Onemli Tarikatlar Hangileridir
Turkiyedeki Onemli Tarikatlar
Tarikat kelime anlamı olarak gidilen inanılan yol anlamına gelir Turkiye tarikatlar acısından oldukca zengin bir ulke Bu tarikatların hepsini burda vermek mumkun olmayacağından belli beşlı olanları paylaşacağız:
İsmailağa Cemaati
Kurucusu Ebuishak İsmail Efendi, 1723te Fatihte adını taşıyan camiyi inşa ettirdi Olumunden sonra cemaati tarikat yoluna girdi Şeyh Batumlu Ali Haydar Efendi, 1960da olene kadar liderliği yuruttu Gorevi İsmail Ağa Camii imamı Mahmut Ustaosmanoğlu devraldı Cemaat İstanbulun merkezi Fatihte, Turkiyenin en dikkat ceken İslami gettosunu oluşturdu Sarık, şalvar ve cubbeli giyimleriyle diğer Nakşibendi gruplarından ayrılıyorlar
Gulen Cemaati ve Nurcular
Turkiyenin tarikat ve cemaat haritasında Nurcular ağırlıklı yer işgal ediyor Tarikatın en unlu ismi Fethullah Gulenin etkinlik alanı Turkiyenin tum illerini kuşatıp, tarikat okulları kanalıyla Afrikadan Uzakdoğuya uzanıyor 1941 doğumlu Gulen, 1970lerden itibaren Nur hareketi icinde gozyaşı eşliğindeki vaazlarıyla kendi yolunu cizdi Akyazılılar ve Turkiye Oğretmen Vakfı gibi kuruluşlarla başlayan orgutlenmesi bugun buyuk bir ekonomik ve siyasi guce donuşmuş durumda Cemaatin medyadan eğitime, finansa, sağlık sektorune kadar pek cok alanda yatırımı bulunuyor Gulen uzun suredir ABDde yaşaması, olası vefatı sonrasında bu buyuk ekonomik gucun nasıl paylaşılacağı belli değil
Suleymancılar
Cemaatin kurucusu Suleyman Hilmi Tunahan, soyunu Nakşibendi Şeyhi Selahaddin İbni Seracettin e dayandırıyor Zamanla bağımsız bir yol izledi Kurduğu Kuran kurslarından yetişen oğrenciler, hocalarının mehdiliğine iman edip, Suleymancılar cemaatini oluşturdu Ege ve Akdeniz bolgelerinde guclenen Suleymancılar zamanla tum yurda yayıldı Faaliyetlerini kurs ve okul talebelerine Yardım Dernekleriadı altında yurutuyor Hakikatcıların şeyhi Omer Ongut, Suleymancıları Dinleri Suleymancılık, imanları para, huyları gasp, meslekleri de dilencilik olan bir cemaatolarak adlandırıyor Turkiyenin her ilinde en az bir Kuran kursuna sahip cemaatin, kurs ve oğrenci yurtlarının toplam sayısının 1500u bulduğu soyleniyor Tunahan ın olumunun ardından cemaat liderliğine Kemal Kacar gecti Onun vefatı sonrasında ise cemaat her ne kadar reddedilse de iki kardeş Ahmet Denizolgun ile Beyazıt Denizolgun arasında bolundu
Kadiri Muhammediye
Kadiri tarikatı kokenli Muhammediye kolu İstanbul, Ankara, Kayseri ve Duzcede guclu Lideri Şeyh Seyyid lakabını kullanan Muhammed Ustaoğlu 1987de imamlıktan emekliye ayrılan Ustaoğlu, İstanbulda yaşıyor Kendisinden sonra yerine gecmesine kesin gozuyle bakılan oğlu Muhittin Ustaoğlu da Diyanet İşlerinde gorevli, Duzcede imamlık yapıyor Cemaatin Kayseri vekili Muammer E Almanya vekili Şukru Oral Muhammediye, tarikat şeceresini Kadiri tarikatının kurucusu Abdulkadir Geylaniye dayandırmakla birlikte kendisini Nakşibendi ve Mevlevi geleneğinin parcası kabul ediyor Zikir torenlerinde zaman zaman yaklaşık bin kişiyi buluşturmayı başarıyor
