HepatitB enfeksiyonu nedir ?
Kara SarılıkB virüsünün neden olduğu, ilk olarak karaciğerde irin ve karaciğer hücre hasarıyla seyreden bir hastalıktır HepatitB virüsü; karaciğere yerleşir Yalnız insanlarda hastalık yapabilen bir DNA virüsüdür Virüsler dışarıda metabolik hastalıklar, toksik ve karaciğerde kanlanmayı bozan, ilaçlar, bazı bakteriler, parazitler ve bir takım diğer virüslerle gelişen rahatsızlık veya enfeksiyonlar sırasında da akut viral hepatit gelişebilir
HBV enfeksiyonunun dünyada ve Türkiye'deki durumu nedir ?
HBV enfeksiyonu tüm dünyada epeyce yaygındır Dünyada her sene 50 milyon kişi HBV ile enfekte olmakta ve bugünkü sayılarla dünya nüfusunun 25'i (2 milyar) bu virüsle enfekte olmuş durumdadır Her sene HBV'ye tabi nedenlerle 12 milyon insan ölmekte ve dünyada 350 milyon insan bu virüsün taşıyıcısıdır
Ülkemizde her sene 200 bin birey bu virüsle enfekte olmaktadır ve her üç kişiden birisi bu enfeksiyonu geçirmiştir Ülkemizde 335 milyon kişi bu virüsün taşıyıcısıdır
HBV enfeksiyonuna yakalanma riski kimlerde daha fazladır?
HBV enfeksiyonu için herkes eşdeğer derecede tehlike taşımaz Bazı insanlarda, hastalarda ve gruplarda enfeksiyon daha sık görülür HBV enfeksiyonu için risk içeren gruplar şunlardır:
a) Sağlık Durumu personeli,
b) Fazla sayıda kan transfüzyonu yapılan hastalar,
c) Hemofili ve hemodiyaliz hastaları,
d) HBV içeren birey ile benzer evi paylaşanlar,
e) Aniden fazla cinsel partneri olan heteroseksüeller,
f) Homoseksüel ve biseksüel erkekler,
g) Damar içi uyuşturucu kullananlar,
h) Kişisel hijyenin iyi olmadığı bakım evi, yurt ve cezaevi gibi yerlerde yaşayanlar,
ı) HBsAg pozitif anneden doğan bebekler
HBV nasıl bulaşır?
HBV dört yolla bulaşır:
a) Kan veya kan taşıyan sıvıların zedelenmiş deri ya da mukoza ile teması sonucu (perkütan ya da parenteral bulaşma),
b) İnsandan insana zedelenmiş deri ya da mukoza yoluyla (horizontal bulaşma),
c) Cinsel yolla,
d) Annenin kanının veya kanlı sıvılarının bebeğe zedelenmiş derisi ya da mukozası yoluyla ya da göbek kordonu aracılığıyla geçmesi ile (doğum esnasında) bulaşı
HBV enfeksiyonunun kuluçka peryodu alınan virüs miktarına ve kişinin immün sisteminin direncine yan olarak 45180 gün (sıradan 6090 gün) aralarında değişir
HBV enfeksiyonunda rahatsızlık belirtileri nelerdir ?
HBV enfeksiyonunda; enfeksiyon sık ancak rahatsızlık enderdir Virüsü alanların yaklaşık %5065'in de hiç bir hastalık belirtisi gelişmeden enfeksiyonu geçirir Virüsle enfekte olanların yaklaşık %3050'inde kırıklık, yorgunluk, hafif ateş, mide bulantısı, karın ağrısı, eklem ve kas ağrıları gibi yakınma ve bulgular gelişir Çocukların %10'undan azında, erişkinlerin %3050'inde sarılık görülebilir Virüsle enfekte olanların %1'inden daha azında enfeksiyon akut karaciğer yetmezliği ile ilerleyici ve şiddetli bir gidiş gösterir Akut enfeksiyonun yaklaşık 16 haftalık klinik seyri vardır Bu sırada hastalarda değişen derecelerde karaciğer enzimleri ve kan hücrelerinin felaket ürününde çoğalma gözlenir
HBV enfeksiyonunun çocuk ve erişkinlerde seyri nasıldır?
