Ne değin malı olan zekat verir?
1 Senenin ekseri vaktinde, çayırda parasız otlayan dört ayaklı hayvanlar: Yılın yarıdan fazlasında parasız çayırda otlayan hayvanlar, üretmek için, sütü için olursa, bunlara «Saime» hayvan denir Saime hayvan sayısı, nisap miktarı olduktan bir sene sonra, zekâtı verilir Yün için, tartı taşımak için binmek için olursa, saime denilmez ve zekât lâzım olmaz Deve, sığır gibi diğer cinsten saime hayvanlar, birbirlerine ve öteki ticaret eşyasına eklenmezler
Hayvanların Zekât Nisabı: Koyun ve keçi 40 adet olunca, bir parça başına zekât olarak verilir Sığırın nisabı 30 dur Manda da sığır gibidir Devenin nisabı beştir Beş devesi olan, bir koyun verir Atın nisabı yoktur Binmek ve ağırlık için olmayan her beygir için, bir miskal (4,8 gram) altın verilir
2Altın, gümüş ve kâğıt paralar: Altın ile gümüşün oniki ayardan ziyadesi, para olarak kullanılsın, kadınların süsü gibi, halal olarak kullanılsın, erkeklerin altın yüzük takması gibi, haram olarak kullanılsın, ev, yiyecek, kefen satın edinmek için saklanılsın, kılıç ve altın diş gibi gereksinim eşyası olsalar bile, nisaba katılıp zekâtı verilecektir Hac, adak ve keffaret için saklanan paraların zekâtı verilir Çünkü kul borcu değildirler
Senetli veya iki şahitli olan yoksa itiraf olunan alacak, iflas edende ve fakirlerde de olsa nisaba katılır Ele geçince, geçmiş yılların zekâtı da verilir
Altın ile gümüşün ağırlığı ve ticaret eşyasının mülk oluş kıymeti nisap miktarı olduktan itibaren bir hicri yıl (354 gün) elde kalırsa yıl sonunda elde bulunanın, kırkta birini ayırıp müslüman fakirlere atamak farzdır Altının nisabı 20 miskal, yani 96 gramdır Gümüşün nisabı da 672 gramdır
Kâğıt paraların; bakır ve her türlü madeni paraların kıymeti 200 dirhem (672 gr) gümüş veya 20 miskal (96 gr) altın olduğu zaman bu paranın zekatını saptamak lâzımdır Ticaret niyeti ile kullanması koşul değildir ve değeri değin altın verilir Kâğıt paraların nisapları, çarşıda bulunan en ucuz altın para ile hesap edilir Çünkü bunlar, derhal altın karşılığı senetlerdir ve kâğıt parçaları olup, kendi kıymetleri azdır Nisap miktarı olamaz Altın karşılığı olan itibari kıymetleri, hükümetler göre konmuştur her zaman değişmektedir
3 Ticaret için alınıp, ticaret için saklanılan (Ticaret eşyası): Eşyanın ticaret niyeti ile satın alınması lâzımdır Öşür vermesi lâzım gelen topraklardan hasıl olan ve servet olarak ele geçen veya hediye, vasiyet gibi kabul edince mal olan şeylerde, ticarete hedef edilse de bunlar ticaret malı olmaz Çünkü ticaret niyeti, alış verişte olur
Canlı cansız her mülk, meselâ yerden, denizden çıkarılmış tuzlar, oksitler, petrol ve benzerleri, ticaret eşyası olurlar Alan ile gümüş her ne niyetle olursa olsun her zaman ticaret eşyasıdır
Ticaret eşyasının zekâtı, altın nisâbına göre verilir Gereksinim eşyasından ve kul borçları çıkarıldıktan sonra kalanın kırkta biri (yüzde ikibuçuk) zekât olarak verilir
4 Yağmur suyu veya dere suyu ile sulanan, haraçlı olmayan tüm topraklardan (Öşürlü toprak olmasa bile) ve vakıf topraktan çıkan şeyler: Bunların zekâtına «Öşür» denir Öşür atamak, Kur'ânı kerimde, En'âm sûresinin yüzkırkbirinci âyetinde dikte edilmiş, onda birinin verilmesi de Peygamber Efendimiz göre bildirilmiştir Öşür, mahsûlün onda biridir Haraç ise, beşte bir, dörtte bir, üçte bir, yarıya kadar olabilir Bir topraktan, ya öşür ya da haraç tahsis etmek lâzımdır Kul borcu olan, borcunu düşmez Öşrünü bütün verir
Her sebze ve meyve, eksik olsun, fazla olsun, ürün topraktan alındığı süre, onda birini veya kıymeti dek altını ya da gümüşü, müslüman fakirlere devretmek farzdır Hayvan gücü ile veya dolap, motor ile sulanan yerdeki mahsul elde edilince, yirmide biri verilir İster onda biri, ister yirmide biri olsun, hayvan, tohum, cihaz, gübre, ilaç ve işçi masraflarını düşmeden evvel, devretmek lâzımdır Bir sa'dan (1 sâ 3,5 kg) fazla mahsulün, toprağın sahibi çocuk, çılgın, esir olsa da, öşrü verilir Öşrü vermiyenden hükümet zor kullanarak alır Ne değin olursa olsun, ev bahçesindeki meyve ve sebzeler için ve odun, ot ve saman için öşür verilmez Balın (fenni tesisat yapılsa deha), pamuğun, çayın, tütünün, dağdaki ağaç meyvelerinin, meselâ zeytinlerin, üzümlerin onda biri, öşür verilir Katran, petrol ve tuzlu için öşür yoktur Öşrü verilmeyen mahsulü yemek haramdır Yedikten daha sonra da öşrünü saptamak lâzımdır *