Hizbut Tahrir
Grup kendisini İdeolojisi İslam olan partiolarak tanımlıyor Adlarını Hizbut Tahrir Turkiye sozcusu Yılmaz Celikin İstanbul Fatih Camiindeki basın acıklamasıyla duyurdular Ankara ve İstanbulun yanı sıra Şanlıurfa ve Vanda da guclu oldukları biliniyor Orgut calışmalarını Ankara merkezli Koklu Değişim adlı dergi cevresinde surduruyor
İcmalciler
Kadiri Tarikatının İcmal Kolunun lideri Haydar Baş son donemde calışmalarını Bağımsız Turkiye Partisi adıyla surduruyor Parti, 3 Kasım 2002 secimlerden buyuk bir yenilgiyle cıktı Ulusal televizyon ve gunluk bir gazetenin sahibi Haydar Başın Turkiyenin en zengin cemaat liderleri arasında olduğu iddia ediliyor Trabzon ve cevresinde guclu Başın ismi Trabzondaki rahip cinayeti sonrasındaki tartışmalarda gecmişti
Menzilciler
Nakşibendi Tarikatının Menzil Kolu adını Adıyamanın Menzil koyunden alıyor Cemaatin en unlu ismi, uğradığı zehirli iğne saldırısından bir sure sonra hayatını kaybeden Raşit Erol Şeyh postunda şimdi kardeşi Abdulbaki Erol oturuyor Şeyh adaylarından Fevzettin Erol ise şimdilik cemaatin Ankara ve Afyon orgutlenmesini yonetiyor Menzilcilerin Ankara cevresi Semerkant Grubuolarak da adlandırılıyor Fevzettin Erol, yılın bir bolumunu de Afyondaki merkezde geciriyor Cemaat ekonomik gucunu ozellikle kendilerine derviş adını veren muritlerin kurduğu şirketlerin belediyelerden aldığı ihalelerle arttırıyor Raşit Erolun İmanı kurtarmanın ve pekiştirmenin kafi olduğu bir devir yaşıyoruzanlayışıyla hareket eden cemaatin Adıyaman Menzil ve Ankara merkezleri ozellikle alkol bağımlılığından kurtulmak isteyen kişilerin ilgi odağı
Tillocular
Kurucuları Sultan Memduh Hazretlerinin turbesinin bulunduğu Siirtin Tillo beldesi manevi merkezleri Suryanice Yuksek Ruhanlamına gelen Tillo geleneği Kadiri Tarikatının en guclu kollarından Siyasete uzak durmaları nedeniyle İcmalcilerden, KadiriRufai geleneğinde faaliyet surdurmesi nedeniyle de Galibilerden ayrılıyor
Hakikatcılar
Hemen hemen tum cemaatlere karşı yuruttuğu mucadeyle tanınan Hakikatcıların şeyhi Omer Ongut Adapazarında yaşıyan Ongut, Cemalettin Kaplan, Fethullah Gulen, Necmettin Erbakan, Suleymancılar, İsmailağa Cemaati ve Diyanete yonelik ağır eleştiri iceren kitaplarıyla tanınıyor Sakarya başta olmak uzere Duzce, Bursa ve Ankarada onemli sayıda muride sahip Tarikat, şeyhe mutlak itaat ilkesiyle yaşıyor
Nakşibendi Yahyalı Cemaati
Kayseride Gulen Cemaatiyle birlikte en guclu dini grup Nakşibendi tarikatının Anadoludaki en onemli kolları arasında Yahyalı Hacı Hasan Efendiden alıyor adını Şimdi şeyh postunda oturan kişi Ramazan Dinc Cemaat, Kayserideki sanayi gelişimine paralel olarak hızla buyudu Muritleri arasında Kayserinin onde gelen işadamları bulunuyor
Işıkcılar
Seyit Abdulhalim Arvasiye bağlı Huseyin Hilmi Işıkın kurduğu cemaat gunumuzde İhlas Holding şemsiyesi altında buyudu Cemaatin lideri Enver Orenin rahatsızlığı ve İhlas Finansa el konulması cemaatin guc kaybetmesine neden oldu
