İbn Hazm
Doğum 994CordobaEndulus
Olum 1064Huelva
Meslek Muhaddis, fakih, şair
Bolge Endulus
İbn Hazm, Zahiri mezhebinin en buyuk temsilcisi, usulcu, fakih, muhaddis, tarihci, edip ve şairdir İbn Hazm once Maliki fıkhıyla sonra Şafii fıkhıyla ve en sonunda Zahirilik duşuncesini pekiştirerek mutlak bir muctehid oldu Zahirilik duşuncesini benimsemekle kalmadı, aynı zamanda onu sistemleştirdi
COCUKLUĞU
Asıl adı Ebu Muhammed Ali b Ahmed b Said b Hazm olan alim Kurtuba ’nın doğusunda 994 yılında doğdu Endulus ’un sayılı zengin ve ileri gelenlerinden olan babası sayesinde ilk zamanlarda aristokrat ve kulturlu bir cevrede rahat bir hayat yaşayan İbn Hazm, Emevi hilafetinin ardından muluku ’ttevaifin ortaya cıkmasıyla sıkıntılı donemleri de gordu Koyu bir Emevi taraftarı olan İbn Hazm, bu olcude faaliyetlerin de icinde yer aldı
GOC VE SURGUN YILLARI
Veba salgınında once ağabeyini ardından babasını kaybeden İbn Hazm, bu zor gunlerinde yine de Kurtuba ’da kaldı ancak Berberiler ’in hakimiyeti ele gecirip evlerini yağmalaması uzerine Meriye ’ye goc etmek zorunluluğunu yaşadı Emevi hanedanını diriltmeye calıştığı iddiasıyla Meriye Valisi tarafından tutuklanarak birkac ay gozaltına alındı ve sonra Hısnulkasr ’a surgun edildi Burada kısa bir sure kaldı ve buradan Belensiye ’ye gidip ortada iktidarı ele geciren AMurtaza ’yı desteklediği icin vezirlik ile odullendirildi Lakin Murtaza ’nın oldurulmesi uzerine yine baskılara maruz kaldı ve hapse atıldı
1018 yılından 1021 yılına kadar Kurtuba ’da kalan İbn Hazm, şehirde cıkan ayaklanma sonucu Şatıbe ’ye kactı ve burada otobiyografisini yazdı 1026 yılından sonra siyasetten uzaklaşarak daha cok telif calışmalarında bulundu Mayurka ’dan sonra İşbiliye oradan da Leble ’ye gecen İbn Hazm, vefatına kadar burada sakin bir hayat gecirdi Ağustos 1064 yılında hayatını kaybetti
EĞİTİMİ
Babasının sarayındaki murebbiyelerden okuma yazma oğrenen ve Kuran ’ı ezberleyen İbn Hazm, Kurtuba Camii ’ndeki şiir meclislerine de katıldı Buradan ayrılmadan once fıkıh, hadis ve kelam dersleri aldı Başlangıcta edebiyat, tarih, mantık ve kısmen felsefede oldukca iyi bir tahsil aldı Bircok alimden istifa eden İbn Hazm, dinler tarihine ilgi duyarak yahudi cevrelerine girdi ve burada pekcok arkadaşlıklar edindi
c Hafız ve hadis ilimleri gibi vasıflar ile anıldığı gibi aynı zamanda gerek zihni kabiliyetleri gerekse dindarlığı acısından cok seckin bir alim olarak tanındı Butun İslam ilimlerinde derinleşmiş olan İbn Hazm, hukumlerini doğrudan Kitap ve Sunnet ’te dayandırır
MEZİYETLERİ
İbn Hazm kendinden onceki alimleri de eleştirmekten geri durmamış, “Selefimizi severiz, ama bizim icin gercek onlardan daha değerli ve daha ustundur diyerek bunu ilmin gereği saymıştır Ancak cok defa başta mezhep imamları olmak uzere tenkit ettiği kimselere karşı nezaket sınırlarını aştığı, bazan hakarete varacak ağır ve sert ifadeler kullandığı da gorulur; bircok alimin kendisinden ve eserlerinden yuz cevirmesi, yoneticilerden baskı gormesi ve bazı kitaplarının yakılması gibi olumsuz gelişmeler bu kavgacı kişiliğine bağlanır
ZAHİRİLİK DUŞUNCESİ
İbn Hazm Zahirilik duşuncesini benimsemekle kalmadı, aynı zamanda onu sistemleştirdi Bir yandan kendisinin Zahiriler ’den olduğunu soylerken ote yandan Zahiri olanları da dahil olmak uzere şahısları ve mezhepleri taklit konusunda olumsuz ve sert tutum takınmasından, Zahiriliği teknik anlamda bir mezhep olarak değil bir yontem ve yaklaşım tarzı olarak gorduğu anlaşılmaktadır Esasen diğer İslam hukuk ekollerinin hemen hepsi bir şahıs ismine nisbet edilirken Zahirilik bir tavır alışın adı olmuştur
İbn Hazm ’a gore şer‘i ahkamın kaynakları dorttur: a) Kur ’an nassı, b) Hz Peygamber ’in kelamının nassı, c) Ulemanın hepsinin icmaı, d) Bir mana ihtimali bulunan delil, dini meseleler hakkındaki hukumler sadece bu dort vecihten biriyle bilinir ve bu vecihlerin hepsi de nassa racidir
İslam dunyasında cok sayıda eser veren alimler arasında onemli bir yer tutan İbn Hazm ’ın oğlu yaklaşık olarak 80000 varak tutan 400 cilt kitabın kendisine kaldığını haber vermektedir
