Hangi Bölgede Ne Yetişir?
Türkiye'deki tarım ürünleri
Türkiye'de bölgelere göre hangi tarım ürünleri yetişir?
Güzel Türkiyemizin hangi bölgedeki bereketli topraklarında neler yetişir
TAHILLAR
Buğday:Ilk yetişme döneminde (ilkbaharda) yağış ister Olgunlaşma ve hasat döneminde kuraklık gerekirBu özelliğinden dolayı Karadeniz kıyılarında tarımı yapılamaz
Ayrıca düşük sıcaklıklardan nedeniyle Doğu Anadolu Bölgesinin yüksek yerlerinde tarımı yapılamaz Bunların dıştan bütün bölgelerimizde tarımı yapılabilirYazlık ve kışlık almak üzere 2ye ayrılır
Buğday üretimi iklimdeki karasızlıktan nedeniyle bazı yıllar artarken, bir takım yıllar düşer böylece üretimin az olduğu yıllar dıştan satın alırız,üretimin artı olduğu yıllar dışarıda satarızÜretimin azami olduğu bölgemiz İç Anadolu Bölgesidir
(Marmara,Akdeniz,Güneydoğu,Karadeniz,Ege, Doğu Anadolu) İl olarak azami Konya,Ankara ve Adanadır
Arpa:Soğuğa ve sıcağa dayanıklıdır Bundan nedeniyle buğdayın yetişebildiği her yerde yetişir Hem düşük sıcaklıktan nedeniyle buğdayın yetişemediği Doğu Anadolunun yüksek yerlerinde de tarımı yapılabilir Imal maksimum İç Anadolu Bölgesinde gerçekleşir(yaklaşık %40ı) Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgeleri izler
Mısır:Yetişme döneminde bol su ister Bundan dolayı yurdumuzda sulama imkanı olan tüm yeniden tarımı yapılabilir Yağ elde edilmeye başlandıktan sonradan tarımı Akdeniz Bölgesinde hızla gelişmiştir
Bugün mısır üretimimizin yarısına yakını Akdeniz Bölgesinden elde edilir (Adana çevresi başta gelir) Üretimde 2 bölge Karadeniz Bölgesidir (Buğdayın yerine tarımı yapılmaktadır) Alan halkının temel besin maddesi olduğundan ticarette değeri yoktur
Çeltik(Pirinç:Çeltik ilk çimlenme döneminde bol su ister Hasat döneminde kuraklık gerekir
Yurdumuzun sıcaklık şartları çeltik tarımına elverişlidir Fakat su sorunu vardır Bu sebeple tarımı çay kenarlarında gelişmiştir Çeltik tarım alanlarında sivrisinek fazla geliştiğinden ekim alanları devletin kontrolündedir (yerleşim birimleri çevresinde tarımına müsaade edilmemektedir)
Üretimde en büyük paya sahip bölgemiz Marmara Bölgesidir Ilk Kez Edirne ilimiz gelmektedir Hem Balıkesir , Çanakkale ve Bursa çevrelerinde de tarımı yapılır
Üretimde ikinci bölge Karadeniz Bölgesidir Ilk Önce Samsun elde etmek üzere, Çorum, Sinop, Kastamonu çevresinde tarımı gelişmiştir
Akdeniz bölgesinde Silifke ve Amik ovaları önemli çeltik ekim alanıdır
Üretimimiz tatmin edici olmadığından ithal etmekteyiz
Çavdar: Serin yayla iklimi ister Yem sanayisinde kullanılır azami tarımı İç Anadolu Bölgesinde gelişmiştir
Yulaf:Gıda sanayinde,hayvan yemi olarak ve yüksek alkollü içeceklerin imalinde kullanılırÜretimde İç Anadolu Ilk sıradadır
BAKLAGİLLER
