Kanun Numarası: 5177
Kabul Tarihi: 26052004
Yayımlandığı Resmi Gazete Tarihi: 05062004
Yayımlandığı Resmi Gazete Sayısı: 25483
Madde 1 461985 tarihli ve 3213 sayılı Maden Kanununun 2 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir
Madde 2 Yer kabuğunda ve su kaynaklarında natürel olarak bulunan, idareli ve ticarî değeri olan petrol, doğal gaz, jeotermal ve su kaynakları dışarıya kalan her türlü madde bu Kanuna kadar madendir
Madenler aşağı sıralanan gruplara kadar ruhsatlandırılır:
I Grup madenler
a) İnşaat ile yol yapımında kullanılan ve tabiatta doğal olarak bulunan kum ve çakıl
b) Tuğlakiremit kili, Çimento kili, Marn, Puzolanik kayaç (Tras) ile çimento ve seramik sanayilerinde kullanılan ve öteki gruplarda yer almayan kayaçlar
II Grup madenler
Mermer, Süsleyici taşlar, Traverten, Kalker, Dolomit, Kalsit, Granit, Siyenit, Andezit, Bazalt ve yarı taşlar
III Grup madenler
Deniz, göl, kaynak suyundan elde edilecek eriyik halde bulunan tuzlar, karbondioksit (CO2) gazı (jeotermal, doğal gaz ve petrollü alanlar hariç)
IV Grup madenler
a) Kaolen, Dikit, Nakrit, Halloysit, Endellit, Anaksit, Bentonit, Montmorillonit, Baydilit, Nontronit, Saponit, Hektorit, İllit, Vermikülit, Allofan, İmalogit, Klorit, Sepiyolit, Paligorskit (Atapuljit), Loglinit ve bunların karışımı killer, Refrakter killer, Jips, Anhidrit, Alünit (Şap), Halit, Sodyum, Potasyum, Lityum, Kalsiyum, Magnezyum, Klor, Nitrat, İyot, Flor, Brom ve diğer tuzlar, Bor tuzları (Kolemanit, Uleksit, Borasit, Tinkal, Pandermit ya da bünyesinde asgari %10 B2O3 taşıyan öteki Bor mineralleri), Stronsiyum tuzları (Selestin, Stronsiyanit), Barit, Vollastonit, Talk, Steattit, Pirofillit, Diatomit, Olivin, Dunit, Sillimanit, Andaluzit, Dumortiorit, Disten (Kyanit), Fosfat, Apatit, Asbestos (Amyant), Manyezit, Huntit, Tabiî Soda mineralleri (Trona, Nakolit, Davsonit), Zeolit, Pomza, Pekştayn, Perlit, Obsidyen, Grafit, Kükürt, Flüorit, Kriyolit, Zımpara Taşı, Korundum, Diyasporit, Kuvars, Kuvarsit ve bileşiminde en az %80 SiO2 ihtiva eden Kuvars kumu, Feldispat (Feldispat ve Feldispatoid grubu mineraller), Mika (Biyotit, Muskovit, Serisit, Lepidolit, Flogopit), Nefelinli Siyenit, Kalsedon (Sileks, Çört)
b) Turba, Linyit, Taşkömürü, Antrasit, Asfaltit, Bitümlü Şist, Bitümlü Şeyl, Radyoaktif Mineraller (Uranyum, Toryum, Radyum)
c) Altın, Gümüş, Platin, Bakır, Kurşun, Çinko, Demir, Pirit, Manganez, Krom, Civa, Antimuan, Kalay, Vanadyum, Arsenik, Molibden, Tungsten (Volframit, Şelit), Kobalt, Nikel, Kadmiyum, Bizmut, Titan (İlmenit, Rutil), Alüminyum (Boksit, Gipsit, Böhmit), Nadir toprak elementleri (Seryum Grubu, Yitriyum Grubu) ve Nadir toprak mineralleri (Bastnazit, Monazit, Ksenotim, Serit, Oyksenit, Samarskit, Fergusonit), Sezyum, Rubidyum, Berilyum, İndiyum, Galyum, Talyum, Zirkonyum, Hafniyum, Germanyum, Niobyum, Tantalyum, Selenyum, Telluryum, Renyum
V Grup madenler
Elmas, Safir, Yakut, Beril, Zümrüt, Morganit, Akuvamarin, Heliodor, Aleksandirit, Agat, Oniks, Sardoniks, Jasp, Karnolin, Heliotrop, Hematit, Krizopras, Opal (İrize Opal, Kırmızı Opal, Siyah Opal, Ağaç Opal), Kuvars kristalleri (Ametist, Sitrin, Neceftaşı (Dağ kristali), Dumanlı Kuvars, Kedigözü, Avanturin, Venüstaşı, Gül Kuvars), Turmalin (Rubellit, Vardelit, İndigolit), Topaz, Aytaşı, Turkuaz (Firuze), Spodümen, Kehribar, Lazurit (Lapislazuli), Oltutaşı, Diopsit, Amozonit, Lületaşı, Labrodorit, Epidot (Zeosit, Tanzonit), Spinel, Jadeit, Yeşim veya Jad, Rodonit, Rodokrozit, Granat Minarelleri (Spesartin, Grosüllar Hessanit, Dermontoit, Uvarovit, Pirop, Almandin), Diaspor Kristalleri, Kemererit
Bu gruplarda bulunan madenlerin özellikleri ile bu maddede yer almayan bir madenin grubunun tespitine ait başlıca ve usuller Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir
Bu Kanuna tarafından bahşedilen ruhsatlar diğer amaçla kullanılmaz
Madde 2 Maden Kanununun 3 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir
Madde 3 Kanunda geçen deyimler altında açıklanmıştır:
Bakanlık : Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanlığı
Genel Müdürlük: Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanlığı Maden İşleri Genel Müdürlüğü
Takaddüm Hakkı: Maden hakkı için birincil müracaat edene bilinen öncelik
Ruhsat Hukuku : Ruhsat sahiplerinin ruhsattan doğan hak ve yükümlülükleri
Buluculuk : Herhangi bir ruhsat döneminde yönetmeliğinde belirtildiği şekilde bir maden zuhurunun ortaya çıkartılması
Arama Ruhsatı : Belirtilen bir alanda maden arama faaliyetlerinde bulunulabilmesi için verilen yetki belgesi
İşletme Ruhsatı : İşletme faaliyetlerinin yürütülebilmesi için bahşedilen yetki belgesi
İşletme İzni : Bir madenin işletmeye alınabilmesi için izin
Sertifika : V Grup madenlerin aranması ve işletilmesi için yönetmelikte kayıtlı yöntem ve esaslar çerçevesinde Bakanlıkça bahşedilen belge
Beyan : İlgililerin resmi kuruluşlara herhangi bir durumu tahsis etmek veya açıklama yapmak maksadı ile vermiş oldukları yazılmış evrak
Maden Sicili : Tüm madencilik faaliyetleri ile ilgili bilgilerin kaydedildiği yer
Pasa : Mevcut hesaplı ve teknik şartlara göre işletilmesi olası olmayan, oysa işletme gereği istihsal edilen cevher
Prospeksiyon : Madencilik arama faaliyetlerine mesnet teşkil edecek ön bilgilerin toplanması işi
Görünür Rezerv : Boyutları, tenörü belirlenmiş üretilebilir belli cevher miktarı
Hesaplı Cevher : Günün teknik ve hesaplı şartlarında kârlı olarak değerlendirilebilecek cevher
Devletleştirme : İşletme ruhsat süresi baştan başa ruhsat alanında kalan özel sahiplik arazilerine madencilik faaliyeti için alınan kamulaştırma kararı
Gözaltı : İşletmelerin tekniğine ve emniyet nizamnamelerine uygun olarak yürütülmesinin kontrolü
Nezaretçi : İşletmelerin teknik ve güvenlik yönünden nezaretini yapan sorumlu ve yetkili maden mühendisi
Taksir : Ruhsat alanlarının bu Kanun uyarınca küçültülmesi
Münfesih : Hakların hiçbir bildirime gerek kalmaksızın otomatik olarak fesholması
Etkinlik Raporu : Madencilik faaliyetlerinin yönetmeliğinde belirtildiği üzere fennî nezaretçi kadar hazırlanan takdim metni
Teknik Belge : Maden arama ve işletme faaliyetleri ile Kanunda kayıtlı diğer işler için ilgili mühendis ve öteki teknik elemanlar göre hazırlanan imalât haritası, jeolojik, jeofizik, hidrojeolojik etüt, harita, kesitler, raporlar ve bunun gibi teknik içerikli belge
