Genetik yapı: Bir insanın sıhhati, görünümü, kişiliği ve yetenekleri, genetik yapısı ve içerisinde nokta aldığı etrafının etkileşimi ile belirlenir. Genler ailemizden bize geçen özellikleri taşıyan, ve kromozomlar üzerine yerleşmiş, DNA dizininden oluşan en küçük yapı taşlarıdır. Kişinin genleri onun potansiyelini oluşturmakta, muhiti ise bu potansiyeli sınırlamada yahut ortaya çıkarmada yardımcı olmaktadır. Örneğin birtakım ilaçların tasarrufu, enfeksiyonlar, beslenme bozukluğu ve kanser kişinin genetik potansiyeline nazaran farklı sonuçlar ortaya çıkarır. Başkaca aile bireyleri arasında bir şahısta genetik marazlardan birisinin ortaya çıkarılması, ailenin gayri fertleri için risk getirebilir, bu nedenle kan bağı olan bireylerde tarama yapılaması gerekir.
Kanserde Genetik: Kanserde genetik alt yapı yüzde on civarında sorumludur, çoklu faktörlere bağlı (genetik ve çevresel faktörlerin karşılıklı etkileşimi sonucu) olduğunu bilinmektedir. Bilhassa yaşlanma, doğal ortamlardan uzaklaşma, doğal azıklar tüketmeme, genetiği değiştirilmiş besinlerin çokça tüketilmesi, çokça alkol tüketilmesi, sigara ,elektro manyetik ortamlar, hayattaki kıymetli travmalar ve gerilim etkilemektedir.
Kanserle Bağlantılı Genler:
Tümör baskılayıcı genler: Bunlar kollayıcı genlerdir. Vücudun uygun ustalarıdır, hasarlanan tarafı derhal tamir ederler. Bu genler olağanda hücre bölünme suratını hudutlar, hasarlı DNA’yı tamir eder ve hücre mevtini denetim eder. Bu genler mutasyona uğradığında hücreler büyümeye devam eder ve ahir tümör oluşur. BRCA1, BRCA2(meme kanseri), ve p53’ü genlerini içeren 30’a yakın tümör baskılayıcı gen tanımlanmıştır. Tüm kanser vakalarının yaklaşık % 50’sinde p53 geni ya yoktur ya da hasarlıdır. Bu kıymetli genin kesinlikle baktırılması gerekir.
Onkogenler: Sağlıklı hücreyi, kanseröz hücreye dönüştüren genlerdir. Bunlar da vücudumuzun makûs ustalarıdır. HER2/neu (meme kanseri) ve ras, en yaygın iki onkogendir.
DNA Tamir Genleri: DNA’nın çoğalması esnasında oluşan kusurları tamir eder. Tamir edilmeyen günahlar, mutasyona yol açar ve ahir kanser gelişir.
Çeşitli genlerdeki mutasyonlar sonucuna kanser gelişir, fakat kanserlerin pek birçok belli başlı bir tip genle alakalı değildir.
Günümüzde; göğüs, over, kolon ve uterus kanserlerinin %10 unun bilinen genetik mutasyonlardan kaynaklandığı saptanmıştır. Belli genler, gayrı genler yahut çevresel faktörlerle Göğüs, yumurtalık (over), kalın barsak (kolon) ve gayri nadir kanserlerde uygulanabilir 900' den çokça genetik test vardır.
Kanserde genetik testler: Genetik testlerin birçok, ömrün rastgele bir periyodunda kanser gelişme mümkünlüğünün kestirim edilmesine yardımcıdır. Kimsede % 100 kanser gelişeceğini belirten hiçbir genetik test bilinmemektedir, lakin bu testler topluluğun geri kalanına orantıyla kanser gelişme riski daha yüksek olan kimseleri işaret edebilir. Kanserle bağlı olan genlerin hepsi kansere yol açacaktır diyemeyiz; örneğin göğüs kanseri gelişme riski genine sahip hatunların % 75' i sağlıklı kalırken; yalnızca % 25' inde göğüs kanseri ortaya çıkmaktadır.
Aile üyelerinde genç yaşta kanser teşhis edilen birey olanlarda, üç yahut daha ziyade kuşakta birebir tip kanser hikayesi bulunanlarda, ana yahut peder tarafından üçten ziyade kanser olgusu bulunan şahıslarda ve aile bireylerinden birinde iki yahut daha çokça farklı tip kanser bulunan bireylerde kanser gelişme riski yüksektir.
ASCO (Amerikan Klinik Onkoloji Derneği); aile hikayesinde yahut zatî hikayesinde genetik kanser kuşkusu bulunanlarda, genetik durumu gereğince yorumlanarak, genetik testlerin tanı ve tedaviye yardımcı olacağı vakalarda genetik testlerin yapılmasını önermektedir.