Nohut: Birincil yetişme döneminde yağış ister Hasat döneminde kuraklık gerekir Yurdumuz iklim şartları başlıca nohut tarımına elverişlidir en fazla tarımı İç Anadolu Bölgesinde yapılmaktadır Bu bölgemizi Akdeniz ve Ege Bölgeleri takip etmektedir
Mercimek: Kuraklığa dirençli olduğu için en fazla tarımı G Doğu Anadolu Bölgesinde gelişmiştir Mercimek üretimimizin yarıdan fazlası bu bölgeden karşılanır (kırmızı mercimek) Üretimde ikinci bölgemiz İç Anadolu Bölgesidir(yeşil mercimek)
Fasulye: Yurdumuzda sulandırma imkanı olan her yerde tarımı yapılabilir Üretimde en büyük paya sahip bölgemiz İç Anadoludur
SANAYİ BİTKİLERİ
1Tütün: Kıraç arazilerde yetişebilir Birincil yetişme döneminde su ister sonra mutlaka kuraklık olmalı Bütün bölgelerimizde tarımı yapılabilir
Ancak nitelikli tütün yetiştirilmesi nedeniyle ekim alanları devlet tarafından sınırlandırılmıştır
Üretimde 1 Ege Bölgesidir ( Manisa, İzmir, Açık Fikirli, Muğla, Denizli ve Uşak çevresi)
2 GDoğu Anadolu Bölgesi 3Karadeniz Bölgesidir
2Şeker Pancarı: Yurdumuzda tarımı 1925 yılında Uşakta başlamıştır (ilk fabrika Uşakta 1926 yılında kuruldu) Bugün fabrikaların kurulduğu baştan tarımı yapılmaktadır Belirtilen iklim ve toprak ricası yoktur Sulandırma imkanı olan baştan tarımı yapılabilir Üretimde 1 İç Anadolu Bölgesidir
Şpancarı tarladan söküldükten daha sonra kısa bir süre sonra işlenmesi gerektiğinden tarımı fabrikalar çevresinde yapılır Hem pancar küspesi hayvan yemi olarak kullanıldığı için buralarda besi hayvancılığı da gelişmiştir
Kıyı bölgelerimizde tarımı yapılmaz Sebebi buralarda daha pozitif kazanç getiren ürünlere öncelik verilmesidir
3Pamuk:Alüvyal toprakları sever Ayrıca yüksek sıcaklığa gereklilik duyar Yetişme döneminde bol su, hasat döneminde kuraklık gerekir Üretimde 1Güneydoğu Anadolu Bölgesir(en fazla ŞUrfa Çevresi) Gap ile birlikte tarımı tez gelişmektedir
2Ege Bölgesi (kıyıdaki tüm çökme ovalarında), 3Akdeniz Bölgesi (ilk olarak Adana olmak üzere Hatay, İçel, Antalya Çevresi), Keza Marmara Bölgesinde Balıkesir, Bursa ve Çanakkale çevresi ile Doğu Anadolu Bölgesinde etrafı dağlarla taraflı çukur alanlarda tarımı yapılır(Elazığ ve Iğdır çevresi)
4Çay: Tropikal iklim bitkisidir Bol ve ahenkli yağış ister Bulutlu gün sayısı pozitif olmalıdır Kışlar ılık
geçmelidir
Yurdumuzda en iyi yetişme şartlarını Doğu Karadeniz Bölümünde bulmuştur Bugün Rize ilk kez olmak üzere Ordudan Gürcistan sınırına kadar olan kıyı kesimde tarımı yapılmaktadır Yurdumuzda çay tarımı Cumhuriyetin ilanından sonra başlamıştır (1924) Çay tarımının tamamı Karadeniz bölgesindedir
5Zeytin: Akdeniz iklim bitkisidir Ancak Akdeniz Bölgesinde tarımı pozitif gelişmemiştir Daha pozitif kazanç getiren ürünlere öncelik tanınmasından nedeniyle Bugün üretimde;
