Nefes Darlığı hastalığı
Nefes darlığı her turlu solunum gucluğunu anlatmak icin kullanılan bir terimdir Hasta genellikle yardımcı solunum kasları aracılığıyla soluk alıp verir ve hava aclığı denen bir boğulma duygusuna kapılırCoğu durumda nefes darlığı daha derin soluk alıp verme ve daha sık soluma biciminde ortaya cıkar Ama solumanın seyrekleştiği ya da normal sıklıkta kaldığı nefes darlıkları da vardır Olguların coğunda hasta soluma gucluğunu duyar, yani hava aclığının farkındadır, ama bazen, Orneğin bilinc kaybı soz konusuysa bu Oznel duygu bulunmayabilir Nefes darlıklarının bircok turunde hasta yatar konumda duramaz, solunum kaslarının kolay calışması icin oturur ya da yarı oturur bir konum almak zorundadır Nefes darlığı normal solumanın engellenmesine ya da kandaki oksijen gereksiniminin artmasına bağlı olarak solunumun zorlamalı hale gelmesidir
Nefes Darlığı Tipleri
Nefes darlıklan başlıca ozelliklerine gore iki grupta incelenebilir: Zorlamalı soluk alma ve zorlamah soluk vermeZorlamalı soluk alma: Soluk alma suresiyle soluk verme suresi arasındaki normal oran (5:6) bozulmuş, soluk alma suresi uzamıştır Ayrıca soluk alma zorlaşmış ve gurultulu hale gelmiştir Yardımcı solunum kasları (boyun, goğus, kann kasları) da soluk almaya katılmaktadır Bu tur nefes darlığı genellikle havanın solunum yollarmdan gecişini zorlaştıran bir engelin varlığında ortaya cıkar; orneğin gırtlak ya da soluk borusu darlığında durum boyledirZorlamalı soluk verme: Soluk verme suresi uzamış, soluk verme zor ve gurultulu hale gelmiştir Başta kann kaslan olmak uzere yardımcı solunum kaslan da soluk verme eylemine katılmaktadır Bu tur nefes darlığı akciğer anfizemi gibi akciğer dokusunun esnekliğinin azaldığı ya da astım gibi kucuk bronşlarda spazma bağlı olarak havanın hava keseciklerinden (alveol) cıkmasının engellendiği durumlarda ortaya cıkar
• Nobetler halinde gelen nefes darlığı: Normal soluma donemleri arasında nobetler halinde ortaya cıkar Kalp astımında, akciğer odeminde, uremiye bağlı astımda ve gırtlak spazmında vb gorulur Ama bu tur nefes darlığının en tipik Orneği bronş astımıdır Bu hastalıkta nobetler genellikle geceleri tutar, 10 dakikadan birkac saate kadar surebilir Once yapışkan, daha sonra hafif kopuklu beyaz bir balgam cıkarılmasıyla nobet sona erer Nobetin gunlerce surmesi status asthmaticus (astım durumu) olarak bilinir
• Surekli nefes darlığı : Genellikle ağır kalp, dolaşım ve solunum yetmezliklerinin ileri evrelerinde gorulur
Soluma gucluğu olarak da tanımlanan nefes darlığı (dispne) nedir?
Nefes darlığı hekimden yardım istemini gerektiren ve sık rastlanan belirtiler*den biridir Her şeyden once nefes darlığını doğru tanımlamak gerekir Nefes darlığı hızlı soluma anlamına gelen “takipne değildir; metabolizmanın artma*sına bağlı olarak daha sık ve derin soluma anlamına gelen “hiperpne de değil*dir Nefes darlığı oznel bir olgudur; hasta bilincli bir bicimde, nefes alma ca*basını guclendirmeye calışır Akciğerlerin yeterli oksijen sağlayamadığı du*rumlarda ortaya cıkar Solunum guclukle ve rahatsız bir bicimde gercekleşir
Nefes darlığı tedavisi:
Nefes darlığı tedavisi icin oncelikle nefes darlığının sebepleri belirlenmelidir Bunun icin fiziksel muayene, EKG ve ceşitli testler yapmak gerekebilir Kesin tanı konulduktan sonra nefes darlığına neden olan hastalık tedavi edilmeye calışılır
Astım ya da bronşit gibi hastalıklardan kaynaklanan nefes darlığına karşı bronşları gevşetici ilaclar verilebilir Kansızlıktan kaynaklanan nefes darlığı icin ise kansızlığın tedavisine calışılır Diğer rahatsızlıklar icin de uygun tedaviler yapılır
Bu arada, nefes darlığından şikayet edenlerin sigarayı kesinlikle bırakmaları, ağır yemekleri de terk etmeleri gerekir Nefes darlığının nedenleri astım, bronşit, kalp hastalıkları, zaturre gibi onemli hastalıklar olabileceği icin, nefes darlığının nedeni ve tedavisi icin doktora başvurmayı ihmal etmemek gerekir