Genetik Testler:
Kolon kanseri (APC Geni-Dizi Analizi)
Göğüs kanseri (BRCA1 ve BRCA2 MLPA)
Göğüs kanseri (BRCA1, BRCA2, p53 Tüm Gen-Dizi )
Malign Melanoma (P16 Tüm Gen-Dizi Analizi)
Tüm Kanserler (P53 Geni-Dizi Analizi)
Kolorektal Kanser, PapillarTiroid Kanseri (BRAF)
Kolorektal , Akciğer, Pankreas Kanseri (KRAS) Kronik MyeloidLökemia (ABL1)
Kolorektal, Akciğer NSCLC, Göğüs Kanseri (EGFR)
Familyal Medüller Troid Kanseri (FMTC) RET (Ekzon 10-11-13-14-15 ve 16)
Multiple Endok NeoplaziTip2 (MEN2A ve MEN2B),
Aile Non-Polipo Kol Kan (MLH1,MSH2,MSH6,PMS2)
Mesane ve serviks Kanseri –( FGFR3 Geni-Dizi)
Gastrointestinal Kanser (C-KIT :9,11,13,17 Ekz)
JAK2 Geni (V617F mutasyonu)
Genetik danışmanlık: Genetik testler, kanser nedenini, gelecekte kanser gelişme riskinin olup olmadığını ve/veya kanserin evladınıza geçip geçmeyeceğini anlamaya yardımcı olacaktır.Bu testleri yaptırmak, aile bireyleri ve hekiminizle yapacağınız işbirliğiyle alınmış zatî karara bağlıdır.
Bu testleri yaptırmakla, kanser gelişme riski yüksekse daha sık tarama testlerinden geçmek, aşikâr risk faktörlerinden kaçınmak, ömür biçiminizi değiştirmek yoluyla kanser gelişim riskini azaltmak, esirgeyici medikal tedavi alma talihini artıracaktır.
Ailede birden ziyade bireyde genetik mutasyonla geçen kanser hikayesi var ve genetik tarama testi negatif ise; bu durum kimseyi rahatlatacaktır.
Esirgeyici hekimlik açısından kanser genetik testleri ve genetik danışmanlık epey değerlidir. Toplumsal Güvenlik Kurumunun test bedellerini karşılaması gerekir. Birey kanser olduğunda ailenin harcamalarını bir kenara bırakırsak, hastanın medikal tedavisi, cerrahi ve ışın tedavilerine Çevre Güvenlik Kurumu çok para ödemektedir.
Kollayıcı hekimliğe harcanan para tedavi edici hekimliğe harcanan para yüz ünitedir. Örneğin kanser de bir kanser genetik testi bir ünite ise, kanserin tedavisine ödenen para yüz ünitedir. Kişinin yaşadığı travmayı, manevi çöküntüyü, ailesinin çektiklerini, iş gücü kayıplarını para ile ölçmek mümkün değildir.
Kaynak:
Kanserde Genetik: Kanserde genetik alt yapı yüzde on civarında sorumludur, çoklu faktörlere bağlı (genetik ve çevresel faktörlerin karşılıklı etkileşimi sonucu) olduğunu bilinmektedir. Bilhassa yaşlanma, doğal ortamlardan uzaklaşma, doğal azıklar tüketmeme, genetiği değiştirilmiş besinlerin çokça tüketilmesi, çokça alkol tüketilmesi, sigara ,elektro manyetik ortamlar, hayattaki kıymetli travmalar ve gerilim etkilemektedir.
Kanserle Bağlantılı Genler:
Tümör baskılayıcı genler: Bunlar kollayıcı genlerdir. Vücudun uygun ustalarıdır, hasarlanan tarafı derhal tamir ederler. Bu genler olağanda hücre bölünme suratını hudutlar, hasarlı DNA’yı tamir eder ve hücre mevtini denetim eder. Bu genler mutasyona uğradığında hücreler büyümeye devam eder ve ahir tümör oluşur. BRCA1, BRCA2(meme kanseri), ve p53’ü genlerini içeren 30’a yakın tümör baskılayıcı gen tanımlanmıştır. Tüm kanser vakalarının yaklaşık % 50’sinde p53 geni ya yoktur ya da hasarlıdır. Bu kıymetli genin kesinlikle baktırılması gerekir.
Onkogenler: Sağlıklı hücreyi, kanseröz hücreye dönüştüren genlerdir. Bunlar da vücudumuzun makûs ustalarıdır. HER2/neu (meme kanseri) ve ras, en yaygın iki onkogendir.
DNA Tamir Genleri: DNA’nın çoğalması esnasında oluşan kusurları tamir eder. Tamir edilmeyen günahlar, mutasyona yol açar ve ahir kanser gelişir.
Çeşitli genlerdeki mutasyonlar sonucuna kanser gelişir, fakat kanserlerin pek birçok belli başlı bir tip genle alakalı değildir.
