Orucu bozan ve bozmayan durumlar
Sual: Ağzın içindeki çürük dişe konan ilaç, orucu bozmuyor da, dil altına konan hap, niçin orucu bozuyor? Vücuttaki sağlam deriye konan ilaç emilse bile orucu bozmuyor da, ağızdaki sağlam deriye konan ilaç emildiği için niye orucu bozuyor?
CEVAP
Dilaltındaki deri, vücudun dışındaki deri değildir Yumuşak, kaygan bir dokudur Tıpta buna mukoza deniyor Çok farklı özelliğe sahiptir Birbiri ile asla mukayese edilmez Dişin yapısı da mukozanın yapısından farklıdır
Bu hususta uzman doktorumuz diyor ki:
Dilaltına ilaç konunca, sinir sisteminin uyarısı ile beyne çok acil haber gider Beyin, dilaltındaki refleksleri otomatik olarak harekete geçirir Sonra, tükürük salgı sistemi çalışıp, tükürük üretir, sulandırır Sulandıktan sonra, reflekslerin uyarmasıyla, kılcal damarlar harekete geçer ve emilerek en kısa zamanda kana karışır Tükürük salgısı olmazsa, ilaç sadece kılcal damarlar vasıtasıyla kana karışamaz Çünkü ilacın sulanarak kılcal damarlara gitmesi lazım Vücut derisi mukoza gibi ince olsa bile, tükürük salgısı olmadığı için dilaltındaki gibi emilmez Tükürük salgısı otomobil, ilaç şoför gibi, mukoza altındaki kılcal damarlar da yollar gibidir Vücutta otomobil ve yollar var, şoför yok Şoför de gelirse otomobil hareket eder
Tıbbi olarak, diş de, diş eti de, mukoza değildir, diş ile diş altı farklı özelliklere sahip iki ayrı organ gibidir
Bota, çizmeye ve meste mesh etmek caizdir Ancak mestten çok daha ince olan çoraba mesh caiz değildir İkisi de ayağa giyiliyor ama vasıfları farklıdır İşte bunun gibi, dilaltındaki mukoza denilen yumuşak doku vücuttaki deriden çok farklıdır
Dilaltına ilaç, hap koyarak yukarıda izah edildiği gibi, kılcal damarlarca emilmesini sağlamak, deriye ilaç enjekte edip kılcal damarlara ulaştırmaya benzer, bu yüzden orucu bozar
Sual: Burnum tıkalı olunca çok rahatsız oluyorum, işlerim aksıyor Burnun içine sıvı ilaç konunca oruç bozuluyormuş Katı ilaç sürsem mesela viks sürsem orucum bozulur mu?
CEVAP
Burnun içine katı ilaç, merhem sürmek orucu bozmaz Sıvı ilaç bozar
Sual: Ağızdaki veya burundaki kanı yutmak orucu bozuyor Baştan burna gelen akıntıyı yutmak da, orucu bozar mı?
CEVAP
Baştan gelen akıntı bozmaz
Sual: Kulağıma damlattığım yağlı ilaç, ağzımdan ve burnumdan geldi Orucum bozuldu mu?
CEVAP
Kulağa ilaç damlatmak orucu bozar
Sual: Fransa'dan yazıyorum Hıristiyan eşim, gece kalkıp bana sahur hazırlıyor Dün gece sahuru yiyip imsak vaktinde yattım Yarı uykulu idim, ben hiçbir şey söylemeden beni sevip, oramı buramı tuttu Nihayet ben boşaldım Ama ben hiç bir hareket yapmamıştım Orucum bozuldu mu?
CEVAP
Şöyle yap diye kendiniz emretmediğiniz ve devamında hiçbir harekette de bulunmadığınız için oruç bozulmuş olmaz Ancak, orucu bozabilecek böyle tehlikeli işlerden uzak durmaya çalışmalıdır
Sual: Kalb hastasının göğsüne sürdüğü ilaç orucu bozar mı?
CEVAP
Orucu bozmaz Çünkü sağlam deriye sürülen ilaç, deriden içeriye girse de orucu bozmaz
Sual: İstemeyerek ağız dolusu kusmak orucu bozar mı?
CEVAP
Bozmaz İsteyerek, zorlayarak az bir kusma da orucu bozmaz ise de, ağız dolusu kusmak bozar Hadisi şerifte (Kendiliğinden ağız dolusu kusanın orucu bozulmaz İsteyerek ağız dolusu kusanın orucu bozulur, kazası gerekir) buyuruldu (Nesai)
Sual: Tıraş olurken kanayan yere, kanın durması için kantaşı sürmek orucu bozar mı?
CEVAP
Hayır, bozmaz
Sual: Bir hastalık sebebiyle de iğne enjeksiyon yapılınca oruç bozulur mu?
CEVAP
Evet bozulur, kaza gerekir Oruç bu şekilde bozulduktan sonra yiyip içmek, kefareti gerektirmez
Sual: Gündüz uyurken ihtilam olunca oruç bozulur mu?
CEVAP
Hayır, bozulmaz Uyanınca ilk fırsatta gusledilir Hadisi şerifte, (İhtilam olmak orucu bozmaz) buyuruldu (Beyheki)
Gusletmekle de oruç bozulmaz Guslederken vücudun içine su girmemesine dikkat etmelidir! İçeri su girerse oruç bozulur
Sual: Ağızdaki yara için oruçlu iken ilaçla gargara uygun mu?
CEVAP
Ağızdaki yara, namazda okumaya mani değilse, ilaçla gargara mekruh olur Okumaya mani olursa, ilaçla gargara etmek mekruh olmaz Çünkü özür vardır
Sual: İşyerinde iş gereği toz oluyor, ayrıca sigara içen de oluyor Bunlar orucuma zarar verir mi?
CEVAP
Tozlu, dumanlı şey koklamak, başkasının içtiği sigara dumanı yahut tütsülerin dumanını çekmek orucu bozar Fakat ağzından veya burnundan boğazına toz, duman kaçsa, oksijen gazı tüpü ile suni hava verilse, başkalarının içtiği sigaranın dumanı ağzına, burnuna girmesinden sakınmak mümkün olmasa, oruç bozulmuş olmaz Unlu işlerde çalışanın sakındığı halde, ağzına burnuna giren un tozları orucu bozmaz Kömür işinde çalışan kimsenin ağzına, burnuna kömür tozu girse, orucu bozulmuş olmaz Çünkü bundan sakınma imkânı yoktur
Sual: Nisaiyeci bir kadın doktora muayene olanın, orucu bozulur mu? Bozulursa, kefaret mi gerekir?
CEVAP
Doktor, elene herhangi bir ilaç, yağ sürerse, oruç bozulur, sadece kaza gerekir
Sual: Omuzlarımda ağrılar için doktor iğne yapılması gerektiğini söyledi Yapılacak iğne ve sürülecek krem orucu bozar mı?
CEVAP
İğne olmak (enjeksiyon) orucu bozar, kaza gerekir Krem sürmek orucu bozmaz
Sual: Abdest alırken diş etlerinden kan gelirse abdest ve oruç bozulur mu?
CEVAP
Kan ağızdan dışarı çıkarsa abdest bozulur Yutulursa abdest bozulmaz, fakat bu sefer de oruç bozulur Tükürükten az ise, oruç da abdest de bozulmaz
Sual: Porno film seyrederken, kendiliğinden cünüp olanın orucu bozulur mu?
CEVAP
Sadece bakarak cünüp olunca oruç bozulmaz El ile veya başka bir şeyle cünüp olmaya yardım edilince, oruç bozulur ve kaza gerekir, kefaret gerekmez Fakat aynı ramazanda aynı şey tekrar yapılırsa bu sefer kefaret de gerekir Porno film seyretmek haramdır Haram işleyenin ibadetleri sahih olur, farz borcundan kurtulur ise de, kazandığı günahlardan dolayı kavuşacağı büyük sevaplardan mahrum kalır Özellikle oruçlunun böyle günah işlemesi çok çirkindir
Sual: Bel gevşekliği sebebiyle meni gelse, oruç bozulur mu?
CEVAP
Bozulmaz
Sual: Nezle olduğum için burnumun içine gelen akıntıyı geri çekip yuttum, orucum bozuldu mu?
CEVAP
Bozulmadı
Sual: Ağzıma balgam geliyor, yutuyorum, oruç bozuluyor mu?
CEVAP
Balgamı yutmakla oruç bozulmaz
Sual: İmsak vakti çok yemek yiyorum İmsak çıktıktan sonra yemek kaynarken ağzıma geliyor, yutuyorum Orucum bozuluyor mu?
CEVAP
Bozulmaz Hatta ağzınıza gelen kusmuğun geri gitmesi de orucu bozmaz
Sual: Oruçlu iken burna çekilen su ağzımızdan çıksa oruç bozulur mu?
CEVAP
Bozulur Buruna ilaç çekmek gibi su da çekip genze ulaşırsa oruç bozulur, kaza gerekir
Sual: Tükürüğümüz, dudağımızdan aşağı doğru sarksa, onu yalayıp yutsak oruç bozulur mu?
CEVAP
Tükürüp tükürüğümüzü yalarsak oruç bozulur, kaza gerekir Bahsettiğiniz şekilde olursa oruç bozulmamış olur Sanki bir kısmı daha ağzımızda oluyor
Sual: Erkeklerin idrar damlası gelmesin diye idrar yoluna koydukları pamuk orucu bozar mı?
CEVAP
Orucu bozmaz Maliki’de de pamuk koymak bozmaz Şafii’de pamuk koymak orucu bozar ama, Şafii’yi namazda taklit eden Hanefi’nin orucu yine bozulmuş olmaz
Sual: Banyo yaparken, banyoda oluşan su buharını teneffüs etmekle oruç bozulur mu?
CEVAP: Bozmaz Bazen, hastalara özel olarak su buharı teneffüs ettiriliyor Bu şekilde, su buharı teneffüs ettirilirken, buhar ciğerlere kadar giderse oruç bozulur
Sual: Ramazanda bir insan yatsıdan sonra hanımıyla beraber olsa daha sonra geç vakitte uyuyup biraz sonra guslederiz deseler uyandıklarında da güneş doğmuş olsa kefaret mi gerekir?
CEVAP
Kaza da gerekmez Yani oruçları bozulmuş olmaz İhtilam olanın da orucu bozulmuş olmaz Fakat namaz kılmak için ilk fırsatta yıkanmak gerekir Daha önceden tedbir alıp cünüp olarak sabahlamamalı
Sual: Göz damlası orucu bozar mı? Lens ıslakken göze takılırsa oruç bozulur mu?
CEVAP
İkisi de bozmaz
Sual: Ramazanda sahurda yatmadan önce dişlerimizi fırçalıyoruz Ağzımızı yıkamamıza rağmen tadı ağzımızda hissediliyor, bu durum orucu bozar mı?
CEVAP
Hayır bozmaz
Sual: Hanefi mezhebine göre tükürdüğümüz zaman tükürükte tükürükten az miktarda kan olursaabdest bozulur mu, yutunca oruç bozulur mu?
CEVAP
Kan tükürükten az ise dışarı çıkmakla abdest bozulmaz, yutulunca da oruç bozulmaz
Sual: Sigara yakıları ve zayıflama bantları kola yapıştırılınca, yakıdaki madde emiliyormuş Bu emilme orucu bozar mı?
CEVAP
Sağlam deriye konan hiç bir yakı, ilaç, krem orucu bozmaz Emilmesi oruca zarar vermez
Sual: Oruçluyken kulaktan iltihap akması orucu bozar mı?
