Tedavide Amac:
Spina bifida olgularında hekimlerin hedefi cocuğa tutulum seviyesinin izin vereceği optimum mobiliteyi kazandırmak ve hastalığın neden olabileceği bir dizi komplikasyonu engellemektir
Cok sayıda ameliyatlar, uzun hastane yatışları, uzun sureli alcılamalar, komplike ortezleme ve rehabilitasyon işlemleri gerektiren tedavi surecinin cocuğu aile ve toplumdan izole ederek psikososyal gelişimi inhibe etmesi riski her an hatırlanmalıdır
Olgunun tutulum seviyesine, ailenin ve cocuğun potansiyeline gore gercekci hedefler belirlenmeli, uzun donem tedavi planları yapılmalı ve sebatla hasta takip edilmelidir
Bazı hastaların zamanla tekerlekli sandalye ile ambule olmayı tercih edebileceği hatırda tutulmalı, cocukluk donemindeki terapotik ambulasyonun genel buyume gelişme ve sosyalleşme uzerindeki olumlu etkileri nedeni ile her hastada maksimum ambulasyonu sağlama konusunda gayret edilmelidir
Tedavi sırasında :
1 Yatakta rahat bakılamayan hastanın bakımını kolaylaştırmak
2 Bakımı kolay ancak oturamayan hastada oturma dengesini sağlamak
3 Oturabilen hastanın daha iyi oturabilmesini ve ellerini kullanabilmesini sağlamak
4 İyi oturan hastanın ayağa kalkabilmesini sağlamak
5 Ayağa kalkabilen hastanın yuruyebilmesini sağlamak
6 Zor yuruyen hastanın iyi yurumesini sağlamak
7 İyi yuruyebilen hastanın pabuc giyme – nasırlaşma – ayak yarası vb sorunlarını cozmek amaclarıyla hasta değerlendirilmeli, kontrakturler, deformiteler ve instabiliteler saptanarak bunların her birine cozum aranmalıdır
Bolgesel Sorunlar
Omurga sorunlarının tedavisinde hedef oturmaya ve yurumeye engel olmayan dengeli bir postur elde etmektir
Kalca sorunlarının tedavisinde hedef fleksiyon posturune gidişi ve tek taraflı cıkığın neden olabileceği pelvik oblikite ve bacak kısalığını engellemektir Kalcada fleksiyon kontrakturu lomber hiperlordoz gelişimine neden olarak fleksiyon posturunu rijidleştirir Fleksiyon posturunde ayakta durmak ve yurumek biomekanik yonden buyuk enerji kayıpları gerektirir ve hastanın mobilizasyon potansiyelini minimuma indirir Her olguda olanaklar dahilinde kalca ve dizde fleksiyon, ayakta ekin veya kalkaneus deformitesinin oluşması engellenerek cocuğa mobilizasyon icin cok avantajlı olan ekstansiyon posturu kazandırılmalıdır Ekstansiyon posturundeki cocuklar oturma ve yurume sırasında ellerini serbest olarak kullanabilecekleri icin psikososyal gelişmeleri ve gundelik yaşam aktivitelerinde avantaj kazanırlar Kalcada cıkık tedavisi cok tartışmalıdır, bircok olguda cıkık ihmal edilebilir
Diz sorunlarının tedavisinde hedef fleksiyon deformitesinin onlenmesidir Tedavide yumuşak doku gevşetmeleri ve osteotomiler uygulanır Pes valgus veya torsiyonel deformitelerde sekonder genu valgum da gelişebilir
Ayak sorunlarının tedavisinde hedef flask, ayakkabıya girebilen, yarasız bir ayak elde edilmesidir Spina bifidalı olgularının % 75 inde rastlanan ayak deformiteleri hastanın mobilizasyon kapasitesini kısıtlar ve duyu kaybı olan ayak cildinde aşırı basınca maruz kalan bolgelerde yaralar acılmasına neden olur Erişkin donemde vucud ağırlığının artması sonrasında daha da yuksek basınclar altında kalacak olan ayak cildini korumak icin kucuk yaştan itibaren ortezler ve gereken olgularda tenotomilerle mobil ve deformitesiz bir ayak kazanılmalı ve korunmalıdır Diğer noromuskuler hastalıklarda buyuk kazanımlar sağlayan tendon transferleri spina bifida olgularının ayak, diz ve kalcalarında da yıllarca denenmiş ancak olguların coğunda başarısızlıkla karşılaşılmıştır
