Ameliyat olacak hastaların, anestezi ve anesteziye bağlı riskler hakkında malumat eksiklikleri ve birtakım yanlış mütalaaları mevcut olabilir. Ameliyata alınacak birçok hasta “Anestezi” sözünün ne manaya geldiğini bilmemektedir. Hastaların çoğunluğu ameliyatın yalnızca cerrahlarca yapıldığını ve bütün sorumluluğun cerraha ilişkin olduğunu düşünür. Cerrahını seçmekte son kademe titiz davranan hasta, birçok kere anestezi tabibini tanımaz bile.
1.Anestezi nedir? Bu bahiste bize malumat verebilir misiniz?
Anestezi, çoklukla cerrahi müdahalelerden evvel uygulanan, vücudun tümünün ya da zahir bir kısmının ağrıya duyarsız hale gelmesini sağlayan sürece verilen isimdir. Umum Anestezi, süreksiz bilinç kaybı ile birlikte duyu fonksiyonlarının ortadan kalkmasıdır. Alman tıbbında ve Türkiye’de kimi beşerler arasında Umumî Anestezi deyimi mahalline “Narkoz” da denilmektedir. Narkoz, anestezi ile eş manalı üzere görülüyor olsa da, tam bilinç kaybı olmadan, hassaslığın ileri kademede ortadan kalkmasıyla oluşan sarih uyuşma halidir.
Anestezi yaratan hususlara anestezikler, ilgilenen bilirkişilik kısmına ise, anestezibilim (anesteziyoloji) denir. Hayati fonksiyonlarda değişme olmaksızın; bilinç kaybı ile bir arada duyuların ve birtakım reflekslerin muvakkat olarak kaybolması olarak tanımlanıyor.
Anestezi hem klâsik tıpta hem çağdaş tıpta ayrıcalıklı bir konuma sahip bulunuyor. Birçok marazın tedavisinde ve her türlü cerrahi müdahalede anestezi kullanılıyor.
2.Genel olarak kaç çeşit anestezi uygulanmaktadır?
Umum olarak 3 tip anestezi uygulanıyor.
1- Umum anestezi: Damardan yahut teneffüs yoluyla verilen anestezik hususlar vasıtasıyla, hastada tam bir uyku hali, şuur kaybı ve çoğunlukla kas gevşemesi sağlanıyor.
2- Bölgesel anestezi: Vücudun görünür kesimlerine, şahsi iğne ve ekipman yardımıyla lokal anestezik hususlar verilerek; o ortamdaki hudut iletiminin binaenaleyh ağrı iletiminin süreksiz olarak durdurulması sağlanıyor. Bu pratikte, hastanın şuuru açık kalıyor ve his kaybı yalnızca o nahiyede oluyor.
Lokal anesteziden farklı olarak, daha geniş yerlerin uyuşması laf konusu oluyor.Örneğin; Spinal anestezi, epidural anestezi, reginal anestezi üzere.
Mobil ağrısız veladet, bölgesel anestezinin yaygın olarak uygulandığı bir tasarruf meydanını oluşturuyor.
Veladet sancıları rahatsız verici hale gelince, belden ince bir iğne vasıtasıyla makul anestezik hususlar veriliyor .Gerektiğinde yeniden ince kateterler yerleştirilip, ek ilaç yapılarak tevellüt ağrısının önüne geçilmiş oluyor. Daha sonraki ağrılar, ana adayına karında sertlik ve basınç formunda yansıyor. Ana böylelikle sancı çekmeden, yorgun düşmeden, o anı yaşayarak veladet yapmış oluyor.
3- Lokal anestezi: Yalnızca cerrahi müdahalenin yapılacağı yerlere lokal anestezik hususların verilmesi yoluyla sağlanıyor. Başkaca, damlalar, spreyler ve kremlerle de lokal anestezi uygulanabiliyor.
3.Günümüzde uygulanan anestezi hakkında haber verebilir misiniz?
Anestezi eksperleri ameliyat öncesi değerlendirmeleriyle, hastanın ameliyat öncesi ilaç terapisinin belirlenmesinde, operasyon sırasındaki anestezi pratiklerinde ve ameliyat sonrası ağrı tedavilerinde faal rol oynuyorlar.
