Hukuk Alanındaki Sivil Toplum Kuruluşları Nelerdir
Hukuk Alanındaki Sivil Toplum Kuruluşları hakkında bilgi
Hukuk Alanındaki Sivil Toplum Kuruluşları
T ürkiye, demokratikleşmenin manâlı bir göstergesi olan sivil toplum örgütlenmesi alanında fazla hızlı gelişmelere sahne olmaya başlamıştır Toplumsal sorumlulukları gönüllü olarak üstlenmeyi hedefleyen vakıf, dernek ve vatandaş girişimleri gibi sivil toplum kuruluşlarının sayıları her geçen gün artmaktadır Ayrıca bu kuruluşların manâlı bir çoğunluğu uluslararası ya da merkezi yurtdışında yer alan benzerleri ile ilişki içindedir
Türk tarihinde vakıflar Selçuklu döneminde (10711293) gelişmiş, Osmanlı döneminde (12991920) kurumsallaşarak en ihtişamlı dönemini yaşamıştır Kayıtlara göre, Anadolu'da kurulan birincil vakıf 1048 tarihlidir Osmanlı döneminde sayıları yüz binlere yakında olacak olan Türkİslam vakıfları sanat yönüyle de zirveye ulaşmış, toplumun sosyal, hesaplı ve kültürel hayatına geniş ölçüde katkıda bulunmuştur
Cumhuriyet döneminde her türlü vakıf işleri Başbakanlığa bağlı Vakıflar Genel Müdürlüğü'ne devredilmiş ve 1935 yılında yürürlüğe giren Vakıflar Kanunu, 1956 ’da kabul edilen Vakıflar Genel Müdürlüğü Teşkilat Kanunu ve 1984 ’te kabul edilen 227 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile vakıflar idaresinde köklü değişiklikler yapılmıştır Anadolu'daki kayıtlı 15910 adet abidevi eski vakıf eseri ile 57219 vakıf emlakı bugün Vakıflar Genel Müdürlüğü'nün kontrolü altındadır
Vakıflar Genel Müdürlüğü'ne emrindeki Osmanlı döneminden kalan ve kendi yöneticileri kadar yöneticilik edilen 307 mülhak vakıf, Genel Müdürlük kadar idare edilen 31000 civarında mazbut vakıf, Rum, Ermeni, Musevi gibi gayrimüslim vatandaşlar tarafından resmileşmiş 162 cemaat ve esnafa mahsus vakıf, keza Cumhuriyet döneminde kurulup faaliyette olan 4568 adet yeni vakıf mevcuttur
Cumhuriyet ’in ilk yıllarında vakıf sayısı epeyce azdır Devletin özendirme politikası ve yapılan yasal düzenlemeler doğruca sonraki yıllarda kurulan vakıf sayısında önemli bir büyüme gözlenmiştir Özellikle 1967 yılında Bakanlar Kurulu'na vakıflara aidat bağışıklığı tanıma yetkisinin verilmesi ve çeşitli aidat yasalarındaki düzenlemelerle vakıflara yapılan bağışların özendirilmesi bu kurumları alaka odağı haline getirmiştir Kuruluş amaçlarına bakıldığında ülkede adeta her konuda vakıf bulunmaktadır
Bunların önemli bir kısmını eğitim, kültür, sanat, spor, afiyet, sosyal yardım, bilim, teknoloji, araştırma ve çevre konularına yönelik faaliyet belirten vakıflar oluşturur Ülkede etkili faaliyetlerde yer alan yeni vakıflardan bazıları şunlardır: Çağdaş Eğitim Vakfı, Türk Demokrasi Vakfı, Türkiye Erozyonla Mücadele, Ağaçlandırma ve Doğal Varlıkları Koruma Vakfı (TEMA), Türkiye Ekonomik ve Sosyal Etütler Vakfı (TESEV), Türk Silahlı Kuvvetlerini Kuvvetlendirme Vakfı, Mehmetçik Vakfı, Dr Nejat F Eczacıbaşı Vakfı, İktisadi Yeniden Yapılanma Vakfı, Rahmi M Koç Müzecilik ve Kültür Vakfı, İstanbul Kültür ve Sanat Vakfı, Uğur Mumcu Analist Gazetecilik Vakfı, Sevda Cenap And Müzik Vakfı, Türkiye Eğitim Gönüllüleri Vakfı (TEGV), Milli Eğitim Vakfı, Aydın Doğan Vakfı, Türk Eğitim Vakfı, Hacı Ömer Sabancı Vakfı, Türkiye Güçsüzler ve Kimsesizlere Yardım Vakfı, Kartal Vakfı
Dernekler Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'na göre her Türk vatandaşı önceden müsade almaksızın dernek kurma hakkına sahiptir Toplumun sosyoekonomik gelişmesinin ürünü olarak kabul edilen dernekler, Cumhuriyet ’in ilk yıllarında bilhassa devletin özendirmesi ve önderliği aşağı kurulmuştur Daha sonraları ekonomik alanda hareketliliğin artması, toplumsal ve kültürel alanda görülen gelişmeler sayesinde kişilerin gönüllü girişimleriyle kurulan dernekler ve üye sayılarında da manâlı artışlar meydana gelmiştir Türkiye ’de şimdiye dek kurulan dernek sayısı 163875 ’dir Ülkede bugün spor, kültür, sıhhat, sosyal takviye, kadın ve esnaf dernekleri gibi daha öyle fazla alanda etkinlik belirten sosyal amaçlı 32352, kültürel amaçlı 21140, hayri amaçlı 16378 ve sportif amaçlı 9882 almak üzere toplam 79752 dernek mevcuttur