Doğum 994CordobaEndulus
Olum 1064Huelva
Meslek Muhaddis, fakih, şair
Bolge Endulus
İbn Hazm, Zahiri mezhebinin en buyuk temsilcisi, usulcu, fakih, muhaddis, tarihci, edip ve şairdir İbn Hazm once Maliki fıkhıyla sonra Şafii fıkhıyla ve en sonunda Zahirilik duşuncesini pekiştirerek mutlak bir muctehid oldu Zahirilik duşuncesini benimsemekle kalmadı, aynı zamanda onu sistemleştirdi
COCUKLUĞU
Asıl adı Ebu Muhammed Ali b Ahmed b Said b Hazm olan alim Kurtuba ’nın doğusunda 994 yılında doğdu Endulus ’un sayılı zengin ve ileri gelenlerinden olan babası sayesinde ilk zamanlarda aristokrat ve kulturlu bir cevrede rahat bir hayat yaşayan İbn Hazm, Emevi hilafetinin ardından muluku ’ttevaifin ortaya cıkmasıyla sıkıntılı donemleri de gordu Koyu bir Emevi taraftarı olan İbn Hazm, bu olcude faaliyetlerin de icinde yer aldı
GOC VE SURGUN YILLARI
Veba salgınında once ağabeyini ardından babasını kaybeden İbn Hazm, bu zor gunlerinde yine de Kurtuba ’da kaldı ancak Berberiler ’in hakimiyeti ele gecirip evlerini yağmalaması uzerine Meriye ’ye goc etmek zorunluluğunu yaşadı Emevi hanedanını diriltmeye calıştığı iddiasıyla Meriye Valisi tarafından tutuklanarak birkac ay gozaltına alındı ve sonra Hısnulkasr ’a surgun edildi Burada kısa bir sure kaldı ve buradan Belensiye ’ye gidip ortada iktidarı ele geciren AMurtaza ’yı desteklediği icin vezirlik ile odullendirildi Lakin Murtaza ’nın oldurulmesi uzerine yine baskılara maruz kaldı ve hapse atıldı
1018 yılından 1021 yılına kadar Kurtuba ’da kalan İbn Hazm, şehirde cıkan ayaklanma sonucu Şatıbe ’ye kactı ve burada otobiyografisini yazdı 1026 yılından sonra siyasetten uzaklaşarak daha cok telif calışmalarında bulundu Mayurka ’dan sonra İşbiliye oradan da Leble ’ye gecen İbn Hazm, vefatına kadar burada sakin bir hayat gecirdi Ağustos 1064 yılında hayatını kaybetti
EĞİTİMİ
Babasının sarayındaki murebbiyelerden okuma yazma oğrenen ve Kuran ’ı ezberleyen İbn Hazm, Kurtuba Camii ’ndeki şiir meclislerine de katıldı Buradan ayrılmadan once fıkıh, hadis ve kelam dersleri aldı Başlangıcta edebiyat, tarih, mantık ve kısmen felsefede oldukca iyi bir tahsil aldı Bircok alimden istifa eden İbn Hazm, dinler tarihine ilgi duyarak yahudi cevrelerine girdi ve burada pekcok arkadaşlıklar edindi
c Hafız ve hadis ilimleri gibi vasıflar ile anıldığı gibi aynı zamanda gerek zihni kabiliyetleri gerekse dindarlığı acısından cok seckin bir alim olarak tanındı Butun İslam ilimlerinde derinleşmiş olan İbn Hazm, hukumlerini doğrudan Kitap ve Sunnet ’te dayandırır
MEZİYETLERİ
İbn Hazm kendinden onceki alimleri de eleştirmekten geri durmamış, “Selefimizi severiz, ama bizim icin gercek onlardan daha değerli ve daha ustundur diyerek bunu ilmin gereği saymıştır Ancak cok defa başta mezhep imamları olmak uzere tenkit ettiği kimselere karşı nezaket sınırlarını aştığı, bazan hakarete varacak ağır ve sert ifadeler kullandığı da gorulur; bircok alimin kendisinden ve eserlerinden yuz cevirmesi, yoneticilerden baskı gormesi ve bazı kitaplarının yakılması gibi olumsuz gelişmeler bu kavgacı kişiliğine bağlanır
ZAHİRİLİK DUŞUNCESİ
İbn Hazm Zahirilik duşuncesini benimsemekle kalmadı, aynı zamanda onu sistemleştirdi Bir yandan kendisinin Zahiriler ’den olduğunu soylerken ote yandan Zahiri olanları da dahil olmak uzere şahısları ve mezhepleri taklit konusunda olumsuz ve sert tutum takınmasından, Zahiriliği teknik anlamda bir mezhep olarak değil bir yontem ve yaklaşım tarzı olarak gorduğu anlaşılmaktadır Esasen diğer İslam hukuk ekollerinin hemen hepsi bir şahıs ismine nisbet edilirken Zahirilik bir tavır alışın adı olmuştur
İbn Hazm ’a gore şer‘i ahkamın kaynakları dorttur: a) Kur ’an nassı, b) Hz Peygamber ’in kelamının nassı, c) Ulemanın hepsinin icmaı, d) Bir mana ihtimali bulunan delil, dini meseleler hakkındaki hukumler sadece bu dort vecihten biriyle bilinir ve bu vecihlerin hepsi de nassa racidir
İslam dunyasında cok sayıda eser veren alimler arasında onemli bir yer tutan İbn Hazm ’ın oğlu yaklaşık olarak 80000 varak tutan 400 cilt kitabın kendisine kaldığını haber vermektedir