Umumî anestezi pratiklerinde çağdaş anestezinin kullandığı ilaçlar sayesinde, hastaların bir kısmı operasyon gününde velev operasyondan 1-2 saat sonra taburcu edilebiliyor.
Mahsusen alt batın ve alt ekstremite cerrahisinde, iyi bölgesel anestezi formülü kullanılarak, hem konforlu bir ameliyat devri, hem de daha dinamik bir ameliyat sonrası ağrı denetimi sağlanabiliyor. Yüksek riskli ve yaşlı hastalarda uygulanması önerilen kontinü spinal anestezi epidural münâsib hastalarda sıklıkla kullanılıyor. Hastaların ameliyat sonrası ağrılarının nasıl giderileceği operasyon sırasında anestezi uzmanınca planlanıyor ve gerekli durumlarda epidural yahut intravenöz yolla ‘Hasta Denetimli Analjezi’ cihazları yardımıyla dinamik ameliyat sonrası ağrı tedavisi yapılıyor.
4.Hastalar ameliyata nasıl hazırlanıyor?
Anestezide hastayla muhabere çok kıymetli
“Anestezi uygulanacak hasta, ameliyat öncesinde kendisini kime emanet ettiğini bilmeli” ve , “Anestezi hekimi, hastasıyla konuşup dehşet ve kuşkularından arındırarak anesteziye hazırlamalıdır”.
“Halkımız umum itibariyle anestezinin ne meale geldiği ve kimlerin yaptığı konusunda yerinde malumata sahip değil. Birçok hasta ameliyat öncesinde ve sonrasında kendisine anestezi uygulayan doktorun ismini dahi bilmiyor. Endişe içinde girdiği ameliyatta heyecana bağlı olarak vücudunun vereceği reaksiyonlar alanı geldiğinde tehlikeli sonuçlar doğurabiliyor. İşte biz hastanemizde şuna çok dikkat ediyoruz. Operasyon geçirecek olan hasta ile ameliyat öncesinde muhabere kuruyoruz, kendisine, ‘Korkulacak bir şey yok, emin ellerdesin, sana anestezi uygulayacak tabip benim’ diyerek ameliyata hazırlarken geçeceği evreleri tek tek anlatıyoruz. Kendisini emniyetli ellerde hisseden hasta, narkoz süreci başladığında ne bir dehşet ne de bir heyecan taşıyor. Bu sayede tehlikeli bir reaksiyonla karşı zıdda gelme nispeti da düşüyor.”
Hangi nedenle olursa olsun, ameliyat olması gereken hastanın, muhakkak anestezi eksperi tarafından görülüp, muayene edilmesi gerekiyor.
Anestezi kompetanı; ameliyat öncesi hastayı ziyaretinde daha evvel ameliyat olup olmadığını, sarılık tüberküloz üzere kıymetli bir hastalık geçirip geçirmediğini, sistemik bir rahatsızlığı olup olmadığını ve devamlı kullandığı ilaçlar bulunup bulunmadığını öğrenip, kısa özgeçmişini dinliyor.
Bu bilgilenmeden sonra kan sayımı, kan testleri, şeker, üre, karaciğer enzimleri, böbrek testleri, elektro kardiyografi, akciğer grafisi üzere test ve tahliller yapılıyor. Gerekirse vesair branşlardaki kompetan doktorlardan konsültasyon isteniyor.
Son aşamada ise hastaya; uygulanacak anestezi hali, riskler ve operasyon müddeti anlatılıyor, hastanın soruları yanıtlanarak bilgilenmesi sağlanıyor.
Mahsusen narkoz korkusu olan hastalar başta olmak üzere; hastalara pre-medikasyon denilen kaygıyı azaltıcı, rahatlatıcı bir kadro ilaçlar veriliyor.
Evlatlara ise tedirgin etmemek maksadıyla meyve suyu içine karıştırılmış rahatlatıcı ilaçlar içiriliyor.
Ameliyattan sonra gerek anesteziye, gerekse operasyon cinsine bağlı olarak ameliyat ağrısı, gıcık, bulantı, baş ağrısı üzere birtakım dertler gözlenebiliyor. Ama bu problemler mahallinde müdahaleler sayesinde gideriliyor.