Satış Data Formu : Şekli yönetmelikte gösterildiği gibi hazırlanan, takvim imal miktarı, satış tutarı, toplam gelir ve tahakkuk eden Devlet hakkı gibi malî durumu gösteren doküman
Etkinlik Data Formu : Takvim işletme faaliyetine ilişkin imal, satış, stok ve bunun gibi bilgileri içeren, şekli ve muhtevası yönetmelikle gösterilecek olan doküman
Arama Faaliyet Raporu : Ruhsat sahalarında yürütülen arama faaliyetleri ile ilgili Genel Müdürlüğe verilmesi gereken belge
İmalât Haritası : İşletmelerde imal yapılan yerleri, miktarları ve yapılış şeklini gösterir ölçekli ifade niteliğinde harita
Proje : Yeraltı kaynaklarının değerlendirilmesi amacına dönük açıklanmış girdileri seçilmiş bir teknoloji kullanarak mevcut ve potansiyel talebi karşılamak üzere mülk ve cevher üretmek için çalışmaları aranjör demeç niteliğinde rapor
Kantar Fişi : Cevher nakillerinde cevherin ağırlığını gösterir siklet makbuzu
Sevk Fişi : 213 sayılı Ödenti Usul Kanununun 2365 sayılı Kanunla öbür 240 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (A) bendinde yer alan taşıma irsaliyelerindeki bilgileri ihtiva eden beyan özelliğinde belge
İhtisaslaşmış Devlet Kuruluşu : Maden İşleri Genel Müdürlüğü, MTA Genel Müdürlüğü, TKİ Kurumu Genel Müdürlüğü, TTK Genel Müdürlüğü, Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü, EİE İdaresi Genel Müdürlüğü, DSİ Genel Müdürlüğü, Sanayi ve Ticaret, Tarım ve Köyişleri, Çevre ve Orman bakanlıklarına yan kuruluşlar, Karayolları ve Türkiye Demir ve Çelik İşletmeleri Genel müdürlükleri gibi madencilik faaliyetleri ile ilgili konularda ihtisas sahibi Devlet kuruluşları
Maden Hakları : Madenlerin aranması, bulunması ve işletilebilmesi için bahşedilen izinler ve maden yataklarının bulunmasına tezgâhtar olanlara bilinen maddî imkânlar
Güvence : Madencilik faaliyetlerinde kanun hükümlerine ve tekniğe yerinde çalışmayı temin amacı ile alınan peşin para para, zaman yönünden sınırsız banka ve özel finans kurumu güvence mektubu, Devlet bağ ve tahvili olarak alınan geçici ödeme
Devlet Hakkı : Maden istihracı ile sağlanacak gelirden Devlet payına düşen kısım
Kritik Cevher Stokları : Ekonominin buhranlı dönemleri geçiştirebilmesi için gerekli hesaplı büyüklükteki cevher stokları
Mücbir Sebep : Sel, yangın, deprem, grizu patlaması, bunalım, heyelan ve güya haller
Umulmayan Haller : Tenör, yerbilim, pazarlama, ulaştırma ve daha alçak yapı şartlarındaki umulmayan şartların değişmesi ile ilgili yönetmelik gereğince diğer kurumlardan alınması gereken izinlerin alınamaması durumları
Madde 3 Maden Kanununun 7 nci maddesi başlığıyla birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir
Madencilik faaliyetlerinde izinler
Madde 7 Orman, muhafaza ormanı, ağaçlandırma alanları, kara avcılığı alanları, özel koruma bölgeleri, milli parklar, tabiat parkları, tabiat anıtı, tabiatı koruma alanı, tarım, mera, sit alanları, su havzaları, kıyı alanları ve sahil şeritleri, karasuları, turizm bölgeleri, alanları ve merkezleri ile kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgeleri, askerî yasaklanmış bölgeler ve imar alanları ile mücavir alanlarda madencilik faaliyetlerinin çevresel tesir değerlendirmesi, gayri sıhhî müesseseler ile ilgili hususlar dahil hangi esaslara kadar yürütüleceği ilgili bakanlıkların görüşü alınarak Bakanlar Kurulu göre çıkarılacak bir yönetmelikle belirlenir
İlgili bakanlıkların mevzuatı gereği yapacakları çözümleme ve denetimlerde; ruhsat alanlarında bu mevzuat esaslarına yerinde çalışılmadığının tespiti halinde, yönetmelik çerçevesinde yapılacak işlemler Genel Müdürlüğe bildirilir Çevre ve insan sağlığına zarar verdiği tespit edilen madencilik faaliyetleri zorunlu önlemler alınıncaya kadar durdurulur
Çevresel etki değerlendirmesi işlemleri Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından, diğer izinlere ilişkin işlemler de ilgili bakanlıklar ve öteki millet kurum ve kuruluşlarınca çevresel etki değerlendirmesi sürecinde en geç üç ay içinde bitirilir Bakanlık ve diğer bakanlıkların mevzuatının gerektirdiği maddî yükümlülükler ruhsat sahibi göre karşılanır
İmar alanları içinde kalan madencilik faaliyetleri, ilgili yerel merciden müsade alınarak yapılır Ruhsat alındıktan sonradan imar alanları içine alınan maden sahalarına bu hüküm uygulanmaz
Halk hizmeti ya da umumun yararına bölünmüş yerlere ve bu tür tesislere 60 metre mesafe kapsamında madencilik faaliyetleri Bakanlığın, binalara 60 metre, özel mülkiyete konu araziye 20 metre uzaklık kapsamında ise mülk sahibinin iznine bağlıdır Bu mesafeler, gereklilik halinde madencilik faaliyetlerinin boyutu, emniyet tedbirleri ve arazinin yapısı dikkate alınarak Bakanlıkça artırılabilir Mesafeler yatay olarak hesaplanır
Maden arama faaliyetleri, bu Kanunda sayılanlar dışarıda herhangi bir izne tâbi değildir İşletme faaliyetleri ise, bu Kanuna kadar Bakanlıkça çıkarılacak yönetmeliğe kadar yürütülür
Maden işletme faaliyeti ile Devlet ve il yolları, havaalanı, liman ve baraj gibi millet yatırımlarının birbirlerini engellemesi, kamu kurum ve kuruluşlarının uygulamalarından dolayı maden işletme faaliyetinin yapılamaz ışık halkası gelmesi, millet ve özel yatırım için başka alternatif alanların bulunamaması durumunda, madencilik faaliyeti ve yatırımla ilgili karar, Başbakanlık Müsteşarı başkanlığında oluşturulacak bir komite göre verilir
Kurulun teşkili, çalışma usulü, karar alma şekli ve diğer hususlar Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir
Halk yatırımları sebebiyle komite kararı ile faaliyeti kısıtlanan maden işletmecisinin yatırım giderleri lehine karar bahşedilen tarafça tazmin edilir
Madencilik faaliyetleri veveya bu faaliyetlere yan tesisler için verilmiş izinler, ruhsat hukuku devam ettiği sürece geçerlidir
Bu madde hükümlerine aykırı faaliyette bulunulduğunun tespiti halinde, ruhsat teminatı irad kaydedilerek bu alandaki etkinlik durdurulur Beş sene içinde üç kere bu maddenin ihlâli halinde teminatın tamamı irad kaydedilerek ruhsat iptal edilir
Madde 4 Maden Kanununun 9 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir
Madde 9 Madencilik faaliyetleri Bakanlar Kurulu tarafından belirlenen teşviklerden yararlandırılır
Ürettiği madeni yurt içinde ve kendi tesisinde işleyip ek katma layık sağlayanlardan, bu tesislerde üretimde değerlendirilen maden miktarı için Devlet hakkının % 50'si alınmaz
I Grup madenler ve mıcır ile barbar inşaat, baraj, gölet, liman, yol gibi yapılarda kullanılan her türlü inşa hammaddesi yukarıda belirli teşviklerden yararlandırılmaz
Madde 5 Maden Kanununun 10 uncu maddesinin üçüncü ve dördüncü fıkraları aşağıdaki şekilde değişmiş, maddeye dördüncü fıkradan başarmak üzere aşağıdaki fıkralar eklenmiştir
Beyanlardaki hata ve noksanlıklar, idarenin tespiti ve sorumluların uyarılmasından itibaren iki ay içerisinde düzeltilir Bu sürede gerekli düzeltmenin yapılmaması halinde güvence irad kaydedilir
gerçek dışı ya da aldatıcı beyanda bulunmak suretiyle bu Kanun hükümlerinin uygulanmasını engelleyen ve hileli surette yargı iktisabına sebep olan teknik elemanlar uyarılarak Maden Kanunu uyarınca yapacakları beyanlar bir sene süreyle geçersiz sayılır Fiilin her tekrarında yargı mahrumiyeti uygulamasına devam edilir Uygulanan uyarı ve hak mahrumiyeti, teknik elemanın tabi bulunduğu iş teşekkülüne bildirilir
gerçek dışı veya aldatıcı beyanda bulunmak suretiyle Kanun hükümlerinin uygulanmasını engelleyen ve haksız surette adalet iktisap eden ruhsat sahiplerinin teminatları irad kaydedilerek iki katına çıkarılır Bu fıkranın ikinci defa ihlâli halinde bir önceki cinayet katlanarak uygulanır Beş sene içinde madde hükümlerinin üç kez ihlâl edilmesi halinde teminat irad kaydedilerek ruhsat iptal edilir
hayali ve aldatıcı beyanlar yönetmelikte tasvir edilir Tasvir edilen bu fiiller dışındaki hallerde bu madde hükümleri uygulanmaz
Bu maddede belirtilmiş şekilde iktisap edilen haklar geri alınır
Madde 6 Maden Kanununun 12 nci maddesi başlığıyla birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir
Üretim ve sevkiyat
Madde 12 Üretilen madenin sevk fişi ile sevkiyatı zorunludur
Konveyör ve boru hattı ile sevkiyat, ocak ve tesis mesafesi, nakil güzergahının durumu, cevherin tüvanan, konsantre, sanki mamul ve mamul olarak taşınması göz önüne alınarak sevk fişi kullanımı ile altın, gümüş, platin gibi değerli metallerin entegre tesislerinde ve zenginleştirme tesisleri ile bu tesislerden elde edilen ürünlerin sevk fişi kullanımı ve denetimi ile ilgili hususlar yönetmelikle belirlenir
Ruhsat sahibi kadar sevk fişi olmaksızın maden sevk edildiğinin mülkî yöneticilik amirliklerince tespit edilmesi halinde, söz konusu madenin ocak başı satmak bedelinin üç katı tutarında idarî para cezası verilir
Teftiş ve çözümleme sonucunda, yaptığı imal ve sevkiyatı bildirmediği saptama edilen ruhsat sahiplerine, ödenmesi gereken Devlet hakkına ilaveten bildirilmeyen arz için hesaplanacak Devlet hakkının on katı tutarında idarî para cezası verilir
Ruhsat ya da işletme izni olmadan imal faaliyetinde bulunulduğunun tespiti halinde, üretilen madene mülkî yöneticilik amirliklerince el konulur Bu kişilere, bu fıkra zarfında yapılmış olup el konulan ve el konulma imkânı ortadan kalkmış olan tüm madenin, ocak başı satış bedelinin beş katı tutarında idarî para cezası uygulanır Bu şekilde maden çıkartılması veya da sevk edilmesi Devlet malına aleyhinde bitmiş fiil sayılır Bu fiili işleyenler adlî takibat yapılmak üzere ilgili makamlara bildirilir El konulan madenler, mülkî yöneticilik amirliklerince satılarak bedeli özel idareye aktarılır
Ticarî niyet taşımayan ve köylülerin kendi gerekli ihtiyaçlarını yerine getirmek üzere köy muhtarının yazılı izni ile üretilip sevk edilen inşa hammaddeleri için bu madde hükmü uygulanmaz Harç ve Devlet hakkı alınmaz
Madde 7 Maden Kanununun 13 üncü maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir
Harç, güvence, cezalar ve diğer yaptırımlar
Madde 13 Ruhsatların verilmesi için harç ve teminatın yatırılması zorunludur Ruhsat teminatı, ruhsat aşamasına ve ruhsat süresine emrindeki olarak hektar başına takvim ruhsat harcının % 0,3'üdür Bu oranı %50'si oranında artırmaya ya da eksiltmeye Bakanlar Kurulu yetkilidir Teminat, ruhsat aşamasına ve ruhsat süresine ast olarak her yıl Maliye Bakanlığınca belirlenen takvim ruhsat harcından az olamaz
İrad kaydedilerek tamamlanması istenilen teminatların ruhsat sahibi tarafından üç ay içinde yatırılması gerekir Bu vakit içinde yatırılmamış ise ikinci bir üç aylık zaman verilir Verilen bu sürede de teminatı yatırılmaz ise etkinlikler durdurulur Güvence, peşine düşüp takip eden altı ay içinde de tamamlanmaz ise ruhsat iptal edilir
Bu Kanuna tarafından irad kaydedilen ve tamamlanması gereken teminatlar güncel teminat üzerinden alınır
Süresi içerisinde yatırılmayan teminatlar her defasında ikiye katlanır
Teminatlar, saymanlık emanet hesabına aktarılmak üzere Bakanlığın belirlediği bankada açılacak güvence hesabına yatırılır Bu Kanuna kadar irad kaydedilen teminatlar genel bütçeye özel gelir ve Bakanlık bütçesine özel ödenek kaydedilir
I Grup (a) bendi madenlerin teminatları ile irad kaydedilen teminatları il özel idaresi hesabına yatırılır
Bakanlıkça bahşedilen idarî para cezaları ve tahakkuk eden Devlet hakları ile ruhsat harçları 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine kadar takip ve tahsil edilmek üzere ilgili Defterdarlığa bildirilir
Madde 8 Maden Kanununun 14 üncü maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir
Devlet hakkı ve özel yöneticilik payı
Madde 14 Üretilen madenlerden alınacak Devlet hakkı, I Grup ve V Grup madenler ile mıcır, barbar inşaat, baraj, gölet, liman, yol gibi yapılarda kullanılan her türlü yapı hammaddelerinde ocak başı satmak tutarının %4'ü, öteki grup madenlerde %2'sidir Ruhsat sahibi tarafından açıklama edilen ocak başı satmak fiyatı Bakanlık kadar denetlenir ve yetkisiz beyanlar tamamlattırılır Hazinenin özel mülkiyetinde ya da Devletin hüküm ve tasarrufu aşağıda bulunan yerlerde yapılacak madencilik faaliyetlerinden Devlet hakkı %30 fazlasıyla alınır
Bu yerlerin Devlet ormanlarına rastlaması ve Çevre ve Orman Bakanlığınca verilen iznin beş hektarı geçmemesi halinde, fazla alınan Devlet hakkı, Orman Genel Müdürlüğünün ilgili hesabına yatırılır Ağaçlandırma bedeli dıştan bunun dışında bir bedel alınmaz Sahanın rehabilite edilerek teslim edilmesinden daha sonra, talep edilmesi halinde teslim edilen saha değin benzer şartlarda izin verilir