CEVAP
Bozmaz
Sual: Kan aldırınca oruç bozulur mu?
CEVAP
Bozulmaz
Sual: Oruçlu iken kulağa pamuklu çubuk sokmakta mahzur var mı?
CEVAP
Şafii’de bozar, Hanefi’de bozmaz
Sual: Jöle, krem, deodorant orucu bozar mı?
CEVAP
Hiç birisi bozmaz
Sual:Çiklet çiğnemek orucu bozar mı?
CEVAP
Evet, bozar Günümüzün çikletleri eski tabii sakızlar gibi değildir Şimdikiler çiğnenirse, tadı veya bazı parçalar yutulabilir ve oruç bozulur
Sual: Oksijen gazı tüpü ile suni hava verilince oruç bozulur mu?
CEVAP
Teneffüs ettiğimiz hava orucu bozmaz Tüple verilen oksijen de temiz hava demektir, oksijeni bol hava demektir İçinde ilaç olsa bozar
Sual: Hanımını öpenin orucu bozulur mu?
CEVAP
Öpmekle orucu bozulmaz Öperken cünüp olursa bozulur Cünüp olma ihtimali varsa, hanımını öpmesi mekruh olur Orucu bozacak derece çok öperse haram işlemiş olur Çünkü orucu mazeretsiz bozmak haramdır
Sual: Yıkanırken kulağa sabunlu su kaçsa, oruç bozulur mu?
CEVAP
Bozulmaz
Sual: Denize girmek orucu bozar mı?
CEVAP
Denize girmek orucu bozmaz Eğer vücudun içine su kaçarsa, oruç bozulur
Sual: Sabah yatarken susadığımı hissettim ve saatime baktım saati 0510 geçiyor olarak gördüm Dikkatli olarak baktığıma eminim Suyumu içtim ve gayri ihtiyari saate bir baktım ki saat 0610 çok üzüldüm İmsak 5,30’du Orucum bozuldu mu?
CEVAP
Evet bozuldu Sizin kastınız olmadığı için sadece kaza gerekir
Sual: Astım hastası, mecburiyet halinde ilaç kullanınca oruç bozulur mu?
CEVAP
Evet bozulur Sadece kaza gerekir
Sual: Ventolin, Salbutol gibi ağıza püskürtülen astım ilaçları orucu bozar mı?
CEVAP
Bahsettiğiniz ilaçları kullanınca oruç bozulur Çünkü içinde ilaç vardır Ama oksijen gazı bozmaz
Sual: Astım tabletinin gazını teneffüs etmek orucu bozar mı?
CEVAP
Sigara dumanı gibi orucu bozar
Sual: Evi haşere için ilaçladım Bu ilacı teneffüs orucu bozar mı?
CEVAP
Az olursa bozmaz
Sual: Kadın hastalıklarında bir çubukla hap ve fitil veriliyor Guslü gerektirir mi, orucu bozar mı?
CEVAP
Genelde zevk alınmadığı için guslü gerektirmez Gündüz kullanılırsa oruç bozulur, kaza gerekir Pamuk bile konsa, pamuk tamamen içeri girerse oruç bozulur Yaş parmak girse de oruç bozulur
Sual: Basur hastalarının bağırsakları, taharetlendikten sonra, ıslak olarak içeriye girse oruç bozulur mu?
CEVAP
Yaş olarak girince oruç bozulur Kurulanırsa oruç bozulmuş olmaz
Sual: Karşı tarafın ağız salgısını yutmak orucu bozuyor mu?
CEVAP
Karşı tarafın tükürüğünü, salgısını yutunca oruç bozulur Eğer bu sevdiğimiz bir kimse ise sadece kaza değil, kefaret de gerekir
Sual: Oruçlu iken alışkanlıktan dolayı rujumu yalıyorum, oruç bozuluyor mu?
CEVAP
Rujun oruca zararı olmaz Fakat yenirse oruç bozulur Kaza gerekir
Sual: Oruçlu olduğunu unutup taharette mübalağa ederek içeriye su kaçsa oruca zarar verir mi?
CEVAP
Unutulunca mahzuru olmaz Unutarak yiyip içmek de orucu bozmaz Oruçlu olduğunu bilerek taharette mübalağa eder ve içeri su kaçarsa oruç bozulur ve kaza gerekir
Sual: Balıkların suyunu temizlerken boğazıma ister istemez su kaçtı orucum bozuldu mu?
CEVAP
Ağza kaçtı ise bozulmaz, boğazdan içeri girmişse oruç bozulur, kaza gerekir
Sual: Ayak tırnağımda yara var ve bu yaradan gün içerisinde sarı su, irin ve bazen de kan geliyor ve tırnak arasında birikiyor, bunlar tekrar içeri girip orucu bozar mı?
CEVAP
Orucu bozmaz
Sual: İstemeyerek yağmur suyu boğazımıza kaçsa orucu bozar mı?
CEVAP
Bozar
Sual: Ben diabet hastasıyım Kan alıp ölçü aletine koyup şekerimi ölçmem orucu bozar mı?
CEVAP
Kan aldırmak orucu bozmaz
Sual: Arı soksa oruç bozulur mu?
CEVAP
Bozulmaz
Sual: Ele iğne batıp kırığı içinde kalsa orucu bozar mı?
CEVAP
Mideye girmeyince bozmaz
Sual: Oruçlu iken kalbim ağrıyınca trinitrin alsam kaza mı gerekir?
CEVAP
Evet
Sual: Burna tuzlu su çekmek, ilaç gibi orucu bozar mı?
CEVAP
Evet Beyne veya boğaza kaçarsa bozar
Sual: Kalb için, dil altına konup, emilen hap, orucu bozar mı?
CEVAP
Evet Deri altına iğne ile ilaç zerki gibidir
Sual: Hasta, ağzına sık sık su alsa orucu bozulur mu?
CEVAP
Yutulmadıkça bozulmaz Ama böyle yapmak uygun değildir
Sual: Burun kanı, genizden mideye giderse, oruç bozulur mu?
CEVAP
Evet
Sual: Suya dalıp kulağa su kaçınca oruç bozulur mu?
CEVAP
Bozulmaz
Ağızdaki yaşlığı yutmak
Sual: Oruçluyken ağza gelen tükürüğü yutmanın mahzuru olur mu?
CEVAP
Hiç mahzuru olmaz Hatta abdest aldıktan veya ağzımızı yıkadıktan sonra ağızdaki yaşlığı da yutmak oruca zarar vermez
Sual: Kadın ve erkeğin ilaç olarak kullandıkları fitil, orucu bozar mı ve guslü gerektirir mi?
CEVAP
Gündüz kullanırsa oruç bozulur Fakat guslü gerektirmez
Sual: Burnum kanadı Bu arada genzime giden kanı yuttum Orucum bozuldu mu?
CEVAP
Burundan genze giden kanı veya dişi kanayan ağzındaki kanı yutunca, yani kan mideye gidince oruç bozulur Sadece kaza gerekir
Sual: Buruna sıvı ilaç veya tuzlu su çekmek orucu bozar mı?
CEVAP
Beyne veya boğaza giderse bozar
Sual: Kulağı antiseptikli su ile yıkatmak orucu bozar mı?
CEVAP
Bozar İlaçsız su ile yıkamak, pamukla temizlemek bozmaz
Sual: Ağrıyan dişe, göze ve kulağa ilaç konsa oruç bozulur mu?
CEVAP
Kulağa damlatılan ilaç orucu bozar Göze damlatılan ilaç bozmaz Dişe konulan ilaç, yutulmazsa orucu bozmaz Hatta ilacın tadı boğazda hissedilse de bozmaz
Sual: Yaraya konan ilaç orucu bozar mı?
CEVAP
Yaraya sürülen merhemin, sindirim yoluna gittiği bilinmezse oruç bozulmaz
Sual: Epilasyon orucu bozar mı?
CEVAP
Bozmaz
Sual: Oruçlu iken esans koklamak orucu bozar mı?
CEVAP
Çiçek, esans koklamakla oruç bozulmaz, mekruh da değildir
Sual: Ağızdaki az bir kanı yutanın namazı ve orucu bozulur mu?
CEVAP
Az olduğu için bozulmaz
Sual: Oruçlu iken gusletmek orucu bozar mı?
CEVAP
Gusletmekle oruç bozulmaz Ancak ağızdan, burundan içeri su kaçarsa veya su içine oturulunca veya taharetlenirken içeri su kaçarsa oruç bozulur
Sual: Dudaktaki yaşlığı yutmak orucu bozar mı?
CEVAP
Bozmaz
Sual: Makata konan pamuğun bir kısmı dışarıda kalsa orucu bozar mı?
CEVAP
Bozmaz, hepsi içeri girerse bozar
Sual: İmsak vakti sona ererken yaraya konan sıvı ilaç, gündüz emilmeye başlasa oruç bozulur mu?
CEVAP
İmsaktan önce konulduğu için bozulmaz
Sual: Kalb hastasıyım Bazen çok ağrıyınca hap alıyorum Ramazanda oruçlu iken ağrı tuttuğunda ilaç alırsam, kefaret gerekir mi? Kalb hastasının göğsüne sürdüğü ilaç, orucu bozar mı?
CEVAP
Zaruret olduğu için yalnız kaza gerekir Sağlam deriye sürülen ilaç, içeriye gitse de orucu bozmaz Dil altına konulup emilen bozar
Sual: Diş çektirmek orucu bozar mı?
CEVAP
Diş çektirmek orucu bozmaz Eğer diş çektirilirken iğne vurulursa, oruç bozulur Dişten çıkan kanı yutmakla da oruç bozulur Ramazan orucunu tutarken iğne vurduranın veya dişinden çıkan kanı yutanın orucu bozulur, gününe gün kaza gerekir, kefaret gerekmez
Sual: Damardan serum verilmesi, sadece imamı a’zama göre orucu bozduğu söyleniyor Diğer mezheplere göre bozmuyor mu? Serumla gıda ve deva verilebiliyor İhtiyacı olan suyu, gıdayı ve ilacı serumla alan kimsenin orucu bozulmaz mı? Oruçta gaye, yiyip içmeyi terk etmek olduğuna göre, ağız yolu ile değil de, damar yolu ile yiyip içenin orucu niçin bozulmaz?
