İnkılap Tarihi Ders Notları Ozet

tc inkılap tarihi ders notları,
inkılap tarihi ve ataturkculuk ders notları


İnkılap Tarihi Ders Notları Ozet olarak bu sayfada verilmiştirTum oğrencilere faydalı olmasını umuyor başarılıar diliyoruz



TC İNKILAP TARİHİ VE ATATURKCULUK DERS NOTLARI


II Meşrutiyet Donemi (19081918)

Meşrutiyet, hukumdar ile birlikte bir meclisin ulke yonetiminde bulunmasıdır

Osmanlı Devletinde I Meşruiyet, 23 Aralık 1876da Jon Turklerin baskısıyla II Abdulhamit tarafından ilan edilmişti

İlk Osmanlı Mebusan Meclisi 20 Mart 1877de acıldı

İlk Osmanlı anayasası, Kanuni Esasi yururluğe girdi

I Meşruiyet Donemi, fazla uzun surmedi

187778 OsmanlıRus Savaşının cıkması ve azınlık milletvekillerinin yıkıcı faaliyetleri uzerine Sultan II Abdulhamit, Meşrutiyeti kaldırdı ve Mebusan Meclisini kapattı

Meşruiyet taraftarı olan Jon Turkler, İttihadı Osmani Cemiyetini kurdular Sonra bu cemiyet, İttihat ve Terakki Cemiyeti adını aldı (1889)

Osmanlıcılık fikrini savunan bu cemiyet, Makedonyada orgutlendiler

İngiltere ve Rusyanın 10 Haziran 1908de Revalde bir araya gelerek Makedonyanın ozerkliğine karar vermeleri İttihatcıları harekete gecirdi

Osmanlı Devletinin parcalanacağından endişe eden İttihatcılar, II Abdulhamite Meşrutiyeti ilan etmesi icin baskı yaptılar ve Rumeli'de ayaklandılar

Hurriyet Taburları kurularak halk ayaklandırıldı

Resneli Niyazi ve Enver Paşanın isyanları uzerine, ulkenin ic savaşa suruklenmesini istemeyen II Abdulhamit, Meşrutiyeti tekrar ilan etmek zorunda kaldı (1908)

Kanuni Esasi tekrar yururluğe kondu

Osmanlı Mebusan Meclisi, tekrar oluşturuldu

Secimlerde, İttihat ve Terakki uyeleri başarılı oldu



Not:

İttihatcıların, Meşrutiyet ve ulke yonetimi icin ciddi bir hazırlığı olmadığından beklenen sonuclar alınamamış, Meşrutiyete gecişte iktidar boşluğu ve kargaşa yaşanmıştır





31 Mart Olayı

İttihat ve Terakki icinde zamanla farklı goruşler belirdi

Muhalifler, Ahrar adıyla yeni cemiyet kurdular

Muhalefetin Volkan Gazetesi ve Serbesti Gazetesi ile yuruttuğu muhalefet İttihat ve Terakkiyi bunalttı

Her iki gazetenin başyazarları Derviş Vahdet ve Hasan Fehmi, Galata Koprusunde oldurulduler

Bu gelişmeler uzerine, muhalifler İstanbulda gosterilere başladılar Gosterilere engel olmayan Avcı Taburları da, harekete destek verdiler 31 Mart gunu, (13 Nisan 1909) Mebusan Meclisine gelerek, hukumet yetkililerinin idamını istediler

İsyanı bastıramayan hukumet, istifa etti

Komutanlığını Mahmut Şevket Paşanın, Kurmay Başkanlığını Mustafa Kemalin yaptığı Hareket Ordusu Selanikten İstanbula geldi

Hareket Ordusu, 31 Mart Ayaklanmasını bastırdı

II Abdulhamit, tahttan indirildi, yerine V Mehmet (Reşat) tahta cıkarıldı (1909)



II Meşrutiyete geciş surecinde;

Bulgaristan bağımsızlığını ilan etmiştir

AvusturyaMacaristan İmparatorluğu, BosnaHerseki topraklarına katmıştır

Girit, Yunanistana bağlanma kararı almıştır



Notlar:

