Geçmişten bugüne radyolar
Iletişim teknolojilerinin gelişmesi ve benzer anda, pek fazla dilde yayın yapan ve adeta dünyanın tamamını kapsayan hudut ötesi radyoların artışı ile toplumlara ulaşma ve etkileme süreci de gitgide artarak kolaylaşmıştır Ülkelerin milletlerarası yayınlama yapan radyoları, bir anlamda temsil ettikleri ülkenin dünyaya yönelik sesi olup, masraflarını karşılayan ülkelerin ifade aracı olma işlevini taşımaktadır Bu yazının esas amacı, yabancı ülkelere karşın radyoların tarihsel gelişiminden yola çıkarak ve alana karşın literatür taramasına dayalı olarak, o dönemde ve günümüzün değişen koşullarında (özellikle ortaya çıkan bambaşka politik tabloda) işlevlerini eleştirel bir perspektifle irdelemektir
Çalışmada, uluslararası radyolar İkinci Dünya Savaşı öncesi, Savaş, Soğuk Savaş ve günümüz almak üzere ayrı dönemler çerçevesinde incelenmiştir Uluslararası radyo yayınları incelendiğinde, kamusal yayınlama kuruluşu kökenli oluşları göze çarpan olup, radyo yayınları, Maxwell, Murdoch, AOLTime Warner, Sony vd gibi büyük gruplar için uygun gözükmemektedir Avrupa ’da Hachette veya ABD ’de Capital CitiesABC gibi bir takım girişimlerin açık havada radyo, hâlâ büyük grupların denetimi dışındadır
Buna neden olan etkenlerin başında, radyonun her şeyden önce yerel bir irtibat arabulucu olması, insanların topluluklarına bağlı hizmet ve enformasyon beklemesi ile kendi ortamlarıyla bütünleşen istasyonlara güvenmesi yer almaktadır Radyo, ihtiraslı gönüllerin iletişim arabulucu olup, genellikle medya profesyonelleri ile kolaylıkla bağdaşmamaktadır
Bu ise büyük radyo gruplarını, özerk ve fazla özel yetenekler isteyen bu irtibat aracında zorlamaktadır Kaldı ki radyo, uluslar arası büyük bir gruba bağlı olduğunda genel olarak verimsizleşmektedir(Pierra,1992:238) 1947 ’den 1960 ’a dek oysa yıllar, kısa dalgada yayınlama yapan büyük milletlerarası radyoların gelişimine tanık olmuştur Bu radyoların tartma sıralarının hesabında yayın saatleri, vericilerin gücü, amaç ülkelerin sayısı, kullanılan dalga uzunlukları gibi öbür kriterler ortaya çıkabilse de 70 ’li yılların sonundan günümüze kadar dereceye giren radyolar terbiyesizce şöyle sıralanabilir: British Broadcasting Company World Service (BBC Word Service): Haftada 43 dilde, 1120 saatle ulaştığı 143 milyon dinleyicisi olup bütçesi 280 milyon dolardır Voice of America (VOA) : Haftada 51 dilde, 870 saatle ulaştığı 91 milyon dinleyicisi olup, bütçeşi 106 milyon dolardır Deutsche Welle (DW) : Haftada 36 dilde, 718 saatle ulaştığı 28 milyon dinleyicisi olup, bütçesi 3366 milyon dolardır Radio France International (RFI) : Haftada 20 dilde, 313 saatle ulaştığı 45 milyon dinleyicisi olup, bütçesi 1256 milyon dolardır Şiddet ve etkinlik bakımından yukarıda belirtilmiş radyoların aralarında bulunan Türkiye ’nin Sesi Radyosu ’nu incelediğimizde ise, Türkiye ’de birincil dış yayının, 5 kw gücünde Ankara Radyosu ’ndan yapıldığını görmekteyiz *
Iletişim teknolojilerinin gelişmesi ve benzer anda, pek fazla dilde yayın yapan ve adeta dünyanın tamamını kapsayan hudut ötesi radyoların artışı ile toplumlara ulaşma ve etkileme süreci de gitgide artarak kolaylaşmıştır Ülkelerin milletlerarası yayınlama yapan radyoları, bir anlamda temsil ettikleri ülkenin dünyaya yönelik sesi olup, masraflarını karşılayan ülkelerin ifade aracı olma işlevini taşımaktadır Bu yazının esas amacı, yabancı ülkelere karşın radyoların tarihsel gelişiminden yola çıkarak ve alana karşın literatür taramasına dayalı olarak, o dönemde ve günümüzün değişen koşullarında (özellikle ortaya çıkan bambaşka politik tabloda) işlevlerini eleştirel bir perspektifle irdelemektir
Çalışmada, uluslararası radyolar İkinci Dünya Savaşı öncesi, Savaş, Soğuk Savaş ve günümüz almak üzere ayrı dönemler çerçevesinde incelenmiştir Uluslararası radyo yayınları incelendiğinde, kamusal yayınlama kuruluşu kökenli oluşları göze çarpan olup, radyo yayınları, Maxwell, Murdoch, AOLTime Warner, Sony vd gibi büyük gruplar için uygun gözükmemektedir Avrupa ’da Hachette veya ABD ’de Capital CitiesABC gibi bir takım girişimlerin açık havada radyo, hâlâ büyük grupların denetimi dışındadır
Buna neden olan etkenlerin başında, radyonun her şeyden önce yerel bir irtibat arabulucu olması, insanların topluluklarına bağlı hizmet ve enformasyon beklemesi ile kendi ortamlarıyla bütünleşen istasyonlara güvenmesi yer almaktadır Radyo, ihtiraslı gönüllerin iletişim arabulucu olup, genellikle medya profesyonelleri ile kolaylıkla bağdaşmamaktadır
Bu ise büyük radyo gruplarını, özerk ve fazla özel yetenekler isteyen bu irtibat aracında zorlamaktadır Kaldı ki radyo, uluslar arası büyük bir gruba bağlı olduğunda genel olarak verimsizleşmektedir(Pierra,1992:238) 1947 ’den 1960 ’a dek oysa yıllar, kısa dalgada yayınlama yapan büyük milletlerarası radyoların gelişimine tanık olmuştur Bu radyoların tartma sıralarının hesabında yayın saatleri, vericilerin gücü, amaç ülkelerin sayısı, kullanılan dalga uzunlukları gibi öbür kriterler ortaya çıkabilse de 70 ’li yılların sonundan günümüze kadar dereceye giren radyolar terbiyesizce şöyle sıralanabilir: British Broadcasting Company World Service (BBC Word Service): Haftada 43 dilde, 1120 saatle ulaştığı 143 milyon dinleyicisi olup bütçesi 280 milyon dolardır Voice of America (VOA) : Haftada 51 dilde, 870 saatle ulaştığı 91 milyon dinleyicisi olup, bütçeşi 106 milyon dolardır Deutsche Welle (DW) : Haftada 36 dilde, 718 saatle ulaştığı 28 milyon dinleyicisi olup, bütçesi 3366 milyon dolardır Radio France International (RFI) : Haftada 20 dilde, 313 saatle ulaştığı 45 milyon dinleyicisi olup, bütçesi 1256 milyon dolardır Şiddet ve etkinlik bakımından yukarıda belirtilmiş radyoların aralarında bulunan Türkiye ’nin Sesi Radyosu ’nu incelediğimizde ise, Türkiye ’de birincil dış yayının, 5 kw gücünde Ankara Radyosu ’ndan yapıldığını görmekteyiz *