İskenderpaşa Cemaati
Gecmişi 1800lu yıllara, Ahmed Ziyauddin Gumuşhanevine uzanıyor Uzun sure, Gumuşhanevi tekkesi cemaate ismini verdi Mehmet Zahit Kotku şeyhlik postuna oturduktan sonra, gorev yaptığı İskenderpaşa Camii tarikata ismini verdi Kotkunun olumunden sonra liderliğe gecen damadı Prof Esad Coşan da 2001 Şubatında Avustralyada trafik kazasında oldu Post oğlu Nurettin Coşana kaldı Esat Coşan, tarikatı kurduğu vakıflar sayesinde buyuttu Bunların en etkini Hakyol Vakfı Koşan, İlim Kultur ve Sanat Vakfı ile Sağlık Vakfını da kurarak orgutlenmeyi genişletti Hanım Dernekleriyle kadın orgutlenmesine yoneldi Şu andaki lider Nurettin Coşan, dini eğitiminin yanı sıra New Yorkta işletme oğrenimi gordu Babasının isteğiyle 1996da aile şirketi Server Holdingin yoneticiliğini ustlendi Ticari faaliyetleri ve seyahatleri nedeniyle liderlik gorevini yerine getiremediğini iddia eden bir grubun muhalefet başlattığı ve tarikattan koptuğu soyleniyor Siyasetin bircok onemli ismi cemaatle gonul birliği icinde: Eski cumhurbaşkanı Turgut Ozal, başbakana Recep Tayyip Erdoğan, Korkut Ozal, maliye bakanı Kemal Unakıtan, bir donem icin dahi olsa Necmettin Erbakan İskenderpaşa Tarikatının bir de siyasi partisi var: Sağduyu PartisiRecep Tayyip Erdoğanın, 3 Kasım 2002 Secimleri sonrasındaki ilk cuma namazını Ankaranın Dikmen semtindeki Mehmet Zait Kotku Camiinde kılması bu gonul bağının sembolik işareti olarak değerlendiriliyor
Melamiler
Melami Tarikatının kamuoyu onune cıkan en onemli ismi Ahmet Arslan Emekli astsubay Arslan, Şeyh Hasan Ozlemin 1996da olumunun ardından posta oturdu 66 yaşındaki Arslan, Manisanın Salihli ilcesinde yaşıyor Cemaatin Aydın, Adana, Uşak ve İzmirde murit grupları bulunuyor Tarikatın diğer onemli ismi Davud Yılmaz 73 yaşında, İzmirde yaşıyor ve kucuk bir cemaati kontrol ediyor İstanbulda da takipcileri var İbadet gizli, gosterişsiz olmalıyaklaşımını savunan Melamiler genellikle ev toplantılarında bir araya geliyor
Erenkoy Cemaati
Kokleri Kelami Dergahına ve şeyhi Erbilli Mehmet Esata dayanıyor Mehmet Esat, tekkeler kapatılınca Erbildeki arazilerini satıp, İstanbula yerleşti Erenkoyde bir koşk aldı, cemaatin temellerini attı Menemen Ayaklanmasına karıştığı iddiasıyla gozaltındayken rahatsızlanıp hayatını kaybetti Erenkoy Cemaati, Mehmet Esatın halifesi Mahmud Sami Ramazanoğlunca kuruldu Nakşibendi geleneği icinde, esnaf ve işadamlarının kolu olarak biliniyor Ramazanoğlunun ardından cemaatin dini sorumluluğunu Musa Topbaş ustlendi Onun olumuyle uc isim on plana cıktı: Yeni Şafakın eski başyazarı Ahmet Taşgetiren, Eymen Topbaş ve Konyada yaşayan Tahir Buyukkorukcu Şeyh postuna Buyukkorukcunun oturduğu ileri suruluyor Konyada Erenkoy Mahallesinde yaşayan Buyukkorukcu bir donem Milli Selamet Partisi milletvekilliği de yapmıştı Erenkoy Cemaatinin Ankara orgutlenmesini ise Muradiye Vakfı yurutuyor
