Son Konu

Kaşgarlı Mahmutun kişilik ozellikleri

bilgiliadam

Yeni Üye
Katılım
16 Ağu 2017
Mesajlar
1,516,397
Tepkime
32
Puanları
48
Credits
-6,413
Geri Bildirim : 0 / 0 / 0
Kaşgarlı Mahmutun kişilik ozelliklerini belirtirmisiniz

Kaşgarlı Mahmud; Divanu Lugati ’tTurk isimli, dunyaca bilinen eserin yazarıdır Tam adı: Mahmud bin Huseyin bin Muhammed ’dir Turk dilinin, Turk milliyetciliğinin en buyuk sozcusu Kaşgar'da doğdu Babasının adı Huseyin'dir İlk Turk İslam devletini kuran Karahanlılar soyundandır Pek cok Turkce eserde, hangi tarihte, nerede olduğunun bilinmediği iddia edilse de turbesi Doğu Turkistan'ın Kaşgar şehrindedir

Mahmud, 1008'de dunyaya gelmiştir Saciye ve Hamidiye Medreseleri'nde tahsil gordukten sonra kendisini Turk dili tetkikatına vakfetmiştir Bu amacla Orta Asya'yı boydan boya kat ederek Anadolu'ya oradan da Bağdat'a gitmiş, 1072 1073 yılları arasında hazırladığı meşhur kitabını Abbasi halifesine armağan etmiştir Kitabın asıl nushası bu gun Ayasofya Muzesi'nde muhafaza edilmektedir Kitabın Uygurca cevirisi ancak 1978'de yapılabilmiştir

Mahmud, Kaşgar'a donmuş ve 1105'de vefat etmiştir Turklerin yaşadığı şehirleri, koyleri, obaları bir bir dolaşarak hazırladığı sozluk, İslamiyet'ten onceki sozlu edebiyatımızı aydınlatan dev eserdir Yazılış gayesi, Araplara Turkceyi oğretmekten cok, Turkcenin Arapca ile koşu atları gibi yarış edeceğini, Turk dilinin zenginliğini, her duygu ve duşunceyi anlatmaya elverişli olduğunu ispat etmek icindir Kaşgarlı Mahmut, iyi silah kullanan bir asker olmakla beraber, dilimizi, ulusal kulturumuzu, yurt sevgisini her şeyin ustunde goren ilk buyuk dil bilginimizdir Kitabının onsozunde şu ilgi cekici tumceler zer almaktadır:

Turk'un, Turkmen'in, Oğuz'un, Cigil'in, Yagma'nın Kırgız'ın lisanlarını ve kafiyelerini tamimiyle zihnimde nakşettim Bu hususta o kadar ileri gittim ki, her taifenin lehcesi bence en mukemmel surette elde edilmiş oldu Turk dili ile Arab dilinin at başı beraber yurudukleri bilinsin diye

Turk Sozluğunun Divanıanlamına gelen Kitabu ani lUgat itTurk (Divanu Lugati'tTurk) adlı Kaşgarlı Mahmut'un bu eseri, yalnız bir sozluk değil; İslam'dan oncesi Turk edebiyatını, tarihini, coğrafyasını, folklorunu, mitolojisini aydınlatan ansiklopedik niteliktedir

11 yuzyıl hemen butun İslam ulkelerinde Turklerin egemen olduğu bir donemdir Karahanlılar devletinin, ozellikle Buyuk Selcuk İmparatorluğu'nun askerlikce ve uygarlıkca en parlak zamanı bu donem icerisindedir O tarihlerde Turklerin egemenliğindeki uluslar dilini oğrenmek ihtiyacını duyuyorlardı Divanu Lugati'tTurk yabancılara Turkceyi oğretmek amacıyla 1073 1077 tarihleri arasında Bağdat'ta yazılmış bir sozluktur Turk sozcuğunun kuvvet, guc, kudret anlamı taşıdığını bize ilk bildiren Kaşgarlı Mahmut'tur

Divanu Lugati'tTurk'teki sozcuklerin anlamları Arapca olarak yazılmıştır Turkce 7500 sozcuğun Arapca karşılığı verilirken, sav denilen atasozleri, sagu denilen ağıtlar, koşuk denilen şiirler, destan parcaları alınmıştır Sozcuklerle ilgili bol bol seci, mesel, hikmet, şiir, efsane; tarih, coğrafya; halk edebiyatı folklor bilgi ve ornekleri verilmiş; dilbilgisi kuralları ortaya konulmuş; Turkoloji'nin sağlam temelleri atılmıştır Turkologların goruşu : Gokturk Yazıtları ile Kitabu ani lUgat itTurk, Turkluk icin buyuk kazanc olmuştur

Hamirler diye cağrıldığını, bunun Oğuzların Emir yerine Hemir demelerinden kaynaklandığından bahsetmektedır Kendisinin verdiği bu bilgilerden Karahanlı ailesinden olduğu oğrenilmektedir Unlu kitabını 1070'de tamamladığı ve bu tarihte yaşının da bir hayli ileri olduğu duşunulerek 11yuzyıl da yaşamış olduğu tahmin edilmektedir
 
Üst Alt