Hüseyin tevfik paşa hayatı özetle
Hüseyin Tevfik Paşa (18321901) Vidin ’de doğmuş, genç yaşta İstanbul ’a gelmiş ve Askerî Mektep ’da okumuştur Burada, matematik derslerindeki yeteneğiyle Cambridge Üniversitesi ’nden mezun olmuş olan matematik hocası Tahir Paşa ’nın dikkatini çekmiş ve Tahir Paşa kendisine özel dersler vermiştir Tahsilini bitirdikten sonra Harbiye ’ye cebir hocası olarak atanmış, Tahir Paşa ölünce onun matematik dersleri de Hüseyin Tevfik Paşa ’ya kalmıştır Harbiye ’deki hocalığı devam ederken, Tophane Deneyim ve Tetkik Komisyonu ’na da getirilmiştir 1868 ’de Paris ’teki Mektebî Osmanî ’ye müdür muavini olarak gönderilmiş ve aynı zamanda balistik ve tüfek imalatı üstüne incelemelerde bulunmakla görevlendirilmiştir giderken matematik bilgisini geliştirmek için üniversiteye de devam etmiş ve Paris ’te kaldığı iki sene baştan başa bir takım makaleler yayımlamış ve bilimsel toplantılara katılmıştır
Hüseyin Tevfik Paşa, 1872 ’de Amerika ’daki bazı silah fabrikalarına ısmarlanan tüfeklerin imalatını ve şartnameye uyulup uyulmadığını teftiş etme göreviyle Amerika ’ya gönderilmiştir 1878 yılına dek Amerika ’da kalmış ve bu vakit içinde matematikle uğraşmıştır; Lineer Cebir adlı İngilizce kitabını bu sırada yazmış ve Argand ’ın karışık sayılarla ilgili teorisinde ileri sürdüğü çarpımı üç boyutlu uzaya uygulamanın bir yolunu bulmuştur
Eserinin önsözünde şöyle söylemektedir: “Bu kitapta incelenen lineer cebir, dünyanın Sir William Hamilton ’a borçlu olduğu quaterniyonlara çok aynı Lineer cebir, quaterniyonların tüm potansiyellerine sahiptir ve güçlüğü daha azdır Quaterniyonlar üniversitelerde öğretilmektedir ve kabul görmüş bir bilgidir Lineer cebirin de aynı kabulü görüp görmeyeceğini, hatta quaterniyonların yerini alıp almayacağını şimdiden bilmiyorum Kendi sisteminin üstünlüğünü ise şöyle açıklama etmiştir: “Quaterniyonların çarpımı, ad olarak bile düzlem geometride ele alındığında, bizi üç boyutlu uzayda çalışmaya zorlamaktadır; halbuki lineer cebirde yalnızca iki ebat ele alındığı zaman bir üçüncü boyutu düşünme durumunda değiliz
Hüseyin Tevfik Paşa ’nın bu eseri tercüme değildir ve konuya eşsiz katkı maddesi yapması açısından çok önemlidir Tevfik Paşa ’nın diğer pek çok görevleri olmuş, Fransa ve Amerika ’da kaldığı sıralarda Fransızca ve İngilizce ’yi, bu dillerde kitap yazabilecek kadar iyi öğrenmiştir Gazi Ahmed Muhtar Paşa ve Yusuf Ziya Paşa ile birlikte Cemiyeti Tedrisiyyei İslâmiye ’nin ve Dârüşşafaka ’nın kurucularındandır Burada matematik dersleri vermiş, yeniden bu sıralarda arkadaşlarıyla çıkarttığı Mebâhisi İlmiyye adlı aylık dergiye makaleler yazmıştır Bu dergide yayımladığı makaleleri aralarında “Mahsûsât ve Gayrı Mahsûsât isimli felsefî bir yazısı, hem türev ve fonksiyonlar üstüne yazıları bulunur
Hüseyin Tevfik Paşa, her zaman devlet memuriyetiyle görevli olmasına karşın, matematik bilimlerle ilgilenmeye vakit ayırabilmiş, varlıklı bir kütüphane oluşturmuş, çevresindeki Salih Akıllı gibi kabiliyetli gençlere, vakit ayırmış, periyodik yayınlarla entellektüel bir ortamın oluşmasına gayret sarf etmiştir *