1 Ege Bölgesi (Kıyı Ege Bölümündeki ova ve kenarlarında, Manisa, Kültürlü, İzmir, Muğla , Denizli çevresi)
2 Marmara BölgesiGüney Marmara kıyıları (en kaliteli sofralık zeytin bu bölgeden Gemlik çevresinden elde edilir)
3 Akdeniz Bölgesi (Antalya çevresi en fazla)
Ayrıca Doğu Karadenizde Çoruh vadi oluğunda (Artvin) ve Goğu Anadolu Bölgesinde GAntep çevresinde tarımı yapılır
Zeytinin periyodik üretim özelliğinden nedeniyle; imal bir yıl artı , bir yıl azdır
Dünya zeytin üretiminde İtalya , İspanya ve Yunanistan'dan sonra 4 sıradayız
6Günebakan: Birincil yetişme döneminde su , hasat döneminde kuraklık ister Bundan nedeniyle Doğu Karadeniz kıyıları hariç bütün bölgelerimizde sulandırma ile tarımı yapılır Üretimde 1 Marmara Bölgesi (Ergene Bölümü) 2 Karadeniz Bölgesi (Orta Karadeniz) 3 İç Anadolu Bölgesidir
7Haşhaşoğu Karadeniz kıyıları hariç bütün bölgelerimizde tarımı yapılabilir Ancak uyuşturucu elde edildiği için üretimi devlet kontrolündedir Bugün ilk olarak Afyon elde etmek üzere Kütahya, Uşak, Denizli, Burdur, Isparta, Konya çevresinde tarımı yapılır Yiyecek sanayisinde ve tıpta narkoz yapımında kullanılır
Bu üretimin büyük bir bölümü Ege Bölgesinden elde edilir
8Anason:Alkollü içeceklere koku saptamak nedeniyle ve bitkisel nehir olarak kullanılırImal alanları ise Marmara,Ege ve Akdenizdir
9KetenKenevir:Başlıca ikisi bir anılmaktadır
Keten:Tohumları badana sanayinde kullanılır
(bezir yağı elde edilir)Liflerinden kot ve keten kumaşı yapımında kullanılırTamamına yakını Marmara Bölgesinde üretilir
Kenevir:Lifleri ketene göre daha barbar olan bu bitki çuval,paspas halat yapımında kullanılırayrıca bir türünden (hint keneviri)uyuşturucu elde edildiği için üretimi devlet kontrolün dedirÜretimin tamamına yakını Batı Karadeniz Bölümünden elde edilir
10Soya Fasulyesi:Önceleri daha çok Doğu Karadenizde OrduGiresun çevresinde tarımı yapılırdı 1982 yılından sonra yağ sanayisinde kullanılmaya başlanılınca tarımı Akdeniz Bölgesinde hızla gelişmiştir Kısa sürede geliştiği için bölgede ikinci mahsul olarak yetiştirilir Adana ilk önce edinmek üzere İçel, Hatay çevresinde tarımı gelişmiştir Türkiye üretiminin yaklaşık % 90ını Akdeniz Bölgesi karşılar
11Susam:Sıcak iklim bitkisidir Yurdumuzda başta GDoğu Anadolu Bölgesi olmak üzere Akdeniz ve Ege Bölgelerinde tarımı yapılır Yağ elde edilir Ayrıca helva yapımında kullanılır
ÖTEKI TARIM ÜRÜNLERİ
Yer Fıstığı: Akdeniz iklim şartlarında iyi yetişmektedir en fazla tarımı Akdeniz bölgesinde Adana çevresinde gelişmiştir(%91) Ayrıca GDoğu Anadolu Bölgesinin batısında, Ege Bölgesinde Muğla Manisa ve Aydın çevresi, G Marmara Bölümünde Balıkesir, Çanakkale çevresinde tarımı yapılır Çerez olarak tüketildiği gibi yağ da elde edilir
*
Türkiye'deki tarım ürünleri
Türkiye'de bölgelere göre hangi tarım ürünleri yetişir?
