iltasyazilim
Yeni Üye
tc inkılap tarihi ders notları,
inkılap tarihi ve atatürkçülük ders notları
İnkılap Tarihi Ders Notları Özetle bu sayfada verilmiştirTüm öğrencilere faydalı olmasını umuyor başarılıar diliyoruz
TC İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK DERS NOTLARI
II Meşrutiyet Dönemi (19081918)
Meşrutiyet, hükümdar ile birlikte bir meclisin ülke yönetiminde bulunmasıdır
Osmanlı Devletinde I Meşruiyet, 23 Aralık 1876da Jön Türklerin baskısıyla II Abdülhamit tarafından ilan edilmişti
Birincil Osmanlı Mebusan Meclisi 20 Mart 1877de açıldı
Ilk Osmanlı anayasası, Kanuni Esâsî yürürlüğe girdi
I Meşruiyet Dönemi, artı uzun sürmedi
187778 OsmanlıRus Savaşının çıkması ve azınlık milletvekillerinin yok edici faaliyetleri üstüne Sultan II Abdülhamit, Meşrutiyeti kaldırdı ve Mebusan Meclisini kapattı
Meşruiyet taraftarı olan Jön Türkler, İttihadı Osmânî Cemiyetini kurdular Sonradan bu cemiyet, İttihat ve Terakki Cemiyeti adını aldı (1889)
Osmanlıcılık fikrini savunan bu cemiyet, Makedonyada örgütlendiler
İngiltere ve Rusyanın 10 Haziran 1908de Revalde bir araya gelerek Makedonyanın özerkliğine karar vermeleri İttihatçıları harekete geçirdi
Osmanlı Devletinin parçalanacağından endişe eden İttihatçılar, II Abdülhamite Meşrutiyeti duyuru etmesi için zorlama yaptılar ve Rumeli'de ayaklandılar
Bağımsızlık Taburları kurularak halk müziği ayaklandırıldı
Resneli Niyazi ve Enver Paşanın isyanları üstüne, ülkenin iç savaşa sürüklenmesini istemeyen II Abdülhamit, Meşrutiyeti yeniden afişe etmek zorunda kaldı (1908)
Kanuni Esâsî her yerde yürürlüğe kondu
Osmanlı Mebusan Meclisi, baştan oluşturuldu
Seçimlerde, İttihat ve Terakki üyeleri başarılı oldu
Not:
İttihatçıların, Meşrutiyet ve ülke yönetimi için ciddi bir hazırlığı olmadığından beklenen sonuçlar alınamamış, Meşrutiyete geçişte iktidar boşluğu ve şamata yaşanmıştır
31 Mart Olayı
İttihat ve Terakki içinde zamanla öbür görüşler belirdi
Muhalifler, Ahrar adıyla yeni cemiyet kurdular
Muhalefetin Volkan Gazetesi ve Serbesti Gazetesi ile yürüttüğü muhalefet İttihat ve Terakkiyi bunalttı
Her iki gazetenin başyazarları Derviş Vahdet ve Hasan Fehmi, Galata Köprüsünde öldürüldüler
Bu gelişmeler üzerine, muhalifler İstanbulda gösterilere başladılar Gösterilere engel olmayan Avcı Taburları da, harekete yardım verdiler 31 Mart günü, (13 Nisan 1909) Mebusan Meclisine gelerek, hükümet yetkililerinin idamını istediler
İsyanı bastıramayan hükümet, istifa etti
Komutanlığını Mahmut Şevket Paşanın, Kurmay Başkanlığını Mustafa Kemalin yaptığı Hareket Ordusu Selanikten İstanbula geldi
Hareket Ordusu, 31 Mart Ayaklanmasını bastırdı
II Abdülhamit, tahttan indirildi, yerine V Mehmet (Reşat) tahta çıkarıldı (1909)
II Meşrutiyete geçiş sürecinde;
Bulgaristan bağımsızlığını ilan etmiştir
AvusturyaMacaristan İmparatorluğu, BosnaHerseki topraklarına katmıştır
Girit, Yunanistana bağlanma kararı almıştır
Notlar:
II Abdülhamitin tahttan indirilmesinden sonra ülkede huzur sağlanamadı
Balkan Savaşı sonrası, Londra Görüşmeleri devam ederken İttihatçılar, Bâbı Âlî Baskını'nı gerçekleştirmiş ve yönetimi tamamen ele geçirmişlerdir (1913)
Trablusgarp Savaşı (19111912)
İtalyanın Trablusgarpı İşgalinin Nedenleri
1Birliğini geç kuran İtalyanın çiğ madde ve pazar arayışı
Açıklama: Birliğini geç tamamlayan İtalya sömürgecilik yarışında geç kalmıştır 1896da Habeşistana saldırdıysa da; İtalyanın bu saldırısı başarısızlıkla sonuçlanmıştır
2Trablusgarpın İtalyaya yakın olması
3Osmanlı Devletinin Trablusgarpı savunacak gücünün olmaması
Açıklamalar:
Osmanlı Devleti, Trablusgarpa karadan yardım edemezdi; çünkü Darı, İtalyanın Trablusgarpı işgalini onaylayan İngilterenin elindeydi
