Kültürü yaratıcı öğeler
Kültür, açıklanmış bir kökten gelmiş bir toplumun başlıca mayasıanlamındadır Bir toplumun asıl mayasını, yani kültürünü; o toplumun dil, yazı, tarih, din, töre, edebiyat ve sanat birliğinin toplamı belirler Bir toplumun benliğini yaratıcı bu karşılıklı değerler, o toplumun diğer toplumların kimliklerinden nasıl ve nerede ayrıldığını belgeler Bir toplumun üyesi olan her kişinin yapısında ve benliğinde, o toplumun mayasından bir parça bulunur Fransız ve Alman kültürleri arasındaki ayrılıklar, bira mayası ile şarap mayası arasındaki ayrılıklardan daha da derindir Bunun gibi, Türklerin ana mayasıda öteki toplumların mayalarından ayrıdır bununla beraber, yoğurt ve peynir mayalarının bir kökenden gelmiş olduğu da unutulmamalıdır Ancak, bir maya yalnız başına bırakıldığında, kendi kendini yerBu bir gaf değildir Maya içine katıldığı diğer maddeleri etkiler: Yoğurt mayası, sütü yoğurda çevirir Şarap mayası, üzüm suyunu şarap yapar Eğer maya, içinde gelişeceği, çoğalacağı esas maddeyi bulamaz ise, kendi kendini yemeye başlar Sonucunda da ölür Üzüm suyuna yoğurt mayası katılırsa, sonuç ne şaraptır, ne de yoğurt Ne içilebilir, ne de yenilebilir Mayanın canlı tutulabilmesi için, durmadan kullanılması gerekir Yeni mayalanmış yoğurdun bir parçası ayrılıp maya olarak saklanır Böylelikle maya da kendini yenilemiş olur Bir toplumun kültürü de bundan farksızdır Kullanılmayan kültür ölür
Kültürü, taşıyıcısına kadar, hakimiyet alanına kadar, çıkış, yaratılış kaynaklarına kadar, görünüşüne, biçimine, bir başka anlatımla, kültürü kanıtlayan araca tarafından, meslek görüşüne kadar değişik başvuru formu alanlarına tarafından tanımlanabilir Bu görelilikleri daha artırmak, diğer taraftan değişkenleri kendi içinde bile sınıflamak olasıdır
Bu değişkenlerden, taşıyıcısına ve egemenlik alanına dayanarak, dört çeşit kültür kavramı oluşturulabilir:
1 Bireysel kültür, esasında kişisel kültür, bir yakıştırma sıfattır Yani bir bireye, içinde bulunduğu toplumun üyelerince, mukayese yöntemiyle yakıştıran bir kimliktir, o bireyin içinde bulunduğu, yaşamını sürdürdüğü toplumun niteliğiyle birlikte bir anlam taşır
2 Bölgesel (bölgesel) kültür, milli kültürün tabanını oluşturur
3 Ulusal kültür, bir toplumda yemek yemek, giyinmek, barınmak, eğlenmek gibi gereksinmelerin elde edilmesinde kullanılan data, inanç, teknik, tavır duyuş ve ifade biçimlerini taşıyan ve toplumun yapısını oluşturan kültüre, milli kültür denilmektedir
4 Evrensel kültür, bilim, teknik, felsefe, ve din gibi kültür öğelerini içeren ve bir topluma özgü olmayan, genel geçerlikli kültüre evrensel kültür denir
Evrensel kültürbir çağa ve bir tarihsel döneme dünya ölçüsünde hâkim olan, diğer kültürlere baskın meydana çıkan herhangi bir çoğul kültürdür Mesela bugün için bu anlamda evrenselolan kültür, Batı kültürüdür Lakin bu, Batı kültürünün hâlen yaşamış öteki kültürlerden üstünve iyiolduğu anlamına gelmez; sadece varolan diğer kültürlere baskın çıktığı ve dünya ölçüsünde yaygınlaştığı anlamına kazanç Her kültürün mâhiyeti gereği tarihsel olması, o kültürün kesin bir süre kesiti içinde varlığını sürdürdüğü, yani yerini her an bir diğer kültüre (o diğer kültüre kendinden pek çok şeyleri taşımış olsa da) terk edebileceği anlamına kazanç Evrensel kültürteriminin kendisi, Aydınlanmacı Batı kültürünün bir kültürel mirası olarak terminolojiye girmiştir Bu yüzden, bu kültüre özgü ideal ve ölçütlerle sınırlı bir amaç içeriğine sahip olmak gibi bir tek yanlılığı ve manüpilatif bir işlevi vardır Yine bu yüzden, evrensel kültürü, tarihsel bakış açısı aşağıda bakıldığında, herhangi bir dominant ve hâkim kültürolarak anlamak yerinde olur
Her hangi bir ahali topluluğunu, ahali yapan kültür değerleridir Kültür; tarihi süreç içerisinde oluşur, milletler yaşadıkça o da yaşar Dededen, atadan gelen kültürel değerler, yaşayan insanların duygu, us ve yaşantılarıyla şekillenir vakit içerisinde gelişerek bazen de değişerek devam eder Kültür değerleri hiçbir süre statik kalmazlar aralıksız metamorfoz halindedirler Bu metamorfoz çok çabuk olmaz, yıllar bazen de yüzyıllar süreci içinde olur *