Güzel Türkiyemizin hangi bölgedeki bereketli topraklarında neler yetişir
TAHILLAR
Buğday:Ilk yetişme döneminde (ilkbaharda) yağış ister Olgunlaşma ve hasat döneminde kuraklık gerekirBu özelliğinden dolayı Karadeniz kıyılarında tarımı yapılamaz
Ayrıca düşük sıcaklıklardan nedeniyle Doğu Anadolu Bölgesinin yüksek yerlerinde tarımı yapılamaz Bunların dıştan bütün bölgelerimizde tarımı yapılabilirYazlık ve kışlık almak üzere 2ye ayrılır
Buğday üretimi iklimdeki karasızlıktan nedeniyle bazı yıllar artarken, bir takım yıllar düşer böylece üretimin az olduğu yıllar dıştan satın alırız,üretimin artı olduğu yıllar dışarıda satarızÜretimin azami olduğu bölgemiz İç Anadolu Bölgesidir
(Marmara,Akdeniz,Güneydoğu,Karadeniz,Ege, Doğu Anadolu) İl olarak azami Konya,Ankara ve Adanadır
Arpa:Soğuğa ve sıcağa dayanıklıdır Bundan nedeniyle buğdayın yetişebildiği her yerde yetişir Hem düşük sıcaklıktan nedeniyle buğdayın yetişemediği Doğu Anadolunun yüksek yerlerinde de tarımı yapılabilir Imal maksimum İç Anadolu Bölgesinde gerçekleşir(yaklaşık %40ı) Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgeleri izler
Mısır:Yetişme döneminde bol su ister Bundan dolayı yurdumuzda sulama imkanı olan tüm yeniden tarımı yapılabilir Yağ elde edilmeye başlandıktan sonradan tarımı Akdeniz Bölgesinde hızla gelişmiştir
Bugün mısır üretimimizin yarısına yakını Akdeniz Bölgesinden elde edilir (Adana çevresi başta gelir) Üretimde 2 bölge Karadeniz Bölgesidir (Buğdayın yerine tarımı yapılmaktadır) Alan halkının temel besin maddesi olduğundan ticarette değeri yoktur
Çeltik(Pirinç:Çeltik ilk çimlenme döneminde bol su ister Hasat döneminde kuraklık gerekir
Yurdumuzun sıcaklık şartları çeltik tarımına elverişlidir Fakat su sorunu vardır Bu sebeple tarımı çay kenarlarında gelişmiştir Çeltik tarım alanlarında sivrisinek fazla geliştiğinden ekim alanları devletin kontrolündedir (yerleşim birimleri çevresinde tarımına müsaade edilmemektedir)
Üretimde en büyük paya sahip bölgemiz Marmara Bölgesidir Ilk Kez Edirne ilimiz gelmektedir Hem Balıkesir , Çanakkale ve Bursa çevrelerinde de tarımı yapılır
Üretimde ikinci bölge Karadeniz Bölgesidir Ilk Önce Samsun elde etmek üzere, Çorum, Sinop, Kastamonu çevresinde tarımı gelişmiştir
Akdeniz bölgesinde Silifke ve Amik ovaları önemli çeltik ekim alanıdır
Üretimimiz tatmin edici olmadığından ithal etmekteyiz
Çavdar: Serin yayla iklimi ister Yem sanayisinde kullanılır azami tarımı İç Anadolu Bölgesinde gelişmiştir
Yulaf:Gıda sanayinde,hayvan yemi olarak ve yüksek alkollü içeceklerin imalinde kullanılırÜretimde İç Anadolu Ilk sıradadır
BAKLAGİLLER