Spina bifida olgularında hekimlerin hedefi cocuğa tutulum seviyesinin izin vereceği optimum mobiliteyi kazandırmak ve hastalığın neden olabileceği bir dizi komplikasyonu engellemektir
Cok sayıda ameliyatlar, uzun hastane yatışları, uzun sureli alcılamalar, komplike ortezleme ve rehabilitasyon işlemleri gerektiren tedavi surecinin cocuğu aile ve toplumdan izole ederek psikososyal gelişimi inhibe etmesi riski her an hatırlanmalıdır
Olgunun tutulum seviyesine, ailenin ve cocuğun potansiyeline gore gercekci hedefler belirlenmeli, uzun donem tedavi planları yapılmalı ve sebatla hasta takip edilmelidir
Bazı hastaların zamanla tekerlekli sandalye ile ambule olmayı tercih edebileceği hatırda tutulmalı, cocukluk donemindeki terapotik ambulasyonun genel buyume gelişme ve sosyalleşme uzerindeki olumlu etkileri nedeni ile her hastada maksimum ambulasyonu sağlama konusunda gayret edilmelidir
Tedavi sırasında :
1 Yatakta rahat bakılamayan hastanın bakımını kolaylaştırmak
2 Bakımı kolay ancak oturamayan hastada oturma dengesini sağlamak
3 Oturabilen hastanın daha iyi oturabilmesini ve ellerini kullanabilmesini sağlamak
4 İyi oturan hastanın ayağa kalkabilmesini sağlamak
5 Ayağa kalkabilen hastanın yuruyebilmesini sağlamak
6 Zor yuruyen hastanın iyi yurumesini sağlamak
7 İyi yuruyebilen hastanın pabuc giyme – nasırlaşma – ayak yarası vb sorunlarını cozmek amaclarıyla hasta değerlendirilmeli, kontrakturler, deformiteler ve instabiliteler saptanarak bunların her birine cozum aranmalıdır
Bolgesel Sorunlar
Omurga sorunlarının tedavisinde hedef oturmaya ve yurumeye engel olmayan dengeli bir postur elde etmektir
Kalca sorunlarının tedavisinde hedef fleksiyon posturune gidişi ve tek taraflı cıkığın neden olabileceği pelvik oblikite ve bacak kısalığını engellemektir Kalcada fleksiyon kontrakturu lomber hiperlordoz gelişimine neden olarak fleksiyon posturunu rijidleştirir Fleksiyon posturunde ayakta durmak ve yurumek biomekanik yonden buyuk enerji kayıpları gerektirir ve hastanın mobilizasyon potansiyelini minimuma indirir Her olguda olanaklar dahilinde kalca ve dizde fleksiyon, ayakta ekin veya kalkaneus deformitesinin oluşması engellenerek cocuğa mobilizasyon icin cok avantajlı olan ekstansiyon posturu kazandırılmalıdır Ekstansiyon posturundeki cocuklar oturma ve yurume sırasında ellerini serbest olarak kullanabilecekleri icin psikososyal gelişmeleri ve gundelik yaşam aktivitelerinde avantaj kazanırlar Kalcada cıkık tedavisi cok tartışmalıdır, bircok olguda cıkık ihmal edilebilir
Diz sorunlarının tedavisinde hedef fleksiyon deformitesinin onlenmesidir Tedavide yumuşak doku gevşetmeleri ve osteotomiler uygulanır Pes valgus veya torsiyonel deformitelerde sekonder genu valgum da gelişebilir
Ayak sorunlarının tedavisinde hedef flask, ayakkabıya girebilen, yarasız bir ayak elde edilmesidir Spina bifidalı olgularının % 75 inde rastlanan ayak deformiteleri hastanın mobilizasyon kapasitesini kısıtlar ve duyu kaybı olan ayak cildinde aşırı basınca maruz kalan bolgelerde yaralar acılmasına neden olur Erişkin donemde vucud ağırlığının artması sonrasında daha da yuksek basınclar altında kalacak olan ayak cildini korumak icin kucuk yaştan itibaren ortezler ve gereken olgularda tenotomilerle mobil ve deformitesiz bir ayak kazanılmalı ve korunmalıdır Diğer noromuskuler hastalıklarda buyuk kazanımlar sağlayan tendon transferleri spina bifida olgularının ayak, diz ve kalcalarında da yıllarca denenmiş ancak olguların coğunda başarısızlıkla karşılaşılmıştır