Ayrılık tasası armoni devrini olumsuz mealde etkileyen sıkıntıların başında gelir.
Ayrılık tasasının belli kademeleri evladın sıradan gelişiminin beklenen bir kesimidir. Mektebe yeni başlayan küçük çocuklarda ayrılık telaşının görülmesi bir raddeye kadar olağandır. Ayrılık korkusu bozukluğunda, gelişimsel olarak bağlandığı esas kimselerden ayrılma ile ilgili uygunsuz ve çok telaş vardır. Üç yaşında birden fazla evlat ayrılmanın süreksiz olduğunu anlayabilecek bilişsel kapasiteyi kazanır ve yokluğunda valideye ilişkin iç imajını koruyabilir. Bu nedenle 3-5 yaşları arasında ayrılık derdi azalır.
Araştırmalar en büyük sorunun anadan ayrılma olduğunu bildirmektedir. Ayrılmaya reaksiyonlar evladın gelişimsel seviyesinden beklenenin ötesinde ve şiddetlidir. Ayrılık korkusu bozukluğu olan çocuklardaki yansılar; mektep reddi, ayrılma durumunda kasvet ve kaygı, ayrılma sezildiğinde mide ağrısı, başağrısı üzere yineleyen bedensel belirtiler ve ayrılmaya yönelik kabuslar formunda olabilir. Ayrılık derdi bozukluğu 12 yaş altındaki çocuklarda en yaygın olan tasa bozukluğudur. Sıklığı yaşla birlikte azalır. Başlangıcı mektep öncesinde olmasına rağmen en sık 7-8 yaşlarında görülür. Ayrılık telaşının yaygınlığı mektep çağı evlatlarında %4, tüm ergenlerde %1,6 olarak bildirilmektedir.
Gerilimli ömür hadiselerinin (kayıplar, hastalık, ebeveynlerin boşanması, bağlanma figürlerinden ayrılığa neden bir felaket vb) ayrılık tasası bozukluğu için besbelli bir risk etkeni olduğu gösterilmiştir. Ailenin şiddetli kollayıcı kollayıcı tavrı ve müdahaleciliği ayrılık telaşı bozukluğuna eşlik edebilir.
Ayrılık tasası bozukluğunda mektep reddi sıktır. Bunun davranım bozukluğuna bağlı mektep reddinden ayırdedilmesi gerekir. Bu evlatların mektebe devamsızlık örüntüleri farklıdır. Ayrılık derdi bozukluğunda evlat mektepten haneye dönmek için kaçarken vesair öbekteki evlatlar ailenin haberi dışında akranlarıyla gezmektedirler. Mektep reddi olan evlatlar davranım bozukluğu olanlardan farklı olarak olumlu bir davranış örüntüsü gösterirler.
Ayrılık tasası bozukluğundaki belirtiler gelişim periyotlarına nazaran değişiklikler gösterir. 5-8 yaşları arasındaki küçük evlatlar bağlandığı en önemli şahısların başına berbat bir hadisenin gelmesi tasası ve mektep reddi gösterirken, 9-12 yaşları arasındakiler sıklıkla ayrılma sırasında ağır kahır duymaktadırlar. 13-16 yaş arası ergenlerde ise sıklıkla mektep reddi ve bedensel yakınmalar gözlenmektedir. Ayrılma konusunda daima kabus görme daha çok 5-8 yaşları arasındaki küçük çocuklarda, nadiren de 9-16 yaşları arasında tanımlanmıştır. Ayrılık korkusu bozukluğu olan küçük çocuklarda çokça sayıda belirti ortaya çıkmaktadır. Kendisine ve bağlandığı en önemli bireylere zarar geleceğine yönelik dehşet sıktır.
Alınan hikayeden evladın hastalık, hastaneye yatma, ana pederin illeti, ana peder kaybı ya da taşınma üzere ayrılık periyotları yaşadığı öğrenilebilir. Ayrılık korkusu bozukluğunun temel özelliği ana pederden, konuttan yahut tanıdık muhitten ayrılmanın başlattığı haddinden fazla derttir. Evladın tasası dehşet yahut panik raddesine varabilir. Bu bozuklukta evlatlar, kendileri için değerli yakınlarından uzaktayken kendilerine yaklaşan kişinin zarar vereceğinden, beğenilmeyen şeyler olacağından korkarlar. Pek birçok ana pederinin hastalanacağı, kaza geçireceği tasasını yaşar. Kaçırılacakları, kaybolacakları ve ailelerini bulamayacakları korkusu yaygındır. Ergenler anadan ayrılmayla ilgili tasalarını direkt ortaya koyamazlar. Davranışlarında bu korkunun tesiri vardır. Haneden ayrıldıklarında, yalnız başlarına bir aktifliğe katıldıklarında badire duyarlar. Alışveriş yaparken, partiye ya da toplumsal ortamlara girerken yanlarında birilerini (genellikle anneyi) isterler. Sık olarak ayrılma öncesi ortaya çıkan hafif korku, ayrılma sonrası şiddetlenir. Hırçınlık, yeme güçlüğü, huysuzlanma, ana pedere yapışma ya da onları daima izleme görülür. Uyku sıkıntıları sık görülür. Uykuya dalana dek yanlarında birinin kalmasını isterler. Bu evlatlar sıklıkla ana-babanın yatağına sarfiyatlar yahut kapılarında uyurlar. Gece kabusları ve dehşetler derdin öteki bir gösterim formudur. Sıklıkla bulantı, kusma, mide ağrısı üzere yakınmalar getirirler. Vücutlarının değişik mekanlarında ağrılar, boğaz ağrısı ve grip gibisi belirtileri olabilir. Daha büyük çocuklarda çarpıntı, halsizlik, baygınlık üzere belirtiler vardır.