II Abdulhamitin tahttan indirilmesinden sonra ulkede huzur sağlanamadı

Balkan Savaşı sonrası, Londra Goruşmeleri devam ederken İttihatcılar, Babı Ali Baskını'nı gercekleştirmiş ve yonetimi tamamen ele gecirmişlerdir (1913)



Trablusgarp Savaşı (19111912)

İtalyanın Trablusgarpı İşgalinin Nedenleri

1Birliğini gec kuran İtalyanın ham madde ve pazar arayışı

Acıklama: Birliğini gec tamamlayan İtalya somurgecilik yarışında gec kalmıştır 1896da Habeşistana saldırdıysa da; İtalyanın bu saldırısı başarısızlıkla sonuclanmıştır



2Trablusgarpın İtalyaya yakın olması

3Osmanlı Devletinin Trablusgarpı savunacak gucunun olmaması

Acıklamalar:

Osmanlı Devleti, Trablusgarpa karadan yardım edemezdi; cunku Mısır, İtalyanın Trablusgarpı işgalini onaylayan İngilterenin elindeydi

Osmanlı Devleti, donanmasının gucsuzluğunden dolayı da Trablusgarpa denizden yardım edemezdi



4İtalyanın, Trablusgarpın işgali icin, Avrupa devletlerinin onayını alması

Acıklamalar:

1900de, Fransa, Fası almasına yardımcı olduğu takdirde Trablusgarpı İtalyanın işgal etmesine razı olabileceğini acıkladı

1902de ise Avusturya, BosnaHersek uzerindeki emellerini İtalyaya kabul ettirdiği icin; İtalyanın Trablusgarpa yonelik olan emellerini kabul etti

Fransanın işgali altındaki Tunus ile kendi işgali altındaki Mısır arasında Trablusgarpı tampon bolge olarak goren ve İtalyayı bloklaşmada yanında tutmak isteyen İngiltere de İtalyanın Trablusgarpa yonelik emellerini olumlu karşıladı

İtalyanın Rusyanın Boğazlara yonelik olan planlarını desteklemesinden dolayı; Rusya da İtalyanın Trablusgarpa yonelik olan emellerini onayladı

Almanya ise oluşan bloklaşma hareketinde İtalyayı kaybetmek istemediğinden dolayı İtalyanın Trablusgarpa yonelik olan emellerini kabul etti



5İtalyanın, Trablusgarpın uygarlıkta geri bırakıldığı ve burada İtalyanlara kotu davranıldığı iddiası

6İtalyanın Habeşistandaki başarısızlığını telafi etmek istemesi

7İtalyan hukumetinin, kendi halkı karşısında, saygınlığını artırmak istemesi





Trablusgarpın İşgali

Buyuk devletlerle gizli goruşmeler yaparak Trablusgarpı ele gecirme serbestliği elde eden İtalya, haklı bir gerekce gostermeden 28 Eylul 1911de Trablusgarp uzerine harekete gecti

Osmanlı bolgeyi savunabilecek durumda olmadığından dolayı bir grup vatansever subay (Mustafa Kemal, Enver Paşa) halkı teşkilatlandırmak icin Trablusgarpa gitti Bolgeye giden subaylardan Mustafa Kemal Derne ve Tobruku; Enver Paşa da Bingaziyi teşkilatlandırdı

İtalyanlar, teşkilatlanmış olan asker ve Omer Muhtar liderliğinde ayaklanan Araplar karşısında başarısız duruma duştuler

İtalya, Trablusgaprpta başarılı olamayacağını anlayınca; Osmanlıyı barışa zorlamak icin On İki Adayı işgal etti Osmanlı buna rağmen barışa yanaşmamıştır

Fakat 8 Ekim 1912de Balkan Devletleri Osmanlıya saldırınca; Osmanlı Devleti, İtalya ile Uşi Antlaşmasını imzalamak zorunda kalmıştır