Turkiyedeki Onemli Tarikatlar
Tarikat kelime anlamı olarak gidilen inanılan yol anlamına gelir Turkiye tarikatlar acısından oldukca zengin bir ulke Bu tarikatların hepsini burda vermek mumkun olmayacağından belli beşlı olanları paylaşacağız:
İsmailağa Cemaati
Kurucusu Ebuishak İsmail Efendi, 1723te Fatihte adını taşıyan camiyi inşa ettirdi Olumunden sonra cemaati tarikat yoluna girdi Şeyh Batumlu Ali Haydar Efendi, 1960da olene kadar liderliği yuruttu Gorevi İsmail Ağa Camii imamı Mahmut Ustaosmanoğlu devraldı Cemaat İstanbulun merkezi Fatihte, Turkiyenin en dikkat ceken İslami gettosunu oluşturdu Sarık, şalvar ve cubbeli giyimleriyle diğer Nakşibendi gruplarından ayrılıyorlar
Gulen Cemaati ve Nurcular
Turkiyenin tarikat ve cemaat haritasında Nurcular ağırlıklı yer işgal ediyor Tarikatın en unlu ismi Fethullah Gulenin etkinlik alanı Turkiyenin tum illerini kuşatıp, tarikat okulları kanalıyla Afrikadan Uzakdoğuya uzanıyor 1941 doğumlu Gulen, 1970lerden itibaren Nur hareketi icinde gozyaşı eşliğindeki vaazlarıyla kendi yolunu cizdi Akyazılılar ve Turkiye Oğretmen Vakfı gibi kuruluşlarla başlayan orgutlenmesi bugun buyuk bir ekonomik ve siyasi guce donuşmuş durumda Cemaatin medyadan eğitime, finansa, sağlık sektorune kadar pek cok alanda yatırımı bulunuyor Gulen uzun suredir ABDde yaşaması, olası vefatı sonrasında bu buyuk ekonomik gucun nasıl paylaşılacağı belli değil
Suleymancılar
Cemaatin kurucusu Suleyman Hilmi Tunahan, soyunu Nakşibendi Şeyhi Selahaddin İbni Seracettin e dayandırıyor Zamanla bağımsız bir yol izledi Kurduğu Kuran kurslarından yetişen oğrenciler, hocalarının mehdiliğine iman edip, Suleymancılar cemaatini oluşturdu Ege ve Akdeniz bolgelerinde guclenen Suleymancılar zamanla tum yurda yayıldı Faaliyetlerini kurs ve okul talebelerine Yardım Dernekleriadı altında yurutuyor Hakikatcıların şeyhi Omer Ongut, Suleymancıları Dinleri Suleymancılık, imanları para, huyları gasp, meslekleri de dilencilik olan bir cemaatolarak adlandırıyor Turkiyenin her ilinde en az bir Kuran kursuna sahip cemaatin, kurs ve oğrenci yurtlarının toplam sayısının 1500u bulduğu soyleniyor Tunahan ın olumunun ardından cemaat liderliğine Kemal Kacar gecti Onun vefatı sonrasında ise cemaat her ne kadar reddedilse de iki kardeş Ahmet Denizolgun ile Beyazıt Denizolgun arasında bolundu
Kadiri Muhammediye
Kadiri tarikatı kokenli Muhammediye kolu İstanbul, Ankara, Kayseri ve Duzcede guclu Lideri Şeyh Seyyid lakabını kullanan Muhammed Ustaoğlu 1987de imamlıktan emekliye ayrılan Ustaoğlu, İstanbulda yaşıyor Kendisinden sonra yerine gecmesine kesin gozuyle bakılan oğlu Muhittin Ustaoğlu da Diyanet İşlerinde gorevli, Duzcede imamlık yapıyor Cemaatin Kayseri vekili Muammer E Almanya vekili Şukru Oral Muhammediye, tarikat şeceresini Kadiri tarikatının kurucusu Abdulkadir Geylaniye dayandırmakla birlikte kendisini Nakşibendi ve Mevlevi geleneğinin parcası kabul ediyor Zikir torenlerinde zaman zaman yaklaşık bin kişiyi buluşturmayı başarıyor