Nohut: Birincil yetişme döneminde yağış ister Hasat döneminde kuraklık gerekir Yurdumuz iklim şartları başlıca nohut tarımına elverişlidir en fazla tarımı İç Anadolu Bölgesinde yapılmaktadır Bu bölgemizi Akdeniz ve Ege Bölgeleri takip etmektedir
Mercimek: Kuraklığa dirençli olduğu için en fazla tarımı G Doğu Anadolu Bölgesinde gelişmiştir Mercimek üretimimizin yarıdan fazlası bu bölgeden karşılanır (kırmızı mercimek) Üretimde ikinci bölgemiz İç Anadolu Bölgesidir(yeşil mercimek)
Fasulye: Yurdumuzda sulandırma imkanı olan her yerde tarımı yapılabilir Üretimde en büyük paya sahip bölgemiz İç Anadoludur
SANAYİ BİTKİLERİ
1Tütün: Kıraç arazilerde yetişebilir Birincil yetişme döneminde su ister sonra mutlaka kuraklık olmalı Bütün bölgelerimizde tarımı yapılabilir
Ancak nitelikli tütün yetiştirilmesi nedeniyle ekim alanları devlet tarafından sınırlandırılmıştır
Üretimde 1 Ege Bölgesidir ( Manisa, İzmir, Açık Fikirli, Muğla, Denizli ve Uşak çevresi)
2 GDoğu Anadolu Bölgesi 3Karadeniz Bölgesidir
2Şeker Pancarı: Yurdumuzda tarımı 1925 yılında Uşakta başlamıştır (ilk fabrika Uşakta 1926 yılında kuruldu) Bugün fabrikaların kurulduğu baştan tarımı yapılmaktadır Belirtilen iklim ve toprak ricası yoktur Sulandırma imkanı olan baştan tarımı yapılabilir Üretimde 1 İç Anadolu Bölgesidir
Şpancarı tarladan söküldükten daha sonra kısa bir süre sonra işlenmesi gerektiğinden tarımı fabrikalar çevresinde yapılır Hem pancar küspesi hayvan yemi olarak kullanıldığı için buralarda besi hayvancılığı da gelişmiştir
Kıyı bölgelerimizde tarımı yapılmaz Sebebi buralarda daha pozitif kazanç getiren ürünlere öncelik verilmesidir
3Pamuk:Alüvyal toprakları sever Ayrıca yüksek sıcaklığa gereklilik duyar Yetişme döneminde bol su, hasat döneminde kuraklık gerekir Üretimde 1Güneydoğu Anadolu Bölgesir(en fazla ŞUrfa Çevresi) Gap ile birlikte tarımı tez gelişmektedir
2Ege Bölgesi (kıyıdaki tüm çökme ovalarında), 3Akdeniz Bölgesi (ilk olarak Adana olmak üzere Hatay, İçel, Antalya Çevresi), Keza Marmara Bölgesinde Balıkesir, Bursa ve Çanakkale çevresi ile Doğu Anadolu Bölgesinde etrafı dağlarla taraflı çukur alanlarda tarımı yapılır(Elazığ ve Iğdır çevresi)
4Çay: Tropikal iklim bitkisidir Bol ve ahenkli yağış ister Bulutlu gün sayısı pozitif olmalıdır Kışlar ılık
geçmelidir
Yurdumuzda en iyi yetişme şartlarını Doğu Karadeniz Bölümünde bulmuştur Bugün Rize ilk kez olmak üzere Ordudan Gürcistan sınırına kadar olan kıyı kesimde tarımı yapılmaktadır Yurdumuzda çay tarımı Cumhuriyetin ilanından sonra başlamıştır (1924) Çay tarımının tamamı Karadeniz bölgesindedir
5Zeytin: Akdeniz iklim bitkisidir Ancak Akdeniz Bölgesinde tarımı pozitif gelişmemiştir Daha pozitif kazanç getiren ürünlere öncelik tanınmasından nedeniyle Bugün üretimde;
