Meridyenler Ve Parallerin Ozellikleri Nelerdir?
Meridyenler Ve Parallerin Hakkında Bilgi
Meridyenler Ve Paraller
Meridyenlerin Ozellikleri
Bir kutuptan diğerine uzanan meridyenler de paraleller gibi sayısızdır Ancak pratikte her 1 dereceden bir yay gectiği varsayılarak, 360 tane oldukları kabul edilmiştir
Birbirini izleyen 2 meridyen arasındaki uzaklık Ekvator uzerinde 111 km olarak kabul edilmiştir
Başlangıc meridyeni olarak Londra yakınlarındaki Greenwich kabul edilmiştir
Bir meridyenin, karşıt (anti) meridyeniyle arasında 180 meridyen fark vardır
Meridyen yayları eşit uzunluktadır Aralarındaki uzaklık Ekvator'dan kutuplara doğru azalır ve tum meridyenle kutuplarda birleşir
Birbirini izleyen 2 meridyen arasındaki uzaklık; Ekvator uzerinde 111322 m (pratikte 111 km olarak kabul edilmiştir, 45 (Kuzey Guney) paralellerinde 78850 m, 90 (Kuzey Guney) paralellerinde ise 0 m'dir
Paralellerin Ozellikleri :
Ekvator'a paralel uzanırlar
Capları ve uzunlukları Ekvator'dan kutuplara doğru kısalır
Ekvator'dan kutuplara doğru sayısız paralel cizilebilir Ancak değerlendirme kolaylığı bakımından birer derece aralıklarla cizildikleri varsayılır
Paralellerin 90 tanesi Kuzey Yarım Kure'de, 90 tanesi Guney Yarım Kure'de bulunur
60 paraleller Dunya'nın kureselliğinden dolayı Ekvator'un yarısı uzunluğundadır
Birbirini izleyen 2 paralel arasındaki uzaklık her yerde yaklaşık 111 km'dir
UYARI : Dunya'nın geoid şekli nedeniyle 2 paralel arasındaki uzaklık Ekvator'dan kutuplara doğru artar Orneğin, Ekvator ile 10 (kuzeyguney) enlemleri arasındaki uzaklık 110596 m iken, 890900 (kuzeyguney) enlemleri arasındaki uzaklık 110700 m'dir Ancak birbirini izleyen 2 paralel arasındaki uzaklık pratikte 111 km olarak kabul edilmiştir
Ozel Paraleller
Bazı paralellerin yerleri, guneş ışınlarının yere değme acısına bağlı olarak doğa tarafından belirlenmiştir Bunlar :
Ekvator
Donenceler
Kutup Daireleri
Kutup Noktaları
Ekvatorun Ozellikleri
En uzun paraleldir
Guneşin onunden en hızlı gecen noktaların oluşturduğu paraleldir
Dunya'nın eksen cevresindeki donuş hızı Ekvator'da yaklaşık 1670 kmsaat'tir
Guneş ışınlarını 21 Mart ve 23 Eylul'de dik acıyla alır
Yıl boyunca sıcak olduğundan termik alcak basınc kuşağıdır
Yukseltici hava hareketleri gorulduğu icin bol yağış alır
Gece ve gunduz sureleri yıl boyunca birbirine eşit ve 12'şer saattir
Donencelerin Ozellikleri
Yerleri, yer ekseninin eğikliğine bağlı olarak belirlenen Donenceler, 23027' Kuzey ve Guney paralelleridir
Kuzey Yarım Kure'dekine Yengec Donencesi, Guney Yarım Kure'dekine Oğlak donencesi denir
Orta kuşak ile Tropikal kuşağı birbirinden ayırırlar
Guneş ışınlarının duz zeminlere dik geldiği en son noktalardır
Yengec Donencesi 21 Haziran'da, Oğlak Donencesi 21 Aralık'ta Guneş ışınlarını dik acı ile alır
Kutup Noktalarının Ozellikleri
90 Kuzey ve Guney paralelleridir
Guneş ışınlarının duz zeminlere en dar acıyla geldiği yerlerdir
Surekli soğuk olduğundan kutuplar ve cevresinde yıl boyunca termik yuksek basınc kuşakları oluşur
Aydınlanma cemberinin 21 mart ve 23 Eylul'de teğet gectiği yerlerdir
Bir yıl icinde 6 ay surekli gunduz, 6 ay surekli gece yaşanır
Cizgisel hızın sıfır, yercekiminin en fazla olduğu yerlerdir
Kutup Dairelerinin Ozellikleri
Yerleri, yer ekseninin eğikliğine bağlı olarak belirlenen Kutup Daireleri, 66033' Kuzey ve Guney paralelleridir
Kutup kuşağı ile Orta kuşağı birbirinden ayırırlar
Aydınlanma cemberinin yıl icinde yer değiştirdiği ve 21 Haziran ile 21 Aralık'ta teğet gectiği paralellerdir
21 Haziran'da Kuzey Kutup Dairesi'nde, 21 Aralık'ta Guney Kutup Dairesi'nde 24 saat gunduz yaşanır
Meridyenler Ve Parallerin Hakkında Bilgi
Meridyenler Ve Paraller
Meridyenlerin Ozellikleri
Bir kutuptan diğerine uzanan meridyenler de paraleller gibi sayısızdır Ancak pratikte her 1 dereceden bir yay gectiği varsayılarak, 360 tane oldukları kabul edilmiştir
Birbirini izleyen 2 meridyen arasındaki uzaklık Ekvator uzerinde 111 km olarak kabul edilmiştir
Başlangıc meridyeni olarak Londra yakınlarındaki Greenwich kabul edilmiştir
Bir meridyenin, karşıt (anti) meridyeniyle arasında 180 meridyen fark vardır
Meridyen yayları eşit uzunluktadır Aralarındaki uzaklık Ekvator'dan kutuplara doğru azalır ve tum meridyenle kutuplarda birleşir
Birbirini izleyen 2 meridyen arasındaki uzaklık; Ekvator uzerinde 111322 m (pratikte 111 km olarak kabul edilmiştir, 45 (Kuzey Guney) paralellerinde 78850 m, 90 (Kuzey Guney) paralellerinde ise 0 m'dir
Paralellerin Ozellikleri :
Ekvator'a paralel uzanırlar
Capları ve uzunlukları Ekvator'dan kutuplara doğru kısalır
Ekvator'dan kutuplara doğru sayısız paralel cizilebilir Ancak değerlendirme kolaylığı bakımından birer derece aralıklarla cizildikleri varsayılır
Paralellerin 90 tanesi Kuzey Yarım Kure'de, 90 tanesi Guney Yarım Kure'de bulunur
60 paraleller Dunya'nın kureselliğinden dolayı Ekvator'un yarısı uzunluğundadır
Birbirini izleyen 2 paralel arasındaki uzaklık her yerde yaklaşık 111 km'dir
UYARI : Dunya'nın geoid şekli nedeniyle 2 paralel arasındaki uzaklık Ekvator'dan kutuplara doğru artar Orneğin, Ekvator ile 10 (kuzeyguney) enlemleri arasındaki uzaklık 110596 m iken, 890900 (kuzeyguney) enlemleri arasındaki uzaklık 110700 m'dir Ancak birbirini izleyen 2 paralel arasındaki uzaklık pratikte 111 km olarak kabul edilmiştir
Ozel Paraleller
Bazı paralellerin yerleri, guneş ışınlarının yere değme acısına bağlı olarak doğa tarafından belirlenmiştir Bunlar :
Ekvator
Donenceler
Kutup Daireleri
Kutup Noktaları
Ekvatorun Ozellikleri
En uzun paraleldir
Guneşin onunden en hızlı gecen noktaların oluşturduğu paraleldir
Dunya'nın eksen cevresindeki donuş hızı Ekvator'da yaklaşık 1670 kmsaat'tir
Guneş ışınlarını 21 Mart ve 23 Eylul'de dik acıyla alır
Yıl boyunca sıcak olduğundan termik alcak basınc kuşağıdır
Yukseltici hava hareketleri gorulduğu icin bol yağış alır
Gece ve gunduz sureleri yıl boyunca birbirine eşit ve 12'şer saattir
Donencelerin Ozellikleri
Yerleri, yer ekseninin eğikliğine bağlı olarak belirlenen Donenceler, 23027' Kuzey ve Guney paralelleridir
Kuzey Yarım Kure'dekine Yengec Donencesi, Guney Yarım Kure'dekine Oğlak donencesi denir
Orta kuşak ile Tropikal kuşağı birbirinden ayırırlar
Guneş ışınlarının duz zeminlere dik geldiği en son noktalardır
Yengec Donencesi 21 Haziran'da, Oğlak Donencesi 21 Aralık'ta Guneş ışınlarını dik acı ile alır
Kutup Noktalarının Ozellikleri
90 Kuzey ve Guney paralelleridir
Guneş ışınlarının duz zeminlere en dar acıyla geldiği yerlerdir
Surekli soğuk olduğundan kutuplar ve cevresinde yıl boyunca termik yuksek basınc kuşakları oluşur
Aydınlanma cemberinin 21 mart ve 23 Eylul'de teğet gectiği yerlerdir
Bir yıl icinde 6 ay surekli gunduz, 6 ay surekli gece yaşanır
Cizgisel hızın sıfır, yercekiminin en fazla olduğu yerlerdir
Kutup Dairelerinin Ozellikleri
Yerleri, yer ekseninin eğikliğine bağlı olarak belirlenen Kutup Daireleri, 66033' Kuzey ve Guney paralelleridir
Kutup kuşağı ile Orta kuşağı birbirinden ayırırlar
Aydınlanma cemberinin yıl icinde yer değiştirdiği ve 21 Haziran ile 21 Aralık'ta teğet gectiği paralellerdir
21 Haziran'da Kuzey Kutup Dairesi'nde, 21 Aralık'ta Guney Kutup Dairesi'nde 24 saat gunduz yaşanır