Amerika'nın Huawei kararı sonrasında sular ısınmaya devam ediyor. Yapılan açıklamalar, karşılıklı yaptırımlar derken işinin sonunun nereye varacağını kestirmek şu an için mümkün değil. Evet bu sorunun altında yatan sebepler nedir? Çinli teknoloji devi Huawei, mahsusen de Amerika olmak üzere batılı devletleri neden rahatsız ediyor?
Bilindiği üzere Amerika Birleşik Devletleri, Huawei'yi resmen bir güvenlik tehditi olarak görüyorlar. Hayatımıza yeni yeni girmeye başlayan 5G teknolojisi için de çalışmalarını sürdüren Huawei, bu hususta da Amerika'nın rahatsız olmasına neden oluyor. Velev Amerika Birleşik Devletleri müttefiklerine, 5G ihalelerinin Huawei'ye verilmemesi için açık davette bulunuyor ve bu bahiste müttefiklerini pres altında tutuyor.
Hadiselere Huawei cephesinden baktığımız hengam ise Amerika'nın bu tasaları kuruntudan ibaret. Şirket, Çin hükümetinin Huawei'yi kullanarak olgu topladığı argümanını açıkça reddediyor. Ayrıyeten Huawei'in kurucusu Ren Zhengfei, Amerika'nın elinde bir delil olmadan bu savları ortaya koyduğunu tabir etti.
Amerika Birleşik Devletleri ve gayrı batıllı memleketlerin Huawei'ye açtığı savaşın 5 farklı sebebi bulunuyor. Bu sebeplere yakından bakacak olursak:
1. Haber Yekuna
Argümanlara nazaran Çin hükümeti şayet doneleri isterse, Çinli bir teknoloji üreticisi olan Huawei bu malumatları vermek zorunda. Bunun altında yatan sebep olarak Huawei kurucusunun hem Çin Komünist Partisi'ne üye olması hem de Çin ordusu için çalışan bir mühendis olması gösteriliyor. Çin için bu durum çok olağan olarak algılansa da Amerika Birleşik Devletleri bu mevzuyu içlerine sindiremiyor. Başkaca Huawei'nin Amerika'da bulunan gayrı telefon üreticileriyle kapalılık konusunda birebir kurallara dahil olmadığı da argümanlar arasında nokta alıyor. (Huawei'nin geçtiğimiz yıl 200 milyondan ziyade akıllı telefon sattığını da dip not olarak belirtelim.)
2. İstihbarat Kanunları
2017 yılında Çin'de bir yasa kabul edildi. Bu yasaya nazaran Çin vatandaşları ve şirketler, memleketin istihbarat çalışmalarını desteklemek, gerektiği noktalarda da yardımcı olmakla yükümlüler. Çin tarafından bu yasa savunulsa da batılı memleketler bu durumdan hiçbir halde hoşlanmadılar. Bu yasaya bağlı olarak Huawei, dış piyasada inanç kaybetti ve hem başka devletlere hem de müşterilerine karşı bu itimadı sağlamak için bir şey yapamadı.
3. Art Kapılar
Amerika'nın argümanlarına nazaran Huawei, Montana'da bulunan baz istasyonlarını bir silah üzere kullanabilecek ve yerde bulunan hava üssündeki bir balistik füzeyi denetim edebilecek yetkinliğe sahip. Hem de şirket bunu 'arka kapılar'ı kullanarak yapacak. Çin cephesinden gelen açıklamalarla bu tezin büsbütün asılsız ve bir 'saçmalık' olduğu söz edildi.
4. Beş Göz İttifakı
İngiltere, Yeni Zelanda, Amerika Birleşik Devletleri, Kanada ve Avustralya istihbarat birimleri tarafından kurulmuş olan bu ittifakın tarihi, 2. Yerküre Savaşı'na kadar uzanıyor. O periyotlar Sovyetler Birliği'ni izleyen bu ittifak, savaşın sona ermesiyle birlikte istikametini Çin'e çevirdi. Bu ittifak hala Çin'i gözlemlemeye devam ediyor.
5. Ticaret Savaşları
Aslına bakacak olursak Huawei'nin bu duruma düşmesinin en kıymetli sebebinin ticaret savaşları olduğunu söylemek mümkün görünüyor. Bilindiği üzere Amerika ve Çin arasında yaşanan ticaret savaşları güzelden güzele kendisini göstermeye başladı. Huawei'ye karşı uygulanan yaptırımların asıl maksadının Çin'e gözdağı vermek olduğu tabir ediliyor.
Yaşanan tüm hadiselerin akabinde Amerika ve Çin'in arasının nasıl düzeleceği, yaşanan bu durumun küresel etkilerinin ne olacağı ise şimdi bilinmiyor.