özel baskı *
Hukuk Alanındaki Sivil Toplum Kuruluşları hakkında bilgi
Hukuk Alanındaki Sivil Toplum Kuruluşları
T ürkiye, demokratikleşmenin manâlı bir göstergesi olan sivil toplum örgütlenmesi alanında fazla hızlı gelişmelere sahne olmaya başlamıştır Toplumsal sorumlulukları gönüllü olarak üstlenmeyi hedefleyen vakıf, dernek ve vatandaş girişimleri gibi sivil toplum kuruluşlarının sayıları her geçen gün artmaktadır Ayrıca bu kuruluşların manâlı bir çoğunluğu uluslararası ya da merkezi yurtdışında yer alan benzerleri ile ilişki içindedir
Türk tarihinde vakıflar Selçuklu döneminde (10711293) gelişmiş, Osmanlı döneminde (12991920) kurumsallaşarak en ihtişamlı dönemini yaşamıştır Kayıtlara göre, Anadolu'da kurulan birincil vakıf 1048 tarihlidir Osmanlı döneminde sayıları yüz binlere yakında olacak olan Türkİslam vakıfları sanat yönüyle de zirveye ulaşmış, toplumun sosyal, hesaplı ve kültürel hayatına geniş ölçüde katkıda bulunmuştur
Cumhuriyet döneminde her türlü vakıf işleri Başbakanlığa bağlı Vakıflar Genel Müdürlüğü'ne devredilmiş ve 1935 yılında yürürlüğe giren Vakıflar Kanunu, 1956 ’da kabul edilen Vakıflar Genel Müdürlüğü Teşkilat Kanunu ve 1984 ’te kabul edilen 227 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile vakıflar idaresinde köklü değişiklikler yapılmıştır Anadolu'daki kayıtlı 15910 adet abidevi eski vakıf eseri ile 57219 vakıf emlakı bugün Vakıflar Genel Müdürlüğü'nün kontrolü altındadır
Vakıflar Genel Müdürlüğü'ne emrindeki Osmanlı döneminden kalan ve kendi yöneticileri kadar yöneticilik edilen 307 mülhak vakıf, Genel Müdürlük kadar idare edilen 31000 civarında mazbut vakıf, Rum, Ermeni, Musevi gibi gayrimüslim vatandaşlar tarafından resmileşmiş 162 cemaat ve esnafa mahsus vakıf, keza Cumhuriyet döneminde kurulup faaliyette olan 4568 adet yeni vakıf mevcuttur
Cumhuriyet ’in ilk yıllarında vakıf sayısı epeyce azdır Devletin özendirme politikası ve yapılan yasal düzenlemeler doğruca sonraki yıllarda kurulan vakıf sayısında önemli bir büyüme gözlenmiştir Özellikle 1967 yılında Bakanlar Kurulu'na vakıflara aidat bağışıklığı tanıma yetkisinin verilmesi ve çeşitli aidat yasalarındaki düzenlemelerle vakıflara yapılan bağışların özendirilmesi bu kurumları alaka odağı haline getirmiştir Kuruluş amaçlarına bakıldığında ülkede adeta her konuda vakıf bulunmaktadır
Bunların önemli bir kısmını eğitim, kültür, sanat, spor, afiyet, sosyal yardım, bilim, teknoloji, araştırma ve çevre konularına yönelik faaliyet belirten vakıflar oluşturur Ülkede etkili faaliyetlerde yer alan yeni vakıflardan bazıları şunlardır: Çağdaş Eğitim Vakfı, Türk Demokrasi Vakfı, Türkiye Erozyonla Mücadele, Ağaçlandırma ve Doğal Varlıkları Koruma Vakfı (TEMA), Türkiye Ekonomik ve Sosyal Etütler Vakfı (TESEV), Türk Silahlı Kuvvetlerini Kuvvetlendirme Vakfı, Mehmetçik Vakfı, Dr Nejat F Eczacıbaşı Vakfı, İktisadi Yeniden Yapılanma Vakfı, Rahmi M Koç Müzecilik ve Kültür Vakfı, İstanbul Kültür ve Sanat Vakfı, Uğur Mumcu Analist Gazetecilik Vakfı, Sevda Cenap And Müzik Vakfı, Türkiye Eğitim Gönüllüleri Vakfı (TEGV), Milli Eğitim Vakfı, Aydın Doğan Vakfı, Türk Eğitim Vakfı, Hacı Ömer Sabancı Vakfı, Türkiye Güçsüzler ve Kimsesizlere Yardım Vakfı, Kartal Vakfı
Dernekler Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'na göre her Türk vatandaşı önceden müsade almaksızın dernek kurma hakkına sahiptir Toplumun sosyoekonomik gelişmesinin ürünü olarak kabul edilen dernekler, Cumhuriyet ’in ilk yıllarında bilhassa devletin özendirmesi ve önderliği aşağı kurulmuştur Daha sonraları ekonomik alanda hareketliliğin artması, toplumsal ve kültürel alanda görülen gelişmeler sayesinde kişilerin gönüllü girişimleriyle kurulan dernekler ve üye sayılarında da manâlı artışlar meydana gelmiştir Türkiye ’de şimdiye dek kurulan dernek sayısı 163875 ’dir Ülkede bugün spor, kültür, sıhhat, sosyal takviye, kadın ve esnaf dernekleri gibi daha öyle fazla alanda etkinlik belirten sosyal amaçlı 32352, kültürel amaçlı 21140, hayri amaçlı 16378 ve sportif amaçlı 9882 almak üzere toplam 79752 dernek mevcuttur
özel baskı *