5.Ameliyattan evvel hastalar nelere dikkat etmeliler?
Anestezi uygulanacak hastanın şu koşulları yanına getirmesi gerekiyor:
Ameliyata girerken aç olmalı.
Ameliyat olmadan 2 hafta evvel başlayarak, kan sulandırıcı ilaçlar almamalı.
Sigara kullanıyorsa, ara vermeli, sıhhati için sigarayı bırakmalı.
Ameliyattan evvelki akşam alkol almamalı, şayet acil olarak ameliyat olması gerekir ve akol almış ise bunu kesinlikle hekimine bildirmeli.
Tabibine kullandığı ilaçları ve geçmişindeki sıhhatle ilgili sorunları bildirmeli.
6.”Narkoz Korkusu” nedir? Yürek iğnesi nedir?
Çağdaş anestezi pratiğinde yeni ve kısa tesirli, yan tesir nispetleri düşük anestezi ilaçlarının gelişmesiyle, "fazla narkoz verildiği" ya da " hasta narkozu kaldıramadığı" için anesteziden uyanamamak üzere bir durum olamaz.
Anestezi bir bilim kısmıdır, kanıta dayalı tıbbın olgularını kullanarak kendi kurallarını oluşturur. Teorik olarak anestezinin pek çok komplikasyonu olsa da, pratikte tam donanımlı bir hastanede eksper bir anestezi ekibi tarafından yapılan anestezi tatbikinin, aracınızla trafiğe çıkmaktan daha inançlı olduğu söylenebilir.
Bu durum istatistiksel donelerle tercüme edildiğinde; bundan 30 yıl evvel 3000 anestezi pratiğinden birinde anesteziye bağlı hasta kaybedilirken bugün bu nispet 20 000 anestezi pratiğinde 1, velev geniş çaplı yeni bir çalışmaya nazaran 185 000'de 1 olarak bildirilmiştir.
Görüldüğü üzere anestezi ilaçlarının, prosedürlerinin, monitorizasyon imkanlarının genişlemesi ve anestezi tabiplerinin sayıca artması her geçen gün anestezinin güvenirliğini de arttırmakta.
ABD'de, 1996-2000 yılları arasında hastaneye sağlıklı olarak müracaat edip operasyon geçiren 200 ile 300 bin hastadan fakat biri anestezi kusurundan hayatını kaybetmiş. Türkiye'de bu bahiste sağlıklı bir istatistik bulunmuyor. Anestezi risk taşıyan bir süreçtir lakin ehil eller tarafından yapılırsa bu risk trafik kazası riskinden daha ziyade değildir. Her hasta anestezi alabilir. Artık, gebeler de hamileliklerinin birinci üç ayından sonra anestezi alabiliyorlar."
Halk arasında “Cesaret İğnesi de denilen premedikasyonun en değerli maksadı ameliyata girecek hastanın telaşını, korkusunu azaltmak, hafif uyku hali oluşturmak, bulantı, kusma, kalp ritm bozukluklarını önlemek, tükrük ve üst teneffüs yollarının salgılarını azaltmaktır.
7.Narkoz ilaçları vücutta hasara neden olur mu?
Hastaların bir vesair korkusu, anestezinin kişinin zihinsel fonksiyonlarında kalıcı bir bozukluğa yol açabileceği niyetidir. Hastalar bu kaygılarını tam olarak açıklayamasalar da, örneğin yakın aralıklarla birkaç defa anestezi almanın dimağ işlevlerini bozabileceği ya da vücutta birikerek kalıcı organ hasarlarına yol açabileceği halinde telaşları olabilmektedir. Münhasıran evlatları kelam konusu olduğunda bu tasalar daha da artmaktadır. Anestezinin, evladın zihinsel ve motor gelişimi üzerinde olumsuz tesirleri olabileceğinden korkmaktadırlar.
Bu tip kaygıların hiçbir ilmî ve tıbbi dayanağı olmadığı rahatlıkla söylenebilir. Şu anki haberlerle anestezinin dimağ fonksiyonları üzerinde rastgele bir olumsuz tesiri gösterilememiştir. Birebir formda yeni ilaçlar o kadar kısa tesirli ve güvenlik sevileri o kadar geniştir ki, münâsib ilaç seçimi ve münâsib dozaj ile üst üste anestezi tatbikleri bebekler tarafından bile basitçe tolere edilebilir.