Osmanlı Devleti, donanmasının güçsüzlüğünden dolayı da Trablusgarpa denizden yardım edemezdi
4İtalyanın, Trablusgarpın işgali için, Avrupa devletlerinin onayını alması
Direktifler:
1900de, Fransa, Fası almasına asistan olması halinde Trablusgarpı İtalyanın işgal etmesine razı olabileceğini açıkladı
1902de ise Avusturya, BosnaHersek üzerindeki emellerini İtalyaya kabul ettirdiği için; İtalyanın Trablusgarpa karşın olan emellerini kabul etti
Fransanın işgali altındaki Tunus ile kendi işgali altındaki Mısır arasında Trablusgarpı tampon bölge olarak görebilen ve İtalyayı bloklaşmada yanında tutmak isteyen İngiltere de İtalyanın Trablusgarpa karşın emellerini olumlu karşıladı
İtalyanın Rusyanın Boğazlara yönelik olan planlarını desteklemesinden nedeniyle; Rusya da İtalyanın Trablusgarpa karşın olan emellerini onayladı
Almanya ise oluşan bloklaşma hareketinde İtalyayı kaybetmek istemediğinden nedeniyle İtalyanın Trablusgarpa yönelik olan emellerini kabul etti
5İtalyanın, Trablusgarpın uygarlıkta geri bırakıldığı ve burada İtalyanlara kötü davranıldığı iddiası
6İtalyanın Habeşistandaki başarısızlığını telafi etmek istemesi
7İtalyan hükümetinin, kendi halkı aleyhinde, saygınlığını artmak istemesi
Trablusgarpın İşgali
Büyük devletlerle sıcacık görüşmeler yaparak Trablusgarpı ele geçirme serbestliği elde eden İtalya, haklı bir bahane göstermeden 28 Eylül 1911de Trablusgarp üzerine harekete geçti
Osmanlı bölgeyi savunabilecek durumda olmadığından dolayı bir grup vatansever subay (Mustafa Kemal, Enver Paşa) halkı teşkilatlandırmak için Trablusgarpa gitti Bölgeye giden subaylardan Mustafa Kemal Derne ve Tobruku; Enver Paşa da Bingaziyi teşkilatlandırdı
İtalyanlar, teşkilatlanmış olan asker ve Ömer Muhtar liderliğinde ayaklanan Araplar karşısında başarısız duruma düştüler
İtalya, Trablusgaprpta başarılı olamayacağını anlayınca; Osmanlıyı barışa sıkmak için On İki Adayı işgal etti Osmanlı buna karşın barışa yanaşmamıştır
Lakin 8 Ekim 1912de Balkan Devletleri Osmanlıya saldırınca; Osmanlı Devleti, İtalya ile Uşi Antlaşmasını imzalamak zorunda kalmıştır
Uşi (Quchy) Antlaşması (18 Ekim 1912)
1Trablusgarp İtalyanlara verilecek
2On İki Ada, Yunan işgali ihtimaline karşısında, geçici olarak, İtalyanlara bırakılacak
Talimatlar:
Balkan Savaşlarından daha sonra Birinci Dünya Savaşının başlaması On İki Ada meselesini küllendirdi Savaş esnasında ise İtilaf Devletleri rahat anlaşmalarla On İki Adayı İtalyaya bıraktılar
Lozan Antlaşması ile adalara resmi olarak sahip olan İtalya II Dünya Savaşından sonra ise bölgeyi Yunanistana bıraktı
Dikkat: On İki Ada meselesi Balkan Savaşları esnasında gündeme gelmemiştir
3İtalya Osmanlı Devletine kapitülasyonların kaldırılması konusunda destek verecek
4Trablusgarp, dini bakımdan halifeye alt kalacak (Böylelikle Osmanlı Devleti, Araplarla olan dini bağını sürdürmeyi hedeflemiştir)
Trablusgarp Savaşının Sonuçları
1İtalyanlar, Trablusgarpı ele geçiremeyince Osmanlı Devletini barışa sıkmak için On İki adayı işgal etti
2Balkan Savaşının başlaması üstüne Osmanlı Devleti İtalya ile uzlaşma gerçekleştirmek zorunda kaldı
3Osmanlı Devleti Kuzey Afrikadaki son toprak parçasını İtalyaya verdi
4Mustafa Kemal, Trablusgarpta kazandığı başarılar (DerneTobruk) sonucu binbaşı oldu
5Kuzey Afrikada İtalyan sömürgesi başladı
6On İki Ada doğrusu Osmanlının elinden çıktı
7İtalyanlar ilk defa Ege Denizine yerleşti
8Balkan devletlerinin Osmanlı üzerine harekete geçişi kolaylaştı
9İttihat ve Terakki Partisi saygınlığını kaybetti
Anekdot Mustafa Kemal, ilk defa sömürgeciliğe aleyhinde savaştı