Uşi (Quchy) Antlaşması (18 Ekim 1912)

1Trablusgarp İtalyanlara verilecek

2On İki Ada, Yunan işgali ihtimaline karşı, gecici olarak, İtalyanlara bırakılacak

Acıklamalar:

Balkan Savaşlarından sonra Birinci Dunya Savaşının başlaması On İki Ada meselesini kullendirdi Savaş esnasında ise İtilaf Devletleri gizli anlaşmalarla On İki Adayı İtalyaya bıraktılar

Lozan Antlaşması ile adalara resmen sahip olan İtalya II Dunya Savaşından sonra ise bolgeyi Yunanistana bıraktı

Uyarı: On İki Ada meselesi Balkan Savaşları esnasında gundeme gelmemiştir



3İtalya Osmanlı Devletine kapitulasyonların kaldırılması konusunda destek verecek

4Trablusgarp, dini bakımdan halifeye bağlı kalacak (Boylelikle Osmanlı Devleti, Araplarla olan dini bağını surdurmeyi hedeflemiştir)



Trablusgarp Savaşının Sonucları

1İtalyanlar, Trablusgarpı ele geciremeyince Osmanlı Devletini barışa zorlamak icin On İki adayı işgal etti

2Balkan Savaşının başlaması uzerine Osmanlı Devleti İtalya ile anlaşma yapmak zorunda kaldı

3Osmanlı Devleti Kuzey Afrikadaki son toprak parcasını İtalyaya verdi

4Mustafa Kemal, Trablusgarpta kazandığı başarılar (DerneTobruk) sonucu binbaşı oldu

5Kuzey Afrikada İtalyan somurgesi başladı

6On İki Ada fiilen Osmanlının elinden cıktı

7İtalyanlar ilk defa Ege Denizine yerleşti

8Balkan devletlerinin Osmanlı uzerine harekete gecişi kolaylaştı

9İttihat ve Terakki Partisi saygınlığını kaybetti

Not Mustafa Kemal, ilk defa somurgeciliğe karşı savaştı

Not: Uşi, İsvicrede bir kenttir



Balkan Savaşları

Birinci Balkan Savaşı (19121913)

Savaşın Nedenleri

1Rusyanın Balkanlarda takip ettiği Panslavist politika

2Balkanlardaki gelişmelerin, Osmanlı tarafından, takip edilememesi

3Fransız ihtilalinin etkisi (Milliyetcilik ve bağımsızlık)

4Turklerin Balkanlardan tamamen atılmak istenmesi

Acıklama: Savaş başlamadan once; Arnavutluk, Makedonya, Selanik ve Yanya Osmanlının elindeydi



5Trablusgarp Savaşı esnasında, Osmanlı Devletinin gucsuz olduğunun anlaşılması

6Kiliseler sorununun Balkan devletlerinin lehine sonuclanması

7Balkan devletlerinin Osmanlıya karşı ittifak kurmaları

8İngilterenin, 1908de Estonyanın başkenti Revalde yapılan goruşmeler sonucunda, Rusyayı Balkan politikasında serbest bırakması



Katılan Devletler ve Savaşın Sonucu

· Karadağ, Bulgaristan, Sırbistan ve Yunanistan Osmanlı Devletine karşı savaştılar

· Bu devletlerin Bulgaristan onderliğinde birleşip; Osmanlıya saldırmasında Rusya etkili oldu

· Savaş, 8 Ekim 1912de Karadağın Osmanlı topraklarına saldırması ile başladı



· Bulgarlar Catalcaya kadar gelmeyi başarırken; Rauf Orbayın Hamidiye Kruvazoru ile yaptığı başarılı mucadelelere rağmen Yunanlılar, Ege Adalarını işgal etmişlerdir

