Neden Uyuruz
İşte hayatımızla ilgili son derece onemli bir soruya bir surpriz cevap daha!
'Hic kimse bilmiyor'
Cevabın kolay olduğunu, uykuda enerjimizi şarj ettiğimizi soyleyebilirsiniz, ama bilimsel araştırmalar bunu gostermiyor Yapılan araştırmalarda, İngiltere'de 70 yaşında bir kadının, her gece bir saat uyuyarak, hatta bir keresinde 56 saat uyanık kaldıktan sonra sadece 1,5 saat uyuyarak ertesi gun tam performans ile hayatını surdurebildiği gozlemlenmiştir
Aslında normalde, hepimizin bildiği gibi, bir gece dahi uyumasak, ertesi gun adrenalin nedeni ile butun aktivitelerimiz yavaşlamaktadır İki gece ust uste uyumayan insanda ise durum daha kotudur Dikkat ve konsantrasyon duşer, hatalar artar
Uc gunden sonra insan hayal gormeye başlayabilir, duşunce berraklığı kaybolur Daha sonra ise artık insan gercekle ilişkisini keser Fareler uzerinde yapılan deneylerde bir canlıyı uyanık tutmaya calışmakla olumune neden olunabileceği ispatlanmıştır Ayrıca arka arkaya geceleri yetersiz uyuyanlarda da benzeri problemler gozlemlenmiştir Uyku suresince oluştuğu gozlemlenen diğer iki olaydan biri cocukların buyume hormonlarının gelişmesi, diğeri ise bağışıklık sistemimiz icin gerekli olan kimyasalların salgılanmasıdır
Fakat soru hala yerinde duruyor! 'Nicin uyuyoruz?'
Kimse bilmiyor İşte size ceşitli teoriler
* Uyku, insana kaslarını ve diğer dokularını onarma, yaşlanan veya olen hucrelerini yenileme şansı verir
* Uyku, insan beynine hafızasındaki bilgileri duzenleme, gereksizleri unutma ve arşivleme şansı verir Ruyalar da bu işlemin bir parcasıdır
* Uyku, enerji tuketimimizin miktarını azaltır Bu nedenle gunde 45 kez yerine uc oğun yemekle yetinebiliriz Gece karanlığında zaten hicbir şey yapamayacağımızdan, anahtarı kapatarak enerji tasarrufu yaparız
* Uyku, butun gun calışan beynin bir şarj suresi olabilir Diğer organlardaki enerji harcanmasını kısarak, beyin hucre aktiviteleri icin gerekli olan enerjiyi artırabilir
* Uyku hakkında tum bildiğimiz, geceleri iyi bir uyursak, sabahları kendimizi iyi hissettiğimiz, hem vucudumuzun, hem de beynimizin yeni bir gun icin kendisini tazelediği olgusudur
Uyku nedir?
Uyku insan hayatında sırrı tam olarak cozulememiş enteresan bir olaydır Uykunun nasıl olduğunu bir bakıma hepimiz biliriz Uyuyan bir insanda aşağıdaki durumlar gozlemlenir:
Yatarak uyur
Gozleri kapalıdır
Cok yuksek bir ses olmadıkca, hicbir şeyi işitmez
Daha yavaş ve ritmik olarak nefes alır
Adaleler tamamen gevşemiştir (Eğer bir koltukta otururken uyumuşsanız, derin uykuda koltuktan duşebilirsiniz)
Bir veya iki saatte bir kendi vucudunu elleri ile kontrol eder
Bunlara ilave olarak kalp atışı yavaşlar ve beyinde ruya denilen cok ilginc olaylar oluşur Diğer bir deyişle uyuyan insan cevresinde oluşan şeylerin coğuna ilgisizdir Uyuyan bir insan ile komada olan bir hasta arasındaki en onemli fark, uykuda olanın yeterli bir dış mudahale ile uyandırılabilmesidir
Vahşi doğada yaşayan hayvanlar icin bu duzgun ve etrafa ilgisiz, yaklaşık sekiz saatlik uyuma periyodu pek mumkun gorunmemekte, bu durumun insanın evrimi suresince oluştuğu sanılmaktadır
Surungenler, kuşlar ve memeliler hepsi uyurlar Onlar da uykularında kısa sureler icin de olsa cevreleri ile ilişkilerini keserler Bazı balıkların ve kurbağa gibi hem suda, hem de karada yaşayanların da belirli surelerde aktivitelerini yavaşlattıkları, fakat hicbir zaman cevre ile ilgilerini kesmedikleri biliniyor Boceklerin ise uyuyup uyumadıkları bilinmiyor, ancak onların da bazıları gece, bazıları gunduz hareketsiz kalıyor
Beyin dalgaları uzerine yapılan calışmalar sonucu, surungenlerin ruya gormedikleri, kuşların cok az, memelilerin ise hepsinin uykularında ruya gordukleri saptanmıştır İlginc olan noktalardan biri şu ki, inekler ayakta uyurken değil de, yatarken ruya gorebilmektedirler
Hayvanların uyku surecleri de farklıdır Orneğin insan bir kere ve uzun sure uyurken, kopekler kısa aralıklarla butun gun uyurlar Hayvanların bazıları uyku icin geceyi tercih ederken, bazıları gunduzu tercih eder
İnsanların uyku ihtiyacı yaşlandıkca azalır Yeni doğmuş bir bebeğin uyku ihtiyacı gunde 20 saat iken, dort yaşında 12 saate, on sekiz yaşında 10 saate duşer Yetişkinler uyku icin 79 saate ihtiyac duyarlar ama, genelde 6 saat yeterlidir
İşte hayatımızla ilgili son derece onemli bir soruya bir surpriz cevap daha!