Anekdot: Uşi, İsviçrede bir kenttir
Balkan Savaşları
Birinci Balkan Savaşı (19121913)
Savaşın Nedenleri
1Rusyanın Balkanlarda peşine düşüp takip ettiği Panslavist politika
2Balkanlardaki gelişmelerin, Osmanlı göre, takip edilememesi
3Fransız ihtilalinin etkisi (Milliyetçilik ve serbest)
4Türklerin Balkanlardan en ince ayrıntısına kadar atılmak istenmesi
Açıklama: Savaş başlamadan önce; Arnavutluk, Makedonya, Selanik ve Yanya Osmanlının elindeydi
5Trablusgarp Savaşı sırasında, Osmanlı Devletinin kuvvetsiz olduğunun anlaşılması
6Kiliseler sorununun Balkan devletlerinin lehine sonuçlanması
7Balkan devletlerinin Osmanlıya aleyhinde ittifak kurmaları
8İngilterenin, 1908de Estonyanın başkenti Revalde yapılan görüşmeler sonucunda, Rusyayı Balkan politikasında özgürlük bırakması
Katılan Devletler ve Savaşın Sonucu
· Karadağ, Bulgaristan, Sırbistan ve Yunanistan Osmanlı Devletine karşısında savaştılar
· Bu devletlerin Bulgaristan önderliğinde birleşip; Osmanlıya saldırmasında Rusya etkili oldu
· Savaş, 8 Ekim 1912de Karadağın Osmanlı topraklarına saldırması ile başladı
· Bulgarlar Çatalcaya kadar gelmeyi başarırken; Rauf Orbayın Hamidiye Kruvazörü ile yaptığı başarılı mücadelelere rağmen Yunanlılar, Ege Adalarını işgal etmişlerdir
· Osmanlı Devleti, bütün cephelerde yenilerek Çatalcaya değin geriledi
Osmanlı Devletinin Balkan Savaşlarındaki Başarısızlığının Nedenleri
1Ordunun siyasete karışması
2Savaştan önce askerlerin bir bölümünün terhis edilmesi
3Ordunun savaşa hazır olmaması
4Osmanlı donanmasının yetersiz olması
5Avrupa devletlerinin Balkan uluslarını desteklemesi
6İngiltere, Fransa ve Rusyanın Balkan sınırlarının değişmeyeceğine dair verdikleri teminata güvenen Osmanlının Balkanlarda gelişen olayları peşine düşüp takip etmemesi
7Balkan devletlerinin birlikte hareket etmesi
8Balkan devletlerinin ulaşım ve iletişim imkânlarını etkisiz ülkü getirmelerinden nedeniyle Osmanlı ordusunda irtibat ve ulaşım bozukluğu olması
9Osmanlının siyasal yalnızlık içinde olması
Londra Antlaşması (30 Mayıs 1913)
1MidyeEnez çizgisinin batısındaki topraklar, Balkan devletlerine bırakıldı (Osmanlı, Gelibolu Yarımadası hariç olmak üzere, Doğu Trakya ve Balkan topraklarının tamamını kaybetti)
2Ege adalarının durumu ve Arnavutluğun hudut durumu büyük devletlerin kararına bırakıldı
Tanımlama: Ege Adaları aslında elden çıkmıştır Birinci Dünya Savaşı başlayınca; Ege Adaları meselesi askıya alınmış; Lozan Antlaşması ile Ege Adaları resmen Yunanistana verilmiştir
Birinci Balkan Savaşının Sonuçları
1Osmanlı Devletinin Balkanlardaki varlığı en ince ayrıntısına kadar sona erdi
2Edirne ve Kırklareli Bulgaristana bırakıldı
3Gökçe Ada ve Bozca Ada hariç, Ege Adaları aslında elden çıktı
428 Kasım 1912de, Arnavutluk, bağımsızlığını bildiri etti Bu durum İslamcılık politikasını da olumsuz etkiledi
*Osmanlı Devletinden ayrılan son Balkan devleti Arnavutluktur
5İttihat ve Terakki Partisi, 23 Ocak 1913de düzenlediği Bâbı Âli Baskını sonucunda hükümeti tam olarak ele geçirdi (Bu partinin resmî iktidar dönemi başladı)
Açıklama: İttihat ve Terakki Partisi 1889da kurulan II Meşrutiyetin ilanında etkin olan, 31 Mart Olayından itibaren yönetimde etkili olmaya başlayan, II Meşrutiyet Döneminde Türkçülüğü devletin siyasi düşüncesi haline getiren, Osmanlı Devletini I Dünya Savaşına sokan bir partidir
6Mustafa Kemalin ordunun siyasete girmemesi şeklindeki görüşünün doğruluğu ispatlandı
7Bulgaristan, Ege Denizine ulaştı
8Balkan devletleri arasındaki anlaşmazlık sonucunda İkinci Balkan Savaşı çıkmıştır
9Balkanlardan Anadoluya göç başladı
10Mustafa Kemal, siyaseti bırakmıştır
Talimat:
· Birinci Balkan Savaşında İstanbul tehdit altına girmiştir
· Londra Antlaşması, İkinci Balkan Savaşının çıkması üstüne yürürlükten kalkmıştır
İkinci Balkan Savaşı
Savaşın Nedenleri
1Bulgaristanın Birinci Balkan Savaşı sonucunda en büyük payı alması (Bilhassa Makedonya üzerindeki anlaşmazlıklar) ve Ege Denizine ulaşmasından nedeniyle Balkan devletlerinin aralarında anlaşmazlığa düşmesi
2Bulgaristanın Ege Denizine kadar genişlemesini Yunanistanın uygun görmeyişi
3Osmanlı Devletinin bölgeden çekilmesiyle meydana gelen otorite boşluğu
Yunanistanın çalışmaları sonucunda Sırbistan, Karadağ ve Romanya Bulgaristana karşı birleşmiştir Bulgaristanın zor durumda olduğunu görebilen Enver Paşa harekete geçerek, Edirne ve Kırklarelini Bulgarlardan almıştır
İkinci Balkan Savaşı sonucunda Bulgaristan yenildi
Savaş Sonucunda Yapılan Antlaşmalar
1 Bükreş Antlaşması (10 Ağustos 1913): Balkan devletleri arasında yapıldı
Açıklamalar:
1Bulgaristan, Birinci Balkan Savaşında aldığı toprakların büyük bir kısmını kaybetti
2Bükreş Antlaşması, Balkanlarda huzuru sağlayamadı
3Bu antlaşmaya Osmanlı Devleti katılmadı
4Bulgaristan, Ege Denizi ile bağlantısını devam ettirdi
2 İstanbul Antlaşması (29 Eylül 1913)
İstanbul Antlaşması Osmanlı Devleti ile Bulgaristan aralarında imzalandı
Antlaşmanın İçeriği:
1Meriç nehri iki ülke aralarında sınır kabul edildi
2Edirne, Kırklareli Dimetoka ve Kırkağaç Osmanlı Devletinde kaldı
3Bulgaristandaki Türklerin yasal hakları garanti altına alındı
4Bulgaristandaki Türklerin; isterlerse dört sene içerisinde Türkiye ye göç edebilecekleri karalaştırıldı
Direktifler:
· Bulgaristanın Ege Denizi ile bağlantısı kesilmedi
· Bu günkü TürkBulgar sınırı adeta çizildi
· Osmanlı Devleti Birinci Dünya Savaşı öncesinde; savaş sırasında Bulgaristan üzerinden Almanya ile kara bağlantısı kurabilmek için Dimetokayı Bulgaristana bıraktı
3 Atina Antlaşması (14 Kasım 1913):
Atina Antlaşması Osmanlı Devleti ile Yunanistan aralarında imzalandı
Antlaşmanın İçeriği:
1Yunanistandaki Türklerin hakları güvence altına alındı
2Yanya, Girit ve Selanik Yunanistana bırakıldı
3Ege Adalarının durumu büyük devletlerin kararına bırakıldı
Anekdot: Büyük devletler 16 Kasım 1913te aldıkları karar ile İmroz, Bozcaada ve Meis dışındaki Ege Adalarını Yunanistana, On İki Adayı da İtalyanlara verdiler
4 İstanbul Antlaşması (13 Mart 1914):
İstanbul Antlaşması Osmanlı Devleti ile Sırbistan arasında imzalandı Osmanlının Sırbistan ile sınırı olmadığı için; bu mukavele ile sadece Sırbistanda kalan Türklerin hakları görüşüldü
İkinci Balkan Savaşının Sonuçları
1 Balkanlarda azınlık durumuna düşen Türklerin hakları imzalanan antlaşmalarla güvence altına alındı
2 Edirne ve Kırklareli Bulgaristandan geri alındı
3 Bulgaristan mağlubiyetini telâfi etmek için Birinci Dünya Savaşına girdi
Direktifler:
· İttihat ve Terakki Partisi savaştan sonradan; orduyu, gençleştirmek ve Almanyadan subaylar getirerek modernleştirmek için harekete geçtiyse de; Birinci Dünya Savaşı başladığı için İttihat ve Terakki Partisinin düşüncesi sonuçsuz kaldı
· Mustafa Kemal, Edirnenin kurtuluşuna katılmıştır
· Arnavutluk, Balkan Savaşlarına katılmamıştır
· Balkan Savaşlarından sonra Balkanlarda Rusya, Osmanlı yerine Avusturya ile karşısında karşıya geldi
· Osmanlının Almanyadan faydalanarak orduyu ıslah etmek istemesi Osmanlı ile Almanyayı birbirine daha fazla yaklaştırmıştır
· Türk ordusu, İkinci Balkan Savaşında sadece Bulgaristan ile savaşmıştır
· İkinci Balkan Savaşı sırasında Avrupalı devletlerin tepkisinden çekindiği için Osmanlı ordusu Meriçin batısına geçmemiştir
· Balkan Savaşları Osmanlının Birinci Dünya Savaşına girmesinde etkili olmuştur *
