Kalp krizi kuşkusuyla hastaneye gittiniz veya götürüldünüz diyelim Birincil aşamada acele servis doktorları belirtileri sorgular Testler yapılır Ön değerlendirme tamamlanır Belirtilere ve test sonuçlarına kadar teşhis koyulur Çare kalp kaslarındaki hasarı azaltmayı hedefler
Kalp krizini atamak için yapılan testlere bakalım:
EKG Uzun adıyla elektrokardiyogram Kalp kaslarınızın neresinde, ne değin hasar olduğunu belirlemeye yarıyor Kalp atışı ve kalbin ritmi bu testle izleniyor*
Kan testleri Kalp enzimlerine bakılıyor Kalbin işlevinde kritik yük içeren enzimler yürek kaslarındaki hasarı gösterebilir Hücrelerde zarar oluşunca bu enzimler kana karışıyor Doktorunuz enzim seviyelerine bakarak kalp krizinin ne zaman başladığını, ne denli ciddi olduğunu belirleyebilir Kan testiyle troponin seviyeleri de ölçülebilir Troponin yürek hücrelerinde yer alan proteinlerden Hasarda hür kalan troponin fazla minik yürek krizlerini bile kolayca belirlemeye yarıyor*
Ekokardiyografi Yürek krizi sırasında ve sonrasında yapılan görüntüleme testi Kalp atışlarının nasıl gerçekleştiğini, *nerelerde akıcı nerelerde hasarlı olduğunu gösteriyor Bu testle kalp krizinde hasar alan bölgeler de anlaşılıyor*
Kalp kateterizasyonu Kalp krizinin ilk saatlerinde, ilaçlar belirtileri ve krizi hafifletmeye yetmiyorsa kullanılıyor*
Kalp krizi nasıl çare edilir?
Yürek krizi birincil belirdiğinde tedaviye acele olarak başlanmalı Kalp krizini iyileştirmede ilaçlar ya da cerrahi yöntemler kullanılabilir
İlaçlar Tedavide ilaçların kullanılmasının amacı kan pıhtılaşmasını, damarda plak ve gelecekte kalp krizi oluşmasını önlemek
Bu ilaçlar kalpte oluşabilecek hasarı en aza indirmek için krizden 1 – 2 saat sonradan alınmalı Gecikme ne kadar fazlaysa zarar da o kadar artı olur İlaçların tesir alanı düşer
Kriz sırasında kullanılabilecek ilaçlar:
• Aspirin Kanı sulandırır Pıhtılaşmayı engeller
• Antiplatelet Kan pıhtılaşmasını engeller
• Trombolitik çare Kalp damarlarında var olan kan pıhtılarını çözer
Kalp krizi sırasında ya da sonrasında verilen ilaçlar kalbin üzerine düşen görevi azaltır, kalbin işlevini arttırır, damarları genişletir, ağrıyı hafifletir, yürek ritmini düzenler
Kalp krizi için öteki tedavi yöntemleri
Kalp krizi sırasında ya da derhal sonrasında kalbinizin, damarlarınızın ve hasarın durumuna bakılır Bazı durumlarda bu bilgilere ulaşmak için açık yürek ameliyatı yapılması gerekebilir
Gerekli görülürse bypass ameliyatı da yapılabilir
İlaç tedavisi, açık kalp ameliyatı gibi yöntemler damar hastalıklarını çare etmez Bir kez kalp krizi geçirmeniz bir daha geçirmeyeceğiniz anlamına gelmez Kalp krizi tekrarlayabilir Önlemek sizin elinizde*
Kalp krizinin engellenmesiKalp krizinden sonraki amacınız kalbinizi dinç yetişmek, başka bir yürek krizi riskini ortadan kaldırmak olmalı İlaçlarınızı ahenkli edinmek, hayat tarzınızı başkalaşmak, check up için sık sık doktorunuzu ziyaret etmek gibi basit önlemler var
Neden hap alınmalı?
• Kanın pıhtılaşmasını engeller
• Kalbe düşen görevi azaltır, kalbin performansını yükseltir
• Kolesterolü düşürerek plak oluşumunu engeller
İlaçlarınızın isimlerini ve ne işe yaradıklarını bilmeniz kayda değer Ne sıklıkta, ne vakit almanız gerektiği bilgisi de o kadar Aklınıza takılanları eczacınıza ya da doktorunuza sorabilirsiniz
Yaşam tarzı neden değişmeli?
Yürek krizinin bütün ve kesin tedavisi değil Kalp hastalıklarını alıkoymak, sonraki krize dur demek için doktorunuzu dinleyip yaşam tarzınızda zorunlu değişikliklere gitmelisiniz Sigarayı bırakın *Kolesterolünüzü düşürün Diyabetinizi ve yüksek tansiyonunuzu denetleme aşağıda tutun Ahenkli egzersiz yapın İdeal zirve – kilo dengesini koruyun*
Doktora ne sıklıkta gidilmeli?