Hizbut Tahrir
Grup kendisini İdeolojisi İslam olan partiolarak tanımlıyor Adlarını Hizbut Tahrir Turkiye sozcusu Yılmaz Celikin İstanbul Fatih Camiindeki basın acıklamasıyla duyurdular Ankara ve İstanbulun yanı sıra Şanlıurfa ve Vanda da guclu oldukları biliniyor Orgut calışmalarını Ankara merkezli Koklu Değişim adlı dergi cevresinde surduruyor
İcmalciler
Kadiri Tarikatının İcmal Kolunun lideri Haydar Baş son donemde calışmalarını Bağımsız Turkiye Partisi adıyla surduruyor Parti, 3 Kasım 2002 secimlerden buyuk bir yenilgiyle cıktı Ulusal televizyon ve gunluk bir gazetenin sahibi Haydar Başın Turkiyenin en zengin cemaat liderleri arasında olduğu iddia ediliyor Trabzon ve cevresinde guclu Başın ismi Trabzondaki rahip cinayeti sonrasındaki tartışmalarda gecmişti
Menzilciler
Nakşibendi Tarikatının Menzil Kolu adını Adıyamanın Menzil koyunden alıyor Cemaatin en unlu ismi, uğradığı zehirli iğne saldırısından bir sure sonra hayatını kaybeden Raşit Erol Şeyh postunda şimdi kardeşi Abdulbaki Erol oturuyor Şeyh adaylarından Fevzettin Erol ise şimdilik cemaatin Ankara ve Afyon orgutlenmesini yonetiyor Menzilcilerin Ankara cevresi Semerkant Grubuolarak da adlandırılıyor Fevzettin Erol, yılın bir bolumunu de Afyondaki merkezde geciriyor Cemaat ekonomik gucunu ozellikle kendilerine derviş adını veren muritlerin kurduğu şirketlerin belediyelerden aldığı ihalelerle arttırıyor Raşit Erolun İmanı kurtarmanın ve pekiştirmenin kafi olduğu bir devir yaşıyoruzanlayışıyla hareket eden cemaatin Adıyaman Menzil ve Ankara merkezleri ozellikle alkol bağımlılığından kurtulmak isteyen kişilerin ilgi odağı
Tillocular
Kurucuları Sultan Memduh Hazretlerinin turbesinin bulunduğu Siirtin Tillo beldesi manevi merkezleri Suryanice Yuksek Ruhanlamına gelen Tillo geleneği Kadiri Tarikatının en guclu kollarından Siyasete uzak durmaları nedeniyle İcmalcilerden, KadiriRufai geleneğinde faaliyet surdurmesi nedeniyle de Galibilerden ayrılıyor
Hakikatcılar
Hemen hemen tum cemaatlere karşı yuruttuğu mucadeyle tanınan Hakikatcıların şeyhi Omer Ongut Adapazarında yaşıyan Ongut, Cemalettin Kaplan, Fethullah Gulen, Necmettin Erbakan, Suleymancılar, İsmailağa Cemaati ve Diyanete yonelik ağır eleştiri iceren kitaplarıyla tanınıyor Sakarya başta olmak uzere Duzce, Bursa ve Ankarada onemli sayıda muride sahip Tarikat, şeyhe mutlak itaat ilkesiyle yaşıyor
Nakşibendi Yahyalı Cemaati
Kayseride Gulen Cemaatiyle birlikte en guclu dini grup Nakşibendi tarikatının Anadoludaki en onemli kolları arasında Yahyalı Hacı Hasan Efendiden alıyor adını Şimdi şeyh postunda oturan kişi Ramazan Dinc Cemaat, Kayserideki sanayi gelişimine paralel olarak hızla buyudu Muritleri arasında Kayserinin onde gelen işadamları bulunuyor
Işıkcılar
Seyit Abdulhalim Arvasiye bağlı Huseyin Hilmi Işıkın kurduğu cemaat gunumuzde İhlas Holding şemsiyesi altında buyudu Cemaatin lideri Enver Orenin rahatsızlığı ve İhlas Finansa el konulması cemaatin guc kaybetmesine neden oldu