inkılap tarihi ve atatürkçülük ders notları
İnkılap Tarihi Ders Notları Özetle bu sayfada verilmiştirTüm öğrencilere faydalı olmasını umuyor başarılıar diliyoruz
TC İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK DERS NOTLARI
II Meşrutiyet Dönemi (19081918)
Meşrutiyet, hükümdar ile birlikte bir meclisin ülke yönetiminde bulunmasıdır
Osmanlı Devletinde I Meşruiyet, 23 Aralık 1876da Jön Türklerin baskısıyla II Abdülhamit tarafından ilan edilmişti
Birincil Osmanlı Mebusan Meclisi 20 Mart 1877de açıldı
Ilk Osmanlı anayasası, Kanuni Esâsî yürürlüğe girdi
I Meşruiyet Dönemi, artı uzun sürmedi
187778 OsmanlıRus Savaşının çıkması ve azınlık milletvekillerinin yok edici faaliyetleri üstüne Sultan II Abdülhamit, Meşrutiyeti kaldırdı ve Mebusan Meclisini kapattı
Meşruiyet taraftarı olan Jön Türkler, İttihadı Osmânî Cemiyetini kurdular Sonradan bu cemiyet, İttihat ve Terakki Cemiyeti adını aldı (1889)
Osmanlıcılık fikrini savunan bu cemiyet, Makedonyada örgütlendiler
İngiltere ve Rusyanın 10 Haziran 1908de Revalde bir araya gelerek Makedonyanın özerkliğine karar vermeleri İttihatçıları harekete geçirdi
Osmanlı Devletinin parçalanacağından endişe eden İttihatçılar, II Abdülhamite Meşrutiyeti duyuru etmesi için zorlama yaptılar ve Rumeli'de ayaklandılar
Bağımsızlık Taburları kurularak halk müziği ayaklandırıldı
Resneli Niyazi ve Enver Paşanın isyanları üstüne, ülkenin iç savaşa sürüklenmesini istemeyen II Abdülhamit, Meşrutiyeti yeniden afişe etmek zorunda kaldı (1908)
Kanuni Esâsî her yerde yürürlüğe kondu
Osmanlı Mebusan Meclisi, baştan oluşturuldu
Seçimlerde, İttihat ve Terakki üyeleri başarılı oldu
Not:
İttihatçıların, Meşrutiyet ve ülke yönetimi için ciddi bir hazırlığı olmadığından beklenen sonuçlar alınamamış, Meşrutiyete geçişte iktidar boşluğu ve şamata yaşanmıştır
31 Mart Olayı
İttihat ve Terakki içinde zamanla öbür görüşler belirdi
Muhalifler, Ahrar adıyla yeni cemiyet kurdular
Muhalefetin Volkan Gazetesi ve Serbesti Gazetesi ile yürüttüğü muhalefet İttihat ve Terakkiyi bunalttı
Her iki gazetenin başyazarları Derviş Vahdet ve Hasan Fehmi, Galata Köprüsünde öldürüldüler
Bu gelişmeler üzerine, muhalifler İstanbulda gösterilere başladılar Gösterilere engel olmayan Avcı Taburları da, harekete yardım verdiler 31 Mart günü, (13 Nisan 1909) Mebusan Meclisine gelerek, hükümet yetkililerinin idamını istediler
İsyanı bastıramayan hükümet, istifa etti
Komutanlığını Mahmut Şevket Paşanın, Kurmay Başkanlığını Mustafa Kemalin yaptığı Hareket Ordusu Selanikten İstanbula geldi
Hareket Ordusu, 31 Mart Ayaklanmasını bastırdı
II Abdülhamit, tahttan indirildi, yerine V Mehmet (Reşat) tahta çıkarıldı (1909)
II Meşrutiyete geçiş sürecinde;
Bulgaristan bağımsızlığını ilan etmiştir
AvusturyaMacaristan İmparatorluğu, BosnaHerseki topraklarına katmıştır
Girit, Yunanistana bağlanma kararı almıştır
Notlar:
II Abdülhamitin tahttan indirilmesinden sonra ülkede huzur sağlanamadı
Balkan Savaşı sonrası, Londra Görüşmeleri devam ederken İttihatçılar, Bâbı Âlî Baskını'nı gerçekleştirmiş ve yönetimi tamamen ele geçirmişlerdir (1913)
Trablusgarp Savaşı (19111912)
İtalyanın Trablusgarpı İşgalinin Nedenleri
1Birliğini geç kuran İtalyanın çiğ madde ve pazar arayışı
Açıklama: Birliğini geç tamamlayan İtalya sömürgecilik yarışında geç kalmıştır 1896da Habeşistana saldırdıysa da; İtalyanın bu saldırısı başarısızlıkla sonuçlanmıştır
2Trablusgarpın İtalyaya yakın olması
3Osmanlı Devletinin Trablusgarpı savunacak gücünün olmaması
Açıklamalar:
Osmanlı Devleti, Trablusgarpa karadan yardım edemezdi; çünkü Darı, İtalyanın Trablusgarpı işgalini onaylayan İngilterenin elindeydi
