Kolesterol nedir? Kolesterol Belirtileri Nelerdir?

Son yıllarda beslenme ve sağlık alanında birçok tartışmaya konu olan kolesterol, günümüzde birçok insanın mücadele ettiği kardiyovasküler hastalıkların oluşumunda etkilidir. Hayvan kaynaklı besinlerin yanı sıra vücuttaki sentezi ile birlikte beslenme yoluyla vücuda alınan yüksek kolesterol seviyesi, birçok kronik hastalığın oluşumuna yol açar. Bu nedenle, özellikle yüksek kolesterolü olanlar olmak üzere sağlıklarını önemseyen herkes, kolesterol seviyesini dengede tutmalı ve sağlıklı beslenmelidir.

Kolesterol nedir?​

Kolesterol, hayvan hücrelerinin zarlarında bulunan ve ayrıca vücutta, özellikle endokrin sistemde ve sindirim sisteminde bir dizi işlevi olan kan plazmasında taşınan yağ benzeri bir maddedir. Hayvansal kaynaklı gıdalarda bulunan ve bu besinleri tüketerek vücuda alınan kolesterol, vücuttaki birçok dokuda, özellikle karaciğer, ince bağırsak, adrenal bezler, üreme organlarında sentezlenir. Tüm vücut hücrelerinde ve hücre zarının ana bileşenlerinden birinde bulunan kolesterolün vücutta birçok işlevi vardır. Aksine, normalin üzerindeki kandaki kolesterol seviyesi, kardiyovasküler hastalıklar ve safra kesesi hastalıkları gibi birçok hastalığa zemin hazırlar. Kanda biriken kötü kolesterol, vasküler duvarlara yerleşerek vasküler oklüzyona neden olur. Ek olarak, normalden daha yüksek olan kolesterol, safra kesesi içindeki bazı maddelerle birleşebilir ve safra taşı oluşumuna yol açabilir.

Kolesterol türleri nelerdir?​

İnsanlar arasında kolesterol türü olarak bilinen kavram aslında lipoprotein türü taşıyan kolesterol ile ifade edilir. Bu bağlamda, birçok kolesterol taşıyan lipoprotein türü olmasına rağmen, iyi kolesterol (HDL) ve kötü kolesterol (LDL) en yaygın iki kolesterol türüdür. İyi kolesterol olarak bilinen HDL (yüksek yoğunluklu lipoprotein), kolesterolün dokulardan ve damarlardan karaciğere taşınmasını sağlar, böylece vasküler duvarlarda kolesterol birikmesini önler ve kalp ve damar hastalıklarının oluşumunu önler. Öte yandan, kötü kolesterol olarak bilinen LDL (düşük yoğunluklu lipoprotein), dokudaki kolesterolün vücutta ihtiyaç duyulan alanlara taşınmasından sorumludur. Bununla birlikte, kandaki LDL seviyesindeki artış, damarlarda kolesterol birikmesine neden olarak kalp ve damar hastalıklarının oluşumuna yol açar ve bu nedenle buna kötü kolesterol denir. HDL ve LDL dışında, diğer kolesterol türleri:
VLDL (çok düşük yoğunluklu lipoprotein): Doku ve kasları yağlamak için karaciğerdeki lipit gruplarının taşınmasında rol alır.
Şilomikronlar: En büyük hacme sahip lipoprotein grubu olan kolilomikronlar, kolesterol ve lipitleri bağırsaktan karaciğere taşır.
Trigliseritler: Vücut hücrelerinde bulunan yağların depolandığı forma trigliseritler denir.
Lipitler: Yağları yağdan arındırmak suretiyle oksijen ile reaksiyona girmesi sonucu oluşan bileşenlerdir.

Kolesterol değerleri ne olmalı?​

Sağlığı korumak ve kardiyovasküler hastalıklara yakalanma şansını azaltmak için kandaki kolesterol seviyelerinin normal sınırlar içinde olması çok önemlidir. Sağlıklı bir kişide, kan LDL seviyesi 130 mg / dL'nin altında, toplam kolesterol 200 mg / dL'nin altında, trigliserit seviyesi 150 mg / dL'nin altında ve HDL seviyesi kadınlarda 40 mg / dL ve 50 mg / dL'dir. adamlar. bitmiş olmalı. Kan testleri sonucunda tespit edilirse, kolesterol ve trigliserit seviyeleri belirtilen aralıkların dışındaysa, bu durumun nedeni belirlenmeli ve tedavi planı uygun şekilde uygulanmalıdır.