8.Narkozdan uyanamama diye bir şey var mıdır?
Hastaların birçoğunda anestezi ile ilgili enteresan bir dert daha gözlemleniyor; anesteziden uyanırken denetim edemedikleri kimi şeyler söyleme telaşı. Bu nedenle yeterlice uyanmadan yakınlarının yanına gönderilmemeyi mahsusen rica edenler var.
Sahiden de anesteziden uyandıktan sonraki birinci periyot sonradan pek hatırlanmayabiliyor, fakat hastalar hatırlamasalar da son nokta sıradan ve mantıklı konuşuyorlar, saçma konuşmalar yahut itiraflarla hiç karşılaşmıyoruz. Esasen kendi güvenlikleri nedeniyle güzelce kendilerine gelene kadar hastalar uyanma odasında takip edilip sonra odalarına gönderiliyor.
En sık kullanılan ağrı kesicinin prospektüsü okunduğunda bile pek çok istenmeyen tesirin alt alta sıralandığı görülür. Elbette anestezinin de muhtemel komplikasyonları var. Lakin kişi sağılığı için rastgele bir ameliyata karar verdiyse anestezi dehşetiyle baş etmenin en güzel yolu, kendisini tam donanımlı bir hastaneye ve deneyimli bir anestezi ekibine teslim etmesidir. Hem ameliyat öncesinde hem de sonrasında anestezi hekimiyle görüşerek hem kendisiyle ilgili tüm haberleri doktorunuza aktarıp hem de tüm sorularını ve telaşlarını paylaşmasıdır. Anestezi süreci ile ilgili ne kadar çok malumat sahibi olunursa tasalar da o kadar azalır.
Sonuç olarak bir defa daha belirtmek gerekirse, elbette bu kaygının anlaşılabilir bir ciheti var. Asrî anestezi pratiğinde yeni ve kısa tesirli, yan tesir nispetleri düşük anestezi ilaçlarının gelişmesiyle, “fazla narkoz verildiği” ya da “hasta narkozu kaldıramadığı” için anesteziden uyanamamak üzere bir durum olamaz.
OP.DR.MUZAFFER YURTTAŞ
UMUMI CERRAHİ
1.Anestezi nedir? Bu bahiste bize malumat verebilir misiniz?
Anestezi, çoklukla cerrahi müdahalelerden evvel uygulanan, vücudun tümünün ya da zahir bir kısmının ağrıya duyarsız hale gelmesini sağlayan sürece verilen isimdir. Umum Anestezi, süreksiz bilinç kaybı ile birlikte duyu fonksiyonlarının ortadan kalkmasıdır. Alman tıbbında ve Türkiye’de kimi beşerler arasında Umumî Anestezi deyimi mahalline “Narkoz” da denilmektedir. Narkoz, anestezi ile eş manalı üzere görülüyor olsa da, tam bilinç kaybı olmadan, hassaslığın ileri kademede ortadan kalkmasıyla oluşan sarih uyuşma halidir.
Anestezi yaratan hususlara anestezikler, ilgilenen bilirkişilik kısmına ise, anestezibilim (anesteziyoloji) denir. Hayati fonksiyonlarda değişme olmaksızın; bilinç kaybı ile bir arada duyuların ve birtakım reflekslerin muvakkat olarak kaybolması olarak tanımlanıyor.
Anestezi hem klâsik tıpta hem çağdaş tıpta ayrıcalıklı bir konuma sahip bulunuyor. Birçok marazın tedavisinde ve her türlü cerrahi müdahalede anestezi kullanılıyor.
2.Genel olarak kaç çeşit anestezi uygulanmaktadır?
Umum olarak 3 tip anestezi uygulanıyor.
1- Umum anestezi: Damardan yahut teneffüs yoluyla verilen anestezik hususlar vasıtasıyla, hastada tam bir uyku hali, şuur kaybı ve çoğunlukla kas gevşemesi sağlanıyor.