Osmanlı Devleti, donanmasının güçsüzlüğünden dolayı da Trablusgarpa denizden yardım edemezdi
4İtalyanın, Trablusgarpın işgali için, Avrupa devletlerinin onayını alması
Direktifler:
1900de, Fransa, Fası almasına asistan olması halinde Trablusgarpı İtalyanın işgal etmesine razı olabileceğini açıkladı
1902de ise Avusturya, BosnaHersek üzerindeki emellerini İtalyaya kabul ettirdiği için; İtalyanın Trablusgarpa karşın olan emellerini kabul etti
Fransanın işgali altındaki Tunus ile kendi işgali altındaki Mısır arasında Trablusgarpı tampon bölge olarak görebilen ve İtalyayı bloklaşmada yanında tutmak isteyen İngiltere de İtalyanın Trablusgarpa karşın emellerini olumlu karşıladı
İtalyanın Rusyanın Boğazlara yönelik olan planlarını desteklemesinden nedeniyle; Rusya da İtalyanın Trablusgarpa karşın olan emellerini onayladı
Almanya ise oluşan bloklaşma hareketinde İtalyayı kaybetmek istemediğinden nedeniyle İtalyanın Trablusgarpa yönelik olan emellerini kabul etti
5İtalyanın, Trablusgarpın uygarlıkta geri bırakıldığı ve burada İtalyanlara kötü davranıldığı iddiası
6İtalyanın Habeşistandaki başarısızlığını telafi etmek istemesi
7İtalyan hükümetinin, kendi halkı aleyhinde, saygınlığını artmak istemesi
Trablusgarpın İşgali
Büyük devletlerle sıcacık görüşmeler yaparak Trablusgarpı ele geçirme serbestliği elde eden İtalya, haklı bir bahane göstermeden 28 Eylül 1911de Trablusgarp üzerine harekete geçti
Osmanlı bölgeyi savunabilecek durumda olmadığından dolayı bir grup vatansever subay (Mustafa Kemal, Enver Paşa) halkı teşkilatlandırmak için Trablusgarpa gitti Bölgeye giden subaylardan Mustafa Kemal Derne ve Tobruku; Enver Paşa da Bingaziyi teşkilatlandırdı
İtalyanlar, teşkilatlanmış olan asker ve Ömer Muhtar liderliğinde ayaklanan Araplar karşısında başarısız duruma düştüler
İtalya, Trablusgaprpta başarılı olamayacağını anlayınca; Osmanlıyı barışa sıkmak için On İki Adayı işgal etti Osmanlı buna karşın barışa yanaşmamıştır
Lakin 8 Ekim 1912de Balkan Devletleri Osmanlıya saldırınca; Osmanlı Devleti, İtalya ile Uşi Antlaşmasını imzalamak zorunda kalmıştır
Uşi (Quchy) Antlaşması (18 Ekim 1912)
1Trablusgarp İtalyanlara verilecek
2On İki Ada, Yunan işgali ihtimaline karşısında, geçici olarak, İtalyanlara bırakılacak
Talimatlar:
Balkan Savaşlarından daha sonra Birinci Dünya Savaşının başlaması On İki Ada meselesini küllendirdi Savaş esnasında ise İtilaf Devletleri rahat anlaşmalarla On İki Adayı İtalyaya bıraktılar
Lozan Antlaşması ile adalara resmi olarak sahip olan İtalya II Dünya Savaşından sonra ise bölgeyi Yunanistana bıraktı
Dikkat: On İki Ada meselesi Balkan Savaşları esnasında gündeme gelmemiştir
3İtalya Osmanlı Devletine kapitülasyonların kaldırılması konusunda destek verecek
4Trablusgarp, dini bakımdan halifeye alt kalacak (Böylelikle Osmanlı Devleti, Araplarla olan dini bağını sürdürmeyi hedeflemiştir)
Trablusgarp Savaşının Sonuçları
1İtalyanlar, Trablusgarpı ele geçiremeyince Osmanlı Devletini barışa sıkmak için On İki adayı işgal etti
2Balkan Savaşının başlaması üstüne Osmanlı Devleti İtalya ile uzlaşma gerçekleştirmek zorunda kaldı
3Osmanlı Devleti Kuzey Afrikadaki son toprak parçasını İtalyaya verdi
4Mustafa Kemal, Trablusgarpta kazandığı başarılar (DerneTobruk) sonucu binbaşı oldu
5Kuzey Afrikada İtalyan sömürgesi başladı
6On İki Ada doğrusu Osmanlının elinden çıktı
7İtalyanlar ilk defa Ege Denizine yerleşti
8Balkan devletlerinin Osmanlı üzerine harekete geçişi kolaylaştı
9İttihat ve Terakki Partisi saygınlığını kaybetti
Anekdot Mustafa Kemal, ilk defa sömürgeciliğe aleyhinde savaştı
Anekdot: Uşi, İsviçrede bir kenttir