'Hic kimse bilmiyor'
Cevabın kolay olduğunu, uykuda enerjimizi şarj ettiğimizi soyleyebilirsiniz, ama bilimsel araştırmalar bunu gostermiyor Yapılan araştırmalarda, İngiltere'de 70 yaşında bir kadının, her gece bir saat uyuyarak, hatta bir keresinde 56 saat uyanık kaldıktan sonra sadece 1,5 saat uyuyarak ertesi gun tam performans ile hayatını surdurebildiği gozlemlenmiştir
Aslında normalde, hepimizin bildiği gibi, bir gece dahi uyumasak, ertesi gun adrenalin nedeni ile butun aktivitelerimiz yavaşlamaktadır İki gece ust uste uyumayan insanda ise durum daha kotudur Dikkat ve konsantrasyon duşer, hatalar artar
Uc gunden sonra insan hayal gormeye başlayabilir, duşunce berraklığı kaybolur Daha sonra ise artık insan gercekle ilişkisini keser Fareler uzerinde yapılan deneylerde bir canlıyı uyanık tutmaya calışmakla olumune neden olunabileceği ispatlanmıştır Ayrıca arka arkaya geceleri yetersiz uyuyanlarda da benzeri problemler gozlemlenmiştir Uyku suresince oluştuğu gozlemlenen diğer iki olaydan biri cocukların buyume hormonlarının gelişmesi, diğeri ise bağışıklık sistemimiz icin gerekli olan kimyasalların salgılanmasıdır
Fakat soru hala yerinde duruyor! 'Nicin uyuyoruz?'
Kimse bilmiyor İşte size ceşitli teoriler
* Uyku, insana kaslarını ve diğer dokularını onarma, yaşlanan veya olen hucrelerini yenileme şansı verir
* Uyku, insan beynine hafızasındaki bilgileri duzenleme, gereksizleri unutma ve arşivleme şansı verir Ruyalar da bu işlemin bir parcasıdır
* Uyku, enerji tuketimimizin miktarını azaltır Bu nedenle gunde 45 kez yerine uc oğun yemekle yetinebiliriz Gece karanlığında zaten hicbir şey yapamayacağımızdan, anahtarı kapatarak enerji tasarrufu yaparız
* Uyku, butun gun calışan beynin bir şarj suresi olabilir Diğer organlardaki enerji harcanmasını kısarak, beyin hucre aktiviteleri icin gerekli olan enerjiyi artırabilir
* Uyku hakkında tum bildiğimiz, geceleri iyi bir uyursak, sabahları kendimizi iyi hissettiğimiz, hem vucudumuzun, hem de beynimizin yeni bir gun icin kendisini tazelediği olgusudur
Uyku nedir?
Uyku insan hayatında sırrı tam olarak cozulememiş enteresan bir olaydır Uykunun nasıl olduğunu bir bakıma hepimiz biliriz Uyuyan bir insanda aşağıdaki durumlar gozlemlenir:
Yatarak uyur
Gozleri kapalıdır
Cok yuksek bir ses olmadıkca, hicbir şeyi işitmez
Daha yavaş ve ritmik olarak nefes alır
Adaleler tamamen gevşemiştir (Eğer bir koltukta otururken uyumuşsanız, derin uykuda koltuktan duşebilirsiniz)
Bir veya iki saatte bir kendi vucudunu elleri ile kontrol eder
Bunlara ilave olarak kalp atışı yavaşlar ve beyinde ruya denilen cok ilginc olaylar oluşur Diğer bir deyişle uyuyan insan cevresinde oluşan şeylerin coğuna ilgisizdir Uyuyan bir insan ile komada olan bir hasta arasındaki en onemli fark, uykuda olanın yeterli bir dış mudahale ile uyandırılabilmesidir
Vahşi doğada yaşayan hayvanlar icin bu duzgun ve etrafa ilgisiz, yaklaşık sekiz saatlik uyuma periyodu pek mumkun gorunmemekte, bu durumun insanın evrimi suresince oluştuğu sanılmaktadır
Surungenler, kuşlar ve memeliler hepsi uyurlar Onlar da uykularında kısa sureler icin de olsa cevreleri ile ilişkilerini keserler Bazı balıkların ve kurbağa gibi hem suda, hem de karada yaşayanların da belirli surelerde aktivitelerini yavaşlattıkları, fakat hicbir zaman cevre ile ilgilerini kesmedikleri biliniyor Boceklerin ise uyuyup uyumadıkları bilinmiyor, ancak onların da bazıları gece, bazıları gunduz hareketsiz kalıyor
Beyin dalgaları uzerine yapılan calışmalar sonucu, surungenlerin ruya gormedikleri, kuşların cok az, memelilerin ise hepsinin uykularında ruya gordukleri saptanmıştır İlginc olan noktalardan biri şu ki, inekler ayakta uyurken değil de, yatarken ruya gorebilmektedirler
Hayvanların uyku surecleri de farklıdır Orneğin insan bir kere ve uzun sure uyurken, kopekler kısa aralıklarla butun gun uyurlar Hayvanların bazıları uyku icin geceyi tercih ederken, bazıları gunduzu tercih eder
İnsanların uyku ihtiyacı yaşlandıkca azalır Yeni doğmuş bir bebeğin uyku ihtiyacı gunde 20 saat iken, dort yaşında 12 saate, on sekiz yaşında 10 saate duşer Yetişkinler uyku icin 79 saate ihtiyac duyarlar ama, genelde 6 saat yeterlidir