Hayatını her gün yeni şeyler öğrenmeye adamışların çok seveceği bilgileri bir ortaya getirdik.
1. Teknoloji Bu Kadar İlerlediği Halde Neden Hala Hasar Görmeyen Otomobil Üretilmiyor?
1940-60'lı yıllar boyunca üretilmeye çalışıldı ve bunda da büyük yol alındı. Çelik destekli sağlam şaseler, kalın sağlam kaportalar ve tamponlar almış başını yürümüştü. Arabayla kaza yapıyordunuz, baş başa çarpışıyordunuz ve otomobil bu çarpışmadan çoğunlukla sağlam çıkıyordu. Ancak sapa sağlam kalan otomobillerin içindeki yolcular ölüyordu. Zira araçlar çarpışmanın gücünü sağlam kaldıkları için ememiyor, içerideki yolcu da eylemsizlik gereği 10-15 g kuvvetine maruz kalıp hayatını kaybediyordu.
Günümüzde, arabaların ön şase ve kaportası yüksek darbelerde akordeon misali ezilecek biçimde tasarlanır. Bu sayede kaza anında oluşan güç kaporta tarafından emilerek yolcuların daha az g kuvvetine maruz kalması amaçlanır. Emniyet kemeri ve hava yastığı desteği ile de insanın alacağı hasar en az seviyeye indirilmeye çalışılır.
2. Yara İzleri Neden Kalıcıdır?
Derinin en üst katmanı olan epidermisin altında bulunan dermis katmanı büyük oranda kolajen proteininden oluşur. Lakin yaranın onarılması için üretilen kolajenin yapısı deride bulunan kolajenin yapısından farklıdır. Kolajen ipliksi yapıda bir proteindir. Deride bulunan kolajen iplikçikleri sistemsiz bir yapıda bir ortaya gelmiştir. Onarılan yaradaki kolajen iplikçikleri ise birbirlerine paralel biçimde yönlenmiştir.
Kolajen iplikçiklerinin üç boyutlu yapısı proteinin özelliklerini besbelli halde tesirler. Örneğin yara izleri morötesi dalga uzunluğundaki güneş ışınlarına karşı hassastır.
3. Nem Neden Yazın Havanın Daha Sıcak Hissedilmesine Sebep Olur?
Ter bedenden ısı alarak buharlaşırken bedenin soğumasına yardım eder. Şayet ortamdaki nem oranı yüksekse buharlaşma daha yavaştır. Bu nedenle nem oranındaki artış bedenin terlemeyle ısı kaybetmesini, hasebiyle soğumasını maniler.
Kışın nem oranı yüksek olan yerlerde hava sıcaklığını olduğundan daha düşük hissetmemizin nedeni ise farklıdır. Hava cildimize direkt ya da kıyafetlerimizden geçerek temas edebilir. Havadaki nem oranı yüksek olduğunda cildimize temas eden nem ölçüsü da artar. Suyun ısı iletkenliği havadan daha yüksektir. Bu nedenle nem oranı yüksek hava, ısının bedenimizden etrafa daha kolay yayılmasına neden olur.
4. Beynimiz de Kaslarımız Üzere Yorulur mu?
Kasların yorulması güç üretme kabiliyetlerinin azalması olarak tanımlanabilir.
Girdiğimiz bir imtihan sonrasında ya da sıkıntı bir karar vermemiz gerektiğinde zihnen yorgun hissederiz. Beynimiz toplam beden yükümüzün %2’sini oluşturmasına karşın, bedenimizin harcadığı toplam gücün %20’sini kullanır. Yani beynimiz çok çalışan bir organımız. Araştırmalar karar verme süreçlerinde beynin daha fazla güç harcadığını gösteriyor. Bu nedenle kimi bilim insanları beynimizin de kaslarımız üzere çok çalıştığında daha verimsiz olmaya başladığını düşünüyor.
5. Gaz Devleri Olarak Bilinen Gezegenler Katı Bir Çekirdeğe Sahip mi?
solarsystem.nasa.gov
Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Neptün ekseriyetle gaz devleri olarak sınıflandırılır. Bu gezegenler hidrojen, helyum, amonyak ve metandan oluşan kalın bir atmosfere sahiptir. Lakin gezegenlerin iç kısımlarına hakikat gidildikçe artan sıcaklık ve basınç nedeniyle atmosferi oluşturan bu hususlar sıvı hale dönüşmeye başlar. Yani gaz devleri katı bir yüzeye sahip değildir.
Kesin olarak bilinmese de bilim insanları bu gezegenlerin demir-nikel alaşımı, kayaçlar ve hidrojen bileşiklerinden oluşan katı bir çekirdeğe sahip olabileceğini düşünüyor. Örneğin hacmi Dünya’dan yaklaşık 1300 kat daha büyük olan Jüpiter’in çekirdeğinin, yaklaşık olarak Dünya ile birebir büyüklükte olduğu varsayım ediliyor.
6. Eski Fotoğraflarda Neden Kimse Gülümsemiyor?
En kolay açıklamasıyla bu durumun tek sebebi teknik yetersizlikti. Eski kameralarda pozlama mühleti, yani fotoğrafın düzgün çekilebilmesi için sensöre düşmesi gereken ışık ölçüsü çok uzun olduğu için beşerler hem o kadar müddet tebessüm etmekte zorlanıyordu hem de muhtemel bir ağız hareketiyle fotoğrafın bulanık çıkmasını risk etmek istemiyorlardı. Bu yüzden uzun müddet sabit durabilecekleri bir halde poz veriyorlardı.