Bir ruhsat sahasında defaten verilen iznin beş hektarı geçmesi halinde, aşan kısım için orman mevzuatı hükümlerine kadar fon bedelleri hariç öteki bedeller alınır Bu alanlardaki madencilik faaliyetlerinden birinci fıkrada öngörülen % 30 artı Devlet hakkı alınmaz
Ruhsatın temdit edilmesi durumunda, aynı ruhsat sahası içerisinde Çevre ve Orman Bakanlığınca izin verilen sahanın beş hektarı geçmemesi halinde Devlet hakkı ve ağaçlandırma bedeli, beş hektarı geçmesi halinde beş hektardan artı olan alan için fon bedelleri hariç orman mevzuatı hükümlerine kadar değer alınır
Ürettiği madeni kendi tesisinde kullanması sebebiyle ocak başı satmak fiyatının oluşmadığı durumlarda, ruhsat sahibinin beyanı esas alınır Fakat bu tedarik emsallerinden az olamaz
Ruhsat sahibi göre yatırılan Devlet hakkının % 50'si özel yöneticilik payı olarak ruhsatın bulunduğu ilin özel idaresine, % 30'u Define hesabına, % 20'si de genel bütçeye özel gelir ve Bakanlık bütçesine özel ödenek kaydedilir
Devlet hakkı oranlarında, madenin cinsi, üretildiği bölge ve benzeri kriterler gözetilerek Bakanlar Kurulunca azami % 25 oranında indirim yapılabilir
Devlet hakkı ve özel idare payı, her yıl haziran ayının son günü mesai bitimine dek ruhsat sahibi tarafından yatırılır
Halk kurum ve kuruluşlarınca yol, köprü, baraj, gölet, liman gibi projelerin inşasında kullanılacak yapı ve inşaat hammaddelerinin üretimi için Bakanlıkça ilgili millet kurum ve kuruluşlarına müsade verilir Imal yapılacak yerlerde ruhsatlı alanlar var ise millet kurumunun ihtiyacı olan imal madencilik faaliyetlerine engel olmayacak ve kaynak kaybına yol açmayacak şekilde yapılır Bu izinler çerçevesinde yapılacak üretimden Devlet hakkı alınmaz ve izinler proje süresini aşamaz
Süresinde tahakkuk ettirilmeyen Devlet hakkına, tahakkuk ettirilmesi gereken ayın son gününden tahakkuk ettirildiği tarihe kadar geçen zaman için 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesine tarafından hesaplanacak gecikme zammı oranında faiz uygulanır
Madde 9 Maden Kanununun 15 inci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir
Buluculuk hakkı
Madde 15 Ruhsat sahibi, arama veya da işletme ruhsatı boyunca hazırlanan teknik raporlar ile görünür rezerv olarak bildirdiği madenlerin bulucusu sayılır Bu hakkı istek eden ruhsat sahibine buluculuk belgesi verilir
Buluculuğa konu madenin bulucusu dışında bir başkası göre işletilmesi halinde, bu alandan üretilen maden için tahakkuk eden buluculuk hakkı her yıl haziran ayı sonuna kadar bu alanda imal yapan kişiler göre hak sahibine ödenir
Buluculuk hakkı, yıllık ocak başı satmak tutarının % 1' idir
Madde 10 Maden Kanununun 16 ncı maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir
Ilk müracaat ve ruhsatlandırma
Madde 16 II Grup, III Grup ve IV Grup madenler arama ruhsatı, VGrup madenler arama sertifikası ile aranır I Grup madenler için doğrudan işletme ruhsatı verilir Müracaatların istek harcı ile yapılması zorunludur Müracaatlarda öncelik hakkı esastır
I Grup (a) bendi madenler için alanlar il özel idarelerince ihale edilerek işletme ruhsatı verilir İhale edilecek alanlar Genel Müdürlüğün yerinde görüşü alınarak belirlenir Bu madenlerin ihale bedeli il özel idarelerinin hesabına yatırılır Özel mülkiyete tâbi alanlar ihale edilemez Sahiplik sahibinin kendi mülkiyeti üzerinde ruhsat istek etmesi halinde bir bedel alınmaz I Grup (a) bendi maden ruhsatlarının alanları 10 hektarı geçemez
Denizlerdeki kum ve çakıl, SiO2 oranına bakılmaksızın I Grup (a) bendi maden sayılır
I Grup (a) bendi madenlerin ihale edilmesi, ruhsatlandırılması, işletilmesi, işletmelerin denetlenmesi ile ilgili usul ve esaslar Bakanlıkça hazırlanacak yönetmelikte belirlenir
Genel Müdürlüğe, I Grup (b) bendi madenler için 50 hektarı geçmeyecek şekilde ilk elden işletme ruhsatı, II Grup madenler için 100, III Grup madenler için 500, IV Grup madenler için 2000 hektarı geçmeyecek şekilde arama ruhsatı, V Grup madenler için 1000 hektarı geçmeyecek şekilde arama sertifikası müracaatı yapılır
Ruhsatlar adalet sahiplerinin talep harcı ile müracaatta bulunmaları halinde birleştirilebilir Birleştirmek sonucunda ortaya çıkan alan, bu maddede belirtilmiş bölge sınırlamasını geçemez Ancak işletme ruhsatı safhasında görünür maden rezervinin mücavir ruhsat alanlarında bir bütünlük teşkil etmesi halinde bu alan kısıtlaması aranmaz Birleştirme işleminde teminat aktüel hale getirilir Ruhsat amortisman işlemlerinde harç ve güvence alınmaz
Müracaatlar, 125000 ölçekli topografik harita koordinatları esas alınarak saptama edilen noktalarla sınırlandırılmış alanlar için I Grup (a) bendi madenler için il özel idarelerine, diğer grup madenler için Genel Müdürlüğe ilk elden ya da elektronik posta yolu ile yapılır Istek edilen alanın müsait olan kısmı müracaat tarihinde başvuru edene bildirilir ve onbeş gün içinde harç ve teminatın yatırılması halinde ruhsat verilir Yatırılmadığı takdirde bu alanlar diğer bir işleme lüzum kalmaksızın müracaatlara açık ayla kazanç
Müracaatların değerlendirilmesi sonucunda adalet sağlanan alanların farklı alanlar biçiminde oluşması durumunda, bu alanlardan tanesine başvuru sahibinin talebi halinde ayrı olarak da ruhsat verilir Ruhsatı alınmayan alanlar diğer bir işleme gerek kalmaksızın müracaatlara açık ayla gelir
Ruhsatlar, sicile kaydedildiği tarihte yürürlüğe girer
Bir grup için bahşedilen ruhsat, diğer gruptaki madenler için yargı sağlamaz Fakat ruhsata konu madenin üretilmesi için, işletme faaliyetinin zarurî neticesi olarak çıkarılan diğer grup madenler Genel Müdürlükten izin olmak sureti ile değerlendirilebilir İşletme projesinde belirli termin plânına kadar belirli süre içinde ruhsata konu madenin idareli olarak işletilmemesi halinde, yapılmış olan diğer grup madenlerin satış bedelinin iki katı tutarında idarî para cezası alınarak bu madenlerin üretimi için verilmiş izin iptal edilir
Benzer grup ruhsatlar birbiri üzerine verilemez Kazanılmış haklar korunmak kaydı ile ayrı grup ruhsatların birbiri üstüne verilebilmesine ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir *
Kabul Tarihi: 26052004
Yayımlandığı Resmi Gazete Tarihi: 05062004
Yayımlandığı Resmi Gazete Sayısı: 25483
Madde 1 461985 tarihli ve 3213 sayılı Maden Kanununun 2 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir
Madde 2 Yer kabuğunda ve su kaynaklarında natürel olarak bulunan, idareli ve ticarî değeri olan petrol, doğal gaz, jeotermal ve su kaynakları dışarıya kalan her türlü madde bu Kanuna kadar madendir
Madenler aşağı sıralanan gruplara kadar ruhsatlandırılır:
I Grup madenler
a) İnşaat ile yol yapımında kullanılan ve tabiatta doğal olarak bulunan kum ve çakıl
b) Tuğlakiremit kili, Çimento kili, Marn, Puzolanik kayaç (Tras) ile çimento ve seramik sanayilerinde kullanılan ve öteki gruplarda yer almayan kayaçlar
II Grup madenler
Mermer, Süsleyici taşlar, Traverten, Kalker, Dolomit, Kalsit, Granit, Siyenit, Andezit, Bazalt ve yarı taşlar
III Grup madenler
Deniz, göl, kaynak suyundan elde edilecek eriyik halde bulunan tuzlar, karbondioksit (CO2) gazı (jeotermal, doğal gaz ve petrollü alanlar hariç)
IV Grup madenler
a) Kaolen, Dikit, Nakrit, Halloysit, Endellit, Anaksit, Bentonit, Montmorillonit, Baydilit, Nontronit, Saponit, Hektorit, İllit, Vermikülit, Allofan, İmalogit, Klorit, Sepiyolit, Paligorskit (Atapuljit), Loglinit ve bunların karışımı killer, Refrakter killer, Jips, Anhidrit, Alünit (Şap), Halit, Sodyum, Potasyum, Lityum, Kalsiyum, Magnezyum, Klor, Nitrat, İyot, Flor, Brom ve diğer tuzlar, Bor tuzları (Kolemanit, Uleksit, Borasit, Tinkal, Pandermit ya da bünyesinde asgari %10 B2O3 taşıyan öteki Bor mineralleri), Stronsiyum tuzları (Selestin, Stronsiyanit), Barit, Vollastonit, Talk, Steattit, Pirofillit, Diatomit, Olivin, Dunit, Sillimanit, Andaluzit, Dumortiorit, Disten (Kyanit), Fosfat, Apatit, Asbestos (Amyant), Manyezit, Huntit, Tabiî Soda mineralleri (Trona, Nakolit, Davsonit), Zeolit, Pomza, Pekştayn, Perlit, Obsidyen, Grafit, Kükürt, Flüorit, Kriyolit, Zımpara Taşı, Korundum, Diyasporit, Kuvars, Kuvarsit ve bileşiminde en az %80 SiO2 ihtiva eden Kuvars kumu, Feldispat (Feldispat ve Feldispatoid grubu mineraller), Mika (Biyotit, Muskovit, Serisit, Lepidolit, Flogopit), Nefelinli Siyenit, Kalsedon (Sileks, Çört)
b) Turba, Linyit, Taşkömürü, Antrasit, Asfaltit, Bitümlü Şist, Bitümlü Şeyl, Radyoaktif Mineraller (Uranyum, Toryum, Radyum)
c) Altın, Gümüş, Platin, Bakır, Kurşun, Çinko, Demir, Pirit, Manganez, Krom, Civa, Antimuan, Kalay, Vanadyum, Arsenik, Molibden, Tungsten (Volframit, Şelit), Kobalt, Nikel, Kadmiyum, Bizmut, Titan (İlmenit, Rutil), Alüminyum (Boksit, Gipsit, Böhmit), Nadir toprak elementleri (Seryum Grubu, Yitriyum Grubu) ve Nadir toprak mineralleri (Bastnazit, Monazit, Ksenotim, Serit, Oyksenit, Samarskit, Fergusonit), Sezyum, Rubidyum, Berilyum, İndiyum, Galyum, Talyum, Zirkonyum, Hafniyum, Germanyum, Niobyum, Tantalyum, Selenyum, Telluryum, Renyum
V Grup madenler
Elmas, Safir, Yakut, Beril, Zümrüt, Morganit, Akuvamarin, Heliodor, Aleksandirit, Agat, Oniks, Sardoniks, Jasp, Karnolin, Heliotrop, Hematit, Krizopras, Opal (İrize Opal, Kırmızı Opal, Siyah Opal, Ağaç Opal), Kuvars kristalleri (Ametist, Sitrin, Neceftaşı (Dağ kristali), Dumanlı Kuvars, Kedigözü, Avanturin, Venüstaşı, Gül Kuvars), Turmalin (Rubellit, Vardelit, İndigolit), Topaz, Aytaşı, Turkuaz (Firuze), Spodümen, Kehribar, Lazurit (Lapislazuli), Oltutaşı, Diopsit, Amozonit, Lületaşı, Labrodorit, Epidot (Zeosit, Tanzonit), Spinel, Jadeit, Yeşim veya Jad, Rodonit, Rodokrozit, Granat Minarelleri (Spesartin, Grosüllar Hessanit, Dermontoit, Uvarovit, Pirop, Almandin), Diaspor Kristalleri, Kemererit
Bu gruplarda bulunan madenlerin özellikleri ile bu maddede yer almayan bir madenin grubunun tespitine ait başlıca ve usuller Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir
Bu Kanuna tarafından bahşedilen ruhsatlar diğer amaçla kullanılmaz
Madde 2 Maden Kanununun 3 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir
Madde 3 Kanunda geçen deyimler altında açıklanmıştır:
Bakanlık : Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanlığı
Genel Müdürlük: Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanlığı Maden İşleri Genel Müdürlüğü
Takaddüm Hakkı: Maden hakkı için birincil müracaat edene bilinen öncelik
Ruhsat Hukuku : Ruhsat sahiplerinin ruhsattan doğan hak ve yükümlülükleri
Buluculuk : Herhangi bir ruhsat döneminde yönetmeliğinde belirtildiği şekilde bir maden zuhurunun ortaya çıkartılması
Arama Ruhsatı : Belirtilen bir alanda maden arama faaliyetlerinde bulunulabilmesi için verilen yetki belgesi
İşletme Ruhsatı : İşletme faaliyetlerinin yürütülebilmesi için bahşedilen yetki belgesi
İşletme İzni : Bir madenin işletmeye alınabilmesi için izin
Sertifika : V Grup madenlerin aranması ve işletilmesi için yönetmelikte kayıtlı yöntem ve esaslar çerçevesinde Bakanlıkça bahşedilen belge
Beyan : İlgililerin resmi kuruluşlara herhangi bir durumu tahsis etmek veya açıklama yapmak maksadı ile vermiş oldukları yazılmış evrak
Maden Sicili : Tüm madencilik faaliyetleri ile ilgili bilgilerin kaydedildiği yer
Pasa : Mevcut hesaplı ve teknik şartlara göre işletilmesi olası olmayan, oysa işletme gereği istihsal edilen cevher
Prospeksiyon : Madencilik arama faaliyetlerine mesnet teşkil edecek ön bilgilerin toplanması işi
Görünür Rezerv : Boyutları, tenörü belirlenmiş üretilebilir belli cevher miktarı
Hesaplı Cevher : Günün teknik ve hesaplı şartlarında kârlı olarak değerlendirilebilecek cevher
Devletleştirme : İşletme ruhsat süresi baştan başa ruhsat alanında kalan özel sahiplik arazilerine madencilik faaliyeti için alınan kamulaştırma kararı
Gözaltı : İşletmelerin tekniğine ve emniyet nizamnamelerine uygun olarak yürütülmesinin kontrolü
Nezaretçi : İşletmelerin teknik ve güvenlik yönünden nezaretini yapan sorumlu ve yetkili maden mühendisi
Taksir : Ruhsat alanlarının bu Kanun uyarınca küçültülmesi
Münfesih : Hakların hiçbir bildirime gerek kalmaksızın otomatik olarak fesholması
Etkinlik Raporu : Madencilik faaliyetlerinin yönetmeliğinde belirtildiği üzere fennî nezaretçi kadar hazırlanan takdim metni
Teknik Belge : Maden arama ve işletme faaliyetleri ile Kanunda kayıtlı diğer işler için ilgili mühendis ve öteki teknik elemanlar göre hazırlanan imalât haritası, jeolojik, jeofizik, hidrojeolojik etüt, harita, kesitler, raporlar ve bunun gibi teknik içerikli belge