· Osmanlı Devleti, butun cephelerde yenilerek Catalcaya kadar geriledi



Osmanlı Devletinin Balkan Savaşlarındaki Başarısızlığının Nedenleri

1Ordunun siyasete karışması

2Savaştan once askerlerin bir bolumunun terhis edilmesi

3Ordunun savaşa hazır olmaması

4Osmanlı donanmasının yetersiz olması

5Avrupa devletlerinin Balkan uluslarını desteklemesi

6İngiltere, Fransa ve Rusyanın Balkan sınırlarının değişmeyeceğine dair verdikleri teminata guvenen Osmanlının Balkanlarda gelişen olayları takip etmemesi

7Balkan devletlerinin birlikte hareket etmesi

8Balkan devletlerinin ulaşım ve iletişim imkanlarını etkisiz hale getirmelerinden dolayı Osmanlı ordusunda iletişim ve ulaşım bozukluğu olması

9Osmanlının siyasal yalnızlık icinde olması



Londra Antlaşması (30 Mayıs 1913)

1MidyeEnez cizgisinin batısındaki topraklar, Balkan devletlerine bırakıldı (Osmanlı, Gelibolu Yarımadası haric olmak uzere, Doğu Trakya ve Balkan topraklarının tamamını kaybetti)

2Ege adalarının durumu ve Arnavutluğun sınır durumu buyuk devletlerin kararına bırakıldı

Acıklama: Ege Adaları fiilen elden cıkmıştır Birinci Dunya Savaşı başlayınca; Ege Adaları meselesi askıya alınmış; Lozan Antlaşması ile Ege Adaları resmen Yunanistana verilmiştir



Birinci Balkan Savaşının Sonucları

1Osmanlı Devletinin Balkanlardaki varlığı tamamen sona erdi

2Edirne ve Kırklareli Bulgaristana bırakıldı

3Gokce Ada ve Bozca Ada haric, Ege Adaları fiilen elden cıktı

428 Kasım 1912de, Arnavutluk, bağımsızlığını ilan etti Bu durum İslamcılık politikasını da olumsuz etkiledi

*Osmanlı Devletinden ayrılan son Balkan devleti Arnavutluktur

5İttihat ve Terakki Partisi, 23 Ocak 1913de duzenlediği Babı Ali Baskını sonucunda hukumeti tam olarak ele gecirdi (Bu partinin resmi iktidar donemi başladı)

Acıklama: İttihat ve Terakki Partisi 1889da kurulan II Meşrutiyetin ilanında etkili olan, 31 Mart Olayından itibaren yonetimde etkili olmaya başlayan, II Meşrutiyet Doneminde Turkculuğu devletin siyasi duşuncesi haline getiren, Osmanlı Devletini I Dunya Savaşına sokan bir partidir



6Mustafa Kemalin ordunun siyasete girmemesi şeklindeki goruşunun doğruluğu ispatlandı

7Bulgaristan, Ege Denizine ulaştı

8Balkan devletleri arasındaki anlaşmazlık sonucunda İkinci Balkan Savaşı cıkmıştır

9Balkanlardan Anadoluya goc başladı

10Mustafa Kemal, siyaseti bırakmıştır

Acıklamalar:

· Birinci Balkan Savaşında İstanbul tehdit altına girmiştir

· Londra Antlaşması, İkinci Balkan Savaşının cıkması uzerine yururlukten kalkmıştır



İkinci Balkan Savaşı

Savaşın Nedenleri

1Bulgaristanın Birinci Balkan Savaşı sonucunda en buyuk payı alması (Ozellikle Makedonya uzerindeki anlaşmazlıklar) ve Ege Denizine ulaşmasından dolayı Balkan devletlerinin aralarında anlaşmazlığa duşmesi

2Bulgaristanın Ege Denizine kadar genişlemesini Yunanistanın uygun gormeyişi

3Osmanlı Devletinin bolgeden cekilmesiyle meydana gelen otorite boşluğu

Yunanistanın calışmaları sonucunda Sırbistan, Karadağ ve Romanya Bulgaristana karşı birleşmiştir Bulgaristanın zor durumda olduğunu goren Enver Paşa harekete gecerek, Edirne ve Kırklarelini Bulgarlardan almıştır