Günümüzde; göğüs, over, kolon ve uterus kanserlerinin %10 unun bilinen genetik mutasyonlardan kaynaklandığı saptanmıştır. Belli genler, gayrı genler yahut çevresel faktörlerle Göğüs, yumurtalık (over), kalın barsak (kolon) ve gayri nadir kanserlerde uygulanabilir 900' den çokça genetik test vardır.
Kanserde genetik testler: Genetik testlerin birçok, ömrün rastgele bir periyodunda kanser gelişme mümkünlüğünün kestirim edilmesine yardımcıdır. Kimsede % 100 kanser gelişeceğini belirten hiçbir genetik test bilinmemektedir, lakin bu testler topluluğun geri kalanına orantıyla kanser gelişme riski daha yüksek olan kimseleri işaret edebilir. Kanserle bağlı olan genlerin hepsi kansere yol açacaktır diyemeyiz; örneğin göğüs kanseri gelişme riski genine sahip hatunların % 75' i sağlıklı kalırken; yalnızca % 25' inde göğüs kanseri ortaya çıkmaktadır.
Aile üyelerinde genç yaşta kanser teşhis edilen birey olanlarda, üç yahut daha ziyade kuşakta birebir tip kanser hikayesi bulunanlarda, ana yahut peder tarafından üçten ziyade kanser olgusu bulunan şahıslarda ve aile bireylerinden birinde iki yahut daha çokça farklı tip kanser bulunan bireylerde kanser gelişme riski yüksektir.
ASCO (Amerikan Klinik Onkoloji Derneği); aile hikayesinde yahut zatî hikayesinde genetik kanser kuşkusu bulunanlarda, genetik durumu gereğince yorumlanarak, genetik testlerin tanı ve tedaviye yardımcı olacağı vakalarda genetik testlerin yapılmasını önermektedir.
Genetik Testler:
Kolon kanseri (APC Geni-Dizi Analizi)
Göğüs kanseri (BRCA1 ve BRCA2 MLPA)
Göğüs kanseri (BRCA1, BRCA2, p53 Tüm Gen-Dizi )
Malign Melanoma (P16 Tüm Gen-Dizi Analizi)
Tüm Kanserler (P53 Geni-Dizi Analizi)
Kolorektal Kanser, PapillarTiroid Kanseri (BRAF)
Kolorektal , Akciğer, Pankreas Kanseri (KRAS) Kronik MyeloidLökemia (ABL1)
Kolorektal, Akciğer NSCLC, Göğüs Kanseri (EGFR)
Familyal Medüller Troid Kanseri (FMTC) RET (Ekzon 10-11-13-14-15 ve 16)
Multiple Endok NeoplaziTip2 (MEN2A ve MEN2B),
Aile Non-Polipo Kol Kan (MLH1,MSH2,MSH6,PMS2)
Mesane ve serviks Kanseri –( FGFR3 Geni-Dizi)
Gastrointestinal Kanser (C-KIT :9,11,13,17 Ekz)
JAK2 Geni (V617F mutasyonu)
Genetik danışmanlık: Genetik testler, kanser nedenini, gelecekte kanser gelişme riskinin olup olmadığını ve/veya kanserin evladınıza geçip geçmeyeceğini anlamaya yardımcı olacaktır.Bu testleri yaptırmak, aile bireyleri ve hekiminizle yapacağınız işbirliğiyle alınmış zatî karara bağlıdır.
Bu testleri yaptırmakla, kanser gelişme riski yüksekse daha sık tarama testlerinden geçmek, aşikâr risk faktörlerinden kaçınmak, ömür biçiminizi değiştirmek yoluyla kanser gelişim riskini azaltmak, esirgeyici medikal tedavi alma talihini artıracaktır.
Ailede birden ziyade bireyde genetik mutasyonla geçen kanser hikayesi var ve genetik tarama testi negatif ise; bu durum kimseyi rahatlatacaktır.
Esirgeyici hekimlik açısından kanser genetik testleri ve genetik danışmanlık epey değerlidir. Toplumsal Güvenlik Kurumunun test bedellerini karşılaması gerekir. Birey kanser olduğunda ailenin harcamalarını bir kenara bırakırsak, hastanın medikal tedavisi, cerrahi ve ışın tedavilerine Çevre Güvenlik Kurumu çok para ödemektedir.
Kollayıcı hekimliğe harcanan para tedavi edici hekimliğe harcanan para yüz ünitedir. Örneğin kanser de bir kanser genetik testi bir ünite ise, kanserin tedavisine ödenen para yüz ünitedir. Kişinin yaşadığı travmayı, manevi çöküntüyü, ailesinin çektiklerini, iş gücü kayıplarını para ile ölçmek mümkün değildir.
Kaynak:
Ziyaretçiler için gizlenmiş link,görmek için
Giriş yap veya üye ol.
.