Emzirme
Ağzında meme bulunan bebek ancak burnu ile solunuma devam edebilir Yeni doğanların zaten dar olan burun hava yollarının salgı ve kusmuk ile tıkalı olması emmeyi gucleştirip,
Meme emzirirken dikkat edilmesi gereken konular
Pozisyon Bebek emzirmenin tek bir pozisyonu yoktur Emzirme Pozisyonları sayfasında değişik yontemleri goreblirsiniz Bunların icersinde herkes kendine uygun olanı bulabilir Doğumu takip eden ilk gunlerden sonra normal olarak genel tercih edilen beşik pozisyonu onerilir
Pozisyon ile ilgili genel oneriler şunlar olabilir Anne oturur ve hafif arkasına eğik, yaslanmış olmalıdır Kol dayamak icin bir desteği bulunan koltuk ile ayaklarını uzatmak veya ayağını dayararak dizini yukarı kaldırmak icin bir puf yararlı olur Bebek anne koluna veya bir yastığa uzanmış, yaklaşık 45 derece bir eğimle anne memesine yaklaştırılmalıdır Elleri serbest olmalıdır Boylelikle anne memesine temas edebilir ve ellerinin yardımı ile meme başını bulabilir Anne de elinin işaret ve orta parmaklarının yardımı ile meme başını bebeğinin ağzına yoneltirken baş parmağı ile yukarıdan aşağıya doğru memesini sıvazlayarak sutunun kolay gelmesine yardımcı olmalıdır Bebek emme işlemi sırasında ağzının icersinde bir vakum yapmaktadır Bu negatif basınc anne memesinden sutun gelmesini sağlar Eğer bebek tam yatar pozisyonda olursa gelen anne sutu burun arkasına kacar Hatta kulakların boğaz acılan kanalın ağzından kulak yoluna gecerek enfeksiyona neden olabilir Yeni doğan kulak iltihaplarının en sık nedeni hatalı pozisyonla emzirmedir Ayrıca annenin de yattığı yerden bebeği emzirmesi hem sutun gelmesi hem de olabilecek tehlikeli sonuclar yonunden sakıncalıdır Yatakta da olsa anne dik durumda olmalıdır
Bebek burnundan rahat nefes alabilmelidir Ağzında meme bulunan bebek ancak burnu ile solunuma devam edebilir Yeni doğanların zaten dar olan burun hava yollarının salgı ve kusmuk ile tıkalı olması emmeyi gucleştirip, imkansız bir hale bile getirebilir Meme emzirmeden once buruna serum fizyolojik damlatmak ve temizlemek yararlı olur Meme bebeğin burnunu kapatmamalıdır
Bebek rahat olmalıdır Giysileri ve ortam ısısı uygun, altındaki bezi kuru ve temiz olan bebek daha kolay emebilir Emzirme esnasında bebekler refleks sonucu kaka yapabilirler Bu bir hastalık değil normal olaydır Emzirirken yapmıyor olması da sorun değildir
Anne memesinin baş kısmı bebeğin ağzına iyi oturmalıdır Meme başı gomuk veya herhangi bir yapısal sorun olmadığında anne memesinin koyu renkli kısmının kenarları bebeğin dudakları ile kaplanana dek ağzına sokmalıdır Bebek anne memesinin başını diş kemerleri denilen damaklarının arkasına almak ve meme başını geriden one doğru sıkarak ceker Bu sırada dil koku ve boğazı ile de vakum yapar Eğer bebek anne memesini ağzında iyi tutamazsa iyi de ememez
Besleme suresi yeterli olmalıdır Normalde bebekler bir oğunde alacakları anne sutunun yaklaşık olarak % 50 sini ilk 12 dakikada, % 90 ını ilk 5 dakika icersinde emerler Normal bir emzirme suresi 1520 dakika olmalıdır Daha kısa veya uzun surduğunde başka bir sorun olması mumkundur
Beslenme aralıkları bebeğe gore ayarlanmalıdır İlk ayda bebek ağladıkca denilen aralıklar uygundur Bu sure 30 dakika ile en fazla 3 saat olmalıdır İdeal olarak ilk ayda 12 saatlik aralıklar tercih edilmelidir İkinci aydan itibaren bu aralıklar onceleri 2 sonra 3 saate cıkmalıdır Beslenme aralıklarının arttırılması yavaş yavaş yapılmalıdır Mide hacmi yeni doğan bebeklerde 2030 ml İken 810 gunde 60100 ml ye, 3 ayda 150mlye, 6ayda 200 mlye cıkar Bir yaşına geldiğinde 300 ml hacme ulaşır Artan mide kapasitesine paralel olarak annenin de sut miktarı artar Bazı ozel durumlarda beslenme saatle duzenlenebilir Hastane gibi ayni anda bir cok bebeğe bakıldığında her birinin ağlaması veya doymasını izlemek mumkun olmadığında 23 saatlik aralarla beslenme uygulanabilir Yine de beslenme aralığının 3 saati aşmaması gerekir
Bebeğin tok olduğu halde gaz sancısı gibi başka nedenlerle ağlaması yanlışlıkla doymadığı duşunulerek ek besinlere başlamamak gerekir Bebeğin doymasının en onemli gostergesi yeterli kilo almasıdır Diğer yandan yetersiz anne sutu nedeniyle bebek ac kaldığında duşen kan şekerine bağlı olarak uyuklayabilir ve ağlamaz Bu sakinlik de yanlışlıkla doyduğunun gostergesi değildir Tartı bunu da belirlemeye yarar Bebek emdiği zaman midesine gelen sut mide asidi ile karıştığında kesilir Boylelikle sindirim işlevi başlar Bebek yeni emdiğinde sut şeklinde geri cıkartabilir Emdikten bir sure sonra cıkarttığında kesik halde gelmesinin nedeni bu olaydır Beslendikten sonra yeterli sure gecmeden tekrar beslendiğinde midesinde sindirimine başlanmış sut ile yeni emilen ciğ sut karışır Barsaklara kesilmiş sut ile kesilmemiş ciğ sut ayni anda gecerse sutun asitle kesilmesi sonucu otaya cıkan gaz barsakların gerilmesine neden olur
Beslendikten sonra bebeğin gazı cıkarılmalıdır Meme emme (biberon emmede de) esnasında bebekler bir miktarda hava yutarlar Ayrıca midede sindirim sırasında doğal olarak gaz oluşur Bu oluşan havagaz karışımı midenin solust tarafında toplanır Beslenmeden sonra bunun cıkarılması gerekir Bunun icin bebek yuzu yana ve dışarı gelecek şekilde annenin goğsune karın ustu yatırılmalı ve sırtına hafif el vuruşları ile cıkarılmaya calışılmalıdır Bu işlem sırasında annenin omzuna temiz bir bez konulması yararlı olur Gaz cıkarırken sıklıkla bebekler bir miktar midedeki besinleri de cıkarırlar Diğer yandan bebeğin yuzunun ve ağzının giysi yerine daha temiz bir ortuye temas etmesi hijyen yonunden daha sağlıklıdır Bu gaz cıkarılmadığında midede gerilmeye ve huzursuzluğa yol acar Bu da mide kasılmalarını arttırır Bu kasılmalarla mide iceriği biraz barsaklara biraz da yemek borusundan dışarı gider Barsaklara gecen sut henuz sindirime uygun olmadığı icin sancılara neden olur Yemek borusundan dışarıya giden sut ise kayıp olacaktır
Bebeklerin kendilerine ozgul refleksleri vardır Anne memesi emmek icin bebekler doğuştan bazı yeteneklere sahiptir Bunların bilinmesi yardımcı olur Anne sutunun kokusunu duyan bebek başını sağasola cevirerek kokunun kaynağını aramaya başlar Dudak birleşeğinin yanağa doğru olan bolgesinde refleks alıcıları vardır Yanağının o bolgesine bir şey değdiğinde ağzını ve dudaklarını o tarafa cevirerek meme aramaya başlar Bu meme emme esnasında uyuyan ve emmeyi kesen bebeklerde onu emmeye tekrar dondurmek icin yararlı olur Parmak ucuyla yanağın uyarılması emme işlemini başlatır Damağına ve dilin arka bolgesine bir şey değdiğinde ağzını kapatıp, yanaklarını sıkarak emme işlemine başlar Bu basit bir emmeden farklı olarak sıkarak cekme hareketidir Ağzın icersine boşalan sut de yutma refleksini uyarır Bebekler ağzına konulan bir şeyi yutma eğilimindedirler Tok olan bir bebek de bu refleksler ortaya cıkmaz ve uyuma isteği daha ağır basar
Her oğunde her iki meme de emzirilmelidir Bebekler beslenirken aslında besinlerinin buyuk bolumunu ilk memeden alırlar Uygun olan yontem her oğunde her iki memenin de verilmesidir Fakat son verilen meme bir sonraki oğunde ilk verilecek meme olmalıdır Memeden ayrılmak istemeyen bebeğin dudağının kenarından annenin parmağını hafifce bebeğin ağzına sokması icerdeki negatif basıncı duşurerek bebeğin memeyi bırakmasını kolaylaştırır Memelerin boşalması daha cok sut salgılanmasını sağlar Sutu bol olan annelerin bebekleri memeyi tam boşaltamadığı takdirde biriken sut sorunlara yol acabilir Bu durumda anne sağmak suretiyle memelerini boşaltmalıdır Uzun surelerle emzirmeye devam edilirse veya beslenme aralıkları acılırsa sut salgılanması azalır
Meme başı bakımı yapılmalıdır Bebeğin kuvvetle emmesi karşısında meme başı tahriş olur Kısa bir sure sonra da acımaya, catlamaya ve yara olmaya başlar Bu durum anne icin emzirmeyi olanaksız hale getirebilir Bunun oluşmaması icin yapılması gerekenler
Emzirmeden once memeler karbonatlı su ile silinmelidir (Bir kahve fincanı suya bir cay kaşığı karbonat) Bu bebeğin ağzında pamukcuk oluşumunu onler Ayrıca eğer zaten pamukcuk oluşmuş ise anne memesine gecmesini engeller
Karbonatlı suyun arkasından memeler ılık su ile temizlenmelidir Hem memeler olabildiğince mikroptan arınmış olur hem de sıcak etkisi sutun daha rahat gelmesini sağlanır
Emzirdikten sonra anne sutu biraz meme başına surulur Ustune bir nemlendirici veya yağ surulmelidir Bu meme başının yumuşak ve nemli kalmasını sağlar Boylelikle catlaklar onlenebilir
Annenin sutu gelmesine rağmen bazı durumlarda anne sutu vermek uygun olmayabilir Bu durumlar cok sık olmamakla berber kısaca değinelim
Annede meme iltihabı oluşması Bu memelerin iyi boşalmadığı ve meme başında oluşan kucuk catlaklardan iceriye enfeksiyon etkenin girmesi ile meydana gelir
Annenin herhangi bir nedenle sute gecen ve bebeğe zararlı olabilecek ilac kullanma zorunluluğu Her turlu ilac bu kısıtlamaya dahil değildir Bazı ilaclar sute gecmez, bazıları da ya cok az miktarda gecer ya da gecmesi bebek de olumsuz bir olaya neden olmaz Buna ancak bebeğin doktoru karar vermelidir
Annenin sutten gecebilecek veya solunum yolu ile bulaşabilecek bir hastalığı olması Bazı hastalıkların mikrobu sutten bebeğe gecebilecek ozellik taşır Bu tur hastalıklar nadirdir fakat solunum yolu ile gecen hastalıklarla cok daha sık olarak karşılaşılır Bu durumda anne sutu kesilmesi kesin şart değildir Anne emzirme esnasında ağız ve burnunu bir tıbbi maske ile kapatabilirse bulaşma olasılığı buyuk olcude azalır
Ağzında meme bulunan bebek ancak burnu ile solunuma devam edebilir Yeni doğanların zaten dar olan burun hava yollarının salgı ve kusmuk ile tıkalı olması emmeyi gucleştirip,
Meme emzirirken dikkat edilmesi gereken konular
Pozisyon Bebek emzirmenin tek bir pozisyonu yoktur Emzirme Pozisyonları sayfasında değişik yontemleri goreblirsiniz Bunların icersinde herkes kendine uygun olanı bulabilir Doğumu takip eden ilk gunlerden sonra normal olarak genel tercih edilen beşik pozisyonu onerilir
Pozisyon ile ilgili genel oneriler şunlar olabilir Anne oturur ve hafif arkasına eğik, yaslanmış olmalıdır Kol dayamak icin bir desteği bulunan koltuk ile ayaklarını uzatmak veya ayağını dayararak dizini yukarı kaldırmak icin bir puf yararlı olur Bebek anne koluna veya bir yastığa uzanmış, yaklaşık 45 derece bir eğimle anne memesine yaklaştırılmalıdır Elleri serbest olmalıdır Boylelikle anne memesine temas edebilir ve ellerinin yardımı ile meme başını bulabilir Anne de elinin işaret ve orta parmaklarının yardımı ile meme başını bebeğinin ağzına yoneltirken baş parmağı ile yukarıdan aşağıya doğru memesini sıvazlayarak sutunun kolay gelmesine yardımcı olmalıdır Bebek emme işlemi sırasında ağzının icersinde bir vakum yapmaktadır Bu negatif basınc anne memesinden sutun gelmesini sağlar Eğer bebek tam yatar pozisyonda olursa gelen anne sutu burun arkasına kacar Hatta kulakların boğaz acılan kanalın ağzından kulak yoluna gecerek enfeksiyona neden olabilir Yeni doğan kulak iltihaplarının en sık nedeni hatalı pozisyonla emzirmedir Ayrıca annenin de yattığı yerden bebeği emzirmesi hem sutun gelmesi hem de olabilecek tehlikeli sonuclar yonunden sakıncalıdır Yatakta da olsa anne dik durumda olmalıdır
Bebek burnundan rahat nefes alabilmelidir Ağzında meme bulunan bebek ancak burnu ile solunuma devam edebilir Yeni doğanların zaten dar olan burun hava yollarının salgı ve kusmuk ile tıkalı olması emmeyi gucleştirip, imkansız bir hale bile getirebilir Meme emzirmeden once buruna serum fizyolojik damlatmak ve temizlemek yararlı olur Meme bebeğin burnunu kapatmamalıdır
Bebek rahat olmalıdır Giysileri ve ortam ısısı uygun, altındaki bezi kuru ve temiz olan bebek daha kolay emebilir Emzirme esnasında bebekler refleks sonucu kaka yapabilirler Bu bir hastalık değil normal olaydır Emzirirken yapmıyor olması da sorun değildir
Anne memesinin baş kısmı bebeğin ağzına iyi oturmalıdır Meme başı gomuk veya herhangi bir yapısal sorun olmadığında anne memesinin koyu renkli kısmının kenarları bebeğin dudakları ile kaplanana dek ağzına sokmalıdır Bebek anne memesinin başını diş kemerleri denilen damaklarının arkasına almak ve meme başını geriden one doğru sıkarak ceker Bu sırada dil koku ve boğazı ile de vakum yapar Eğer bebek anne memesini ağzında iyi tutamazsa iyi de ememez
Besleme suresi yeterli olmalıdır Normalde bebekler bir oğunde alacakları anne sutunun yaklaşık olarak % 50 sini ilk 12 dakikada, % 90 ını ilk 5 dakika icersinde emerler Normal bir emzirme suresi 1520 dakika olmalıdır Daha kısa veya uzun surduğunde başka bir sorun olması mumkundur
Beslenme aralıkları bebeğe gore ayarlanmalıdır İlk ayda bebek ağladıkca denilen aralıklar uygundur Bu sure 30 dakika ile en fazla 3 saat olmalıdır İdeal olarak ilk ayda 12 saatlik aralıklar tercih edilmelidir İkinci aydan itibaren bu aralıklar onceleri 2 sonra 3 saate cıkmalıdır Beslenme aralıklarının arttırılması yavaş yavaş yapılmalıdır Mide hacmi yeni doğan bebeklerde 2030 ml İken 810 gunde 60100 ml ye, 3 ayda 150mlye, 6ayda 200 mlye cıkar Bir yaşına geldiğinde 300 ml hacme ulaşır Artan mide kapasitesine paralel olarak annenin de sut miktarı artar Bazı ozel durumlarda beslenme saatle duzenlenebilir Hastane gibi ayni anda bir cok bebeğe bakıldığında her birinin ağlaması veya doymasını izlemek mumkun olmadığında 23 saatlik aralarla beslenme uygulanabilir Yine de beslenme aralığının 3 saati aşmaması gerekir
Bebeğin tok olduğu halde gaz sancısı gibi başka nedenlerle ağlaması yanlışlıkla doymadığı duşunulerek ek besinlere başlamamak gerekir Bebeğin doymasının en onemli gostergesi yeterli kilo almasıdır Diğer yandan yetersiz anne sutu nedeniyle bebek ac kaldığında duşen kan şekerine bağlı olarak uyuklayabilir ve ağlamaz Bu sakinlik de yanlışlıkla doyduğunun gostergesi değildir Tartı bunu da belirlemeye yarar Bebek emdiği zaman midesine gelen sut mide asidi ile karıştığında kesilir Boylelikle sindirim işlevi başlar Bebek yeni emdiğinde sut şeklinde geri cıkartabilir Emdikten bir sure sonra cıkarttığında kesik halde gelmesinin nedeni bu olaydır Beslendikten sonra yeterli sure gecmeden tekrar beslendiğinde midesinde sindirimine başlanmış sut ile yeni emilen ciğ sut karışır Barsaklara kesilmiş sut ile kesilmemiş ciğ sut ayni anda gecerse sutun asitle kesilmesi sonucu otaya cıkan gaz barsakların gerilmesine neden olur
Beslendikten sonra bebeğin gazı cıkarılmalıdır Meme emme (biberon emmede de) esnasında bebekler bir miktarda hava yutarlar Ayrıca midede sindirim sırasında doğal olarak gaz oluşur Bu oluşan havagaz karışımı midenin solust tarafında toplanır Beslenmeden sonra bunun cıkarılması gerekir Bunun icin bebek yuzu yana ve dışarı gelecek şekilde annenin goğsune karın ustu yatırılmalı ve sırtına hafif el vuruşları ile cıkarılmaya calışılmalıdır Bu işlem sırasında annenin omzuna temiz bir bez konulması yararlı olur Gaz cıkarırken sıklıkla bebekler bir miktar midedeki besinleri de cıkarırlar Diğer yandan bebeğin yuzunun ve ağzının giysi yerine daha temiz bir ortuye temas etmesi hijyen yonunden daha sağlıklıdır Bu gaz cıkarılmadığında midede gerilmeye ve huzursuzluğa yol acar Bu da mide kasılmalarını arttırır Bu kasılmalarla mide iceriği biraz barsaklara biraz da yemek borusundan dışarı gider Barsaklara gecen sut henuz sindirime uygun olmadığı icin sancılara neden olur Yemek borusundan dışarıya giden sut ise kayıp olacaktır
Bebeklerin kendilerine ozgul refleksleri vardır Anne memesi emmek icin bebekler doğuştan bazı yeteneklere sahiptir Bunların bilinmesi yardımcı olur Anne sutunun kokusunu duyan bebek başını sağasola cevirerek kokunun kaynağını aramaya başlar Dudak birleşeğinin yanağa doğru olan bolgesinde refleks alıcıları vardır Yanağının o bolgesine bir şey değdiğinde ağzını ve dudaklarını o tarafa cevirerek meme aramaya başlar Bu meme emme esnasında uyuyan ve emmeyi kesen bebeklerde onu emmeye tekrar dondurmek icin yararlı olur Parmak ucuyla yanağın uyarılması emme işlemini başlatır Damağına ve dilin arka bolgesine bir şey değdiğinde ağzını kapatıp, yanaklarını sıkarak emme işlemine başlar Bu basit bir emmeden farklı olarak sıkarak cekme hareketidir Ağzın icersine boşalan sut de yutma refleksini uyarır Bebekler ağzına konulan bir şeyi yutma eğilimindedirler Tok olan bir bebek de bu refleksler ortaya cıkmaz ve uyuma isteği daha ağır basar
Her oğunde her iki meme de emzirilmelidir Bebekler beslenirken aslında besinlerinin buyuk bolumunu ilk memeden alırlar Uygun olan yontem her oğunde her iki memenin de verilmesidir Fakat son verilen meme bir sonraki oğunde ilk verilecek meme olmalıdır Memeden ayrılmak istemeyen bebeğin dudağının kenarından annenin parmağını hafifce bebeğin ağzına sokması icerdeki negatif basıncı duşurerek bebeğin memeyi bırakmasını kolaylaştırır Memelerin boşalması daha cok sut salgılanmasını sağlar Sutu bol olan annelerin bebekleri memeyi tam boşaltamadığı takdirde biriken sut sorunlara yol acabilir Bu durumda anne sağmak suretiyle memelerini boşaltmalıdır Uzun surelerle emzirmeye devam edilirse veya beslenme aralıkları acılırsa sut salgılanması azalır
Meme başı bakımı yapılmalıdır Bebeğin kuvvetle emmesi karşısında meme başı tahriş olur Kısa bir sure sonra da acımaya, catlamaya ve yara olmaya başlar Bu durum anne icin emzirmeyi olanaksız hale getirebilir Bunun oluşmaması icin yapılması gerekenler
Emzirmeden once memeler karbonatlı su ile silinmelidir (Bir kahve fincanı suya bir cay kaşığı karbonat) Bu bebeğin ağzında pamukcuk oluşumunu onler Ayrıca eğer zaten pamukcuk oluşmuş ise anne memesine gecmesini engeller
Karbonatlı suyun arkasından memeler ılık su ile temizlenmelidir Hem memeler olabildiğince mikroptan arınmış olur hem de sıcak etkisi sutun daha rahat gelmesini sağlanır
Emzirdikten sonra anne sutu biraz meme başına surulur Ustune bir nemlendirici veya yağ surulmelidir Bu meme başının yumuşak ve nemli kalmasını sağlar Boylelikle catlaklar onlenebilir
Annenin sutu gelmesine rağmen bazı durumlarda anne sutu vermek uygun olmayabilir Bu durumlar cok sık olmamakla berber kısaca değinelim
Annede meme iltihabı oluşması Bu memelerin iyi boşalmadığı ve meme başında oluşan kucuk catlaklardan iceriye enfeksiyon etkenin girmesi ile meydana gelir
Annenin herhangi bir nedenle sute gecen ve bebeğe zararlı olabilecek ilac kullanma zorunluluğu Her turlu ilac bu kısıtlamaya dahil değildir Bazı ilaclar sute gecmez, bazıları da ya cok az miktarda gecer ya da gecmesi bebek de olumsuz bir olaya neden olmaz Buna ancak bebeğin doktoru karar vermelidir
Annenin sutten gecebilecek veya solunum yolu ile bulaşabilecek bir hastalığı olması Bazı hastalıkların mikrobu sutten bebeğe gecebilecek ozellik taşır Bu tur hastalıklar nadirdir fakat solunum yolu ile gecen hastalıklarla cok daha sık olarak karşılaşılır Bu durumda anne sutu kesilmesi kesin şart değildir Anne emzirme esnasında ağız ve burnunu bir tıbbi maske ile kapatabilirse bulaşma olasılığı buyuk olcude azalır