Akut enfeksiyon çocuklarda erişkinlere tarafından daha hafif ve belirti vermeden seyreder Oysa bebeklerin immün sistemi nedeniyle enfeksiyon erişkinlere kadar daha pozitif oranda kronikleşmeye eğilimlidir Yenidoğanların %510'unda, 15 yaş grubundaki çocukların %70'inde, erişkinlerin ise %9095'inde virüs 6 ay içinde vücuttan temizlenerek bağışıklık gelişir Akut enfeksiyon erişkinlerin yalnızca
%510'unda kronikleşirken, yenidoğanların
%9095'inde, çocuk ve ergenlerin
%30'unda kronikleşir ve virüs taşıyıcısı olur
Bu hastaların kronik karaciğer hastalıkları yönünden bilirkişi doktorlar göre izlenmesi gerekir Kronik karaciğer hastalıkları geliştiğinde µinterferon tedavisi kullanılabilir, ancak başarısı sınırlıdır
HBV taşıyıcısı kimlere denir ?
Akut enfeksiyondan sonradan 6 ay içinde virüse karşı bağışıklık geliştirmeyen, virüsü ya da virüs proteinlerini kanlarında içeren kişilere taşıyıcı denir Öncelikle, bu kişiler virüsün sağlıklı bireylere bulaşmasında kaynaktırlar Ayrıca bu kişilerde kronik faal hepatit, siroz ve karaciğer kanseri gibi kronik karaciğer hastalıklarının gelişme riski yüksektir Kronik hepatitB ile karaciğer kanseri (primer hepatosellüler karsinoma) gelişmesi arasında sıkı bir ilişki vardır Kronik virüs taşıyıcılarında primer hepatosellüler karsinoma gelişme riski taşıyıcı olmayanlara göre 200 kat fazladır Kronik HBV taşıyıcıları ile virüsün bulaşma yollarından birisi ile temas edenlere yalnızca aşı gerçekleştirmek tatmin edici koruyuculuğu sağlar
HBV enfeksiyonundan nasıl korunuruz ?
Enfeksiyondan korunmanın en emin ve güvenilir yolu kara sarılıkB aşısı yaptırmaktır Kara SarılıkB aşısı gen teknolojisi ile maya ya da memeli hücrelerinde üretildiklerinden son derece güvenilirdir ve bu nesil enfeksiyonların bulaşmasına neden olmaz HepatitB aşının kanser yaptığı söylentisi yanlıştır Bütün tersine aşı ile hepatitB enfeksiyonundan korunulmazsa, HBV alınması ile böyle bir riske girmek laf konusudur Karaciğer IltihabıB aşısı virüsle karşılaşmadan önce veya karşılaştıktan daha sonra kullanılabilir Her iki durumda da koruyucudur
*
Kara SarılıkB virüsünün neden olduğu, ilk olarak karaciğerde irin ve karaciğer hücre hasarıyla seyreden bir hastalıktır HepatitB virüsü; karaciğere yerleşir Yalnız insanlarda hastalık yapabilen bir DNA virüsüdür Virüsler dışarıda metabolik hastalıklar, toksik ve karaciğerde kanlanmayı bozan, ilaçlar, bazı bakteriler, parazitler ve bir takım diğer virüslerle gelişen rahatsızlık veya enfeksiyonlar sırasında da akut viral hepatit gelişebilir
HBV enfeksiyonunun dünyada ve Türkiye'deki durumu nedir ?
HBV enfeksiyonu tüm dünyada epeyce yaygındır Dünyada her sene 50 milyon kişi HBV ile enfekte olmakta ve bugünkü sayılarla dünya nüfusunun 25'i (2 milyar) bu virüsle enfekte olmuş durumdadır Her sene HBV'ye tabi nedenlerle 12 milyon insan ölmekte ve dünyada 350 milyon insan bu virüsün taşıyıcısıdır
Ülkemizde her sene 200 bin birey bu virüsle enfekte olmaktadır ve her üç kişiden birisi bu enfeksiyonu geçirmiştir Ülkemizde 335 milyon kişi bu virüsün taşıyıcısıdır
HBV enfeksiyonuna yakalanma riski kimlerde daha fazladır?
HBV enfeksiyonu için herkes eşdeğer derecede tehlike taşımaz Bazı insanlarda, hastalarda ve gruplarda enfeksiyon daha sık görülür HBV enfeksiyonu için risk içeren gruplar şunlardır:
a) Sağlık Durumu personeli,
b) Fazla sayıda kan transfüzyonu yapılan hastalar,
c) Hemofili ve hemodiyaliz hastaları,
d) HBV içeren birey ile benzer evi paylaşanlar,
e) Aniden fazla cinsel partneri olan heteroseksüeller,
f) Homoseksüel ve biseksüel erkekler,
g) Damar içi uyuşturucu kullananlar,
h) Kişisel hijyenin iyi olmadığı bakım evi, yurt ve cezaevi gibi yerlerde yaşayanlar,
ı) HBsAg pozitif anneden doğan bebekler
HBV nasıl bulaşır?
