile şeflerinin ve diğer ileri gelenlerin toplum uzerindeki etkilerini de silemeye calıştı
Fransanın Afrikaya uyguladığı guc
Afrika'da en erken somurgecilik faaliyetine başlayan ulke Fransa'dır1830'da Cezayir'i işgal eden Fransa,1845'lerden itibaren Senegal,Gine ve Batı Afrika kıyılarından icerilere doğru ilerlemeye başladı ve ilerlemesini batıdoğu istikametinde Buyuk Sahra'nın kuzey ve guneyinde surdurdu
1881de Tunusu işgal ettikten sonra bugunku Mali,Cad,Nijer ve Orta Afrika Cumhuriyeti topraklarını ele gecirip Batı Sudanı tamamen denetimine alan Fransa,daha sonra Gabon ve Kongo bolgelerinde keşifler yapan İtalya asıllı Savorgnan de Brazzanın ceşitli kabile şefleriyle yaptığı anlaşmalara,bu seyahate mali destek sağlamış olduğu gerekcesiyle sahip cıktı ve Gabondan doğuya doğru ilerlemeye başladıJeanBaptiste Marchand yonetimindeki Fransız ordusu Batı udanda aşodaya ulaştığında burada bulunan İngilizlerle catışma durumuna geldi,ancak anlaşmazlık Madagaskarın Fransaya bırakılması,Fransanın da Batı Sudan dan vazgecmesi suretiyle halledildi (1898)Kongo nehrinin ağzı konusunda Fransa ile Belcika arasında baş gosteren anlaşmazlık,Berlin Konferansı'nda nehrin sağ tarafı Fransa'ya bırakılarak halledilirken,Dahomey (bugunku Benin) ve Fildişi Sahili de Fransa'nın somurgeleri arasına katıldıIDunya Savaşı oncesinde Fas'ı işgal eden (1912) ve savaş sonrasında da Almanya'nın somurgelerinden Kamerun'u ele geciren Fransa,boylece kıtanın ucte birini teşkil eden Kuzey ve Batı Afrika topraklarının hemen hemen tamamını denetimi altına almış olduGuney bolgelerinde somurgesi bulunmayan Fransa,Doğu Afrika'da da Suveyş Kanalı'nın acılmasından (1869) sonra stratejik onemi artan Afrika boynuzundaki İtalya ve İngiltere ile boluştuğu Somali kıyılarından,bugunku Cibuti topraklarına (Fransız Somalisi) sahipti
Afrika'da doğrudan yonetim ve asimilasyona dayalı bir idare kuran Fransa,somurgelerini iki ayrı federasyon halinde teşkilatlandırdıSenegal,Moritanya,Yukarı SenegalNijerYukarı Volta (Burkina Faso),Fildişi Sahili,Nijer,Gine ile Daomey'i bunyesinde toplayan ve başşehri Dakar olan Fransız Ekvatoral Afrikası da1910'da;Gabon,Fransız Kongosu (Brazzaville),,UbangiŞari (Orta Afrika Cumhuriyeti) ve Cad somurgelerini bir araya topladıFransa;somurgelerini Paris'ten yonetmeye calıştığından,idari teşkilatta mahalli kadrolara yer vermediBuralardaki insanları Fransız vatandaşlığına almakla eraber onların medeni ve siyasi haklarını kullanmalarına ortam hazırlamadıSadece anavatana aktarılacak ekonomik cıkarlarla ilgilenen Fransa,siyaset ve eğitim alanında uyguladığı asimilasyon ilkesi sebebiyle milli değerleri unutturup,yerine kendi kultur ve değer hukumlerini yerleştirmeye calıştıFakat buna rağmen,1939'da Fransız Batı Afrika'sında ki on beş milyon nufus icerisinde,sadece 2136 ki fransız vatandaşlığını kabul etmiş bulunuyorduFransa,somurgelere Fransızlar'ın yerleştirilmeside ve bunların yonetiminde gorev almalarında hassas davranırken yerli aydınların,kabile şeflerinin ve diğer ileri gelenlerin toplum uzerindeki etkilerini de silemeye calıştı