Nerede ve nasıl yemek yediğimize sahiden de dikkat etmemiz gerekiyor. Hanemizde ya da dışarıda hijyenin ne kadar kıymetli olduğunu biliyor, görüyoruz. Gerçekten mahsusen dışarıda besin tüketmek, bizi birtakım tehlikelere karşı açık bir maksat haline getirebiliyor.
Bakteriler, konak olarak seçtikleri vücutlarda kısa müddet içerisinde tesirli olabiliyor. Pekala, ya mutfaklarımızda bulunabilen, bilhassa restoran mutfaklarında daha sık rastlanan tehlikeli bakteri çeşitleri neler? Küçük bir araştırmayla bu hususta epey ziyade menşe bulduk ve sizin için bir derleme yaptık.
1. Kampilobakter:
Birçok azık zehirlenmesinin ardında olan kampilobakter, ekseriyetle yiyeceklerin berrak formda tüketilmesiyle ortaya çıkıyor. Hayvanların ve kişilerin bağırsak kesiminde bulunan bu bakteri tipi, umumiyetle hayvan dışkısı bulaşmış olan yiyeceklerin temizlenmeden tüketilmesiyle yaygınlaşıyor.
Tavuk ve yumurtaların bu bakteriyi yoğun ölçüde içerdiği konusunda ikazlar var. Kısaca söylemek gerekirse aldığınız besinlerin hijyen durumlarına dikkat etmelisiniz.
- Bulaştığında ne oluyor?
- Nasıl engelleyebiliriz?
2. Salmonella:
Yemek endüstrisinin tahminen de en ünlü bakterilerinden olan salmonella, medyada da kendisine sık sık bölge buluyor. İnsan ya da hayvanların bağırsak yollarında yaşayabiliyor. Kirli su ya da besinlerle konaktan konağa geçiş yapabiliyor.
Çiğ azıkların istenilmeyen halde korunmaları da salmonella bakterilerinin yaygınlaşmasına yol açabiliyor. En dikkat cazibeli özelliği ise ürediği azığın tadında, renginde ya da kokusunda bir değişime neden olmaması. Zati onu bu denli ünlü kılan en değerli özelliği de bu.
- Bulaştığında ne oluyor?
- Nasıl engelleyebiliriz?
3. Staphylococcus Aureus:
Azık bakterileri arasında en süratli çoğalan cinslerden olan Staphylococcus Aureus, başkaca marazlara neden olabilecek zehirli toksinler salgılayabiliyor. Her 4 kişiden 1’i bu bakteriyi cildinde, saç diplerinde, yemek borusunda ya da teneffüs yolunda taşıyor. Ekseriyetle ciltten cilde temasla bulaşsa da azıklar üzerinden de konak değiştirebiliyor.
Bilhassa salata, soğuk sandviç üzere pişirilmeden servis edilen yemeklerde çok sık rastlanabilen Staphylococcus Aureus, pastorize edilmemiş süt ve süt eserlerinde de bulunabiliyor. 4 ila 46 santigrat aşama arasında yaşayabilen bakteri yemek pişirilirken ölebiliyor. Hakikaten salgıladığı toksinler varlığını sürdürüyor.
- Bulaştığında ne oluyor?
- Nasıl engelleyebiliriz?
4. Clostridium Perfringens:
Pişmemiş etler, hazır biçimde satılan paketlenmiş et türevi besinler, bu bakteriye sahip olabilir. Yaşarken ürettiği sporlar, yüksek sıcaklıkta bakteri öldükten sonra etkin kalmaya devam eder. Clostridium Perfringens, çok az oksijene sahip ortamlarda da etkin halde üreyebilir.
- Bulaştığında ne oluyor?
- Nasıl engelleyebiliriz?
5. Clostridium Botulinum:
Çok çok nadir görülse de Clostridium Botulinum bakterilerinin azık hususlarını sevdikleri biliniyor. En yaygın asılları arasında konserve et, balık ve konserve zerzevat yemekleri bulunuyor.
- Bulaştığında ne oluyor?
- Nasıl engelleyebiliriz?
6. Listeria:
Listeria bakterisi, sağlıklı olan hayvanların vücutlarında bulunan bakterilerden birisidir. Hayvanlara zarar vermez ancak hayvansal azıklar ile kişilere geçtiğinde enfeksiyona neden olabilir.
- Bulaştığında ne olur?
- Nasıl engelleyebiliriz?
Gebeler ve bağışıklık sistemi düşük olan kişilerin listeria bakterisi binaenaleyh bozulmuş besinlerle temas etmemeleri de tavsiyeler arasında bulunuyor.
7. E-Coli:
Bilhassa öğütülmüş ve işlenmiş etlerde bulunan e-coli bakterileri, başkaca pastörize edilmiş süt, yumuşak peynirde de bulunabilir. Yumuşamış meyve ve sebzelere, kirli meyvelerden elde edilen meyve sularında da bulunduğu görülmüştür.
- Bulaştığında ne oluyor?
- Nasıl engelleriz?
8. Bacillus Cereus:
Bu bakteri, listenin üst sıralarında mekan alan salmonella ve campylobacter bakterilerine karşı koyan bir tiptir. Tehlikeli bakterilere baskın geldiği için hayvanların yemine dahil edilir. Bitkisel asıllı olduğu için toprakta ve bitkisel besinlerde da bulunabilir.
- Bulaştığında ne olur?
- Nasıl engelleriz?
9. Shigella:
Shigella bakterisi en çok pişirilmeye gereksinim duymayan besin eserlerinde, sandviçlerde ve salatalarda bulunabilir. Gayrı bakterilerden çok daha kısa vadede tesir edebilir.
- Bulaştığında ne olur?
- Nasıl engelleriz?
10. Vibrio parahaemolyticus:
Vibrio yalnızca azık tüketimiyle değil, açık yaraların kirli su ile temasıyla da bulaşabilir. En sık deniz mahsüllerinde, mahsusen istiridye ve sair kabuklu deniz hayvanlarında karşılaşılır.
- Bulaştığında ne olur?
- Nasıl engelleriz?
Sonuç: Yemek pişirmek, depolamak ya da işlemek epeyce dikkat edilmesi gereken kurallara sahip. En tasdikli tedbir sağlıklı restoranlardan yemek yemek, materyalleri de emniyetli alanlardan satın almaktır. Hijyen kurallarının yalnızca sizin için değil, muhitinizdeki herkes için olduğunu unutmamak gerekir.
EatingWell, Food Safety