Son Konu

Köpeklerden İnsanlara Geçen Hastalıklar Nelerdir?

Welcome! You have been invited by chatgpt to join our community. Please click here to register.

Editör

Editor
Katılım
22 Ağu 2023
Mesajlar
8,854
Tepkime
5
Puanları
38
Yaş
36
Credits
5,025
Geri Bildirim : 1 / 0 / 0
Köpeklerden İnsanlara Geçen Hastalıklar Nelerdir?
Köpeklerden İnsanlara Geçen Hastalıklar Hakkında Bilgi
Köpeklerden İnsanlara Geçen Hastalıklar


Köpek ve insan birlikteliğinde dikkat edilmesi gereken en önemli husus köpek sağlığının, insan sağlığı kadar önemli olduğu ve bunu temin için gerekenlerin eksiksiz yerine getirilmesidir Bu sözden olmak üzere bir veterinerce yapılan aşılama ve dezenfeksiyon takvimine mutlak surette uyulmalı, bu konuda hiç bir fedakarlıktan kaçınılmamalıdır Da-ha yavruluğunun ilk döneminde köpeğimizi bir veterinere götürmeli ve aşılama takvimi ile birlikte bir aşı karnesi temin ederek, yapılan her aşı ve ilaç uygulamasını bu karneye kaydetmeliyiz

Köpeklerin önemli hastalıkları olan staupe (gençlik hastalığı), Hepatitis (sarılık), Leptospirosis (kan paraziti), Kuduz gibi hastalıklara karşı periyodik aşılar zamanında ve sürekli olarak yaptırılmalı, hem köpeğimizin hem de bizim sağlığımız tehdit altında bırakılmamalıdır

Her avcı köpeğinde ortaya çıkan ishal, kusma, kafa sallama, kıç üstü sürünme, ateş, öksürük, aksırık, kötü ağız kokusu, sürekli kaşınma gibi belirtileri tanımalı ve bunların sağlık işareti olmadığını bilmelidir Köpeklerle teması olan insanların, kendilerini ve köpeklerini zoonoz denilen ve hem hayvanda hem de insanlarda görülen hastalıklara karşı korumaları, bunun için de neleri bilmeleri gerektiği hususunda bilgi sahibi olmaları gerekmektedir Asıl olan tüm hijiyenik ve koruyucu tedbirlerin zamanında alınmasıdır Gerekli tedbirlerin zamanında alınması halinde korkacak bir durum söz konusu değildir

Tüm bakteriler, viruslar, mantarlar, protozoalar, iç parazitler vasıtası ile hayvanlardan insanlara geçen hastalıklar zoonoz olarak tanımlanmaktadır Ayrıca insanlardan hayvanlara geçen ve antropozoonoz olarak tanımlanan bazı hastalıklar da mevcuttur Yani bu etmen hem insanlar hem de hayvanlar için hastalık yapıcıdır

Şimdi sırasıyla önemli zoonozları tanımaya çalışalım :

1 ***8211; Kuduz : Pek çok hayvan türünün maruz bulunduğu (atmaca, şahin, gibi kuşlar da dahil) ve hayvanlarla birlikte insanları da tehdit eden en önemli ölümcül hastalıklardan biridir Hayvanlardan insanlara, hasta hayvanın salyasının, ısırılmak veya derideki yaralara teması suretiyle bulaşır Şüpheli durumlarda hiç tereddütsüz aşı yaptırılmalıdır
Hasta hayvanlarda durgunluk, salya akıntısı, bakışlarında bulanıklık ve gözlerde içe dönük bir bakış vardır Bu gün için köpeklerde görülen kuduz olayları, daha çok sakin seyreden, şiddetli belirti göstermeyen tarzdadır Ancak bunun laboratuarlardaki teşhisi daha kolaylaşmıştır

Şiddetli seyreden kuduzda üç safha ayırt edilmektedir

a ***8211; Ön safha veya melankoli safhası : Hayvanda durgunluk, huzursuzluk, değişken tavırlar, bazen ev halkına karşı aşırı tezahürat, bazen dostça olmayan tavır, artan havlama ve ısırma arzusu ve kaçma çabası

b ***8211; Exzitasyon safhası: Yukarıdaki belirtilerin daha belirgin hale gelmesi, yeme arzusunun azalması, hazmı mümkün olmayan şeylerin kemirilmesi ve sinirli bir şekilde ısırılması, salya akıntısı, kısık ses, halusinasyon, kaçma gayreti, çok uzun mesafelerde aynı tempo ile koşma ve bu esnada sessizce diğer köpeklere saldırıp ısırma

c ***8211; Depresif veya paralitik safha: Bu safhada ilk kez saldırganlık ve huzursuzluk belirtileri görülür, ancak kısa süre sonra yerini yorgunluğa, bitkinliğe bırakır ve nihayet kafadan başlayan ve daha sonra bütün vücudu saran felç hali Öncelikle alt çenede felç ile gözlerde şaşılık, yeme ve yutmanın kesilmesi, sonunda tüm vücutta ve bacaklarda felç ve ölüm