Hüseyin Tevfik Paşa (18321901) Vidin ’de doğmuş, genç yaşta İstanbul ’a gelmiş ve Askerî Mektep ’da okumuştur Burada, matematik derslerindeki yeteneğiyle Cambridge Üniversitesi ’nden mezun olmuş olan matematik hocası Tahir Paşa ’nın dikkatini çekmiş ve Tahir Paşa kendisine özel dersler vermiştir Tahsilini bitirdikten sonra Harbiye ’ye cebir hocası olarak atanmış, Tahir Paşa ölünce onun matematik dersleri de Hüseyin Tevfik Paşa ’ya kalmıştır Harbiye ’deki hocalığı devam ederken, Tophane Deneyim ve Tetkik Komisyonu ’na da getirilmiştir 1868 ’de Paris ’teki Mektebî Osmanî ’ye müdür muavini olarak gönderilmiş ve aynı zamanda balistik ve tüfek imalatı üstüne incelemelerde bulunmakla görevlendirilmiştir giderken matematik bilgisini geliştirmek için üniversiteye de devam etmiş ve Paris ’te kaldığı iki sene baştan başa bir takım makaleler yayımlamış ve bilimsel toplantılara katılmıştır
Hüseyin Tevfik Paşa, 1872 ’de Amerika ’daki bazı silah fabrikalarına ısmarlanan tüfeklerin imalatını ve şartnameye uyulup uyulmadığını teftiş etme göreviyle Amerika ’ya gönderilmiştir 1878 yılına dek Amerika ’da kalmış ve bu vakit içinde matematikle uğraşmıştır; Lineer Cebir adlı İngilizce kitabını bu sırada yazmış ve Argand ’ın karışık sayılarla ilgili teorisinde ileri sürdüğü çarpımı üç boyutlu uzaya uygulamanın bir yolunu bulmuştur
Eserinin önsözünde şöyle söylemektedir: “Bu kitapta incelenen lineer cebir, dünyanın Sir William Hamilton ’a borçlu olduğu quaterniyonlara çok aynı Lineer cebir, quaterniyonların tüm potansiyellerine sahiptir ve güçlüğü daha azdır Quaterniyonlar üniversitelerde öğretilmektedir ve kabul görmüş bir bilgidir Lineer cebirin de aynı kabulü görüp görmeyeceğini, hatta quaterniyonların yerini alıp almayacağını şimdiden bilmiyorum Kendi sisteminin üstünlüğünü ise şöyle açıklama etmiştir: “Quaterniyonların çarpımı, ad olarak bile düzlem geometride ele alındığında, bizi üç boyutlu uzayda çalışmaya zorlamaktadır; halbuki lineer cebirde yalnızca iki ebat ele alındığı zaman bir üçüncü boyutu düşünme durumunda değiliz
Hüseyin Tevfik Paşa ’nın bu eseri tercüme değildir ve konuya eşsiz katkı maddesi yapması açısından çok önemlidir Tevfik Paşa ’nın diğer pek çok görevleri olmuş, Fransa ve Amerika ’da kaldığı sıralarda Fransızca ve İngilizce ’yi, bu dillerde kitap yazabilecek kadar iyi öğrenmiştir Gazi Ahmed Muhtar Paşa ve Yusuf Ziya Paşa ile birlikte Cemiyeti Tedrisiyyei İslâmiye ’nin ve Dârüşşafaka ’nın kurucularındandır Burada matematik dersleri vermiş, yeniden bu sıralarda arkadaşlarıyla çıkarttığı Mebâhisi İlmiyye adlı aylık dergiye makaleler yazmıştır Bu dergide yayımladığı makaleleri aralarında “Mahsûsât ve Gayrı Mahsûsât isimli felsefî bir yazısı, hem türev ve fonksiyonlar üstüne yazıları bulunur
Hüseyin Tevfik Paşa, her zaman devlet memuriyetiyle görevli olmasına karşın, matematik bilimlerle ilgilenmeye vakit ayırabilmiş, varlıklı bir kütüphane oluşturmuş, çevresindeki Salih Akıllı gibi kabiliyetli gençlere, vakit ayırmış, periyodik yayınlarla entellektüel bir ortamın oluşmasına gayret sarf etmiştir *