Satış Data Formu : Şekli yönetmelikte gösterildiği gibi hazırlanan, takvim imal miktarı, satış tutarı, toplam gelir ve tahakkuk eden Devlet hakkı gibi malî durumu gösteren doküman
Etkinlik Data Formu : Takvim işletme faaliyetine ilişkin imal, satış, stok ve bunun gibi bilgileri içeren, şekli ve muhtevası yönetmelikle gösterilecek olan doküman
Arama Faaliyet Raporu : Ruhsat sahalarında yürütülen arama faaliyetleri ile ilgili Genel Müdürlüğe verilmesi gereken belge
İmalât Haritası : İşletmelerde imal yapılan yerleri, miktarları ve yapılış şeklini gösterir ölçekli ifade niteliğinde harita
Proje : Yeraltı kaynaklarının değerlendirilmesi amacına dönük açıklanmış girdileri seçilmiş bir teknoloji kullanarak mevcut ve potansiyel talebi karşılamak üzere mülk ve cevher üretmek için çalışmaları aranjör demeç niteliğinde rapor
Kantar Fişi : Cevher nakillerinde cevherin ağırlığını gösterir siklet makbuzu
Sevk Fişi : 213 sayılı Ödenti Usul Kanununun 2365 sayılı Kanunla öbür 240 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (A) bendinde yer alan taşıma irsaliyelerindeki bilgileri ihtiva eden beyan özelliğinde belge
İhtisaslaşmış Devlet Kuruluşu : Maden İşleri Genel Müdürlüğü, MTA Genel Müdürlüğü, TKİ Kurumu Genel Müdürlüğü, TTK Genel Müdürlüğü, Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü, EİE İdaresi Genel Müdürlüğü, DSİ Genel Müdürlüğü, Sanayi ve Ticaret, Tarım ve Köyişleri, Çevre ve Orman bakanlıklarına yan kuruluşlar, Karayolları ve Türkiye Demir ve Çelik İşletmeleri Genel müdürlükleri gibi madencilik faaliyetleri ile ilgili konularda ihtisas sahibi Devlet kuruluşları
Maden Hakları : Madenlerin aranması, bulunması ve işletilebilmesi için bahşedilen izinler ve maden yataklarının bulunmasına tezgâhtar olanlara bilinen maddî imkânlar
Güvence : Madencilik faaliyetlerinde kanun hükümlerine ve tekniğe yerinde çalışmayı temin amacı ile alınan peşin para para, zaman yönünden sınırsız banka ve özel finans kurumu güvence mektubu, Devlet bağ ve tahvili olarak alınan geçici ödeme
Devlet Hakkı : Maden istihracı ile sağlanacak gelirden Devlet payına düşen kısım
Kritik Cevher Stokları : Ekonominin buhranlı dönemleri geçiştirebilmesi için gerekli hesaplı büyüklükteki cevher stokları
Mücbir Sebep : Sel, yangın, deprem, grizu patlaması, bunalım, heyelan ve güya haller
Umulmayan Haller : Tenör, yerbilim, pazarlama, ulaştırma ve daha alçak yapı şartlarındaki umulmayan şartların değişmesi ile ilgili yönetmelik gereğince diğer kurumlardan alınması gereken izinlerin alınamaması durumları
Madde 3 Maden Kanununun 7 nci maddesi başlığıyla birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir
Madencilik faaliyetlerinde izinler
Madde 7 Orman, muhafaza ormanı, ağaçlandırma alanları, kara avcılığı alanları, özel koruma bölgeleri, milli parklar, tabiat parkları, tabiat anıtı, tabiatı koruma alanı, tarım, mera, sit alanları, su havzaları, kıyı alanları ve sahil şeritleri, karasuları, turizm bölgeleri, alanları ve merkezleri ile kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgeleri, askerî yasaklanmış bölgeler ve imar alanları ile mücavir alanlarda madencilik faaliyetlerinin çevresel tesir değerlendirmesi, gayri sıhhî müesseseler ile ilgili hususlar dahil hangi esaslara kadar yürütüleceği ilgili bakanlıkların görüşü alınarak Bakanlar Kurulu göre çıkarılacak bir yönetmelikle belirlenir
İlgili bakanlıkların mevzuatı gereği yapacakları çözümleme ve denetimlerde; ruhsat alanlarında bu mevzuat esaslarına yerinde çalışılmadığının tespiti halinde, yönetmelik çerçevesinde yapılacak işlemler Genel Müdürlüğe bildirilir Çevre ve insan sağlığına zarar verdiği tespit edilen madencilik faaliyetleri zorunlu önlemler alınıncaya kadar durdurulur
Çevresel etki değerlendirmesi işlemleri Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından, diğer izinlere ilişkin işlemler de ilgili bakanlıklar ve öteki millet kurum ve kuruluşlarınca çevresel etki değerlendirmesi sürecinde en geç üç ay içinde bitirilir Bakanlık ve diğer bakanlıkların mevzuatının gerektirdiği maddî yükümlülükler ruhsat sahibi göre karşılanır
İmar alanları içinde kalan madencilik faaliyetleri, ilgili yerel merciden müsade alınarak yapılır Ruhsat alındıktan sonradan imar alanları içine alınan maden sahalarına bu hüküm uygulanmaz
Halk hizmeti ya da umumun yararına bölünmüş yerlere ve bu tür tesislere 60 metre mesafe kapsamında madencilik faaliyetleri Bakanlığın, binalara 60 metre, özel mülkiyete konu araziye 20 metre uzaklık kapsamında ise mülk sahibinin iznine bağlıdır Bu mesafeler, gereklilik halinde madencilik faaliyetlerinin boyutu, emniyet tedbirleri ve arazinin yapısı dikkate alınarak Bakanlıkça artırılabilir Mesafeler yatay olarak hesaplanır
Maden arama faaliyetleri, bu Kanunda sayılanlar dışarıda herhangi bir izne tâbi değildir İşletme faaliyetleri ise, bu Kanuna kadar Bakanlıkça çıkarılacak yönetmeliğe kadar yürütülür
Maden işletme faaliyeti ile Devlet ve il yolları, havaalanı, liman ve baraj gibi millet yatırımlarının birbirlerini engellemesi, kamu kurum ve kuruluşlarının uygulamalarından dolayı maden işletme faaliyetinin yapılamaz ışık halkası gelmesi, millet ve özel yatırım için başka alternatif alanların bulunamaması durumunda, madencilik faaliyeti ve yatırımla ilgili karar, Başbakanlık Müsteşarı başkanlığında oluşturulacak bir komite göre verilir
Kurulun teşkili, çalışma usulü, karar alma şekli ve diğer hususlar Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir
Halk yatırımları sebebiyle komite kararı ile faaliyeti kısıtlanan maden işletmecisinin yatırım giderleri lehine karar bahşedilen tarafça tazmin edilir
Madencilik faaliyetleri veveya bu faaliyetlere yan tesisler için verilmiş izinler, ruhsat hukuku devam ettiği sürece geçerlidir
Bu madde hükümlerine aykırı faaliyette bulunulduğunun tespiti halinde, ruhsat teminatı irad kaydedilerek bu alandaki etkinlik durdurulur Beş sene içinde üç kere bu maddenin ihlâli halinde teminatın tamamı irad kaydedilerek ruhsat iptal edilir
Madde 4 Maden Kanununun 9 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir
Madde 9 Madencilik faaliyetleri Bakanlar Kurulu tarafından belirlenen teşviklerden yararlandırılır
Ürettiği madeni yurt içinde ve kendi tesisinde işleyip ek katma layık sağlayanlardan, bu tesislerde üretimde değerlendirilen maden miktarı için Devlet hakkının % 50'si alınmaz
I Grup madenler ve mıcır ile barbar inşaat, baraj, gölet, liman, yol gibi yapılarda kullanılan her türlü inşa hammaddesi yukarıda belirli teşviklerden yararlandırılmaz
Madde 5 Maden Kanununun 10 uncu maddesinin üçüncü ve dördüncü fıkraları aşağıdaki şekilde değişmiş, maddeye dördüncü fıkradan başarmak üzere aşağıdaki fıkralar eklenmiştir
Beyanlardaki hata ve noksanlıklar, idarenin tespiti ve sorumluların uyarılmasından itibaren iki ay içerisinde düzeltilir Bu sürede gerekli düzeltmenin yapılmaması halinde güvence irad kaydedilir
gerçek dışı ya da aldatıcı beyanda bulunmak suretiyle bu Kanun hükümlerinin uygulanmasını engelleyen ve hileli surette yargı iktisabına sebep olan teknik elemanlar uyarılarak Maden Kanunu uyarınca yapacakları beyanlar bir sene süreyle geçersiz sayılır Fiilin her tekrarında yargı mahrumiyeti uygulamasına devam edilir Uygulanan uyarı ve hak mahrumiyeti, teknik elemanın tabi bulunduğu iş teşekkülüne bildirilir
gerçek dışı veya aldatıcı beyanda bulunmak suretiyle Kanun hükümlerinin uygulanmasını engelleyen ve haksız surette adalet iktisap eden ruhsat sahiplerinin teminatları irad kaydedilerek iki katına çıkarılır Bu fıkranın ikinci defa ihlâli halinde bir önceki cinayet katlanarak uygulanır Beş sene içinde madde hükümlerinin üç kez ihlâl edilmesi halinde teminat irad kaydedilerek ruhsat iptal edilir
hayali ve aldatıcı beyanlar yönetmelikte tasvir edilir Tasvir edilen bu fiiller dışındaki hallerde bu madde hükümleri uygulanmaz
Bu maddede belirtilmiş şekilde iktisap edilen haklar geri alınır
Madde 6 Maden Kanununun 12 nci maddesi başlığıyla birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir
Üretim ve sevkiyat
Madde 12 Üretilen madenin sevk fişi ile sevkiyatı zorunludur
Konveyör ve boru hattı ile sevkiyat, ocak ve tesis mesafesi, nakil güzergahının durumu, cevherin tüvanan, konsantre, sanki mamul ve mamul olarak taşınması göz önüne alınarak sevk fişi kullanımı ile altın, gümüş, platin gibi değerli metallerin entegre tesislerinde ve zenginleştirme tesisleri ile bu tesislerden elde edilen ürünlerin sevk fişi kullanımı ve denetimi ile ilgili hususlar yönetmelikle belirlenir
Ruhsat sahibi kadar sevk fişi olmaksızın maden sevk edildiğinin mülkî yöneticilik amirliklerince tespit edilmesi halinde, söz konusu madenin ocak başı satmak bedelinin üç katı tutarında idarî para cezası verilir
Teftiş ve çözümleme sonucunda, yaptığı imal ve sevkiyatı bildirmediği saptama edilen ruhsat sahiplerine, ödenmesi gereken Devlet hakkına ilaveten bildirilmeyen arz için hesaplanacak Devlet hakkının on katı tutarında idarî para cezası verilir
Ruhsat ya da işletme izni olmadan imal faaliyetinde bulunulduğunun tespiti halinde, üretilen madene mülkî yöneticilik amirliklerince el konulur Bu kişilere, bu fıkra zarfında yapılmış olup el konulan ve el konulma imkânı ortadan kalkmış olan tüm madenin, ocak başı satış bedelinin beş katı tutarında idarî para cezası uygulanır Bu şekilde maden çıkartılması veya da sevk edilmesi Devlet malına aleyhinde bitmiş fiil sayılır Bu fiili işleyenler adlî takibat yapılmak üzere ilgili makamlara bildirilir El konulan madenler, mülkî yöneticilik amirliklerince satılarak bedeli özel idareye aktarılır
Ticarî niyet taşımayan ve köylülerin kendi gerekli ihtiyaçlarını yerine getirmek üzere köy muhtarının yazılı izni ile üretilip sevk edilen inşa hammaddeleri için bu madde hükmü uygulanmaz Harç ve Devlet hakkı alınmaz
Madde 7 Maden Kanununun 13 üncü maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir
Harç, güvence, cezalar ve diğer yaptırımlar
Madde 13 Ruhsatların verilmesi için harç ve teminatın yatırılması zorunludur Ruhsat teminatı, ruhsat aşamasına ve ruhsat süresine emrindeki olarak hektar başına takvim ruhsat harcının % 0,3'üdür Bu oranı %50'si oranında artırmaya ya da eksiltmeye Bakanlar Kurulu yetkilidir Teminat, ruhsat aşamasına ve ruhsat süresine ast olarak her yıl Maliye Bakanlığınca belirlenen takvim ruhsat harcından az olamaz
İrad kaydedilerek tamamlanması istenilen teminatların ruhsat sahibi tarafından üç ay içinde yatırılması gerekir Bu vakit içinde yatırılmamış ise ikinci bir üç aylık zaman verilir Verilen bu sürede de teminatı yatırılmaz ise etkinlikler durdurulur Güvence, peşine düşüp takip eden altı ay içinde de tamamlanmaz ise ruhsat iptal edilir
Bu Kanuna tarafından irad kaydedilen ve tamamlanması gereken teminatlar güncel teminat üzerinden alınır
Süresi içerisinde yatırılmayan teminatlar her defasında ikiye katlanır
Teminatlar, saymanlık emanet hesabına aktarılmak üzere Bakanlığın belirlediği bankada açılacak güvence hesabına yatırılır Bu Kanuna kadar irad kaydedilen teminatlar genel bütçeye özel gelir ve Bakanlık bütçesine özel ödenek kaydedilir
I Grup (a) bendi madenlerin teminatları ile irad kaydedilen teminatları il özel idaresi hesabına yatırılır
Bakanlıkça bahşedilen idarî para cezaları ve tahakkuk eden Devlet hakları ile ruhsat harçları 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine kadar takip ve tahsil edilmek üzere ilgili Defterdarlığa bildirilir
Madde 8 Maden Kanununun 14 üncü maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir
Devlet hakkı ve özel yöneticilik payı
Madde 14 Üretilen madenlerden alınacak Devlet hakkı, I Grup ve V Grup madenler ile mıcır, barbar inşaat, baraj, gölet, liman, yol gibi yapılarda kullanılan her türlü yapı hammaddelerinde ocak başı satmak tutarının %4'ü, öteki grup madenlerde %2'sidir Ruhsat sahibi tarafından açıklama edilen ocak başı satmak fiyatı Bakanlık kadar denetlenir ve yetkisiz beyanlar tamamlattırılır Hazinenin özel mülkiyetinde ya da Devletin hüküm ve tasarrufu aşağıda bulunan yerlerde yapılacak madencilik faaliyetlerinden Devlet hakkı %30 fazlasıyla alınır
Bu yerlerin Devlet ormanlarına rastlaması ve Çevre ve Orman Bakanlığınca verilen iznin beş hektarı geçmemesi halinde, fazla alınan Devlet hakkı, Orman Genel Müdürlüğünün ilgili hesabına yatırılır Ağaçlandırma bedeli dıştan bunun dışında bir bedel alınmaz Sahanın rehabilite edilerek teslim edilmesinden daha sonra, talep edilmesi halinde teslim edilen saha değin benzer şartlarda izin verilir