Balkan Savaşları
Birinci Balkan Savaşı (19121913)
Savaşın Nedenleri
1Rusyanın Balkanlarda peşine düşüp takip ettiği Panslavist politika
2Balkanlardaki gelişmelerin, Osmanlı göre, takip edilememesi
3Fransız ihtilalinin etkisi (Milliyetçilik ve serbest)
4Türklerin Balkanlardan en ince ayrıntısına kadar atılmak istenmesi
Açıklama: Savaş başlamadan önce; Arnavutluk, Makedonya, Selanik ve Yanya Osmanlının elindeydi
5Trablusgarp Savaşı sırasında, Osmanlı Devletinin kuvvetsiz olduğunun anlaşılması
6Kiliseler sorununun Balkan devletlerinin lehine sonuçlanması
7Balkan devletlerinin Osmanlıya aleyhinde ittifak kurmaları
8İngilterenin, 1908de Estonyanın başkenti Revalde yapılan görüşmeler sonucunda, Rusyayı Balkan politikasında özgürlük bırakması
Katılan Devletler ve Savaşın Sonucu
· Karadağ, Bulgaristan, Sırbistan ve Yunanistan Osmanlı Devletine karşısında savaştılar
· Bu devletlerin Bulgaristan önderliğinde birleşip; Osmanlıya saldırmasında Rusya etkili oldu
· Savaş, 8 Ekim 1912de Karadağın Osmanlı topraklarına saldırması ile başladı
· Bulgarlar Çatalcaya kadar gelmeyi başarırken; Rauf Orbayın Hamidiye Kruvazörü ile yaptığı başarılı mücadelelere rağmen Yunanlılar, Ege Adalarını işgal etmişlerdir
· Osmanlı Devleti, bütün cephelerde yenilerek Çatalcaya değin geriledi
Osmanlı Devletinin Balkan Savaşlarındaki Başarısızlığının Nedenleri
1Ordunun siyasete karışması
2Savaştan önce askerlerin bir bölümünün terhis edilmesi
3Ordunun savaşa hazır olmaması
4Osmanlı donanmasının yetersiz olması
5Avrupa devletlerinin Balkan uluslarını desteklemesi
6İngiltere, Fransa ve Rusyanın Balkan sınırlarının değişmeyeceğine dair verdikleri teminata güvenen Osmanlının Balkanlarda gelişen olayları peşine düşüp takip etmemesi
7Balkan devletlerinin birlikte hareket etmesi
8Balkan devletlerinin ulaşım ve iletişim imkânlarını etkisiz ülkü getirmelerinden nedeniyle Osmanlı ordusunda irtibat ve ulaşım bozukluğu olması
9Osmanlının siyasal yalnızlık içinde olması
Londra Antlaşması (30 Mayıs 1913)
1MidyeEnez çizgisinin batısındaki topraklar, Balkan devletlerine bırakıldı (Osmanlı, Gelibolu Yarımadası hariç olmak üzere, Doğu Trakya ve Balkan topraklarının tamamını kaybetti)
2Ege adalarının durumu ve Arnavutluğun hudut durumu büyük devletlerin kararına bırakıldı
Tanımlama: Ege Adaları aslında elden çıkmıştır Birinci Dünya Savaşı başlayınca; Ege Adaları meselesi askıya alınmış; Lozan Antlaşması ile Ege Adaları resmen Yunanistana verilmiştir
Birinci Balkan Savaşının Sonuçları
1Osmanlı Devletinin Balkanlardaki varlığı en ince ayrıntısına kadar sona erdi
2Edirne ve Kırklareli Bulgaristana bırakıldı
3Gökçe Ada ve Bozca Ada hariç, Ege Adaları aslında elden çıktı
428 Kasım 1912de, Arnavutluk, bağımsızlığını bildiri etti Bu durum İslamcılık politikasını da olumsuz etkiledi
*Osmanlı Devletinden ayrılan son Balkan devleti Arnavutluktur
5İttihat ve Terakki Partisi, 23 Ocak 1913de düzenlediği Bâbı Âli Baskını sonucunda hükümeti tam olarak ele geçirdi (Bu partinin resmî iktidar dönemi başladı)
Açıklama: İttihat ve Terakki Partisi 1889da kurulan II Meşrutiyetin ilanında etkin olan, 31 Mart Olayından itibaren yönetimde etkili olmaya başlayan, II Meşrutiyet Döneminde Türkçülüğü devletin siyasi düşüncesi haline getiren, Osmanlı Devletini I Dünya Savaşına sokan bir partidir
6Mustafa Kemalin ordunun siyasete girmemesi şeklindeki görüşünün doğruluğu ispatlandı
7Bulgaristan, Ege Denizine ulaştı
8Balkan devletleri arasındaki anlaşmazlık sonucunda İkinci Balkan Savaşı çıkmıştır
9Balkanlardan Anadoluya göç başladı
10Mustafa Kemal, siyaseti bırakmıştır
Talimat:
· Birinci Balkan Savaşında İstanbul tehdit altına girmiştir