Kuduzdan korunmaları için köpeklerde kullanılan iki çeşit aşı geliştirilmiştir Bunlardan biri yavru henüz 7 haftalık iken uygulanmakta ve bir yıl boyunca korumakta, diğeri ise 3 aylık hayvanlara uygulanmakta ve 2 ***8211; 3 yıl boyunca korumaktadır

2 ***8211; Leptospiroz : Kan parazitlerinin sebebiyet verdiği ve köpeklerden insanlara geçen ve beşeri tıbbın pek çok çeşidi ile uğraştığı bir hastalıklar manzumesidir
Hastalığın bulaşmasında en önemli etken, tüm fare türleridir Hastalık belirtileri ise hem köpeklerde hem de insanlarda farklı yoğunluklarda da olsa aynıdır Bazı enfeksiyonlarda rutubet ve rutubetli yerler, durgun sular, bataklıklar çok önemli rol oynar Hastalığın bulaşması direkt ısırılma suretiyle olabileceği gibi, yukarda belirtilen yerlerde hayvanlarla birlikte bulunulduğunda, temasla veya hastanın idrarına bulaşmış yiyeceklerle veya hasta hayvanın idrarının derideki yara vs ye teması ile olabilmektedir

Çok değil daha 25 yıl öncesine kadar hastaların % 90 dan fazlası ölmekte iken bugün zamanında yapılan müdahale ile hastalar kurtulabilmektedir

Hastalığın iki seyir şekli vardır Birincisi daha çok genç köpeklerde görülür Hastalarda geçici ateş, bitkinlik, iştahsızlık, ayrıca safra renkli kusmuk, kir renginde gaita ve yeşil renkte idrarla karakterize olur Bunun dışında mukoza ve deride gittikçe artan sarılık göze çarpar Hastalar süratle zayıflar, 8 ***8211; 15 gün içinde ölür

İkinci şekilde de, birincisine benzer belirtiler görülür Aniden ateş 41 C dereceye çıkar, ancak kısa sürede normale iner Hasta düşkün, bitik ve iştahsızdır İnatla birbirini takip eden ve bazen de kanlı olan kusma görülür 3 ***8211; 5 Gün içinde ağız içi ve diş etlerinde ülserler şekillenir Dil mavi bir renk alır Ağız fena kokar , ayrıca kanda üre artar, hastalar süratle zayıflar koma haline girerler ve ölürler Her iki seyir şeklinin aynı anda görüldüğü olaylar da vardır

Köpeklere yapılan gençlik hastalığı aşıları leptospiroza karşı da koruyucudur Köpeklerin aşılatılmasına özel önem veril-meli, ayrıca sebze meyve gibi gıdalar çiğ olarak tüketilirken mutlaka iyice yıkanmalı, köpekler ile temasta ise hijiyenik önlemlere riayet edilmelidir

3 ***8211; Toxoplazmoz: Toxoplazmalar (buradaki toxoplazma gondii), hayvanlardan insanlara geçebilen orak şeklindeki protozoalardır (kan paraziti ) Hastalık belirtisi ağır veya hafif olabilir Canlı ne kadar genç ise tüm sonuçlarıyla birlikte toxoplazmoz tehlikesi o kadar fazladır İnsanlar için ortaya çıkan en büyük tehlike , yeni doğan bebekler ve küçük çocuklarda zeka geriliğidir Toxoplazmoz dünyanın en yaygın bulaşıcı hastalığıdır Bu para-ziti taşımayan kuş veya memeli hayvan neredeyse yok gibidir Ancak hastalık belirtisi başka bir enfeksiyonla birlikte ortaya çıkar

Parazit insanlara daha çok, çiğ tüketilen domuz ve koyun etlerinden ve kedi dışkısı ile bulaşır Kedi beslenirken özel hijyen tedbirleri alınmalıdır Tedavi için geliştirilmiş ilaçlar mevcuttur

4 ***8211; Tüberküloz: Spesifik ilaçlarla kökü kazınma yolunda olan tüberküloz için burada dikkati çekecek en önemli olay hastalığın, köpeklere, insanlardan bulaşmasıdır O nedenle köpeğimizde tüberküloz görüldüğü zaman dikkat !!! Aile fertlerinde veya köpekle teması olan diğer fertlerde tüberküloz vardır Korkulacak bir şey yok Çok ileri aşamada değil ise köpeklerin de tedavisi mümkündür

5 ***8211; Lesmanyoz ( Leismaniosa canis ) : Köpeklerde deri ve iç organlarda seyreden bulaşıcı bir hastalıktır Deri şeklinin etmeni olan L Tropika insanlarda ***8220;şark çıbanı***8220; denilen hastalığın da etmenidir Deride seyreden burun, kulak ve göz kapakları etrafı ile kulak içi ve ayaklarda önce kabarcıklar şeklinde başlayan ve sonra yara şekline dönüşen gelişmeler görülür Bulaşma Phlebotomus türünden küçük sarı renkli tatarcıklarla olur Önce hastalığı taşıyan tatarcıklarla mücadele edilmeli ve veteriner hekimin tavsiyeleri uygulanmalıdır