Kültür, açıklanmış bir kökten gelmiş bir toplumun başlıca mayasıanlamındadır Bir toplumun asıl mayasını, yani kültürünü; o toplumun dil, yazı, tarih, din, töre, edebiyat ve sanat birliğinin toplamı belirler Bir toplumun benliğini yaratıcı bu karşılıklı değerler, o toplumun diğer toplumların kimliklerinden nasıl ve nerede ayrıldığını belgeler Bir toplumun üyesi olan her kişinin yapısında ve benliğinde, o toplumun mayasından bir parça bulunur Fransız ve Alman kültürleri arasındaki ayrılıklar, bira mayası ile şarap mayası arasındaki ayrılıklardan daha da derindir Bunun gibi, Türklerin ana mayasıda öteki toplumların mayalarından ayrıdır bununla beraber, yoğurt ve peynir mayalarının bir kökenden gelmiş olduğu da unutulmamalıdır Ancak, bir maya yalnız başına bırakıldığında, kendi kendini yerBu bir gaf değildir Maya içine katıldığı diğer maddeleri etkiler: Yoğurt mayası, sütü yoğurda çevirir Şarap mayası, üzüm suyunu şarap yapar Eğer maya, içinde gelişeceği, çoğalacağı esas maddeyi bulamaz ise, kendi kendini yemeye başlar Sonucunda da ölür Üzüm suyuna yoğurt mayası katılırsa, sonuç ne şaraptır, ne de yoğurt Ne içilebilir, ne de yenilebilir Mayanın canlı tutulabilmesi için, durmadan kullanılması gerekir Yeni mayalanmış yoğurdun bir parçası ayrılıp maya olarak saklanır Böylelikle maya da kendini yenilemiş olur Bir toplumun kültürü de bundan farksızdır Kullanılmayan kültür ölür
Kültürü, taşıyıcısına kadar, hakimiyet alanına kadar, çıkış, yaratılış kaynaklarına kadar, görünüşüne, biçimine, bir başka anlatımla, kültürü kanıtlayan araca tarafından, meslek görüşüne kadar değişik başvuru formu alanlarına tarafından tanımlanabilir Bu görelilikleri daha artırmak, diğer taraftan değişkenleri kendi içinde bile sınıflamak olasıdır
Bu değişkenlerden, taşıyıcısına ve egemenlik alanına dayanarak, dört çeşit kültür kavramı oluşturulabilir:
1 Bireysel kültür, esasında kişisel kültür, bir yakıştırma sıfattır Yani bir bireye, içinde bulunduğu toplumun üyelerince, mukayese yöntemiyle yakıştıran bir kimliktir, o bireyin içinde bulunduğu, yaşamını sürdürdüğü toplumun niteliğiyle birlikte bir anlam taşır
2 Bölgesel (bölgesel) kültür, milli kültürün tabanını oluşturur
3 Ulusal kültür, bir toplumda yemek yemek, giyinmek, barınmak, eğlenmek gibi gereksinmelerin elde edilmesinde kullanılan data, inanç, teknik, tavır duyuş ve ifade biçimlerini taşıyan ve toplumun yapısını oluşturan kültüre, milli kültür denilmektedir
4 Evrensel kültür, bilim, teknik, felsefe, ve din gibi kültür öğelerini içeren ve bir topluma özgü olmayan, genel geçerlikli kültüre evrensel kültür denir
Evrensel kültürbir çağa ve bir tarihsel döneme dünya ölçüsünde hâkim olan, diğer kültürlere baskın meydana çıkan herhangi bir çoğul kültürdür Mesela bugün için bu anlamda evrenselolan kültür, Batı kültürüdür Lakin bu, Batı kültürünün hâlen yaşamış öteki kültürlerden üstünve iyiolduğu anlamına gelmez; sadece varolan diğer kültürlere baskın çıktığı ve dünya ölçüsünde yaygınlaştığı anlamına kazanç Her kültürün mâhiyeti gereği tarihsel olması, o kültürün kesin bir süre kesiti içinde varlığını sürdürdüğü, yani yerini her an bir diğer kültüre (o diğer kültüre kendinden pek çok şeyleri taşımış olsa da) terk edebileceği anlamına kazanç Evrensel kültürteriminin kendisi, Aydınlanmacı Batı kültürünün bir kültürel mirası olarak terminolojiye girmiştir Bu yüzden, bu kültüre özgü ideal ve ölçütlerle sınırlı bir amaç içeriğine sahip olmak gibi bir tek yanlılığı ve manüpilatif bir işlevi vardır Yine bu yüzden, evrensel kültürü, tarihsel bakış açısı aşağıda bakıldığında, herhangi bir dominant ve hâkim kültürolarak anlamak yerinde olur
Her hangi bir ahali topluluğunu, ahali yapan kültür değerleridir Kültür; tarihi süreç içerisinde oluşur, milletler yaşadıkça o da yaşar Dededen, atadan gelen kültürel değerler, yaşayan insanların duygu, us ve yaşantılarıyla şekillenir vakit içerisinde gelişerek bazen de değişerek devam eder Kültür değerleri hiçbir süre statik kalmazlar aralıksız metamorfoz halindedirler Bu metamorfoz çok çabuk olmaz, yıllar bazen de yüzyıllar süreci içinde olur *