7. Mezara Niye Çiçek Konulur?
Birinci olarak Mısır Firavunu Tutamkamon'nun M.Ö 1346'da öldüğünde mezarının çiçekten taçlarla kaplandığı saptanmıştır. Kuzey Avrupa'da ise M.Ö 2000 yıllara kadar mezara çiçek konduğu belirlenmiştir. O vakitlerde bu çiçeklerin emeli düzgün ruhları çekme, makus ruhları kovma amacıylaydı. Sonradan ise asıl hedef cesetler çürürken çıkan kokuyu kamufle etme maksadını taşır. Servi ağacı da bu nedenle mezarlıklarda kullanılır. Ağacın yaprakları rüzgarı önler, kendine mahsus ferah kokusu vardır.
8. Dünyada En Yaygın Olarak Bulunan Husus Nedir?
Perovskit, birinci olarak Rusya’nın Ural dağlarında keşfedilmiş, ismini 1839'da Rus mineralog Count Lev Perovski'den alan kristalli bir mineral sınıfıdır. Perovskit; magnezyum, silikon ve oksijenden oluşan bir mineraldir ve gezegenimizin toplam kütlesinin yarısını oluşturduğu kestirim ediliyor. Bilim adamları, Dünya'nın katmanlarından mantonun büyük ölçüde bu husustan oluştuğunu iddia etmektedirler: Şu ana kadar hiç kimse bu bölgeden bir numune alıp bu iddiası kanıtlanamamıştır.
Genel olarak mantonun katı olduğu varsayılır, lakin birtakım bilimciler bunun çok yavaş hareket eden bir sıvı olduğunu düşünür. Volkanlardan püsküren kayalar bile yer yüzeyinin altındaki birinci 200 km'den gelir ve alt manto 660. km'de başlar. Bilimdeki birçok şey üzere, bu da aslında bilgiye dayalı bir iddiadan öbür bir şey değil.
9. Ağzımızdan Neden Hoh Deyince Sıcak, Püf Deyince Soğuk Hava Gelir?
Hohladığımızda, ciğerlerimizden çıkan hava sıkışma yahut genleşme olmadan rahat bir halde çıkar. Halbuki üfürürken dudaklarımızı büzmek zorunda kalırız. Dolaylısıyla hava sıkışarak çıkar. Sıkışan havada meydana gelen güç kaybı da soğumaya sebep olur.
10. 1972'den Sonra Neden Bir Daha Ay'a Gidilmedi?
İnsanoğlu Ay'a son kere ayak bastığında tarih 11 Aralık 1972'yi gösteriyordu. ABD Ay’a gidileceğini birinci kere duyurduğunda halk tarafından gösterilen ilgi inanılmazdı. Fakat ne vakit ki insanoğlu Ay’da yürüdü kısa bir mühlet sonra ilgi inanılmaz derecede düştü. Ne de olsa artık amaca ulaşılmış ve Ay’a ayak basılmıştı. Ay’a gitmektense Dünya yörüngesinde bir uzay istasyonu kurma fikri daha cazip ve ucuz bir seçenek olarak ilgi görmeye başladı. Kısaca, öteki uzay vazifelerine kıyasla Ay’a gitmek artık çok kıymetli bir amaç halini almıştı ve buna bütçe bulmak da sıkıntıydı. İşte bu nedenlerden ötürü Ay cazibesini kaybetti.
11. Yeşil Olmayan Bitkiler Nasıl Fotosentez Yapar?
Bitkilere yeşil renk veren klorofil pigmenti, birebir vakitte onların fotosentez yapmasını da sağlar. Bir bitkinin yeşilden farklı renkte görünmesi, klorofil bulundurmadığı manasına gelmez. Tüm bitkilerin yapraklarında klorofil bulunur, lakin kızıl gürgen ve kızıl Japon akçaağacı üzere birtakım bitkilerde sarı, turuncu ve kırmızı renkleri veren karotenoid ile mor, mavi, kırmızı ve pembe renkleri veren antosiyanin klorofilden çok daha fazla bulunduğundan bu bitkiler yeşil görünmez. Aslında bu pigmentler klorofilin soğurma gerçekleştiremediği birtakım dalga uzunluklarında güç yakalayabildikleri için fotosenteze yardımcı olurlar.
12. Gökkuşağı Bayrağının Kökeni Nereye Dayanıyor?
Birinci gökkuşağı bayrağını 1978 yılında, San Fransisco’lu bir sanatçı olan Gilbert Baker, aktivistler tarafından yapılan LGBT topluluğu için bir sembol davetine istinaden tasarladı. Gilbert, “ırkların bayrağı” olarak bilinen 5 renkli bayraktan esinlendi ve bayrağını sekiz renk olmak üzere tasarladı: pembe, kırmızı, turuncu, sarı, yeşil, mavi, çivit ve menekşe. Bu renkler sırasıyla şu bedelleri temsil ediyordu: cinsiyet, hayat, sıhhat, güneş, tabiat, sanat, ahenk ve ruh.