İskenderpaşa Cemaati
Gecmişi 1800lu yıllara, Ahmed Ziyauddin Gumuşhanevine uzanıyor Uzun sure, Gumuşhanevi tekkesi cemaate ismini verdi Mehmet Zahit Kotku şeyhlik postuna oturduktan sonra, gorev yaptığı İskenderpaşa Camii tarikata ismini verdi Kotkunun olumunden sonra liderliğe gecen damadı Prof Esad Coşan da 2001 Şubatında Avustralyada trafik kazasında oldu Post oğlu Nurettin Coşana kaldı Esat Coşan, tarikatı kurduğu vakıflar sayesinde buyuttu Bunların en etkini Hakyol Vakfı Koşan, İlim Kultur ve Sanat Vakfı ile Sağlık Vakfını da kurarak orgutlenmeyi genişletti Hanım Dernekleriyle kadın orgutlenmesine yoneldi Şu andaki lider Nurettin Coşan, dini eğitiminin yanı sıra New Yorkta işletme oğrenimi gordu Babasının isteğiyle 1996da aile şirketi Server Holdingin yoneticiliğini ustlendi Ticari faaliyetleri ve seyahatleri nedeniyle liderlik gorevini yerine getiremediğini iddia eden bir grubun muhalefet başlattığı ve tarikattan koptuğu soyleniyor Siyasetin bircok onemli ismi cemaatle gonul birliği icinde: Eski cumhurbaşkanı Turgut Ozal, başbakana Recep Tayyip Erdoğan, Korkut Ozal, maliye bakanı Kemal Unakıtan, bir donem icin dahi olsa Necmettin Erbakan İskenderpaşa Tarikatının bir de siyasi partisi var: Sağduyu PartisiRecep Tayyip Erdoğanın, 3 Kasım 2002 Secimleri sonrasındaki ilk cuma namazını Ankaranın Dikmen semtindeki Mehmet Zait Kotku Camiinde kılması bu gonul bağının sembolik işareti olarak değerlendiriliyor
Melamiler
Melami Tarikatının kamuoyu onune cıkan en onemli ismi Ahmet Arslan Emekli astsubay Arslan, Şeyh Hasan Ozlemin 1996da olumunun ardından posta oturdu 66 yaşındaki Arslan, Manisanın Salihli ilcesinde yaşıyor Cemaatin Aydın, Adana, Uşak ve İzmirde murit grupları bulunuyor Tarikatın diğer onemli ismi Davud Yılmaz 73 yaşında, İzmirde yaşıyor ve kucuk bir cemaati kontrol ediyor İstanbulda da takipcileri var İbadet gizli, gosterişsiz olmalıyaklaşımını savunan Melamiler genellikle ev toplantılarında bir araya geliyor
Erenkoy Cemaati
Kokleri Kelami Dergahına ve şeyhi Erbilli Mehmet Esata dayanıyor Mehmet Esat, tekkeler kapatılınca Erbildeki arazilerini satıp, İstanbula yerleşti Erenkoyde bir koşk aldı, cemaatin temellerini attı Menemen Ayaklanmasına karıştığı iddiasıyla gozaltındayken rahatsızlanıp hayatını kaybetti Erenkoy Cemaati, Mehmet Esatın halifesi Mahmud Sami Ramazanoğlunca kuruldu Nakşibendi geleneği icinde, esnaf ve işadamlarının kolu olarak biliniyor Ramazanoğlunun ardından cemaatin dini sorumluluğunu Musa Topbaş ustlendi Onun olumuyle uc isim on plana cıktı: Yeni Şafakın eski başyazarı Ahmet Taşgetiren, Eymen Topbaş ve Konyada yaşayan Tahir Buyukkorukcu Şeyh postuna Buyukkorukcunun oturduğu ileri suruluyor Konyada Erenkoy Mahallesinde yaşayan Buyukkorukcu bir donem Milli Selamet Partisi milletvekilliği de yapmıştı Erenkoy Cemaatinin Ankara orgutlenmesini ise Muradiye Vakfı yurutuyor