İkinci Balkan Savaşı sonucunda Bulgaristan yenildi



Savaş Sonucunda Yapılan Antlaşmalar

1 Bukreş Antlaşması (10 Ağustos 1913): Balkan devletleri arasında yapıldı

Acıklamalar:

1Bulgaristan, Birinci Balkan Savaşında aldığı toprakların buyuk bir kısmını kaybetti

2Bukreş Antlaşması, Balkanlarda huzuru sağlayamadı

3Bu antlaşmaya Osmanlı Devleti katılmadı

4Bulgaristan, Ege Denizi ile bağlantısını devam ettirdi



2 İstanbul Antlaşması (29 Eylul 1913)

İstanbul Antlaşması Osmanlı Devleti ile Bulgaristan arasında imzalandı

Antlaşmanın İceriği:

1Meric nehri iki ulke arasında sınır kabul edildi

2Edirne, Kırklareli Dimetoka ve Kırkağac Osmanlı Devletinde kaldı

3Bulgaristandaki Turklerin yasal hakları garanti altına alındı

4Bulgaristandaki Turklerin; isterlerse dort yıl icerisinde Turkiye ye goc edebilecekleri karalaştırıldı



Acıklamalar:

· Bulgaristanın Ege Denizi ile bağlantısı kesilmedi

· Bu gunku TurkBulgar sınırı yaklaşık olarak cizildi

· Osmanlı Devleti Birinci Dunya Savaşı oncesinde; savaş esnasında Bulgaristan uzerinden Almanya ile kara bağlantısı kurabilmek icin Dimetokayı Bulgaristana bıraktı



3 Atina Antlaşması (14 Kasım 1913):

Atina Antlaşması Osmanlı Devleti ile Yunanistan arasında imzalandı

Antlaşmanın İceriği:

1Yunanistandaki Turklerin hakları guvence altına alındı

2Yanya, Girit ve Selanik Yunanistana bırakıldı

3Ege Adalarının durumu buyuk devletlerin kararına bırakıldı

Not: Buyuk devletler 16 Kasım 1913te aldıkları karar ile İmroz, Bozcaada ve Meis dışındaki Ege Adalarını Yunanistana, On İki Adayı da İtalyanlara verdiler



4 İstanbul Antlaşması (13 Mart 1914):

İstanbul Antlaşması Osmanlı Devleti ile Sırbistan arasında imzalandı Osmanlının Sırbistan ile sınırı olmadığı icin; bu antlaşma ile yalnızca Sırbistanda kalan Turklerin hakları goruşuldu



İkinci Balkan Savaşının Sonucları

1 Balkanlarda azınlık durumuna duşen Turklerin hakları imzalanan antlaşmalarla guvence altına alındı

2 Edirne ve Kırklareli Bulgaristandan geri alındı

3 Bulgaristan mağlubiyetini telafi etmek icin Birinci Dunya Savaşına girdi

Acıklamalar:

· İttihat ve Terakki Partisi savaştan sonra; orduyu, gencleştirmek ve Almanyadan subaylar getirerek modernize etmek icin harekete gectiyse de; Birinci Dunya Savaşı başladığı icin İttihat ve Terakki Partisinin duşuncesi sonucsuz kaldı

· Mustafa Kemal, Edirnenin kurtuluşuna katılmıştır

· Arnavutluk, Balkan Savaşlarına katılmamıştır

· Balkan Savaşlarından sonra Balkanlarda Rusya, Osmanlı yerine Avusturya ile karşı karşıya geldi

· Osmanlının Almanyadan faydalanarak orduyu ıslah etmek istemesi Osmanlı ile Almanyayı birbirine daha fazla yaklaştırmıştır

· Turk ordusu, İkinci Balkan Savaşında sadece Bulgaristan ile savaşmıştır

· İkinci Balkan Savaşı esnasında Avrupalı devletlerin tepkisinden cekindiği icin Osmanlı ordusu Mericin batısına gecmemiştir

· Balkan Savaşları Osmanlının Birinci Dunya Savaşına girmesinde etkili olmuştur