1 Ege Bölgesi (Kıyı Ege Bölümündeki ova ve kenarlarında, Manisa, Kültürlü, İzmir, Muğla , Denizli çevresi)
2 Marmara BölgesiGüney Marmara kıyıları (en kaliteli sofralık zeytin bu bölgeden Gemlik çevresinden elde edilir)
3 Akdeniz Bölgesi (Antalya çevresi en fazla)
Ayrıca Doğu Karadenizde Çoruh vadi oluğunda (Artvin) ve Goğu Anadolu Bölgesinde GAntep çevresinde tarımı yapılır
Zeytinin periyodik üretim özelliğinden nedeniyle; imal bir yıl artı , bir yıl azdır
Dünya zeytin üretiminde İtalya , İspanya ve Yunanistan'dan sonra 4 sıradayız
6Günebakan: Birincil yetişme döneminde su , hasat döneminde kuraklık ister Bundan nedeniyle Doğu Karadeniz kıyıları hariç bütün bölgelerimizde sulandırma ile tarımı yapılır Üretimde 1 Marmara Bölgesi (Ergene Bölümü) 2 Karadeniz Bölgesi (Orta Karadeniz) 3 İç Anadolu Bölgesidir
7Haşhaşoğu Karadeniz kıyıları hariç bütün bölgelerimizde tarımı yapılabilir Ancak uyuşturucu elde edildiği için üretimi devlet kontrolündedir Bugün ilk olarak Afyon elde etmek üzere Kütahya, Uşak, Denizli, Burdur, Isparta, Konya çevresinde tarımı yapılır Yiyecek sanayisinde ve tıpta narkoz yapımında kullanılır
Bu üretimin büyük bir bölümü Ege Bölgesinden elde edilir
8Anason:Alkollü içeceklere koku saptamak nedeniyle ve bitkisel nehir olarak kullanılırImal alanları ise Marmara,Ege ve Akdenizdir
9KetenKenevir:Başlıca ikisi bir anılmaktadır
Keten:Tohumları badana sanayinde kullanılır
(bezir yağı elde edilir)Liflerinden kot ve keten kumaşı yapımında kullanılırTamamına yakını Marmara Bölgesinde üretilir
Kenevir:Lifleri ketene göre daha barbar olan bu bitki çuval,paspas halat yapımında kullanılırayrıca bir türünden (hint keneviri)uyuşturucu elde edildiği için üretimi devlet kontrolün dedirÜretimin tamamına yakını Batı Karadeniz Bölümünden elde edilir
10Soya Fasulyesi:Önceleri daha çok Doğu Karadenizde OrduGiresun çevresinde tarımı yapılırdı 1982 yılından sonra yağ sanayisinde kullanılmaya başlanılınca tarımı Akdeniz Bölgesinde hızla gelişmiştir Kısa sürede geliştiği için bölgede ikinci mahsul olarak yetiştirilir Adana ilk önce edinmek üzere İçel, Hatay çevresinde tarımı gelişmiştir Türkiye üretiminin yaklaşık % 90ını Akdeniz Bölgesi karşılar
11Susam:Sıcak iklim bitkisidir Yurdumuzda başta GDoğu Anadolu Bölgesi olmak üzere Akdeniz ve Ege Bölgelerinde tarımı yapılır Yağ elde edilir Ayrıca helva yapımında kullanılır
ÖTEKI TARIM ÜRÜNLERİ
Yer Fıstığı: Akdeniz iklim şartlarında iyi yetişmektedir en fazla tarımı Akdeniz bölgesinde Adana çevresinde gelişmiştir(%91) Ayrıca GDoğu Anadolu Bölgesinin batısında, Ege Bölgesinde Muğla Manisa ve Aydın çevresi, G Marmara Bölümünde Balıkesir, Çanakkale çevresinde tarımı yapılır Çerez olarak tüketildiği gibi yağ da elde edilir
*