HBV dört yolla bulaşır:
a) Kan veya kan taşıyan sıvıların zedelenmiş deri ya da mukoza ile teması sonucu (perkütan ya da parenteral bulaşma),
b) İnsandan insana zedelenmiş deri ya da mukoza yoluyla (horizontal bulaşma),
c) Cinsel yolla,
d) Annenin kanının veya kanlı sıvılarının bebeğe zedelenmiş derisi ya da mukozası yoluyla ya da göbek kordonu aracılığıyla geçmesi ile (doğum esnasında) bulaşı
HBV enfeksiyonunun kuluçka peryodu alınan virüs miktarına ve kişinin immün sisteminin direncine yan olarak 45180 gün (sıradan 6090 gün) aralarında değişir
HBV enfeksiyonunda rahatsızlık belirtileri nelerdir ?
HBV enfeksiyonunda; enfeksiyon sık ancak rahatsızlık enderdir Virüsü alanların yaklaşık %5065'in de hiç bir hastalık belirtisi gelişmeden enfeksiyonu geçirir Virüsle enfekte olanların yaklaşık %3050'inde kırıklık, yorgunluk, hafif ateş, mide bulantısı, karın ağrısı, eklem ve kas ağrıları gibi yakınma ve bulgular gelişir Çocukların %10'undan azında, erişkinlerin %3050'inde sarılık görülebilir Virüsle enfekte olanların %1'inden daha azında enfeksiyon akut karaciğer yetmezliği ile ilerleyici ve şiddetli bir gidiş gösterir Akut enfeksiyonun yaklaşık 16 haftalık klinik seyri vardır Bu sırada hastalarda değişen derecelerde karaciğer enzimleri ve kan hücrelerinin felaket ürününde çoğalma gözlenir
HBV enfeksiyonunun çocuk ve erişkinlerde seyri nasıldır?
Akut enfeksiyon çocuklarda erişkinlere tarafından daha hafif ve belirti vermeden seyreder Oysa bebeklerin immün sistemi nedeniyle enfeksiyon erişkinlere kadar daha pozitif oranda kronikleşmeye eğilimlidir Yenidoğanların %510'unda, 15 yaş grubundaki çocukların %70'inde, erişkinlerin ise %9095'inde virüs 6 ay içinde vücuttan temizlenerek bağışıklık gelişir Akut enfeksiyon erişkinlerin yalnızca
%510'unda kronikleşirken, yenidoğanların
%9095'inde, çocuk ve ergenlerin
%30'unda kronikleşir ve virüs taşıyıcısı olur
Bu hastaların kronik karaciğer hastalıkları yönünden bilirkişi doktorlar göre izlenmesi gerekir Kronik karaciğer hastalıkları geliştiğinde µinterferon tedavisi kullanılabilir, ancak başarısı sınırlıdır
HBV taşıyıcısı kimlere denir ?
Akut enfeksiyondan sonradan 6 ay içinde virüse karşı bağışıklık geliştirmeyen, virüsü ya da virüs proteinlerini kanlarında içeren kişilere taşıyıcı denir Öncelikle, bu kişiler virüsün sağlıklı bireylere bulaşmasında kaynaktırlar Ayrıca bu kişilerde kronik faal hepatit, siroz ve karaciğer kanseri gibi kronik karaciğer hastalıklarının gelişme riski yüksektir Kronik hepatitB ile karaciğer kanseri (primer hepatosellüler karsinoma) gelişmesi arasında sıkı bir ilişki vardır Kronik virüs taşıyıcılarında primer hepatosellüler karsinoma gelişme riski taşıyıcı olmayanlara göre 200 kat fazladır Kronik HBV taşıyıcıları ile virüsün bulaşma yollarından birisi ile temas edenlere yalnızca aşı gerçekleştirmek tatmin edici koruyuculuğu sağlar
HBV enfeksiyonundan nasıl korunuruz ?
Enfeksiyondan korunmanın en emin ve güvenilir yolu kara sarılıkB aşısı yaptırmaktır Kara SarılıkB aşısı gen teknolojisi ile maya ya da memeli hücrelerinde üretildiklerinden son derece güvenilirdir ve bu nesil enfeksiyonların bulaşmasına neden olmaz HepatitB aşının kanser yaptığı söylentisi yanlıştır Bütün tersine aşı ile hepatitB enfeksiyonundan korunulmazsa, HBV alınması ile böyle bir riske girmek laf konusudur Karaciğer IltihabıB aşısı virüsle karşılaşmadan önce veya karşılaştıktan daha sonra kullanılabilir Her iki durumda da koruyucudur
*