2- Bölgesel anestezi: Vücudun görünür kesimlerine, şahsi iğne ve ekipman yardımıyla lokal anestezik hususlar verilerek; o ortamdaki hudut iletiminin binaenaleyh ağrı iletiminin süreksiz olarak durdurulması sağlanıyor. Bu pratikte, hastanın şuuru açık kalıyor ve his kaybı yalnızca o nahiyede oluyor.
Lokal anesteziden farklı olarak, daha geniş yerlerin uyuşması laf konusu oluyor.Örneğin; Spinal anestezi, epidural anestezi, reginal anestezi üzere.
Mobil ağrısız veladet, bölgesel anestezinin yaygın olarak uygulandığı bir tasarruf meydanını oluşturuyor.
Veladet sancıları rahatsız verici hale gelince, belden ince bir iğne vasıtasıyla makul anestezik hususlar veriliyor .Gerektiğinde yeniden ince kateterler yerleştirilip, ek ilaç yapılarak tevellüt ağrısının önüne geçilmiş oluyor. Daha sonraki ağrılar, ana adayına karında sertlik ve basınç formunda yansıyor. Ana böylelikle sancı çekmeden, yorgun düşmeden, o anı yaşayarak veladet yapmış oluyor.
3- Lokal anestezi: Yalnızca cerrahi müdahalenin yapılacağı yerlere lokal anestezik hususların verilmesi yoluyla sağlanıyor. Başkaca, damlalar, spreyler ve kremlerle de lokal anestezi uygulanabiliyor.
3.Günümüzde uygulanan anestezi hakkında haber verebilir misiniz?
Anestezi eksperleri ameliyat öncesi değerlendirmeleriyle, hastanın ameliyat öncesi ilaç terapisinin belirlenmesinde, operasyon sırasındaki anestezi pratiklerinde ve ameliyat sonrası ağrı tedavilerinde faal rol oynuyorlar.
Umumî anestezi pratiklerinde çağdaş anestezinin kullandığı ilaçlar sayesinde, hastaların bir kısmı operasyon gününde velev operasyondan 1-2 saat sonra taburcu edilebiliyor.
Mahsusen alt batın ve alt ekstremite cerrahisinde, iyi bölgesel anestezi formülü kullanılarak, hem konforlu bir ameliyat devri, hem de daha dinamik bir ameliyat sonrası ağrı denetimi sağlanabiliyor. Yüksek riskli ve yaşlı hastalarda uygulanması önerilen kontinü spinal anestezi epidural münâsib hastalarda sıklıkla kullanılıyor. Hastaların ameliyat sonrası ağrılarının nasıl giderileceği operasyon sırasında anestezi uzmanınca planlanıyor ve gerekli durumlarda epidural yahut intravenöz yolla ‘Hasta Denetimli Analjezi’ cihazları yardımıyla dinamik ameliyat sonrası ağrı tedavisi yapılıyor.
4.Hastalar ameliyata nasıl hazırlanıyor?
Anestezide hastayla muhabere çok kıymetli
“Anestezi uygulanacak hasta, ameliyat öncesinde kendisini kime emanet ettiğini bilmeli” ve , “Anestezi hekimi, hastasıyla konuşup dehşet ve kuşkularından arındırarak anesteziye hazırlamalıdır”.
“Halkımız umum itibariyle anestezinin ne meale geldiği ve kimlerin yaptığı konusunda yerinde malumata sahip değil. Birçok hasta ameliyat öncesinde ve sonrasında kendisine anestezi uygulayan doktorun ismini dahi bilmiyor. Endişe içinde girdiği ameliyatta heyecana bağlı olarak vücudunun vereceği reaksiyonlar alanı geldiğinde tehlikeli sonuçlar doğurabiliyor. İşte biz hastanemizde şuna çok dikkat ediyoruz. Operasyon geçirecek olan hasta ile ameliyat öncesinde muhabere kuruyoruz, kendisine, ‘Korkulacak bir şey yok, emin ellerdesin, sana anestezi uygulayacak tabip benim’ diyerek ameliyata hazırlarken geçeceği evreleri tek tek anlatıyoruz. Kendisini emniyetli ellerde hisseden hasta, narkoz süreci başladığında ne bir dehşet ne de bir heyecan taşıyor. Bu sayede tehlikeli bir reaksiyonla karşı zıdda gelme nispeti da düşüyor.”