Hastaneden ayrıldıktan sonradan doktor kontrolünü artı geciktirmeyin 4 – 6 hafta arasında mutlaka kontrole gidin Doktorunuz iyileşme durumunuzu gözden geçirmek isteyecek Bu aşamada çalışma stres testi gerekebilir Bu testlerin damarlarınızda bitmiş tıkanma oluşup oluşmadığını bakmak açısından yardımcı olduğunu unutmayın
Kalp krizinde de diğer sıhhat sorunlarında olduğu gibi erken tanı fazla kayda değer Belirtilerden (nefes darlığı, baş dönmesi, göğüste sızı) herhangi birini yaşıyorsanız gecikmeden 112 ’yi arayın
Kalp krizini atamak için yapılan testlere bakalım:
EKG Uzun adıyla elektrokardiyogram Kalp kaslarınızın neresinde, ne değin hasar olduğunu belirlemeye yarıyor Kalp atışı ve kalbin ritmi bu testle izleniyor*
Kan testleri Kalp enzimlerine bakılıyor Kalbin işlevinde kritik yük içeren enzimler yürek kaslarındaki hasarı gösterebilir Hücrelerde zarar oluşunca bu enzimler kana karışıyor Doktorunuz enzim seviyelerine bakarak kalp krizinin ne zaman başladığını, ne denli ciddi olduğunu belirleyebilir Kan testiyle troponin seviyeleri de ölçülebilir Troponin yürek hücrelerinde yer alan proteinlerden Hasarda hür kalan troponin fazla minik yürek krizlerini bile kolayca belirlemeye yarıyor*
Ekokardiyografi Yürek krizi sırasında ve sonrasında yapılan görüntüleme testi Kalp atışlarının nasıl gerçekleştiğini, *nerelerde akıcı nerelerde hasarlı olduğunu gösteriyor Bu testle kalp krizinde hasar alan bölgeler de anlaşılıyor*
Kalp kateterizasyonu Kalp krizinin ilk saatlerinde, ilaçlar belirtileri ve krizi hafifletmeye yetmiyorsa kullanılıyor*
Kalp krizi nasıl çare edilir?
Yürek krizi birincil belirdiğinde tedaviye acele olarak başlanmalı Kalp krizini iyileştirmede ilaçlar ya da cerrahi yöntemler kullanılabilir
İlaçlar Tedavide ilaçların kullanılmasının amacı kan pıhtılaşmasını, damarda plak ve gelecekte kalp krizi oluşmasını önlemek
Bu ilaçlar kalpte oluşabilecek hasarı en aza indirmek için krizden 1 – 2 saat sonradan alınmalı Gecikme ne kadar fazlaysa zarar da o kadar artı olur İlaçların tesir alanı düşer
Kriz sırasında kullanılabilecek ilaçlar:
• Aspirin Kanı sulandırır Pıhtılaşmayı engeller
• Antiplatelet Kan pıhtılaşmasını engeller
• Trombolitik çare Kalp damarlarında var olan kan pıhtılarını çözer
Kalp krizi sırasında ya da sonrasında verilen ilaçlar kalbin üzerine düşen görevi azaltır, kalbin işlevini arttırır, damarları genişletir, ağrıyı hafifletir, yürek ritmini düzenler
Kalp krizi için öteki tedavi yöntemleri
Kalp krizi sırasında ya da derhal sonrasında kalbinizin, damarlarınızın ve hasarın durumuna bakılır Bazı durumlarda bu bilgilere ulaşmak için açık yürek ameliyatı yapılması gerekebilir
Gerekli görülürse bypass ameliyatı da yapılabilir
İlaç tedavisi, açık kalp ameliyatı gibi yöntemler damar hastalıklarını çare etmez Bir kez kalp krizi geçirmeniz bir daha geçirmeyeceğiniz anlamına gelmez Kalp krizi tekrarlayabilir Önlemek sizin elinizde*
Kalp krizinin engellenmesiKalp krizinden sonraki amacınız kalbinizi dinç yetişmek, başka bir yürek krizi riskini ortadan kaldırmak olmalı İlaçlarınızı ahenkli edinmek, hayat tarzınızı başkalaşmak, check up için sık sık doktorunuzu ziyaret etmek gibi basit önlemler var
Neden hap alınmalı?
• Kanın pıhtılaşmasını engeller
• Kalbe düşen görevi azaltır, kalbin performansını yükseltir
• Kolesterolü düşürerek plak oluşumunu engeller
İlaçlarınızın isimlerini ve ne işe yaradıklarını bilmeniz kayda değer Ne sıklıkta, ne vakit almanız gerektiği bilgisi de o kadar Aklınıza takılanları eczacınıza ya da doktorunuza sorabilirsiniz
Yaşam tarzı neden değişmeli?
Yürek krizinin bütün ve kesin tedavisi değil Kalp hastalıklarını alıkoymak, sonraki krize dur demek için doktorunuzu dinleyip yaşam tarzınızda zorunlu değişikliklere gitmelisiniz Sigarayı bırakın *Kolesterolünüzü düşürün Diyabetinizi ve yüksek tansiyonunuzu denetleme aşağıda tutun Ahenkli egzersiz yapın İdeal zirve – kilo dengesini koruyun*
Doktora ne sıklıkta gidilmeli?
Hastaneden ayrıldıktan sonradan doktor kontrolünü artı geciktirmeyin 4 – 6 hafta arasında mutlaka kontrole gidin Doktorunuz iyileşme durumunuzu gözden geçirmek isteyecek Bu aşamada çalışma stres testi gerekebilir Bu testlerin damarlarınızda bitmiş tıkanma oluşup oluşmadığını bakmak açısından yardımcı olduğunu unutmayın
Kalp krizinde de diğer sıhhat sorunlarında olduğu gibi erken tanı fazla kayda değer Belirtilerden (nefes darlığı, baş dönmesi, göğüste sızı) herhangi birini yaşıyorsanız gecikmeden 112 ’yi arayın