· Londra Antlaşması, İkinci Balkan Savaşının çıkması üstüne yürürlükten kalkmıştır
İkinci Balkan Savaşı
Savaşın Nedenleri
1Bulgaristanın Birinci Balkan Savaşı sonucunda en büyük payı alması (Bilhassa Makedonya üzerindeki anlaşmazlıklar) ve Ege Denizine ulaşmasından nedeniyle Balkan devletlerinin aralarında anlaşmazlığa düşmesi
2Bulgaristanın Ege Denizine kadar genişlemesini Yunanistanın uygun görmeyişi
3Osmanlı Devletinin bölgeden çekilmesiyle meydana gelen otorite boşluğu
Yunanistanın çalışmaları sonucunda Sırbistan, Karadağ ve Romanya Bulgaristana karşı birleşmiştir Bulgaristanın zor durumda olduğunu görebilen Enver Paşa harekete geçerek, Edirne ve Kırklarelini Bulgarlardan almıştır
İkinci Balkan Savaşı sonucunda Bulgaristan yenildi
Savaş Sonucunda Yapılan Antlaşmalar
1 Bükreş Antlaşması (10 Ağustos 1913): Balkan devletleri arasında yapıldı
Açıklamalar:
1Bulgaristan, Birinci Balkan Savaşında aldığı toprakların büyük bir kısmını kaybetti
2Bükreş Antlaşması, Balkanlarda huzuru sağlayamadı
3Bu antlaşmaya Osmanlı Devleti katılmadı
4Bulgaristan, Ege Denizi ile bağlantısını devam ettirdi
2 İstanbul Antlaşması (29 Eylül 1913)
İstanbul Antlaşması Osmanlı Devleti ile Bulgaristan aralarında imzalandı
Antlaşmanın İçeriği:
1Meriç nehri iki ülke aralarında sınır kabul edildi
2Edirne, Kırklareli Dimetoka ve Kırkağaç Osmanlı Devletinde kaldı
3Bulgaristandaki Türklerin yasal hakları garanti altına alındı
4Bulgaristandaki Türklerin; isterlerse dört sene içerisinde Türkiye ye göç edebilecekleri karalaştırıldı
Direktifler:
· Bulgaristanın Ege Denizi ile bağlantısı kesilmedi
· Bu günkü TürkBulgar sınırı adeta çizildi
· Osmanlı Devleti Birinci Dünya Savaşı öncesinde; savaş sırasında Bulgaristan üzerinden Almanya ile kara bağlantısı kurabilmek için Dimetokayı Bulgaristana bıraktı
3 Atina Antlaşması (14 Kasım 1913):
Atina Antlaşması Osmanlı Devleti ile Yunanistan aralarında imzalandı
Antlaşmanın İçeriği:
1Yunanistandaki Türklerin hakları güvence altına alındı
2Yanya, Girit ve Selanik Yunanistana bırakıldı
3Ege Adalarının durumu büyük devletlerin kararına bırakıldı
Anekdot: Büyük devletler 16 Kasım 1913te aldıkları karar ile İmroz, Bozcaada ve Meis dışındaki Ege Adalarını Yunanistana, On İki Adayı da İtalyanlara verdiler
4 İstanbul Antlaşması (13 Mart 1914):
İstanbul Antlaşması Osmanlı Devleti ile Sırbistan arasında imzalandı Osmanlının Sırbistan ile sınırı olmadığı için; bu mukavele ile sadece Sırbistanda kalan Türklerin hakları görüşüldü
İkinci Balkan Savaşının Sonuçları
1 Balkanlarda azınlık durumuna düşen Türklerin hakları imzalanan antlaşmalarla güvence altına alındı
2 Edirne ve Kırklareli Bulgaristandan geri alındı
3 Bulgaristan mağlubiyetini telâfi etmek için Birinci Dünya Savaşına girdi
Direktifler:
· İttihat ve Terakki Partisi savaştan sonradan; orduyu, gençleştirmek ve Almanyadan subaylar getirerek modernleştirmek için harekete geçtiyse de; Birinci Dünya Savaşı başladığı için İttihat ve Terakki Partisinin düşüncesi sonuçsuz kaldı
· Mustafa Kemal, Edirnenin kurtuluşuna katılmıştır
· Arnavutluk, Balkan Savaşlarına katılmamıştır
· Balkan Savaşlarından sonra Balkanlarda Rusya, Osmanlı yerine Avusturya ile karşısında karşıya geldi
· Osmanlının Almanyadan faydalanarak orduyu ıslah etmek istemesi Osmanlı ile Almanyayı birbirine daha fazla yaklaştırmıştır
· Türk ordusu, İkinci Balkan Savaşında sadece Bulgaristan ile savaşmıştır
· İkinci Balkan Savaşı sırasında Avrupalı devletlerin tepkisinden çekindiği için Osmanlı ordusu Meriçin batısına geçmemiştir
· Balkan Savaşları Osmanlının Birinci Dünya Savaşına girmesinde etkili olmuştur *