6 ***8211; Uyuz : Köpeklerde ve insanlarda yuvarlak tür bir uyuz böceği tarafından meydana getirilen ve şiddetli kaşıntıya neden olan bir hastalıktır Hastalık etmeni köpekte Sarkoptes canis, insanda ise Acarus scabiei adı verilen uyuz böceğidir Köpek uyuzu insana, insan uyuzu da köpeğe bulaşabilir Ancak yaygınlaşması, arız olduğu asıl canlıda yani köpeğinki köpekte, insanınki insanda olur Uyuz böceğinin ömrü 18 gündür Köpekten insana geçen uyuz herhangi bir müdahale yapılmasa bile en çok 18 günde yok olur Şayet insanın özellikle kol bölgesinde akşamları artan kaşıntılar başlarsa uyuz bulaşmış demektir Uygun ilaçlarla 2 ***8211; 3 kez yıkama yapıldığında geçer

7 ***8211; Tenya (Echinococcus): En çok korkulan tenya türü olan ekinokokların ara konakçıları sığır, koyun, keçi, at, domuz ve insandır Kistler genellikle karaciğer ve akciğerde, nadiren de diğer organlarda oluşurlar Kasaplık hayvanların kesim artıkları uluorta bırakılmamalı ve köpeklerin bunlara ulaşması engellenmelidir Özellikle köpeklerle çok ilgilenenlerin hijiyenik tedbirlere önem vermeleri, ellerini sürekli temiz tutmaları gerekmektedir Aksi halde bulaşma olabilir ve tekrarlayabilir İnsanlarda kist oluşumu nadir olmakla beraber kırsal kesimde zaman zaman görülebilmektedir

Dışkı ile beraber tenya (şerit) parçaları görülürse bu ekinokok değildir Ancak dışkıda pirinç tanesi benzeri oluşumlar varsa bunlar ekinokoktur Bu durumda çok dikkatli olunmalıdır (Ellerin temizliğine dikkat!) Bu gün için 30 dakika içerisinde barsakta bulunan tüm tenyaları öldüren ilaçlar vardır O nedenle korkmaya gerek yoktur , ancak hijiyenik tedbirlere titizlikle uyulmalıdır Zira çevremizde değişik yerlerde tenya yumurtaları bulunuyor olabilir

8 ***8211; Barsak kurdu (Toxocara canis) : Son yıllarda köpeklere geçtiği görülen bu parazitin insanlara da geçtiği ve bulaşmanın, barsak kurdu yumurtalarının ağız yolu ile alınmasından kaynaklandığı anlaşılmıştır Alınan yumurtalardan insan barsağında kurtçuklar oluşmakta, buradan vücudun diğer kısımlarına geçerek kapsül teşekkül ettirmektedir Köpeklerin iç ve dış parazitlere karşı periyodik olarak ilaçlanması, sorunu büyük ölçüde çözecektir

9 ***8211; Mantari hastalıklar ( Saçkıran ***8211; Trichopytie ) : İnsan ve hayvanları tehdit eden Trichophyton ve Microsporum türü mantarların oluşturduğu deri hastalığıdır Genç köpekler daha çok maruz kalırlar Deride iri, yuvarlak, esmer ***8211; sarı renkte ve sürtünmekle dökülen kabuklar meydana gelir Kabukların altı irinli ve iltihaplıdır Derilerin kılları zamanla dökülür ve kırmızı, kılsız lekeler vücudu kaplar Veterinerce yapılan hem dahili hem harici müdahale ile önüne geçilir Ayrıca yine mantarların sebebiyet verdiği kellik (etmeni Achorion veya Sabouraudites türü mantarlardır) ile sporotrichose adıyla bilinen, insan ve hayvanlarda lenf damarlarında seyreden bulaşıcı hastalıklar da tanınmaktadır Takip edilecek en iyi yol, köpeğimizde görülen vücut yapısındaki ve davranış biçimlerindeki dikkat çekici değişikliklerde vakit geçirilmeden bir veteri-nere müracaat etmektir

İnsan sağlığını düşünürken köpekleriminizin sağlıklı ve bakımlı olmaları gereğini gözden uzak tutmamalı, periyodik olarak göz, kulak ve tırnak bakımını ihmal etmemeli, köpeklerimizi en az haftada bir kez uygun fırça ve tarak ile te-mizlemeliyiz Temizlik denince köpeklerin sık sık banyo yaptırılması anlaşılmamalıdır Çünkü temizlikte kullanılan sabun, şampuan ve benzeri malzemeler köpeklerde deri kurumalarına bunun sonucu olarak da derinin çatlayarak enfeksiyonlara açık hale gelmesine sebeb olur Çamaşırda ve bulaşıkta kullanılan temizlik maddeleri, köpek temizliğinde kesinlikle kullanılmamalıdır
 
Üst Alt