Hangi nedenle olursa olsun, ameliyat olması gereken hastanın, muhakkak anestezi eksperi tarafından görülüp, muayene edilmesi gerekiyor.
Anestezi kompetanı; ameliyat öncesi hastayı ziyaretinde daha evvel ameliyat olup olmadığını, sarılık tüberküloz üzere kıymetli bir hastalık geçirip geçirmediğini, sistemik bir rahatsızlığı olup olmadığını ve devamlı kullandığı ilaçlar bulunup bulunmadığını öğrenip, kısa özgeçmişini dinliyor.
Bu bilgilenmeden sonra kan sayımı, kan testleri, şeker, üre, karaciğer enzimleri, böbrek testleri, elektro kardiyografi, akciğer grafisi üzere test ve tahliller yapılıyor. Gerekirse vesair branşlardaki kompetan doktorlardan konsültasyon isteniyor.
Son aşamada ise hastaya; uygulanacak anestezi hali, riskler ve operasyon müddeti anlatılıyor, hastanın soruları yanıtlanarak bilgilenmesi sağlanıyor.
Mahsusen narkoz korkusu olan hastalar başta olmak üzere; hastalara pre-medikasyon denilen kaygıyı azaltıcı, rahatlatıcı bir kadro ilaçlar veriliyor.
Evlatlara ise tedirgin etmemek maksadıyla meyve suyu içine karıştırılmış rahatlatıcı ilaçlar içiriliyor.
Ameliyattan sonra gerek anesteziye, gerekse operasyon cinsine bağlı olarak ameliyat ağrısı, gıcık, bulantı, baş ağrısı üzere birtakım dertler gözlenebiliyor. Ama bu problemler mahallinde müdahaleler sayesinde gideriliyor.
5.Ameliyattan evvel hastalar nelere dikkat etmeliler?
Anestezi uygulanacak hastanın şu koşulları yanına getirmesi gerekiyor:
Ameliyata girerken aç olmalı.
Ameliyat olmadan 2 hafta evvel başlayarak, kan sulandırıcı ilaçlar almamalı.
Sigara kullanıyorsa, ara vermeli, sıhhati için sigarayı bırakmalı.
Ameliyattan evvelki akşam alkol almamalı, şayet acil olarak ameliyat olması gerekir ve akol almış ise bunu kesinlikle hekimine bildirmeli.
Tabibine kullandığı ilaçları ve geçmişindeki sıhhatle ilgili sorunları bildirmeli.
6.”Narkoz Korkusu” nedir? Yürek iğnesi nedir?
Çağdaş anestezi pratiğinde yeni ve kısa tesirli, yan tesir nispetleri düşük anestezi ilaçlarının gelişmesiyle, "fazla narkoz verildiği" ya da " hasta narkozu kaldıramadığı" için anesteziden uyanamamak üzere bir durum olamaz.
Anestezi bir bilim kısmıdır, kanıta dayalı tıbbın olgularını kullanarak kendi kurallarını oluşturur. Teorik olarak anestezinin pek çok komplikasyonu olsa da, pratikte tam donanımlı bir hastanede eksper bir anestezi ekibi tarafından yapılan anestezi tatbikinin, aracınızla trafiğe çıkmaktan daha inançlı olduğu söylenebilir.
Bu durum istatistiksel donelerle tercüme edildiğinde; bundan 30 yıl evvel 3000 anestezi pratiğinden birinde anesteziye bağlı hasta kaybedilirken bugün bu nispet 20 000 anestezi pratiğinde 1, velev geniş çaplı yeni bir çalışmaya nazaran 185 000'de 1 olarak bildirilmiştir.
Görüldüğü üzere anestezi ilaçlarının, prosedürlerinin, monitorizasyon imkanlarının genişlemesi ve anestezi tabiplerinin sayıca artması her geçen gün anestezinin güvenirliğini de arttırmakta.