1 Senenin ekseri vaktinde, çayırda parasız otlayan dört ayaklı hayvanlar: Yılın yarıdan fazlasında parasız çayırda otlayan hayvanlar, üretmek için, sütü için olursa, bunlara «Saime» hayvan denir Saime hayvan sayısı, nisap miktarı olduktan bir sene sonra, zekâtı verilir Yün için, tartı taşımak için binmek için olursa, saime denilmez ve zekât lâzım olmaz Deve, sığır gibi diğer cinsten saime hayvanlar, birbirlerine ve öteki ticaret eşyasına eklenmezler
Hayvanların Zekât Nisabı: Koyun ve keçi 40 adet olunca, bir parça başına zekât olarak verilir Sığırın nisabı 30 dur Manda da sığır gibidir Devenin nisabı beştir Beş devesi olan, bir koyun verir Atın nisabı yoktur Binmek ve ağırlık için olmayan her beygir için, bir miskal (4,8 gram) altın verilir
2Altın, gümüş ve kâğıt paralar: Altın ile gümüşün oniki ayardan ziyadesi, para olarak kullanılsın, kadınların süsü gibi, halal olarak kullanılsın, erkeklerin altın yüzük takması gibi, haram olarak kullanılsın, ev, yiyecek, kefen satın edinmek için saklanılsın, kılıç ve altın diş gibi gereksinim eşyası olsalar bile, nisaba katılıp zekâtı verilecektir Hac, adak ve keffaret için saklanan paraların zekâtı verilir Çünkü kul borcu değildirler
Senetli veya iki şahitli olan yoksa itiraf olunan alacak, iflas edende ve fakirlerde de olsa nisaba katılır Ele geçince, geçmiş yılların zekâtı da verilir
Altın ile gümüşün ağırlığı ve ticaret eşyasının mülk oluş kıymeti nisap miktarı olduktan itibaren bir hicri yıl (354 gün) elde kalırsa yıl sonunda elde bulunanın, kırkta birini ayırıp müslüman fakirlere atamak farzdır Altının nisabı 20 miskal, yani 96 gramdır Gümüşün nisabı da 672 gramdır
Kâğıt paraların; bakır ve her türlü madeni paraların kıymeti 200 dirhem (672 gr) gümüş veya 20 miskal (96 gr) altın olduğu zaman bu paranın zekatını saptamak lâzımdır Ticaret niyeti ile kullanması koşul değildir ve değeri değin altın verilir Kâğıt paraların nisapları, çarşıda bulunan en ucuz altın para ile hesap edilir Çünkü bunlar, derhal altın karşılığı senetlerdir ve kâğıt parçaları olup, kendi kıymetleri azdır Nisap miktarı olamaz Altın karşılığı olan itibari kıymetleri, hükümetler göre konmuştur her zaman değişmektedir
3 Ticaret için alınıp, ticaret için saklanılan (Ticaret eşyası): Eşyanın ticaret niyeti ile satın alınması lâzımdır Öşür vermesi lâzım gelen topraklardan hasıl olan ve servet olarak ele geçen veya hediye, vasiyet gibi kabul edince mal olan şeylerde, ticarete hedef edilse de bunlar ticaret malı olmaz Çünkü ticaret niyeti, alış verişte olur
Canlı cansız her mülk, meselâ yerden, denizden çıkarılmış tuzlar, oksitler, petrol ve benzerleri, ticaret eşyası olurlar Alan ile gümüş her ne niyetle olursa olsun her zaman ticaret eşyasıdır
Ticaret eşyasının zekâtı, altın nisâbına göre verilir Gereksinim eşyasından ve kul borçları çıkarıldıktan sonra kalanın kırkta biri (yüzde ikibuçuk) zekât olarak verilir
4 Yağmur suyu veya dere suyu ile sulanan, haraçlı olmayan tüm topraklardan (Öşürlü toprak olmasa bile) ve vakıf topraktan çıkan şeyler: Bunların zekâtına «Öşür» denir Öşür atamak, Kur'ânı kerimde, En'âm sûresinin yüzkırkbirinci âyetinde dikte edilmiş, onda birinin verilmesi de Peygamber Efendimiz göre bildirilmiştir Öşür, mahsûlün onda biridir Haraç ise, beşte bir, dörtte bir, üçte bir, yarıya kadar olabilir Bir topraktan, ya öşür ya da haraç tahsis etmek lâzımdır Kul borcu olan, borcunu düşmez Öşrünü bütün verir
Her sebze ve meyve, eksik olsun, fazla olsun, ürün topraktan alındığı süre, onda birini veya kıymeti dek altını ya da gümüşü, müslüman fakirlere devretmek farzdır Hayvan gücü ile veya dolap, motor ile sulanan yerdeki mahsul elde edilince, yirmide biri verilir İster onda biri, ister yirmide biri olsun, hayvan, tohum, cihaz, gübre, ilaç ve işçi masraflarını düşmeden evvel, devretmek lâzımdır Bir sa'dan (1 sâ 3,5 kg) fazla mahsulün, toprağın sahibi çocuk, çılgın, esir olsa da, öşrü verilir Öşrü vermiyenden hükümet zor kullanarak alır Ne değin olursa olsun, ev bahçesindeki meyve ve sebzeler için ve odun, ot ve saman için öşür verilmez Balın (fenni tesisat yapılsa deha), pamuğun, çayın, tütünün, dağdaki ağaç meyvelerinin, meselâ zeytinlerin, üzümlerin onda biri, öşür verilir Katran, petrol ve tuzlu için öşür yoktur Öşrü verilmeyen mahsulü yemek haramdır Yedikten daha sonra da öşrünü saptamak lâzımdır *