Nefes darlığı her turlu solunum gucluğunu anlatmak icin kullanılan bir terimdir Hasta genellikle yardımcı solunum kasları aracılığıyla soluk alıp verir ve hava aclığı denen bir boğulma duygusuna kapılırCoğu durumda nefes darlığı daha derin soluk alıp verme ve daha sık soluma biciminde ortaya cıkar Ama solumanın seyrekleştiği ya da normal sıklıkta kaldığı nefes darlıkları da vardır Olguların coğunda hasta soluma gucluğunu duyar, yani hava aclığının farkındadır, ama bazen, Orneğin bilinc kaybı soz konusuysa bu Oznel duygu bulunmayabilir Nefes darlıklarının bircok turunde hasta yatar konumda duramaz, solunum kaslarının kolay calışması icin oturur ya da yarı oturur bir konum almak zorundadır Nefes darlığı normal solumanın engellenmesine ya da kandaki oksijen gereksiniminin artmasına bağlı olarak solunumun zorlamalı hale gelmesidir
Nefes Darlığı Tipleri
Nefes darlıklan başlıca ozelliklerine gore iki grupta incelenebilir: Zorlamalı soluk alma ve zorlamah soluk vermeZorlamalı soluk alma: Soluk alma suresiyle soluk verme suresi arasındaki normal oran (5:6) bozulmuş, soluk alma suresi uzamıştır Ayrıca soluk alma zorlaşmış ve gurultulu hale gelmiştir Yardımcı solunum kasları (boyun, goğus, kann kasları) da soluk almaya katılmaktadır Bu tur nefes darlığı genellikle havanın solunum yollarmdan gecişini zorlaştıran bir engelin varlığında ortaya cıkar; orneğin gırtlak ya da soluk borusu darlığında durum boyledirZorlamalı soluk verme: Soluk verme suresi uzamış, soluk verme zor ve gurultulu hale gelmiştir Başta kann kaslan olmak uzere yardımcı solunum kaslan da soluk verme eylemine katılmaktadır Bu tur nefes darlığı akciğer anfizemi gibi akciğer dokusunun esnekliğinin azaldığı ya da astım gibi kucuk bronşlarda spazma bağlı olarak havanın hava keseciklerinden (alveol) cıkmasının engellendiği durumlarda ortaya cıkar
• Nobetler halinde gelen nefes darlığı: Normal soluma donemleri arasında nobetler halinde ortaya cıkar Kalp astımında, akciğer odeminde, uremiye bağlı astımda ve gırtlak spazmında vb gorulur Ama bu tur nefes darlığının en tipik Orneği bronş astımıdır Bu hastalıkta nobetler genellikle geceleri tutar, 10 dakikadan birkac saate kadar surebilir Once yapışkan, daha sonra hafif kopuklu beyaz bir balgam cıkarılmasıyla nobet sona erer Nobetin gunlerce surmesi status asthmaticus (astım durumu) olarak bilinir
• Surekli nefes darlığı : Genellikle ağır kalp, dolaşım ve solunum yetmezliklerinin ileri evrelerinde gorulur
Soluma gucluğu olarak da tanımlanan nefes darlığı (dispne) nedir?
Nefes darlığı hekimden yardım istemini gerektiren ve sık rastlanan belirtiler*den biridir Her şeyden once nefes darlığını doğru tanımlamak gerekir Nefes darlığı hızlı soluma anlamına gelen “takipne değildir; metabolizmanın artma*sına bağlı olarak daha sık ve derin soluma anlamına gelen “hiperpne de değil*dir Nefes darlığı oznel bir olgudur; hasta bilincli bir bicimde, nefes alma ca*basını guclendirmeye calışır Akciğerlerin yeterli oksijen sağlayamadığı du*rumlarda ortaya cıkar Solunum guclukle ve rahatsız bir bicimde gercekleşir
Nefes darlığı tedavisi:
Nefes darlığı tedavisi icin oncelikle nefes darlığının sebepleri belirlenmelidir Bunun icin fiziksel muayene, EKG ve ceşitli testler yapmak gerekebilir Kesin tanı konulduktan sonra nefes darlığına neden olan hastalık tedavi edilmeye calışılır
Astım ya da bronşit gibi hastalıklardan kaynaklanan nefes darlığına karşı bronşları gevşetici ilaclar verilebilir Kansızlıktan kaynaklanan nefes darlığı icin ise kansızlığın tedavisine calışılır Diğer rahatsızlıklar icin de uygun tedaviler yapılır
Bu arada, nefes darlığından şikayet edenlerin sigarayı kesinlikle bırakmaları, ağır yemekleri de terk etmeleri gerekir Nefes darlığının nedenleri astım, bronşit, kalp hastalıkları, zaturre gibi onemli hastalıklar olabileceği icin, nefes darlığının nedeni ve tedavisi icin doktora başvurmayı ihmal etmemek gerekir