Kolesterol neden yükselir?​

Kandaki kolesterol seviyesinin normalin üstünde olmasının iki farklı nedeni vardır. Birincisi, diyetle vücuda alınan kolesterol miktarının yüksek olmasıdır. Kolesterol, hayvansal kaynaklı gıdalarla vücuda alınır. Hayvansal kökenli gıdaların aşırı tüketimi, trans gıdaların ve trans yağ içeren kızartma ürünlerinin sık tüketimi ve hayvansal yağların aşırı kullanımı vücuda yüksek kolesterol alımına neden olabilir. Gıdalarla alınan kolesterolün yanı sıra vücutta kolesterol sentezi yapılır. Bu nedenle, kolesterolün artmasının ikinci nedeni vücutta yüksek endojen kolesterol üretimidir. Vücutta yüksek kolesterol üretiminin nedenleri üzerine araştırmalar devam etmesine rağmen, yüksek kolesterolün (hiperlipidemi) aşırı kilo ve genetik yatkınlıkla yakından ilişkili olduğu bilinmektedir. Ailede hiperlipidemi öyküsü olan kişiler, ideal kilolarına ve sağlıklı bir diyete rağmen kolesterol seviyelerine sahip olabilirler.

Kolesterol belirtileri​

Yüksek kolesterol, kandaki seviyesinin artmasından kaynaklanan bir takım semptomlara ek olarak, neden olduğu hastalıklar nedeniyle bazı semptomlarla kendini gösterir. Bu semptomların en yaygınları aşağıdaki gibi listelenebilir:

• Yüzdeki ve özellikle göz çevresindeki sarı yağ bezleri
• Göğüs ağrısı
• Zayıflık ve yorgunluk
• Ayaklarda ve bacaklarda ağrı, uyuşma
• Baş dönmesi
• Yaraların geç iyileşmesi
• Solgun görünümlü cilt
• Nefes darlığı
• Cilt altında yağ birikimi
• Cilt lekeleri
• Vücudun bazı bölgelerinde çürükler

Kolesterol nasıl düşürülür?​

Yüksek kan kolesterol seviyesine sahip kişilerde, vasküler sertliği, vasküler oklüzyonu ve daha fazla kardiyovasküler hastalık oluşumunu önlemek için hemen kolesterol düşürücü tedavi planı başlatılmalıdır. Kolesterol ilacı olarak bilinen statin grubu ilaçlar genellikle hiperlipidemili hastalarda kolesterolü azaltmak için doktorlar tarafından uygulanan tedaviye dahil edilir. İlaç tedavisinin gerekli olup olmadığı, kan kolesterolü ve trigliserit seviyelerinin ne kadar yüksek olduğu dikkate alınarak doktor tarafından belirlenir. İlacın yanı sıra, kolesterol hastalarında tedavi planının en önemli adımı diyettir. Normalde, sağlıklı bireylerde besin maddeleri ile vücuda alınan kolesterol miktarının 300 mg'ın altında olması hedeflenir. Hiperlipidemi hastalarında, bir diyet planı izlenmeli ve diyetin kolesterol içeriği kan kolesterol seviyesine göre 300 mg'ın altına ve kan kolesterol seviyesi aşırı yüksekse 200-250 mg'ın altına düşürülmelidir.

Kolesterol diyeti​

Hekimin önerileri göz önüne alındığında, diyetisyen tarafından hazırlanacak bir beslenme planının diyet yoluyla vücuda alınan kolesterol miktarını azaltması, böylece kandaki yüksek kolesterol seviyesini normale düşürmesi amaçlanmaktadır. Tüm kolesterol, hayvansal kökenli gıdalar ve hayvansal yağlar ile vücuda alındığından, kolesterol diyeti, bu besinleri dengeli bir şekilde dağıtarak hazırlanır. Bu diyetle, vücuda günlük olarak alınan kolesterol miktarı 300 mg'ın altında tutulabilir. Diyetin temel prensipleri, yarı yağsız veya yağlı olmayan süt ve süt ürünlerinin tercihi, kolesterol seviyelerini dengelemeye yardımcı olan Omega 3 ve Omega 9 yağ asitleri içeren gıdaların tüketimi, kırmızı etin daha az tüketilmesidir. Haftada 1-2 gün, tavuk etinin cilt açısından zengin kısımlarının seçimi. arasında bulunur. Kolesterol diyetini takip eden insanlar, kolesterol seviyesini artıran ve vücuda birçok zarar veren trans yağ asitleri içeren fast food ürünlerini tüketmemelidir. Tereyağı ve kuyruk yağı gibi hayvansal kökenli yağlar diyetten çıkarılırken, taze sebze ve meyvelerin tüketimi vurgulanmaktadır.
Bilimsel dünyada, kolesterol diyetlerinde yaygın olarak tartışılan bir gıda olan yumurtalar hakkında birçok farklı görüş vardır. Bununla birlikte, son çalışmalarda, yumurtanın yüksek kolesterol içeriğine rağmen, dengeli yağ asidi paterni nedeniyle kan kolesterolünü arttırıcı bir etki sağlamadığı vurgulanmaktadır. Bu nedenle, yüksek protein kalitesine sahip ve besleyici olan yumurtanın, haftada 2-3 kez kolesterol diyetlerinin tüketiminde herhangi bir problemi olmadığı belirtilmektedir. Yüksek kolesterol teşhisi konulmuş bir kişiyseniz, bir sağlık kurumuna başvurmalı ve rutin kan testlerinizi düzenli olarak yapmalı ve doktorunuzun önerileri doğrultusunda tedavi planınızı izlemeye özen göstermelisiniz.