ABD'de, 1996-2000 yılları arasında hastaneye sağlıklı olarak müracaat edip operasyon geçiren 200 ile 300 bin hastadan fakat biri anestezi kusurundan hayatını kaybetmiş. Türkiye'de bu bahiste sağlıklı bir istatistik bulunmuyor. Anestezi risk taşıyan bir süreçtir lakin ehil eller tarafından yapılırsa bu risk trafik kazası riskinden daha ziyade değildir. Her hasta anestezi alabilir. Artık, gebeler de hamileliklerinin birinci üç ayından sonra anestezi alabiliyorlar."
Halk arasında “Cesaret İğnesi de denilen premedikasyonun en değerli maksadı ameliyata girecek hastanın telaşını, korkusunu azaltmak, hafif uyku hali oluşturmak, bulantı, kusma, kalp ritm bozukluklarını önlemek, tükrük ve üst teneffüs yollarının salgılarını azaltmaktır.
7.Narkoz ilaçları vücutta hasara neden olur mu?
Hastaların bir vesair korkusu, anestezinin kişinin zihinsel fonksiyonlarında kalıcı bir bozukluğa yol açabileceği niyetidir. Hastalar bu kaygılarını tam olarak açıklayamasalar da, örneğin yakın aralıklarla birkaç defa anestezi almanın dimağ işlevlerini bozabileceği ya da vücutta birikerek kalıcı organ hasarlarına yol açabileceği halinde telaşları olabilmektedir. Münhasıran evlatları kelam konusu olduğunda bu tasalar daha da artmaktadır. Anestezinin, evladın zihinsel ve motor gelişimi üzerinde olumsuz tesirleri olabileceğinden korkmaktadırlar.
Bu tip kaygıların hiçbir ilmî ve tıbbi dayanağı olmadığı rahatlıkla söylenebilir. Şu anki haberlerle anestezinin dimağ fonksiyonları üzerinde rastgele bir olumsuz tesiri gösterilememiştir. Birebir formda yeni ilaçlar o kadar kısa tesirli ve güvenlik sevileri o kadar geniştir ki, münâsib ilaç seçimi ve münâsib dozaj ile üst üste anestezi tatbikleri bebekler tarafından bile basitçe tolere edilebilir.
8.Narkozdan uyanamama diye bir şey var mıdır?
Hastaların birçoğunda anestezi ile ilgili enteresan bir dert daha gözlemleniyor; anesteziden uyanırken denetim edemedikleri kimi şeyler söyleme telaşı. Bu nedenle yeterlice uyanmadan yakınlarının yanına gönderilmemeyi mahsusen rica edenler var.
Sahiden de anesteziden uyandıktan sonraki birinci periyot sonradan pek hatırlanmayabiliyor, fakat hastalar hatırlamasalar da son nokta sıradan ve mantıklı konuşuyorlar, saçma konuşmalar yahut itiraflarla hiç karşılaşmıyoruz. Esasen kendi güvenlikleri nedeniyle güzelce kendilerine gelene kadar hastalar uyanma odasında takip edilip sonra odalarına gönderiliyor.
En sık kullanılan ağrı kesicinin prospektüsü okunduğunda bile pek çok istenmeyen tesirin alt alta sıralandığı görülür. Elbette anestezinin de muhtemel komplikasyonları var. Lakin kişi sağılığı için rastgele bir ameliyata karar verdiyse anestezi dehşetiyle baş etmenin en güzel yolu, kendisini tam donanımlı bir hastaneye ve deneyimli bir anestezi ekibine teslim etmesidir. Hem ameliyat öncesinde hem de sonrasında anestezi hekimiyle görüşerek hem kendisiyle ilgili tüm haberleri doktorunuza aktarıp hem de tüm sorularını ve telaşlarını paylaşmasıdır. Anestezi süreci ile ilgili ne kadar çok malumat sahibi olunursa tasalar da o kadar azalır.
Sonuç olarak bir defa daha belirtmek gerekirse, elbette bu kaygının anlaşılabilir bir ciheti var. Asrî anestezi pratiğinde yeni ve kısa tesirli, yan tesir nispetleri düşük anestezi ilaçlarının gelişmesiyle, “fazla narkoz verildiği” ya da “hasta narkozu kaldıramadığı” için anesteziden uyanamamak üzere bir durum olamaz.
OP.DR.MUZAFFER YURTTAŞ
UMUMI CERRAHİ