Bir ruhsat sahasında defaten verilen iznin beş hektarı geçmesi halinde, aşan kısım için orman mevzuatı hükümlerine kadar fon bedelleri hariç öteki bedeller alınır Bu alanlardaki madencilik faaliyetlerinden birinci fıkrada öngörülen % 30 artı Devlet hakkı alınmaz
Ruhsatın temdit edilmesi durumunda, aynı ruhsat sahası içerisinde Çevre ve Orman Bakanlığınca izin verilen sahanın beş hektarı geçmemesi halinde Devlet hakkı ve ağaçlandırma bedeli, beş hektarı geçmesi halinde beş hektardan artı olan alan için fon bedelleri hariç orman mevzuatı hükümlerine kadar değer alınır
Ürettiği madeni kendi tesisinde kullanması sebebiyle ocak başı satmak fiyatının oluşmadığı durumlarda, ruhsat sahibinin beyanı esas alınır Fakat bu tedarik emsallerinden az olamaz
Ruhsat sahibi göre yatırılan Devlet hakkının % 50'si özel yöneticilik payı olarak ruhsatın bulunduğu ilin özel idaresine, % 30'u Define hesabına, % 20'si de genel bütçeye özel gelir ve Bakanlık bütçesine özel ödenek kaydedilir
Devlet hakkı oranlarında, madenin cinsi, üretildiği bölge ve benzeri kriterler gözetilerek Bakanlar Kurulunca azami % 25 oranında indirim yapılabilir
Devlet hakkı ve özel idare payı, her yıl haziran ayının son günü mesai bitimine dek ruhsat sahibi tarafından yatırılır
Halk kurum ve kuruluşlarınca yol, köprü, baraj, gölet, liman gibi projelerin inşasında kullanılacak yapı ve inşaat hammaddelerinin üretimi için Bakanlıkça ilgili millet kurum ve kuruluşlarına müsade verilir Imal yapılacak yerlerde ruhsatlı alanlar var ise millet kurumunun ihtiyacı olan imal madencilik faaliyetlerine engel olmayacak ve kaynak kaybına yol açmayacak şekilde yapılır Bu izinler çerçevesinde yapılacak üretimden Devlet hakkı alınmaz ve izinler proje süresini aşamaz
Süresinde tahakkuk ettirilmeyen Devlet hakkına, tahakkuk ettirilmesi gereken ayın son gününden tahakkuk ettirildiği tarihe kadar geçen zaman için 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesine tarafından hesaplanacak gecikme zammı oranında faiz uygulanır
Madde 9 Maden Kanununun 15 inci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir
Buluculuk hakkı
Madde 15 Ruhsat sahibi, arama veya da işletme ruhsatı boyunca hazırlanan teknik raporlar ile görünür rezerv olarak bildirdiği madenlerin bulucusu sayılır Bu hakkı istek eden ruhsat sahibine buluculuk belgesi verilir
Buluculuğa konu madenin bulucusu dışında bir başkası göre işletilmesi halinde, bu alandan üretilen maden için tahakkuk eden buluculuk hakkı her yıl haziran ayı sonuna kadar bu alanda imal yapan kişiler göre hak sahibine ödenir
Buluculuk hakkı, yıllık ocak başı satmak tutarının % 1' idir
Madde 10 Maden Kanununun 16 ncı maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir
Ilk müracaat ve ruhsatlandırma
Madde 16 II Grup, III Grup ve IV Grup madenler arama ruhsatı, VGrup madenler arama sertifikası ile aranır I Grup madenler için doğrudan işletme ruhsatı verilir Müracaatların istek harcı ile yapılması zorunludur Müracaatlarda öncelik hakkı esastır
I Grup (a) bendi madenler için alanlar il özel idarelerince ihale edilerek işletme ruhsatı verilir İhale edilecek alanlar Genel Müdürlüğün yerinde görüşü alınarak belirlenir Bu madenlerin ihale bedeli il özel idarelerinin hesabına yatırılır Özel mülkiyete tâbi alanlar ihale edilemez Sahiplik sahibinin kendi mülkiyeti üzerinde ruhsat istek etmesi halinde bir bedel alınmaz I Grup (a) bendi maden ruhsatlarının alanları 10 hektarı geçemez
Denizlerdeki kum ve çakıl, SiO2 oranına bakılmaksızın I Grup (a) bendi maden sayılır
I Grup (a) bendi madenlerin ihale edilmesi, ruhsatlandırılması, işletilmesi, işletmelerin denetlenmesi ile ilgili usul ve esaslar Bakanlıkça hazırlanacak yönetmelikte belirlenir
Genel Müdürlüğe, I Grup (b) bendi madenler için 50 hektarı geçmeyecek şekilde ilk elden işletme ruhsatı, II Grup madenler için 100, III Grup madenler için 500, IV Grup madenler için 2000 hektarı geçmeyecek şekilde arama ruhsatı, V Grup madenler için 1000 hektarı geçmeyecek şekilde arama sertifikası müracaatı yapılır
Ruhsatlar adalet sahiplerinin talep harcı ile müracaatta bulunmaları halinde birleştirilebilir Birleştirmek sonucunda ortaya çıkan alan, bu maddede belirtilmiş bölge sınırlamasını geçemez Ancak işletme ruhsatı safhasında görünür maden rezervinin mücavir ruhsat alanlarında bir bütünlük teşkil etmesi halinde bu alan kısıtlaması aranmaz Birleştirme işleminde teminat aktüel hale getirilir Ruhsat amortisman işlemlerinde harç ve güvence alınmaz
Müracaatlar, 125000 ölçekli topografik harita koordinatları esas alınarak saptama edilen noktalarla sınırlandırılmış alanlar için I Grup (a) bendi madenler için il özel idarelerine, diğer grup madenler için Genel Müdürlüğe ilk elden ya da elektronik posta yolu ile yapılır Istek edilen alanın müsait olan kısmı müracaat tarihinde başvuru edene bildirilir ve onbeş gün içinde harç ve teminatın yatırılması halinde ruhsat verilir Yatırılmadığı takdirde bu alanlar diğer bir işleme lüzum kalmaksızın müracaatlara açık ayla kazanç
Müracaatların değerlendirilmesi sonucunda adalet sağlanan alanların farklı alanlar biçiminde oluşması durumunda, bu alanlardan tanesine başvuru sahibinin talebi halinde ayrı olarak da ruhsat verilir Ruhsatı alınmayan alanlar diğer bir işleme gerek kalmaksızın müracaatlara açık ayla gelir
Ruhsatlar, sicile kaydedildiği tarihte yürürlüğe girer
Bir grup için bahşedilen ruhsat, diğer gruptaki madenler için yargı sağlamaz Fakat ruhsata konu madenin üretilmesi için, işletme faaliyetinin zarurî neticesi olarak çıkarılan diğer grup madenler Genel Müdürlükten izin olmak sureti ile değerlendirilebilir İşletme projesinde belirli termin plânına kadar belirli süre içinde ruhsata konu madenin idareli olarak işletilmemesi halinde, yapılmış olan diğer grup madenlerin satış bedelinin iki katı tutarında idarî para cezası alınarak bu madenlerin üretimi için verilmiş izin iptal edilir
Benzer grup ruhsatlar birbiri üzerine verilemez Kazanılmış haklar korunmak kaydı ile ayrı grup ruhsatların birbiri üstüne verilebilmesine ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir *