Recep ayının 27'nci gecesine eşit gelen geceye Miraç gecesi denir Mirac mucizesi, hicretten bir buçuk sene önce, 621 M yılı başlarındaolmuştur Bu gecede Sevgili Peygamberimiz Hz Muhammed (sav), Mekke'den Kudüs'e oradan semalara yükseltilerek, melekût âlemini seyretmiş ve Cenabı Yargı ile doğrudan mükâlemede bulunmuştur
Kur'anı Kerim'de mirac olayına şu şekilde yer verilir: Kulu (Muhammed'i) gecenin az bir bölümünde kendisine bir kısım âyetlerimizi göstermek için, Mescidi Haram'dan, çevresini kutsal kıldığımız Mescidi Aksa'ya götüren Allah bütün noksanlıklardan münezzehtir İşiten ve görebilen O'dur(elİsrâ, 171)
Peygamberimiz Hz Muhammed'in( sav), gecenin az bir bölümünde Mescidi Haram'dan, Mescidi Aksa'ya değin olan yolculuğuna İsrâ, Mescidi Aksâ'dan göklere yükselip, madde âlemini aşmasına da miracdenir İsrâ; gece yolculuğu gerçekleştirmek, demektir
Mirac gecesinin önemi, o gecede Cenabı Hak'tan getirilen emir, yasaklanmış ve haberlerin öneminden gelmektedir Mirac gecesi getirilen esaslar şunlardır;
1) İslâm'ı saran tehlike çemberinin, etkisini kaybettiği haber veriliyor
2) Daha önceki dinlerin yürürlükten kaldırıldığı ilân ediliyor
3) Hz Muhammed'in ilâhi gücün tecelli ettiği Sidretü'lMüntehâ'ya yükselmesi, beşer ilminin sürekli ilerleyeceğine delâlet ediyor
4) İnsanla Rabbı arasında en manâlı irtibat arabulucu olan beş zaman namaz bu gecede farz kılınmıştır
5) elBakara Suresinin son iki âyeti İslâm ümmetine hediye olarak gelmiştir Amenerrasûlüdiye başlayan bu âyetlerde önemli akide konuları yanında, son âyette kısa ve öz duâ örnekleri verilmektedir
6) Allah'a müşterek koşmayan mü'minlerin bağışlanacağı müjdesi veriliyor
İşte bu dek önemli hükümlerin bir arada bildirildiği Mirac gecesi, önemini bunlardan almaktadır Mirac gecesinde on iki rek'at nâfile namaz kılınması müstahsen görülmüştür Bu namazın her rekatında Fâtiha ile diğer bir sûre okuyarak, iki rekatta bir selâm vermeli, sonra yüz defa Sübhânellahi ve'lhamdü lillâhi velâ ilâhe illâllahü vallahû ekberdemeli, daha sonra yüz kez istiğfar ederek, yüz defa da salâtü selâm okumalıdır Gündüzün de oruçlu bulunulmalıdır Böyle bir gecede yapılacak duanın Cenabı Adalet tarafından geri çevrilmeyeceği umulur
Arapça'da meren, yukarı çıkmak, yükselmek anlamlarını dile getirir İslam'da Hz Peygamber (sas)' in göğe yükselerek Allah'ın huzuruna kabul edilmesi olayı Mirac olayı hicretten bir sene ya da onyedi ay önce Receb ayının yirmi yedinci gecesi gerçekleşir Olayın iki aşaması vardır Birinci aşamada Hz Peygamber (sas) MescidülHaram'dan Beytü'lMakdis'e (Kudüs) götürülür Kur'an'ın andığı bu aşama, gece yürüyüşü anlamında isra adını alır İkinci aşamayı ise Hz Peygamber (sas)'in Beytü'lMakdis'ten Allah'a yükselişi oluşturur Mirac olarak anılan bu çoğaltma olayı Kur'an'da anılmaz, lakin çok sayıdaki hadis detaylı biçimde anlatılır
Hadislerde verilen bilgiye göre Hz Peygamber (sas), Kâbe'de Hatim'de ya da amcasının kızı Ümmühani binti Ebi Talib'in evinde yatarken Cebrail gelip göğsünü yardı, kalbini Zemzem ile yıkadıktan sonra içine iman ve hikmet doldurdu Burak adlı bineğe bindirilerek Beytü'lMakdis'e getirildi Burada Hz İbrahim, Hz Musa, Hz İsa ve diğer bazı peygamberler kadar karşılandı Hz Peygamber (sas) imam olarak öteki peygamberlere namaz kıldırdı
Hz Peygamber (sas), Beytü'lMakdis'te kurulan bir Mirac'la ve yanına Cebrail olduğu halde göğe yükselmeye başladı Göğün birinci katında Hz Adem, ikinci katında Hz İsa ve Yahya, üçüncü katında Hz Yusuf, dördüncü katında Hz İdris, beşinci katında Hz Harun, altıncı katında Hz Musa ve yedinci katında Hz İbrahim ile görüştü Cebrail ile birlikte yükseliş Sidretü'lMünteha'ya değin sürdü Cebrail, Buradan bir parmak ucu ileri geçecek olursam yanarımdiyerek Sidretü'l Münteha'da kaldı Hz Peygamber (sas) buradan itibaren Refref adlı başka bir binekle yükselişini sürdürdü Bu yükseliş sırasında Cennet ve nimetlerini, Cehennem ve azabını müşahede etti Sonunda Allah'ın huzuruna kabul edildi Kendisine ümmetinden Allah'a şirk koşmayanların Cennet'e gireceği müjdelendi, Bakara suresinin son ayetleri verildi ve beş zaman namaz farı kılındı Yeniden Refref ile Sidretü'lMünteha'ya, oradan Burak'la Kudüs'e, oradan da Mekke'ye döndürüldü
Hz Peygamber (sas) ertesi günü Mirac olayını anlattı Olayı duyan müşrikler yoğun bir kampanya başlatarak Hz Peygamber (sas)'i suçlamaya, alaya almaya başladılar Bu kampanya bazı müslümanları da etkileyerek şüpheye düşürdü Olayın gerçek olup olmadığını araştırmak isteyenler Beytü'lMakdis'e ve Mekke'ye gelmekte olan bir kervana ilişkin sorular sorarak Hz Peygamber (sas)'i sınadılar Hz Peygamber (sas)'in verdiği bilgilerin doğruluğu müslümanları şüpheden kurtardıysa da müşriklerin inatlarını kırmaya yetmedi Mirac olayı inatlarını ve düşmanlıklarını artırarak onlar için bir fitne nedeni oldu Bu durum karşısındaki tutumu sebebiyle Hz Ebu Bekr, Hz Peygamber (sas)'ce Sıddîklakabıyla onurlandırıldı Hz Ebu Bekir olayı kendisine anlatarak hala inanmaya devam edip etmeyeceğini soran müşriklere O söylüyorsa şüphesiz doğrudurcevabını vermişti
Ahad hadislere dayansa da Mirac olayının gerçekliğinde bütün müslümanlar birleşmişlerdir Fakat olayın gerçekleşme biçimi İslam bilginleri aralarında manzara ayrılıklarına niçin olmuştur Buna tarafından İbn Abbas'ın da içinde bulunduğu bir takım bilginlere göre Mirac olayı uykuda gerçekleşmiştir Bilginlerin büyük çoğunluğuna göre ise uyku durumunda ve rüyada değil, kurnaz iken gerçekleşmiştir Fakat bu görüşü savunanlar da Mirac'ın yalnız ruhla mı, yoksa keza ruh, hem de bedenle mi olduğu konusunda ikiye ayrılmışlardır Sonraki Kelamcıların büyük çoğunluğuna göre mirac olayı uyanıkken hem ruh, ayrıca de bedenle gerçekleşmiştir İçlerinde Hz Aişe'nin de bulunduğu bir takım bilginlerle mutasavvıfların büyük çoğunluğuna kadar ise kurnaz durumda iken ama yalnız ruhla gerçekleşmiştir
Mirac olayının gerçekleştiği gece müslümanlarca kadir gecesinden daha sonra en kutsal gece sayılmış ve bu gecenin ibadetle ihyası gelenekleşmiştir Osmanlılar döneminde, camiler kandillerle donatıldığı için Mirac kandili olarak anılan geceyi izleyen gün, cami ve tekkelerde Mirac olayını anlatan ve Miraciye adı verilen şiirlerin okunması, dinleyenlere süt ikram edilmesi de bir gelenekti *
Kur'anı Kerim'de mirac olayına şu şekilde yer verilir: Kulu (Muhammed'i) gecenin az bir bölümünde kendisine bir kısım âyetlerimizi göstermek için, Mescidi Haram'dan, çevresini kutsal kıldığımız Mescidi Aksa'ya götüren Allah bütün noksanlıklardan münezzehtir İşiten ve görebilen O'dur(elİsrâ, 171)
Peygamberimiz Hz Muhammed'in( sav), gecenin az bir bölümünde Mescidi Haram'dan, Mescidi Aksa'ya değin olan yolculuğuna İsrâ, Mescidi Aksâ'dan göklere yükselip, madde âlemini aşmasına da miracdenir İsrâ; gece yolculuğu gerçekleştirmek, demektir
Mirac gecesinin önemi, o gecede Cenabı Hak'tan getirilen emir, yasaklanmış ve haberlerin öneminden gelmektedir Mirac gecesi getirilen esaslar şunlardır;
1) İslâm'ı saran tehlike çemberinin, etkisini kaybettiği haber veriliyor
2) Daha önceki dinlerin yürürlükten kaldırıldığı ilân ediliyor
3) Hz Muhammed'in ilâhi gücün tecelli ettiği Sidretü'lMüntehâ'ya yükselmesi, beşer ilminin sürekli ilerleyeceğine delâlet ediyor
4) İnsanla Rabbı arasında en manâlı irtibat arabulucu olan beş zaman namaz bu gecede farz kılınmıştır
5) elBakara Suresinin son iki âyeti İslâm ümmetine hediye olarak gelmiştir Amenerrasûlüdiye başlayan bu âyetlerde önemli akide konuları yanında, son âyette kısa ve öz duâ örnekleri verilmektedir
6) Allah'a müşterek koşmayan mü'minlerin bağışlanacağı müjdesi veriliyor
İşte bu dek önemli hükümlerin bir arada bildirildiği Mirac gecesi, önemini bunlardan almaktadır Mirac gecesinde on iki rek'at nâfile namaz kılınması müstahsen görülmüştür Bu namazın her rekatında Fâtiha ile diğer bir sûre okuyarak, iki rekatta bir selâm vermeli, sonra yüz defa Sübhânellahi ve'lhamdü lillâhi velâ ilâhe illâllahü vallahû ekberdemeli, daha sonra yüz kez istiğfar ederek, yüz defa da salâtü selâm okumalıdır Gündüzün de oruçlu bulunulmalıdır Böyle bir gecede yapılacak duanın Cenabı Adalet tarafından geri çevrilmeyeceği umulur
Arapça'da meren, yukarı çıkmak, yükselmek anlamlarını dile getirir İslam'da Hz Peygamber (sas)' in göğe yükselerek Allah'ın huzuruna kabul edilmesi olayı Mirac olayı hicretten bir sene ya da onyedi ay önce Receb ayının yirmi yedinci gecesi gerçekleşir Olayın iki aşaması vardır Birinci aşamada Hz Peygamber (sas) MescidülHaram'dan Beytü'lMakdis'e (Kudüs) götürülür Kur'an'ın andığı bu aşama, gece yürüyüşü anlamında isra adını alır İkinci aşamayı ise Hz Peygamber (sas)'in Beytü'lMakdis'ten Allah'a yükselişi oluşturur Mirac olarak anılan bu çoğaltma olayı Kur'an'da anılmaz, lakin çok sayıdaki hadis detaylı biçimde anlatılır
Hadislerde verilen bilgiye göre Hz Peygamber (sas), Kâbe'de Hatim'de ya da amcasının kızı Ümmühani binti Ebi Talib'in evinde yatarken Cebrail gelip göğsünü yardı, kalbini Zemzem ile yıkadıktan sonra içine iman ve hikmet doldurdu Burak adlı bineğe bindirilerek Beytü'lMakdis'e getirildi Burada Hz İbrahim, Hz Musa, Hz İsa ve diğer bazı peygamberler kadar karşılandı Hz Peygamber (sas) imam olarak öteki peygamberlere namaz kıldırdı
Hz Peygamber (sas), Beytü'lMakdis'te kurulan bir Mirac'la ve yanına Cebrail olduğu halde göğe yükselmeye başladı Göğün birinci katında Hz Adem, ikinci katında Hz İsa ve Yahya, üçüncü katında Hz Yusuf, dördüncü katında Hz İdris, beşinci katında Hz Harun, altıncı katında Hz Musa ve yedinci katında Hz İbrahim ile görüştü Cebrail ile birlikte yükseliş Sidretü'lMünteha'ya değin sürdü Cebrail, Buradan bir parmak ucu ileri geçecek olursam yanarımdiyerek Sidretü'l Münteha'da kaldı Hz Peygamber (sas) buradan itibaren Refref adlı başka bir binekle yükselişini sürdürdü Bu yükseliş sırasında Cennet ve nimetlerini, Cehennem ve azabını müşahede etti Sonunda Allah'ın huzuruna kabul edildi Kendisine ümmetinden Allah'a şirk koşmayanların Cennet'e gireceği müjdelendi, Bakara suresinin son ayetleri verildi ve beş zaman namaz farı kılındı Yeniden Refref ile Sidretü'lMünteha'ya, oradan Burak'la Kudüs'e, oradan da Mekke'ye döndürüldü
Hz Peygamber (sas) ertesi günü Mirac olayını anlattı Olayı duyan müşrikler yoğun bir kampanya başlatarak Hz Peygamber (sas)'i suçlamaya, alaya almaya başladılar Bu kampanya bazı müslümanları da etkileyerek şüpheye düşürdü Olayın gerçek olup olmadığını araştırmak isteyenler Beytü'lMakdis'e ve Mekke'ye gelmekte olan bir kervana ilişkin sorular sorarak Hz Peygamber (sas)'i sınadılar Hz Peygamber (sas)'in verdiği bilgilerin doğruluğu müslümanları şüpheden kurtardıysa da müşriklerin inatlarını kırmaya yetmedi Mirac olayı inatlarını ve düşmanlıklarını artırarak onlar için bir fitne nedeni oldu Bu durum karşısındaki tutumu sebebiyle Hz Ebu Bekr, Hz Peygamber (sas)'ce Sıddîklakabıyla onurlandırıldı Hz Ebu Bekir olayı kendisine anlatarak hala inanmaya devam edip etmeyeceğini soran müşriklere O söylüyorsa şüphesiz doğrudurcevabını vermişti
Ahad hadislere dayansa da Mirac olayının gerçekliğinde bütün müslümanlar birleşmişlerdir Fakat olayın gerçekleşme biçimi İslam bilginleri aralarında manzara ayrılıklarına niçin olmuştur Buna tarafından İbn Abbas'ın da içinde bulunduğu bir takım bilginlere göre Mirac olayı uykuda gerçekleşmiştir Bilginlerin büyük çoğunluğuna göre ise uyku durumunda ve rüyada değil, kurnaz iken gerçekleşmiştir Fakat bu görüşü savunanlar da Mirac'ın yalnız ruhla mı, yoksa keza ruh, hem de bedenle mi olduğu konusunda ikiye ayrılmışlardır Sonraki Kelamcıların büyük çoğunluğuna göre mirac olayı uyanıkken hem ruh, ayrıca de bedenle gerçekleşmiştir İçlerinde Hz Aişe'nin de bulunduğu bir takım bilginlerle mutasavvıfların büyük çoğunluğuna kadar ise kurnaz durumda iken ama yalnız ruhla gerçekleşmiştir
Mirac olayının gerçekleştiği gece müslümanlarca kadir gecesinden daha sonra en kutsal gece sayılmış ve bu gecenin ibadetle ihyası gelenekleşmiştir Osmanlılar döneminde, camiler kandillerle donatıldığı için Mirac kandili olarak anılan geceyi izleyen gün, cami ve tekkelerde Mirac olayını anlatan ve Miraciye adı verilen şiirlerin okunması, dinleyenlere süt ikram edilmesi de bir gelenekti *