CEVAP
Dört mezhepte de, sağlam deriye konan ilaç, gıda ve deva, emilip içeriye nüfuz etse de oruç bozulmuş olmaz Mesela kalb hastalığında, göğüs üzerine nitroderm ihtiva eden bir ilaç TTN konur Bu deriden içeriye emilir Sağlam deriden içeri girdiği için dört mezhepte de orucu bozmaz Bunun gibi, sağlam deriye konan nikotin yakısı da, vücut tarafından emildiği halde, dört mezhepte de orucu bozmaz Tabii menfezlerden deliklerden giren şeyler orucu bozar
Şafii’de, kulak tabii menfezdir Kulağa konan sıvıkatı her şey, mideye girmiş gibi orucu bozar Şafii’de idrar yolu da tabii menfezdir Buraya ilaç, hatta pamuk konsa bile orucu bozar
Dört mezhepte de ve bütün imamlara göre, yaraya konulan ilaç, cevfe içeriye giderse oruç bozulur Şafii mezhebinde, dimağ beyin, karın, bağırsak, mesane birer cevftir Mesela, baştaki kemik yarılsa, buradaki yaraya konulan ilaç, cevfe, yani beyne gideceğinden oruç bozulmuş olur
Şafii’de karna bıçak saplansa, bıçağın ucu mideye, yani cevfe girdiği için oruç bozulur Sağlam deriden bıçak cevfe girince oruç bozulduğu gibi, iğne ile adaleyi veya damarı yırtarak verilen ilaç, cevfe ulaşınca oruç bozulmuş olur Hanefi’de ise, bıçak tamamen midenin içine girerse oruç bozulur
Bugün tıpta, serumun mesaneye, dimağa ve vücudun her yerine gittiği kesin olarak bilinmektedir O halde serum, dört mezhepte de orucu bozar Sadece kaza gerekir (Serum veya enjeksiyonla verilen ilaç, cevfe, yani dimağ ve mesane gibi yerlere gitmez) demek, çok yanlış olur, ilme ters olur
Bütün doktorlar, damardan veya adaleden verilen ilacın, dimağ ve mesaneye gittiğini bildiriyorlar O halde, işin aslını bilmeyenlere kanıp da, enjeksiyonla orucu telef etmeyelim
Buradaki Hanefi mezhebi ile ilgili bilgiler, Tahtâvi, Mebsut, Bedayi ve benzeri kitaplardan, Şafiilerle ilgili bilgiler ise, Mecmû, Muğnil muhtaç, Tuhfe, Envâr, Kummesrâ, Bâcuri, Şerhi İbni Bâcuri gibi muteber eserlerden alınmıştır
Sual: Sinüzitten muzdarip bir hasta oruçlu iken burnuna sıvı ilaç koyabilir mi?
CEVAP
Oruç bozulur
Sual: Oruçlu iken kulaktan iltihap akması orucu bozar mı?
CEVAP
Bozmaz Oruçta genelde çıkan şeyler orucu bozmaz, mesela kan aldırmak orucu bozmaz Ama isteyerek ağız dolusu kusulursa orucu bozulur
Oruçta genelde içeri giren şeyler bozar Mesela enjeksiyonla kan verilenlerin orucu bozulur
Sual: Oruçlu iken dişleri macunlu macunsuz fırçalamak orucu bozar mı?
CEVAP
Macunsuz fırçalamakta mahzur yoktur Macunlu fırçalamakla da oruç bozulmaz fakat mekruh olur Macun yutulursa oruç bozulur, kaza gerekir
Sual: Dudağımda uçuk vardı ve ben de patlamasın diye krem sürmüştüm Maalesef akşama doğru uçuk patladı Orucum bozuldu mu?
CEVAP
Bozulmadı
Sual: İftar için yiyecek bir şeyler hazırlarken parmağımı kestim Birkaç damla aktı Orucum bozuldu mu?
CEVAP
Hayır kan çıkmakla, kan aldırmakla oruç bozulmuş olmaz
Sual: Dirseğimde çıkan iltihaplanmadan dolayı dirseğimin üstünden ve altından birer cm uzunluğunda kestiler ve iltihabın akması için bir hortum sokup uçlarını dışarı çıkardılar Dün yapılan muayenede bir merhemi üsten sıkıp alt uçtan dışarı akıttılar Niyetli olduğumdan dolayı şüpheye düştüm acaba orucum bozuldu mu?
CEVAP
Orucunuz bozulmadı
Sual: Yanlış dolgudan dolayı diş etim hep kanıyor Sahurdan sonra yatıyorum, sabah tekrar kalktığımda ağzımın içi kan dolu oluyor Kanın birçoğu boğazımdan geçmiş oluyor Bazen uyku halinde değilken de fark ediyorum kan geldiğini Tükürürsem abdest bozulacak Tükürmesem yani yutsam oruç bozulacak Haliyle illa ki yutmuşumdur kan Benim oruçlar bozulmuş mu?
CEVAP
Kan yutmak orucu bozar Oruçların Hanefi’ye göre bozuluyor Onun için Hanbeli mezhebini taklit etmelisiniz Orucu bozan şeyler, insanın elinde olmazsa, Hanbeli’de orucu bozmuyor
Sual: Hastanede test için kan verirken enjektörü sokmadan önce deriye alkol sürüyorlar ve çıkarttıktan sonra iğne deliğinin üzerine alkollü pamuk koyuyorlar Bunun oruca bir zararı var mıdır?
CEVAP
Hayır oruca zararı olmaz
Sual: Deriyi çizerek yapılan çiçek aşısı orucu bozar mı?
CEVAP
Bozmaz Tentürdiyot gibidir
Sual: Dişler arasındaki yemek kırıntısını yutmak orucu bozar mı?
CEVAP
Hayır, bozmaz
Sual: Hanımı öpünce mezi gelirse oruç bozulur mu?
CEVAP
Bozulmaz
Sual: Tıraş kesiğine oruçlu olduğunu unutarak kolonya sürmek orucu bozar mı?
CEVAP
Unutulmasa da bozmaz Unutunca yiyip içilse de bozmaz
Sual: Sigara içilen odaya girip, uzun müddet çıkmasak oruç bozulur mu?
CEVAP
Lüzumsuz kalıyorsak bozulur, vazifemiz varsa bozulmaz
Sual: Şevval orucunu tutuyorum Bugün abdest alırken (burnuma su çekerken) unutarak ve istemeyerek genzime veya boğazıma sanırım su kaçırdım Orucum bozuldu mu?
CEVAP
Unutarak yiyip içince veya bozulup bozulmadığını kesin bilmedikçe oruç bozulmuş olmaz
Sual: Ağız dolusu hastalık sebebiyle kusanın orucu bozulur mu?
CEVAP
Bozulmaz
Sual: Hac için hastaneden kan aldılar fakat kan şırıngaya geldi dışarı çıkmadı, sonra tekrar içeri koydular Abdestim bozuldu mu, orucuma bir zarar geldi mi?
CEVAP
Hem abdestiniz hem de orucunuz bozuldu Kan çıkmakla abdestiniz, kan içeri girmekle orucunuz bozuldu Şırıngaya çıkmakla dışarı çıkmış oldu Kendi kanınız da olsa vücudunuza kan verildi
Sual: Çatlak dudağa veya eldeki yarığa merhem, krem, kolonya sürmek orucu bozar mı?
CEVAP
Hayır, bozmaz
Sual: Mideye ucu dışarıda kalan alet sokulursa, oruç bozulur mu?
CEVAP
Bozulmaz
Sual: Türkiye Takvimine göre, sahuru yanlışlıkla 10 dakika geciktirdim Orucum sahih oldu mu?
CEVAP
Kaza gerekir
Sual: Deri altına tüberküloz testi yapılıyor Orucu bozar mı?
CEVAP
Evet
Sual: Kulaktaki pamuk, delik zardan içeri girse, orucu bozar mı?
CEVAP
Hayır
Sual: Gırtlağa çıkan tükürüğü kusarak çıkarmak, orucu bozar mı?
CEVAP
Hayır
Sual: Mahalli bir yazar diyor ki:
(Her yıl aynı yazılar yazılıyor ve fitil ve benzeri şeylerin orucu bozup bozmayacağı hususunun oruçla ne ilgisi var, İslamiyet bu mu?)
CEVAP
Yazar, İslamiyet’i bilmediği gibi, nelerin orucu bozacağını da bilmiyor İslamiyet her yıl değişmez Bu sene İslam’ın şartı beş denmişse, gelecek sene bu altı olmaz Azalmaz da, çoğalmaz da Bu sene, (hastaya serum vermek orucu bozar) denmişse, gelecek sene (bozmaz) denilemez Aslında değişik yazan varsa, o tenkit edilmelidir! Hep aynı şeyi yazan tenkit edilir mi? Şimdi mahalli yazara soruyoruz, İslamiyet bu değilse nedir? Her yıl değişmesi mi gerekir?
Yazar, orucun ne olduğunu, orucu nelerin bozduğunu bilmiyor ki, (vücuda giren şeylerin orucu bozup bozmayacağından bahsedilmez) diyebiliyor Önce oruç nedir ve neler orucu bozar, kısaca bir tarifini yapalım:
Oruç, fecrin ağarmasından, güneş batıncaya kadar, yiyip içmeyi ve orucu bozan diğer şeyleri terk etmektir Diğer bozan şeyler nelerdir? Yaradılışta bulunan deliklerden içeri giren şeyler orucu bozduğu gibi, vücuttaki yaraya konulan ilaç, sindirim yollarına sızarsa, yine oruç bozulur İğne enjeksiyon, serum orucu bozar Çünkü bunlar sindirim yoluna gider (Tahtavi)
Hastalık için kullanılan fitiller, tabii deliklerden verilir Ağrı kesici, ateş düşürücü fitiller olduğu gibi, romatizma, mantar, bulantı, hemoroid ve kabızlık önleyici fitiller de vardır Serum yolu ile de ilaç ve gıda verilebilir Tabii deliklerden ilaç olmayan maddeler de girerse yine oruç bozulur Bunları sormak ve bunlara cevap vermekten tabii ne olabilir?
Sual: KBB mütehassısı bir doktor diyor ki:
Dinde reformcu bir grup, yeni bir kitap yazıp, âlimlerden farklı, yeni ictihadlar yapacaklarmış Kulağa damlatılan ilacın orucu bozmayacağı yönünde bizden bilgi istiyorlar Hanefi ve Şafii’ye göre, göze, kulağa ve burna damlatılan ilaç, orucu bozar mı, bozmaz mı?
CEVAP
Fıkıh kitaplarındaki hüküm şöyle:
Hanefi’de göze damlatılan veya diş çukuruna konan ilacın tadı boğazda hissedilse bile orucu bozmaz Kulağa damlatılan ilaç, burna konan sıvı ilaç orucu bozar
Şafii’de ise, göze damlatılan ilacın tadı boğazda hissedilse bile bozmaz Fakat kulağa konan her şey orucu bozar Burna konan sıvı ilaç da bozar
Hanefi’de ve Şafii’de, sağlam deriye sürülen ilaç, emilip içeriye nüfuz etse de oruç bozulmuş olmaz Mesela kalb hastalığında, göğüs üzerine nitroderm ihtiva eden bir ilaç TTN konur Bu deriden içeriye emilir Sağlam deriden içeri girdiği için Hanefi’de de, Şafii’de de orucu bozmaz
Hadisi şerifte (İçeri giren şeyler orucu bozar) buyuruluyor Şafii’de, kulak tabii menfezdir Kulağa konan sıvıkatı her şey, mideye girmiş gibi orucu bozar Hanefi’de, kulağa giren katı şey ve su orucu bozmaz Fakat yağ ve ilaç bozar Yağ ve ilaç emilse de, emilmese de, sindirim yoluna gitse de, gitmese de bozar
Göz, menfez kabul edilmediği, aynen sağlam deri hükmünde olduğu için, göze konan ilaç, sağlam deriye sürülen ilaç gibi çeşitli kanallarla sindirim yoluna gitse de hiçbir mezhepte orucu bozmaz Fakat boğaza, beyne ve mesaneye açılan yara yolu ile ilaç verilirse, Hanefi’de de, Şafii’de de oruç bozulur
Reformcu grup ne yapmak istiyor? Kendileri müctehid olsalar bile, ictihadla ictihadın nakzedilemeyeceğini bilmeleri gerekir Reformcuların, (Burada Hanefilerin kavli doğrudur Kulağa kum koymak orucu bozmaz Şafii’nin ictihadı yanlıştır) demeye hakları olmaz
Sual: Oruç hakkında mezheplerimizdeki hükümler hakkında bilgi verir misiniz?
CEVAP
Ramazan orucuna niyetin son vakti, Hanefi’de öğleye bir saat kalıncaya kadar, diğer üç mezhepte imsak vaktine kadardır Üç mezhepte, Ramazan orucu için her gece niyet gerekir, Maliki’de Ramazanın ilk gecesi bir ay oruca niyet sahihtir
Şafii’de, kulak tabii menfez delik dir Kulağa konan sıvı katı her şey, mideye girmiş gibi orucu bozar Diğer üç mezhepte sadece ilaç konursa bozar Şafii’de idrar yolu da tabii menfezdir Buraya pamuk konsa bile orucu bozar Diğer mezheplerde bozmaz
İğne vurulmak, dört mezhepte de orucu bozar
Dişler arasındaki yemek kırıntısını yutmak Hanefi’de orucu bozmaz, diğer üç mezhepte bozar
Lavman Maliki’de orucu bozmaz, diğer üç mezhepte bozar
Unutarak yiyip içmek, üç mezhepte orucu bozmaz, Maliki’de bozar
Ramazanda oruçlu iken yiyip içene Hanefi ve Maliki’de kefaret gerekir, Şafii ve Hanbeli’de sadece kaza gerekir Hanımı ile beraber olana dört mezhepte de kefaret gerekir
Kan aldırmak Hanbeli’de orucu bozar, diğer üç mezhepte bozmaz Abdest alırken, mübalağa etmeden boğaza su kaçarsa, Şafii ve Hanbeli’de oruç bozulmaz Hanefi ve Maliki’de bozulur
Ramazanda karı koca beraber olursa, Şafii ve Hanbeli’de kefaret kocanın üzerine olur, Hanefi ve Maliki’de ikisine de kefaret gerekir
Maliki’de oruçlu iken hanımını öpmek haram, diğer üç mezhepte haram değildir Ancak cünüp olmak ihtimali varken öpmek mekruhtur Hanımı öpünce mezi gelirse üç mezhepte oruç bozulmaz, Hanbeli’de bozar
Şafii ve Hanbeli’de, nafile oruç veya nafile namaza başlayan, tamamlamadan bozarsa, kazası vacip değil, Hanefi ve Maliki’de vaciptir
Yalnız Cuma günü oruç tutmak Hanefi ve Maliki’de caiz, Şafii ve Hanbeli’de mekruhtur İmamı Ebu Yusuf da mekruh dedi Bu bakımdan Hanefiler yalnız başına Cuma günü oruç tutmamalıdır
Sadakai fıtır, Hanefi’de Ramazanı şerifte verilir Ramazandan önce ve bayramdan sonra da vermek caiz ise de, bayram namazından önce verilmiş olması daha çok sevaptır Şafii’de Ramazandan önce, Maliki’de ve Hanbeli’de ise bayramdan önce verilemez Hanefi’de nisaba ulaşanın fıtra vermesi vacip, diğer üç mezhepte, bir günlük yiyeceği olanın fıtra vermesi farzdır Hanefi’de hanımın fıtrasını kocası vermez, diğer üç mezhepte vermesi lazımdır
Sual: Erkek veya bayan kadın doktoru veya ebe, Ramazanda, abdestli iken bir kadına doğum yaptırsa, orucu, guslü veya abdesti bozulur mu?
CEVAP
Hanefi mezhebindeki kadın doktorunun veya ebenin, Ramazanı şerifte doğum yaptırmakla orucu, abdesti ve guslü bozulmuş olmaz Zaruretsiz erkek doktora doğum yaptırmak caiz olmaz
Sual: Oruçlu iken rahimden ültrasonla muayene olmak orucu bozar mı?
CEVAP
Alete jel gibi bir şey sürüyorlar, rahme yağ veya jel gibi bir şey girince oruç bozulmuş olur Elenle muayene etse de, elene bir şey sürülmüş ise yine oruç bozulur İçeriye az da olsa bulaşacak bir şey girerse oruç bozulur
İkinci bir husus da kadın, muayene esnasında zevk alırsa cünüp olur ve oruç bozulur Zevk almazsa bozulmuş olmaz
Sual: Tam İlmihal’de, (Bir şeyin hepsi girip çıkarsa, abdesti de, orucu da bozar) deniyor Erkeğin arkadan, kadının ön veya arkadan kullandığı fitil, abdesti ve orucu bozar mı? Bir de çubuklu bir aletle hap konuyor, bu farklı mı?
CEVAP
Gündüz oruç iken, içeri tamamen giren şey, orucu bozar Fitil de bozar Yarısı dışarıda kalırsa orucu bozmaz Fitil içeri girdikten sonra, dışarı çıkarsa abdesti bozar Fitil içeri girip çıkmazsa, abdesti bozmaz Çubukla konan farklıdır Çünkü içeri girince, çubuğa az da olsa içeriden bir yaşlık bulaşır Yaşlık, çubukla dışarı çıkınca abdest bozulur
Sual: Ağızdaki kanı yutmak abdesti ve orucu bozar mı?
CEVAP
Ağzın içi, abdestin bozulmasında, iç organ sayılır Orucun bozulmasında, bedenin dışı sayılır Bunun için, dişten ve ağızdaki yaradan çıkıp ağızdan dışarı çıkmayan kan abdesti bozmaz Ağızdan dışarı çıkınca, tükürükten çoksa bozar (Halebi)
Ağız bazen bedenin içi sayılır Bunun için, oruçlu kimse, tükürüğünü yutarsa, orucu bozulmaz İnsanın içindeki necasetin mideden bağırsağa geçmesi gibi olur Ağızdaki yaradan yahut mideden ağza kan çıkması, abdesti ve orucu bozmaz Bu kanı tükürünce veya yutunca, tükürük kandan çok ise, yani sarı ise, yine bozulmaz Mideden gelen başka şeyler ağza geldiği zaman da böyle olup, abdest ve oruç bozulmaz Ağız dolusu, ağızdan dışarı çıkarsa, ikisi de bozulur Ağzın içi, bazen de, bedenin dışı gibi olur Ağza su alınca oruç bozulmaz (Bahrürrâık, Cevhere)
Demek ki, ağızdaki kanı tükürünce orucu bozulmaz, yutunca da abdest bozulmaz Kan yutulursa oruç bozulur, tükürülünce de abdest bozulur
Astım spreyi orucu bozar
Sual: Astım spreyi, kulak ve burun damlası ile dil altı hapı kullanmak, makata veya hazneye sokulan ültrason orucu bozar mı?
CEVAP
Bunların hepsi orucu bozar ve kaza gerekir
Astım spreyi, oksijen değildir İçinde ilaç vardır Orucu bozar İlacın orucu bozduğu bütün fıkıh kitaplarında yazılıdır
Kulağa yağ ve ilaç damlatılması da orucu bozduğu bütün fıkıh kitaplarında yazılıdır
Buruna sıvı ilaç damlatılması da orucu bozar Katı merhem sürülürse bozmaz
Dil altı hapı ise ilaçtır, mukoza denilen yumuşak dokudan emildiği için, deri altına iğne ile ilaç zerki gibidir Orucu bozar
Ültrasona, merhem gibi kaygan bir madde, yani jel sürülüyor Vücudun içine bu jel girince, oruç bozulmuş olur Elenle muayene yapılınca da, elene ilaç veya jel sürülüyorsa, böyle muayene de orucu bozar
Teknik gelişti, mükemmel cihazlar yapıldı, tedavi şekilleri geliştirildi, ancak insan vücudu değişmedi, ona eklenen çıkan olmadı Oruç bir ibadettir Bu ibadetin fazileti ve şartları din kitaplarımızda bildirildi Bu kıyamete kadar geçerlidir
Eskiden bilinmiyordu, şöyleydi böyleydi demek cahilliktir O zamanlar vücuda girenler çıkanlar yok muydu, yani vücuda hiçbir şey girmiyor çıkmıyor muydu? İbadetleri zamanla değiştirmek, dini değiştirmek olur
Tabii delikler ve oruç
Sual: Göze konan ilaç, boğaza kadar indiği halde orucu bozmuyor da, ne diye kulağa veya burna konan ilaç orucu bozuyor?
CEVAP
Fıkıhta bir kural var:
Tabii menfezlerden yaradılışta bulunan deliklerden giren şeyler orucu bozar
Bunun için tabii delik olan kulağa ilaç veya yağ konunca oruç bozuluyor Burun da tabii deliktir Sıvı ilaç burna püskürtülürse orucu bozar Tabii menfez olan makattan da içeri giren şeyler de orucu bozar Göz tabii delik değildir Bunun için göze damlatılan ilaç orucu bozmuyor
Bazı kimseler, yukarıdaki kuralı iyi bilmedikleri için iğne olmak orucu bozmaz sanıyorlar İğne tabii delikten içeri girmiyor ki diyorlar Sağlam derinin üstünden emilen ilaçlar orucu bozmaz, ama, yaralı deriden içeri girip sindirim yoluna ulaşan ilaçlar bozuyor Yapılan iğne ve serumlar, sindirim yoluna ulaştığı için dört mezhebe göre de oruç bozuluyor
Sual: Ramazanda, bayılanı ayıltmak için ağzına su akıtılsa orucu bozulur mu?
CEVAP
Evet, boğaza su girince oruç bozulur Kaza gerekir, kefaret gerekmez
Sual: Açık olan yaraya merhem, kolonya, tentürdiyot, oksijenli su sürülse oruç bozulur mu?
CEVAP
Kolonya, tentürdiyot, oksijenli su oruca kesinlikle zarar vermez
Açık olan yaraya konulan ilaç, beyne ve hazım yoluna gittiği bilinirse, oruç bozulur İçeri gittiği iyi bilinmezse, imameyne göre bozmaz İmamı azama göre ilaç sıvı ise bozar İçeri sızdığı iyi bilinmeyen ilaç katı ise, üç imama göre de, bozmaz (Merakılfelah şerhi)
Sual: Oruçlu iken, ağrıyan dişlere ilaç koymak caiz; fakat dişleri macunla fırçalamak mekruh deniyor Bunun sebebi nedir?
CEVAP
Ağrıya ilaç koymak bir ihtiyaçtır Çok ağrırsa, zaruret halini alır Ağız, oruçta vücudun dışı olduğu için ağza alınan veya dişe konan ilaç orucu bozmaz Bir ihtiyaçtan dolayı olduğu için mekruh da olmaz Fakat diş, normal fırça ile fırçalanabilir Macunla fırçalamak zaruret değildir Bir de, macun yutulursa, orucun bozulma tehlikesi vardır Orucun bozulma tehlikesi olan bir işi yapmak, mekruh olur Bunun gibi, cünüp olma tehlikesi varken hanımını öpmek de mekruhtur Oynaşırken cünüp olma ihtimali vardır Tehlikeden uzak durmak gerekir Bir hadisi şerif meali şöyledir:
(Uçurumun kenarında dolaşan kimse, her an uçuruma yuvarlanabilir) Buhari
Onun için, oruçluya mekruh olan işlerden uzak durmaya çalışmalıdır
Sual: Kan aldırmak ve iğne vurdurmak yani enjeksiyonla deriye ilaç zerk ettirmek orucu ve abdesti bozar mı?
CEVAP
Genel kaide şöyledir:
Vücuda giren şeyler orucu bozar, vücuttan çıkan şeyler de abdesti bozar
Bu kaidenin istisnaları da vardır
Kan aldırmak abdesti bozar, orucu bozmaz Vücuda enjeksiyonla ilaç girince abdesti bozmaz, ama orucu bozar
Abdest için istisnalar:
Vücuttan çıktığı halde ter, sümük ve balgam gibi şeyler abdesti bozmaz
Oruç için istisnalar:
Vücuttan çıkan şeyler orucu bozmadığı halde, isteyerek ağız dolusu kusmak orucu bozar Vücuda giren şeyler orucu bozduğu halde, balgam yutmak orucu bozmaz
Oksijen gazını almak, esans koklamak orucu bozmaz Burna gelen akıntıyı yutmak orucu bozmaz Sağlam deriden vücuda girdiği halde, göğse konan kalb ilacı, kola sarılan sigara yakısı orucu bozmaz Göze konan ilaç orucu bozmaz, ama kulağa konursa bozar
Sual: Ağzın içindeki çürük dişe konan ilaç, orucu bozmuyor da, dil altına konan hap, niçin orucu bozuyor? Vücuttaki sağlam deriye konan ilaç emilse bile orucu bozmuyor da, ağızdaki sağlam deriye konan ilaç emildiği için niye orucu bozuyor?
CEVAP
Dilaltındaki deri, vücudun dışındaki deri değildir Yumuşak, kaygan bir dokudur Tıpta buna mukoza deniyor Çok farklı özelliğe sahiptir Birbiri ile asla mukayese edilmez Dişin yapısı da mukozanın yapısından farklıdır
Bu hususta uzman doktorumuz diyor ki:
Dilaltına ilaç konunca, sinir sisteminin uyarısı ile beyne çok acil haber gider Beyin, dilaltındaki refleksleri otomatik olarak harekete geçirir Sonra, tükürük salgı sistemi çalışıp, tükürük üretir, sulandırır Sulandıktan sonra, reflekslerin uyarmasıyla, kılcal damarlar harekete geçer ve emilerek en kısa zamanda kana karışır Tükürük salgısı olmazsa, ilaç sadece kılcal damarlar vasıtasıyla kana karışamaz Çünkü ilacın sulanarak kılcal damarlara gitmesi lazım Vücut derisi mukoza gibi ince olsa bile, tükürük salgısı olmadığı için dilaltındaki gibi emilmez Tükürük salgısı otomobil, ilaç şoför gibi, mukoza altındaki kılcal damarlar da yollar gibidir Vücutta otomobil ve yollar var, şoför yok Şoför de gelirse otomobil hareket eder
Tıbbi olarak, diş de, diş eti de, mukoza değildir, diş ile diş altı farklı özelliklere sahip iki ayrı organ gibidir
Bota, çizmeye ve meste mesh etmek caizdir Ancak mestten çok daha ince olan çoraba mesh caiz değildir İkisi de ayağa giyiliyor ama vasıfları farklıdır İşte bunun gibi, dilaltındaki mukoza denilen yumuşak doku vücuttaki deriden çok farklıdır
Dilaltına ilaç, hap koyarak yukarıda izah edildiği gibi, kılcal damarlarca emilmesini sağlamak, deriye ilaç enjekte edip kılcal damarlara ulaştırmaya benzer, bu yüzden orucu bozar
Sual: Burnum tıkalı olunca çok rahatsız oluyorum, işlerim aksıyor Burnun içine sıvı ilaç konunca oruç bozuluyormuş Katı ilaç sürsem mesela viks sürsem orucum bozulur mu?
CEVAP
Burnun içine katı ilaç, merhem sürmek orucu bozmaz Sıvı ilaç bozar
Sual: Ağızdaki veya burundaki kanı yutmak orucu bozuyor Baştan burna gelen akıntıyı yutmak da, orucu bozar mı?
CEVAP
Baştan gelen akıntı bozmaz
Sual: Kulağıma damlattığım yağlı ilaç, ağzımdan ve burnumdan geldi Orucum bozuldu mu?
CEVAP
Kulağa ilaç damlatmak orucu bozar
Sual: Fransa'dan yazıyorum Hıristiyan eşim, gece kalkıp bana sahur hazırlıyor Dün gece sahuru yiyip imsak vaktinde yattım Yarı uykulu idim, ben hiçbir şey söylemeden beni sevip, oramı buramı tuttu Nihayet ben boşaldım Ama ben hiç bir hareket yapmamıştım Orucum bozuldu mu?
CEVAP
Şöyle yap diye kendiniz emretmediğiniz ve devamında hiçbir harekette de bulunmadığınız için oruç bozulmuş olmaz Ancak, orucu bozabilecek böyle tehlikeli işlerden uzak durmaya çalışmalıdır
Sual: Kalb hastasının göğsüne sürdüğü ilaç orucu bozar mı?
CEVAP
Orucu bozmaz Çünkü sağlam deriye sürülen ilaç, deriden içeriye girse de orucu bozmaz
Sual: İstemeyerek ağız dolusu kusmak orucu bozar mı?
CEVAP
Bozmaz İsteyerek, zorlayarak az bir kusma da orucu bozmaz ise de, ağız dolusu kusmak bozar Hadisi şerifte (Kendiliğinden ağız dolusu kusanın orucu bozulmaz İsteyerek ağız dolusu kusanın orucu bozulur, kazası gerekir) buyuruldu (Nesai)
Sual: Tıraş olurken kanayan yere, kanın durması için kantaşı sürmek orucu bozar mı?
CEVAP
Hayır, bozmaz
Sual: Bir hastalık sebebiyle de iğne enjeksiyon yapılınca oruç bozulur mu?
CEVAP
Evet bozulur, kaza gerekir Oruç bu şekilde bozulduktan sonra yiyip içmek, kefareti gerektirmez
Sual: Gündüz uyurken ihtilam olunca oruç bozulur mu?
CEVAP
Hayır, bozulmaz Uyanınca ilk fırsatta gusledilir Hadisi şerifte, (İhtilam olmak orucu bozmaz) buyuruldu (Beyheki)
Gusletmekle de oruç bozulmaz Guslederken vücudun içine su girmemesine dikkat etmelidir! İçeri su girerse oruç bozulur
Sual: Ağızdaki yara için oruçlu iken ilaçla gargara uygun mu?
CEVAP
Ağızdaki yara, namazda okumaya mani değilse, ilaçla gargara mekruh olur Okumaya mani olursa, ilaçla gargara etmek mekruh olmaz Çünkü özür vardır
Sual: İşyerinde iş gereği toz oluyor, ayrıca sigara içen de oluyor Bunlar orucuma zarar verir mi?
CEVAP
Tozlu, dumanlı şey koklamak, başkasının içtiği sigara dumanı yahut tütsülerin dumanını çekmek orucu bozar Fakat ağzından veya burnundan boğazına toz, duman kaçsa, oksijen gazı tüpü ile suni hava verilse, başkalarının içtiği sigaranın dumanı ağzına, burnuna girmesinden sakınmak mümkün olmasa, oruç bozulmuş olmaz Unlu işlerde çalışanın sakındığı halde, ağzına burnuna giren un tozları orucu bozmaz Kömür işinde çalışan kimsenin ağzına, burnuna kömür tozu girse, orucu bozulmuş olmaz Çünkü bundan sakınma imkânı yoktur
Sual: Nisaiyeci bir kadın doktora muayene olanın, orucu bozulur mu? Bozulursa, kefaret mi gerekir?
CEVAP
Doktor, elene herhangi bir ilaç, yağ sürerse, oruç bozulur, sadece kaza gerekir
Sual: Omuzlarımda ağrılar için doktor iğne yapılması gerektiğini söyledi Yapılacak iğne ve sürülecek krem orucu bozar mı?
CEVAP
İğne olmak (enjeksiyon) orucu bozar, kaza gerekir Krem sürmek orucu bozmaz
Sual: Abdest alırken diş etlerinden kan gelirse abdest ve oruç bozulur mu?
CEVAP
Kan ağızdan dışarı çıkarsa abdest bozulur Yutulursa abdest bozulmaz, fakat bu sefer de oruç bozulur Tükürükten az ise, oruç da abdest de bozulmaz
Sual: Porno film seyrederken, kendiliğinden cünüp olanın orucu bozulur mu?
CEVAP
Sadece bakarak cünüp olunca oruç bozulmaz El ile veya başka bir şeyle cünüp olmaya yardım edilince, oruç bozulur ve kaza gerekir, kefaret gerekmez Fakat aynı ramazanda aynı şey tekrar yapılırsa bu sefer kefaret de gerekir Porno film seyretmek haramdır Haram işleyenin ibadetleri sahih olur, farz borcundan kurtulur ise de, kazandığı günahlardan dolayı kavuşacağı büyük sevaplardan mahrum kalır Özellikle oruçlunun böyle günah işlemesi çok çirkindir
Sual: Bel gevşekliği sebebiyle meni gelse, oruç bozulur mu?
CEVAP
Bozulmaz
Sual: Nezle olduğum için burnumun içine gelen akıntıyı geri çekip yuttum, orucum bozuldu mu?
CEVAP
Bozulmadı
Sual: Ağzıma balgam geliyor, yutuyorum, oruç bozuluyor mu?
CEVAP
Balgamı yutmakla oruç bozulmaz
Sual: İmsak vakti çok yemek yiyorum İmsak çıktıktan sonra yemek kaynarken ağzıma geliyor, yutuyorum Orucum bozuluyor mu?
CEVAP
Bozulmaz Hatta ağzınıza gelen kusmuğun geri gitmesi de orucu bozmaz
Sual: Oruçlu iken burna çekilen su ağzımızdan çıksa oruç bozulur mu?
CEVAP
Bozulur Buruna ilaç çekmek gibi su da çekip genze ulaşırsa oruç bozulur, kaza gerekir
Sual: Tükürüğümüz, dudağımızdan aşağı doğru sarksa, onu yalayıp yutsak oruç bozulur mu?
CEVAP
Tükürüp tükürüğümüzü yalarsak oruç bozulur, kaza gerekir Bahsettiğiniz şekilde olursa oruç bozulmamış olur Sanki bir kısmı daha ağzımızda oluyor
Sual: Erkeklerin idrar damlası gelmesin diye idrar yoluna koydukları pamuk orucu bozar mı?
CEVAP
Orucu bozmaz Maliki’de de pamuk koymak bozmaz Şafii’de pamuk koymak orucu bozar ama, Şafii’yi namazda taklit eden Hanefi’nin orucu yine bozulmuş olmaz
Sual: Banyo yaparken, banyoda oluşan su buharını teneffüs etmekle oruç bozulur mu?
CEVAP: Bozmaz Bazen, hastalara özel olarak su buharı teneffüs ettiriliyor Bu şekilde, su buharı teneffüs ettirilirken, buhar ciğerlere kadar giderse oruç bozulur
Sual: Ramazanda bir insan yatsıdan sonra hanımıyla beraber olsa daha sonra geç vakitte uyuyup biraz sonra guslederiz deseler uyandıklarında da güneş doğmuş olsa kefaret mi gerekir?
CEVAP
Kaza da gerekmez Yani oruçları bozulmuş olmaz İhtilam olanın da orucu bozulmuş olmaz Fakat namaz kılmak için ilk fırsatta yıkanmak gerekir Daha önceden tedbir alıp cünüp olarak sabahlamamalı
Sual: Göz damlası orucu bozar mı? Lens ıslakken göze takılırsa oruç bozulur mu?
CEVAP
İkisi de bozmaz
Sual: Ramazanda sahurda yatmadan önce dişlerimizi fırçalıyoruz Ağzımızı yıkamamıza rağmen tadı ağzımızda hissediliyor, bu durum orucu bozar mı?
CEVAP
Hayır bozmaz
Sual: Hanefi mezhebine göre tükürdüğümüz zaman tükürükte tükürükten az miktarda kan olursaabdest bozulur mu, yutunca oruç bozulur mu?
CEVAP
Kan tükürükten az ise dışarı çıkmakla abdest bozulmaz, yutulunca da oruç bozulmaz
Sual: Sigara yakıları ve zayıflama bantları kola yapıştırılınca, yakıdaki madde emiliyormuş Bu emilme orucu bozar mı?
CEVAP
Sağlam deriye konan hiç bir yakı, ilaç, krem orucu bozmaz Emilmesi oruca zarar vermez
Sual: Oruçluyken kulaktan iltihap akması orucu bozar mı?
CEVAP
Bozmaz
Sual: Kan aldırınca oruç bozulur mu?
CEVAP
Bozulmaz
Sual: Oruçlu iken kulağa pamuklu çubuk sokmakta mahzur var mı?
CEVAP
Şafii’de bozar, Hanefi’de bozmaz
Sual: Jöle, krem, deodorant orucu bozar mı?
CEVAP
Hiç birisi bozmaz
Sual:Çiklet çiğnemek orucu bozar mı?
CEVAP
Evet, bozar Günümüzün çikletleri eski tabii sakızlar gibi değildir Şimdikiler çiğnenirse, tadı veya bazı parçalar yutulabilir ve oruç bozulur
Sual: Oksijen gazı tüpü ile suni hava verilince oruç bozulur mu?
CEVAP
Teneffüs ettiğimiz hava orucu bozmaz Tüple verilen oksijen de temiz hava demektir, oksijeni bol hava demektir İçinde ilaç olsa bozar
Sual: Hanımını öpenin orucu bozulur mu?
CEVAP
Öpmekle orucu bozulmaz Öperken cünüp olursa bozulur Cünüp olma ihtimali varsa, hanımını öpmesi mekruh olur Orucu bozacak derece çok öperse haram işlemiş olur Çünkü orucu mazeretsiz bozmak haramdır
Sual: Yıkanırken kulağa sabunlu su kaçsa, oruç bozulur mu?
CEVAP
Bozulmaz
Sual: Denize girmek orucu bozar mı?
CEVAP
Denize girmek orucu bozmaz Eğer vücudun içine su kaçarsa, oruç bozulur
Sual: Sabah yatarken susadığımı hissettim ve saatime baktım saati 0510 geçiyor olarak gördüm Dikkatli olarak baktığıma eminim Suyumu içtim ve gayri ihtiyari saate bir baktım ki saat 0610 çok üzüldüm İmsak 5,30’du Orucum bozuldu mu?
CEVAP
Evet bozuldu Sizin kastınız olmadığı için sadece kaza gerekir
Sual: Astım hastası, mecburiyet halinde ilaç kullanınca oruç bozulur mu?
CEVAP
Evet bozulur Sadece kaza gerekir
Sual: Ventolin, Salbutol gibi ağıza püskürtülen astım ilaçları orucu bozar mı?
CEVAP
Bahsettiğiniz ilaçları kullanınca oruç bozulur Çünkü içinde ilaç vardır Ama oksijen gazı bozmaz
Sual: Astım tabletinin gazını teneffüs etmek orucu bozar mı?
CEVAP
Sigara dumanı gibi orucu bozar
Sual: Evi haşere için ilaçladım Bu ilacı teneffüs orucu bozar mı?
CEVAP
Az olursa bozmaz
Sual: Kadın hastalıklarında bir çubukla hap ve fitil veriliyor Guslü gerektirir mi, orucu bozar mı?
CEVAP
Genelde zevk alınmadığı için guslü gerektirmez Gündüz kullanılırsa oruç bozulur, kaza gerekir Pamuk bile konsa, pamuk tamamen içeri girerse oruç bozulur Yaş parmak girse de oruç bozulur
Sual: Basur hastalarının bağırsakları, taharetlendikten sonra, ıslak olarak içeriye girse oruç bozulur mu?
CEVAP
Yaş olarak girince oruç bozulur Kurulanırsa oruç bozulmuş olmaz
Sual: Karşı tarafın ağız salgısını yutmak orucu bozuyor mu?
CEVAP
Karşı tarafın tükürüğünü, salgısını yutunca oruç bozulur Eğer bu sevdiğimiz bir kimse ise sadece kaza değil, kefaret de gerekir
Sual: Oruçlu iken alışkanlıktan dolayı rujumu yalıyorum, oruç bozuluyor mu?
CEVAP
Rujun oruca zararı olmaz Fakat yenirse oruç bozulur Kaza gerekir
Sual: Oruçlu olduğunu unutup taharette mübalağa ederek içeriye su kaçsa oruca zarar verir mi?
CEVAP
Unutulunca mahzuru olmaz Unutarak yiyip içmek de orucu bozmaz Oruçlu olduğunu bilerek taharette mübalağa eder ve içeri su kaçarsa oruç bozulur ve kaza gerekir
Sual: Balıkların suyunu temizlerken boğazıma ister istemez su kaçtı orucum bozuldu mu?
CEVAP
Ağza kaçtı ise bozulmaz, boğazdan içeri girmişse oruç bozulur, kaza gerekir
Sual: Ayak tırnağımda yara var ve bu yaradan gün içerisinde sarı su, irin ve bazen de kan geliyor ve tırnak arasında birikiyor, bunlar tekrar içeri girip orucu bozar mı?
CEVAP
Orucu bozmaz
Sual: İstemeyerek yağmur suyu boğazımıza kaçsa orucu bozar mı?
CEVAP
Bozar
Sual: Ben diabet hastasıyım Kan alıp ölçü aletine koyup şekerimi ölçmem orucu bozar mı?
CEVAP
Kan aldırmak orucu bozmaz
Sual: Arı soksa oruç bozulur mu?
CEVAP
Bozulmaz
Sual: Ele iğne batıp kırığı içinde kalsa orucu bozar mı?
CEVAP
Mideye girmeyince bozmaz
Sual: Oruçlu iken kalbim ağrıyınca trinitrin alsam kaza mı gerekir?
CEVAP
Evet
Sual: Burna tuzlu su çekmek, ilaç gibi orucu bozar mı?
CEVAP
Evet Beyne veya boğaza kaçarsa bozar
Sual: Kalb için, dil altına konup, emilen hap, orucu bozar mı?
CEVAP
Evet Deri altına iğne ile ilaç zerki gibidir
Sual: Hasta, ağzına sık sık su alsa orucu bozulur mu?
CEVAP
Yutulmadıkça bozulmaz Ama böyle yapmak uygun değildir
Sual: Burun kanı, genizden mideye giderse, oruç bozulur mu?
CEVAP
Evet
Sual: Suya dalıp kulağa su kaçınca oruç bozulur mu?
CEVAP
Bozulmaz
Ağızdaki yaşlığı yutmak
Sual: Oruçluyken ağza gelen tükürüğü yutmanın mahzuru olur mu?
CEVAP
Hiç mahzuru olmaz Hatta abdest aldıktan veya ağzımızı yıkadıktan sonra ağızdaki yaşlığı da yutmak oruca zarar vermez
Sual: Kadın ve erkeğin ilaç olarak kullandıkları fitil, orucu bozar mı ve guslü gerektirir mi?
CEVAP
Gündüz kullanırsa oruç bozulur Fakat guslü gerektirmez
Sual: Burnum kanadı Bu arada genzime giden kanı yuttum Orucum bozuldu mu?
CEVAP
Burundan genze giden kanı veya dişi kanayan ağzındaki kanı yutunca, yani kan mideye gidince oruç bozulur Sadece kaza gerekir
Sual: Buruna sıvı ilaç veya tuzlu su çekmek orucu bozar mı?
CEVAP
Beyne veya boğaza giderse bozar
Sual: Kulağı antiseptikli su ile yıkatmak orucu bozar mı?
CEVAP
Bozar İlaçsız su ile yıkamak, pamukla temizlemek bozmaz
Sual: Ağrıyan dişe, göze ve kulağa ilaç konsa oruç bozulur mu?
CEVAP
Kulağa damlatılan ilaç orucu bozar Göze damlatılan ilaç bozmaz Dişe konulan ilaç, yutulmazsa orucu bozmaz Hatta ilacın tadı boğazda hissedilse de bozmaz
Sual: Yaraya konan ilaç orucu bozar mı?
CEVAP
Yaraya sürülen merhemin, sindirim yoluna gittiği bilinmezse oruç bozulmaz
Sual: Epilasyon orucu bozar mı?
CEVAP
Bozmaz
Sual: Oruçlu iken esans koklamak orucu bozar mı?
CEVAP
Çiçek, esans koklamakla oruç bozulmaz, mekruh da değildir
Sual: Ağızdaki az bir kanı yutanın namazı ve orucu bozulur mu?
CEVAP
Az olduğu için bozulmaz
Sual: Oruçlu iken gusletmek orucu bozar mı?
CEVAP
Gusletmekle oruç bozulmaz Ancak ağızdan, burundan içeri su kaçarsa veya su içine oturulunca veya taharetlenirken içeri su kaçarsa oruç bozulur
Sual: Dudaktaki yaşlığı yutmak orucu bozar mı?
CEVAP
Bozmaz
Sual: Makata konan pamuğun bir kısmı dışarıda kalsa orucu bozar mı?
CEVAP
Bozmaz, hepsi içeri girerse bozar
Sual: İmsak vakti sona ererken yaraya konan sıvı ilaç, gündüz emilmeye başlasa oruç bozulur mu?
CEVAP
İmsaktan önce konulduğu için bozulmaz
Sual: Kalb hastasıyım Bazen çok ağrıyınca hap alıyorum Ramazanda oruçlu iken ağrı tuttuğunda ilaç alırsam, kefaret gerekir mi? Kalb hastasının göğsüne sürdüğü ilaç, orucu bozar mı?
CEVAP
Zaruret olduğu için yalnız kaza gerekir Sağlam deriye sürülen ilaç, içeriye gitse de orucu bozmaz Dil altına konulup emilen bozar
Sual: Diş çektirmek orucu bozar mı?
CEVAP
Diş çektirmek orucu bozmaz Eğer diş çektirilirken iğne vurulursa, oruç bozulur Dişten çıkan kanı yutmakla da oruç bozulur Ramazan orucunu tutarken iğne vurduranın veya dişinden çıkan kanı yutanın orucu bozulur, gününe gün kaza gerekir, kefaret gerekmez
Sual: Damardan serum verilmesi, sadece imamı a’zama göre orucu bozduğu söyleniyor Diğer mezheplere göre bozmuyor mu? Serumla gıda ve deva verilebiliyor İhtiyacı olan suyu, gıdayı ve ilacı serumla alan kimsenin orucu bozulmaz mı? Oruçta gaye, yiyip içmeyi terk etmek olduğuna göre, ağız yolu ile değil de, damar yolu ile yiyip içenin orucu niçin bozulmaz?
CEVAP
Dört mezhepte de, sağlam deriye konan ilaç, gıda ve deva, emilip içeriye nüfuz etse de oruç bozulmuş olmaz Mesela kalb hastalığında, göğüs üzerine nitroderm ihtiva eden bir ilaç TTN konur Bu deriden içeriye emilir Sağlam deriden içeri girdiği için dört mezhepte de orucu bozmaz Bunun gibi, sağlam deriye konan nikotin yakısı da, vücut tarafından emildiği halde, dört mezhepte de orucu bozmaz Tabii menfezlerden deliklerden giren şeyler orucu bozar
Şafii’de, kulak tabii menfezdir Kulağa konan sıvıkatı her şey, mideye girmiş gibi orucu bozar Şafii’de idrar yolu da tabii menfezdir Buraya ilaç, hatta pamuk konsa bile orucu bozar
Dört mezhepte de ve bütün imamlara göre, yaraya konulan ilaç, cevfe içeriye giderse oruç bozulur Şafii mezhebinde, dimağ beyin, karın, bağırsak, mesane birer cevftir Mesela, baştaki kemik yarılsa, buradaki yaraya konulan ilaç, cevfe, yani beyne gideceğinden oruç bozulmuş olur
Şafii’de karna bıçak saplansa, bıçağın ucu mideye, yani cevfe girdiği için oruç bozulur Sağlam deriden bıçak cevfe girince oruç bozulduğu gibi, iğne ile adaleyi veya damarı yırtarak verilen ilaç, cevfe ulaşınca oruç bozulmuş olur Hanefi’de ise, bıçak tamamen midenin içine girerse oruç bozulur
Bugün tıpta, serumun mesaneye, dimağa ve vücudun her yerine gittiği kesin olarak bilinmektedir O halde serum, dört mezhepte de orucu bozar Sadece kaza gerekir (Serum veya enjeksiyonla verilen ilaç, cevfe, yani dimağ ve mesane gibi yerlere gitmez) demek, çok yanlış olur, ilme ters olur
Bütün doktorlar, damardan veya adaleden verilen ilacın, dimağ ve mesaneye gittiğini bildiriyorlar O halde, işin aslını bilmeyenlere kanıp da, enjeksiyonla orucu telef etmeyelim
Buradaki Hanefi mezhebi ile ilgili bilgiler, Tahtâvi, Mebsut, Bedayi ve benzeri kitaplardan, Şafiilerle ilgili bilgiler ise, Mecmû, Muğnil muhtaç, Tuhfe, Envâr, Kummesrâ, Bâcuri, Şerhi İbni Bâcuri gibi muteber eserlerden alınmıştır
Sual: Sinüzitten muzdarip bir hasta oruçlu iken burnuna sıvı ilaç koyabilir mi?
CEVAP
Oruç bozulur
Sual: Oruçlu iken kulaktan iltihap akması orucu bozar mı?
CEVAP
Bozmaz Oruçta genelde çıkan şeyler orucu bozmaz, mesela kan aldırmak orucu bozmaz Ama isteyerek ağız dolusu kusulursa orucu bozulur
Oruçta genelde içeri giren şeyler bozar Mesela enjeksiyonla kan verilenlerin orucu bozulur
Sual: Oruçlu iken dişleri macunlu macunsuz fırçalamak orucu bozar mı?
CEVAP
Macunsuz fırçalamakta mahzur yoktur Macunlu fırçalamakla da oruç bozulmaz fakat mekruh olur Macun yutulursa oruç bozulur, kaza gerekir
Sual: Dudağımda uçuk vardı ve ben de patlamasın diye krem sürmüştüm Maalesef akşama doğru uçuk patladı Orucum bozuldu mu?
CEVAP
Bozulmadı
Sual: İftar için yiyecek bir şeyler hazırlarken parmağımı kestim Birkaç damla aktı Orucum bozuldu mu?
CEVAP
Hayır kan çıkmakla, kan aldırmakla oruç bozulmuş olmaz
Sual: Dirseğimde çıkan iltihaplanmadan dolayı dirseğimin üstünden ve altından birer cm uzunluğunda kestiler ve iltihabın akması için bir hortum sokup uçlarını dışarı çıkardılar Dün yapılan muayenede bir merhemi üsten sıkıp alt uçtan dışarı akıttılar Niyetli olduğumdan dolayı şüpheye düştüm acaba orucum bozuldu mu?
CEVAP
Orucunuz bozulmadı
Sual: Yanlış dolgudan dolayı diş etim hep kanıyor Sahurdan sonra yatıyorum, sabah tekrar kalktığımda ağzımın içi kan dolu oluyor Kanın birçoğu boğazımdan geçmiş oluyor Bazen uyku halinde değilken de fark ediyorum kan geldiğini Tükürürsem abdest bozulacak Tükürmesem yani yutsam oruç bozulacak Haliyle illa ki yutmuşumdur kan Benim oruçlar bozulmuş mu?
CEVAP
Kan yutmak orucu bozar Oruçların Hanefi’ye göre bozuluyor Onun için Hanbeli mezhebini taklit etmelisiniz Orucu bozan şeyler, insanın elinde olmazsa, Hanbeli’de orucu bozmuyor
Sual: Hastanede test için kan verirken enjektörü sokmadan önce deriye alkol sürüyorlar ve çıkarttıktan sonra iğne deliğinin üzerine alkollü pamuk koyuyorlar Bunun oruca bir zararı var mıdır?
CEVAP
Hayır oruca zararı olmaz
Sual: Deriyi çizerek yapılan çiçek aşısı orucu bozar mı?
CEVAP
Bozmaz Tentürdiyot gibidir
Sual: Dişler arasındaki yemek kırıntısını yutmak orucu bozar mı?
CEVAP
Hayır, bozmaz
Sual: Hanımı öpünce mezi gelirse oruç bozulur mu?
CEVAP
Bozulmaz
Sual: Tıraş kesiğine oruçlu olduğunu unutarak kolonya sürmek orucu bozar mı?
CEVAP
Unutulmasa da bozmaz Unutunca yiyip içilse de bozmaz
Sual: Sigara içilen odaya girip, uzun müddet çıkmasak oruç bozulur mu?
CEVAP
Lüzumsuz kalıyorsak bozulur, vazifemiz varsa bozulmaz
Sual: Şevval orucunu tutuyorum Bugün abdest alırken (burnuma su çekerken) unutarak ve istemeyerek genzime veya boğazıma sanırım su kaçırdım Orucum bozuldu mu?
CEVAP
Unutarak yiyip içince veya bozulup bozulmadığını kesin bilmedikçe oruç bozulmuş olmaz
Sual: Ağız dolusu hastalık sebebiyle kusanın orucu bozulur mu?
CEVAP
Bozulmaz
Sual: Hac için hastaneden kan aldılar fakat kan şırıngaya geldi dışarı çıkmadı, sonra tekrar içeri koydular Abdestim bozuldu mu, orucuma bir zarar geldi mi?
CEVAP
Hem abdestiniz hem de orucunuz bozuldu Kan çıkmakla abdestiniz, kan içeri girmekle orucunuz bozuldu Şırıngaya çıkmakla dışarı çıkmış oldu Kendi kanınız da olsa vücudunuza kan verildi
Sual: Çatlak dudağa veya eldeki yarığa merhem, krem, kolonya sürmek orucu bozar mı?
CEVAP
Hayır, bozmaz
Sual: Mideye ucu dışarıda kalan alet sokulursa, oruç bozulur mu?
CEVAP
Bozulmaz
Sual: Türkiye Takvimine göre, sahuru yanlışlıkla 10 dakika geciktirdim Orucum sahih oldu mu?
CEVAP
Kaza gerekir
Sual: Deri altına tüberküloz testi yapılıyor Orucu bozar mı?
CEVAP
Evet
Sual: Kulaktaki pamuk, delik zardan içeri girse, orucu bozar mı?
CEVAP
Hayır
Sual: Gırtlağa çıkan tükürüğü kusarak çıkarmak, orucu bozar mı?
CEVAP
Hayır
Sual: Mahalli bir yazar diyor ki:
(Her yıl aynı yazılar yazılıyor ve fitil ve benzeri şeylerin orucu bozup bozmayacağı hususunun oruçla ne ilgisi var, İslamiyet bu mu?)
CEVAP
Yazar, İslamiyet’i bilmediği gibi, nelerin orucu bozacağını da bilmiyor İslamiyet her yıl değişmez Bu sene İslam’ın şartı beş denmişse, gelecek sene bu altı olmaz Azalmaz da, çoğalmaz da Bu sene, (hastaya serum vermek orucu bozar) denmişse, gelecek sene (bozmaz) denilemez Aslında değişik yazan varsa, o tenkit edilmelidir! Hep aynı şeyi yazan tenkit edilir mi? Şimdi mahalli yazara soruyoruz, İslamiyet bu değilse nedir? Her yıl değişmesi mi gerekir?
Yazar, orucun ne olduğunu, orucu nelerin bozduğunu bilmiyor ki, (vücuda giren şeylerin orucu bozup bozmayacağından bahsedilmez) diyebiliyor Önce oruç nedir ve neler orucu bozar, kısaca bir tarifini yapalım:
Oruç, fecrin ağarmasından, güneş batıncaya kadar, yiyip içmeyi ve orucu bozan diğer şeyleri terk etmektir Diğer bozan şeyler nelerdir? Yaradılışta bulunan deliklerden içeri giren şeyler orucu bozduğu gibi, vücuttaki yaraya konulan ilaç, sindirim yollarına sızarsa, yine oruç bozulur İğne enjeksiyon, serum orucu bozar Çünkü bunlar sindirim yoluna gider (Tahtavi)
Hastalık için kullanılan fitiller, tabii deliklerden verilir Ağrı kesici, ateş düşürücü fitiller olduğu gibi, romatizma, mantar, bulantı, hemoroid ve kabızlık önleyici fitiller de vardır Serum yolu ile de ilaç ve gıda verilebilir Tabii deliklerden ilaç olmayan maddeler de girerse yine oruç bozulur Bunları sormak ve bunlara cevap vermekten tabii ne olabilir?
Sual: KBB mütehassısı bir doktor diyor ki:
Dinde reformcu bir grup, yeni bir kitap yazıp, âlimlerden farklı, yeni ictihadlar yapacaklarmış Kulağa damlatılan ilacın orucu bozmayacağı yönünde bizden bilgi istiyorlar Hanefi ve Şafii’ye göre, göze, kulağa ve burna damlatılan ilaç, orucu bozar mı, bozmaz mı?
CEVAP
Fıkıh kitaplarındaki hüküm şöyle:
Hanefi’de göze damlatılan veya diş çukuruna konan ilacın tadı boğazda hissedilse bile orucu bozmaz Kulağa damlatılan ilaç, burna konan sıvı ilaç orucu bozar
Şafii’de ise, göze damlatılan ilacın tadı boğazda hissedilse bile bozmaz Fakat kulağa konan her şey orucu bozar Burna konan sıvı ilaç da bozar
Hanefi’de ve Şafii’de, sağlam deriye sürülen ilaç, emilip içeriye nüfuz etse de oruç bozulmuş olmaz Mesela kalb hastalığında, göğüs üzerine nitroderm ihtiva eden bir ilaç TTN konur Bu deriden içeriye emilir Sağlam deriden içeri girdiği için Hanefi’de de, Şafii’de de orucu bozmaz
Hadisi şerifte (İçeri giren şeyler orucu bozar) buyuruluyor Şafii’de, kulak tabii menfezdir Kulağa konan sıvıkatı her şey, mideye girmiş gibi orucu bozar Hanefi’de, kulağa giren katı şey ve su orucu bozmaz Fakat yağ ve ilaç bozar Yağ ve ilaç emilse de, emilmese de, sindirim yoluna gitse de, gitmese de bozar
Göz, menfez kabul edilmediği, aynen sağlam deri hükmünde olduğu için, göze konan ilaç, sağlam deriye sürülen ilaç gibi çeşitli kanallarla sindirim yoluna gitse de hiçbir mezhepte orucu bozmaz Fakat boğaza, beyne ve mesaneye açılan yara yolu ile ilaç verilirse, Hanefi’de de, Şafii’de de oruç bozulur
Reformcu grup ne yapmak istiyor? Kendileri müctehid olsalar bile, ictihadla ictihadın nakzedilemeyeceğini bilmeleri gerekir Reformcuların, (Burada Hanefilerin kavli doğrudur Kulağa kum koymak orucu bozmaz Şafii’nin ictihadı yanlıştır) demeye hakları olmaz
Sual: Oruç hakkında mezheplerimizdeki hükümler hakkında bilgi verir misiniz?
CEVAP
Ramazan orucuna niyetin son vakti, Hanefi’de öğleye bir saat kalıncaya kadar, diğer üç mezhepte imsak vaktine kadardır Üç mezhepte, Ramazan orucu için her gece niyet gerekir, Maliki’de Ramazanın ilk gecesi bir ay oruca niyet sahihtir
Şafii’de, kulak tabii menfez delik dir Kulağa konan sıvı katı her şey, mideye girmiş gibi orucu bozar Diğer üç mezhepte sadece ilaç konursa bozar Şafii’de idrar yolu da tabii menfezdir Buraya pamuk konsa bile orucu bozar Diğer mezheplerde bozmaz
İğne vurulmak, dört mezhepte de orucu bozar
Dişler arasındaki yemek kırıntısını yutmak Hanefi’de orucu bozmaz, diğer üç mezhepte bozar
Lavman Maliki’de orucu bozmaz, diğer üç mezhepte bozar
Unutarak yiyip içmek, üç mezhepte orucu bozmaz, Maliki’de bozar
Ramazanda oruçlu iken yiyip içene Hanefi ve Maliki’de kefaret gerekir, Şafii ve Hanbeli’de sadece kaza gerekir Hanımı ile beraber olana dört mezhepte de kefaret gerekir
Kan aldırmak Hanbeli’de orucu bozar, diğer üç mezhepte bozmaz Abdest alırken, mübalağa etmeden boğaza su kaçarsa, Şafii ve Hanbeli’de oruç bozulmaz Hanefi ve Maliki’de bozulur
Ramazanda karı koca beraber olursa, Şafii ve Hanbeli’de kefaret kocanın üzerine olur, Hanefi ve Maliki’de ikisine de kefaret gerekir
Maliki’de oruçlu iken hanımını öpmek haram, diğer üç mezhepte haram değildir Ancak cünüp olmak ihtimali varken öpmek mekruhtur Hanımı öpünce mezi gelirse üç mezhepte oruç bozulmaz, Hanbeli’de bozar
Şafii ve Hanbeli’de, nafile oruç veya nafile namaza başlayan, tamamlamadan bozarsa, kazası vacip değil, Hanefi ve Maliki’de vaciptir
Yalnız Cuma günü oruç tutmak Hanefi ve Maliki’de caiz, Şafii ve Hanbeli’de mekruhtur İmamı Ebu Yusuf da mekruh dedi Bu bakımdan Hanefiler yalnız başına Cuma günü oruç tutmamalıdır
Sadakai fıtır, Hanefi’de Ramazanı şerifte verilir Ramazandan önce ve bayramdan sonra da vermek caiz ise de, bayram namazından önce verilmiş olması daha çok sevaptır Şafii’de Ramazandan önce, Maliki’de ve Hanbeli’de ise bayramdan önce verilemez Hanefi’de nisaba ulaşanın fıtra vermesi vacip, diğer üç mezhepte, bir günlük yiyeceği olanın fıtra vermesi farzdır Hanefi’de hanımın fıtrasını kocası vermez, diğer üç mezhepte vermesi lazımdır
Sual: Erkek veya bayan kadın doktoru veya ebe, Ramazanda, abdestli iken bir kadına doğum yaptırsa, orucu, guslü veya abdesti bozulur mu?
CEVAP
Hanefi mezhebindeki kadın doktorunun veya ebenin, Ramazanı şerifte doğum yaptırmakla orucu, abdesti ve guslü bozulmuş olmaz Zaruretsiz erkek doktora doğum yaptırmak caiz olmaz
Sual: Oruçlu iken rahimden ültrasonla muayene olmak orucu bozar mı?
CEVAP
Alete jel gibi bir şey sürüyorlar, rahme yağ veya jel gibi bir şey girince oruç bozulmuş olur Elenle muayene etse de, elene bir şey sürülmüş ise yine oruç bozulur İçeriye az da olsa bulaşacak bir şey girerse oruç bozulur
İkinci bir husus da kadın, muayene esnasında zevk alırsa cünüp olur ve oruç bozulur Zevk almazsa bozulmuş olmaz
Sual: Tam İlmihal’de, (Bir şeyin hepsi girip çıkarsa, abdesti de, orucu da bozar) deniyor Erkeğin arkadan, kadının ön veya arkadan kullandığı fitil, abdesti ve orucu bozar mı? Bir de çubuklu bir aletle hap konuyor, bu farklı mı?
CEVAP
Gündüz oruç iken, içeri tamamen giren şey, orucu bozar Fitil de bozar Yarısı dışarıda kalırsa orucu bozmaz Fitil içeri girdikten sonra, dışarı çıkarsa abdesti bozar Fitil içeri girip çıkmazsa, abdesti bozmaz Çubukla konan farklıdır Çünkü içeri girince, çubuğa az da olsa içeriden bir yaşlık bulaşır Yaşlık, çubukla dışarı çıkınca abdest bozulur
Sual: Ağızdaki kanı yutmak abdesti ve orucu bozar mı?
CEVAP
Ağzın içi, abdestin bozulmasında, iç organ sayılır Orucun bozulmasında, bedenin dışı sayılır Bunun için, dişten ve ağızdaki yaradan çıkıp ağızdan dışarı çıkmayan kan abdesti bozmaz Ağızdan dışarı çıkınca, tükürükten çoksa bozar (Halebi)
Ağız bazen bedenin içi sayılır Bunun için, oruçlu kimse, tükürüğünü yutarsa, orucu bozulmaz İnsanın içindeki necasetin mideden bağırsağa geçmesi gibi olur Ağızdaki yaradan yahut mideden ağza kan çıkması, abdesti ve orucu bozmaz Bu kanı tükürünce veya yutunca, tükürük kandan çok ise, yani sarı ise, yine bozulmaz Mideden gelen başka şeyler ağza geldiği zaman da böyle olup, abdest ve oruç bozulmaz Ağız dolusu, ağızdan dışarı çıkarsa, ikisi de bozulur Ağzın içi, bazen de, bedenin dışı gibi olur Ağza su alınca oruç bozulmaz (Bahrürrâık, Cevhere)
Demek ki, ağızdaki kanı tükürünce orucu bozulmaz, yutunca da abdest bozulmaz Kan yutulursa oruç bozulur, tükürülünce de abdest bozulur
Astım spreyi orucu bozar
Sual: Astım spreyi, kulak ve burun damlası ile dil altı hapı kullanmak, makata veya hazneye sokulan ültrason orucu bozar mı?
CEVAP
Bunların hepsi orucu bozar ve kaza gerekir
Astım spreyi, oksijen değildir İçinde ilaç vardır Orucu bozar İlacın orucu bozduğu bütün fıkıh kitaplarında yazılıdır
Kulağa yağ ve ilaç damlatılması da orucu bozduğu bütün fıkıh kitaplarında yazılıdır
Buruna sıvı ilaç damlatılması da orucu bozar Katı merhem sürülürse bozmaz
Dil altı hapı ise ilaçtır, mukoza denilen yumuşak dokudan emildiği için, deri altına iğne ile ilaç zerki gibidir Orucu bozar
Ültrasona, merhem gibi kaygan bir madde, yani jel sürülüyor Vücudun içine bu jel girince, oruç bozulmuş olur Elenle muayene yapılınca da, elene ilaç veya jel sürülüyorsa, böyle muayene de orucu bozar
Teknik gelişti, mükemmel cihazlar yapıldı, tedavi şekilleri geliştirildi, ancak insan vücudu değişmedi, ona eklenen çıkan olmadı Oruç bir ibadettir Bu ibadetin fazileti ve şartları din kitaplarımızda bildirildi Bu kıyamete kadar geçerlidir
Eskiden bilinmiyordu, şöyleydi böyleydi demek cahilliktir O zamanlar vücuda girenler çıkanlar yok muydu, yani vücuda hiçbir şey girmiyor çıkmıyor muydu? İbadetleri zamanla değiştirmek, dini değiştirmek olur
Tabii delikler ve oruç
Sual: Göze konan ilaç, boğaza kadar indiği halde orucu bozmuyor da, ne diye kulağa veya burna konan ilaç orucu bozuyor?
CEVAP
Fıkıhta bir kural var:
Tabii menfezlerden yaradılışta bulunan deliklerden giren şeyler orucu bozar
Bunun için tabii delik olan kulağa ilaç veya yağ konunca oruç bozuluyor Burun da tabii deliktir Sıvı ilaç burna püskürtülürse orucu bozar Tabii menfez olan makattan da içeri giren şeyler de orucu bozar Göz tabii delik değildir Bunun için göze damlatılan ilaç orucu bozmuyor
Bazı kimseler, yukarıdaki kuralı iyi bilmedikleri için iğne olmak orucu bozmaz sanıyorlar İğne tabii delikten içeri girmiyor ki diyorlar Sağlam derinin üstünden emilen ilaçlar orucu bozmaz, ama, yaralı deriden içeri girip sindirim yoluna ulaşan ilaçlar bozuyor Yapılan iğne ve serumlar, sindirim yoluna ulaştığı için dört mezhebe göre de oruç bozuluyor
Sual: Ramazanda, bayılanı ayıltmak için ağzına su akıtılsa orucu bozulur mu?
CEVAP
Evet, boğaza su girince oruç bozulur Kaza gerekir, kefaret gerekmez
Sual: Açık olan yaraya merhem, kolonya, tentürdiyot, oksijenli su sürülse oruç bozulur mu?
CEVAP
Kolonya, tentürdiyot, oksijenli su oruca kesinlikle zarar vermez
Açık olan yaraya konulan ilaç, beyne ve hazım yoluna gittiği bilinirse, oruç bozulur İçeri gittiği iyi bilinmezse, imameyne göre bozmaz İmamı azama göre ilaç sıvı ise bozar İçeri sızdığı iyi bilinmeyen ilaç katı ise, üç imama göre de, bozmaz (Merakılfelah şerhi)
Sual: Oruçlu iken, ağrıyan dişlere ilaç koymak caiz; fakat dişleri macunla fırçalamak mekruh deniyor Bunun sebebi nedir?
CEVAP
Ağrıya ilaç koymak bir ihtiyaçtır Çok ağrırsa, zaruret halini alır Ağız, oruçta vücudun dışı olduğu için ağza alınan veya dişe konan ilaç orucu bozmaz Bir ihtiyaçtan dolayı olduğu için mekruh da olmaz Fakat diş, normal fırça ile fırçalanabilir Macunla fırçalamak zaruret değildir Bir de, macun yutulursa, orucun bozulma tehlikesi vardır Orucun bozulma tehlikesi olan bir işi yapmak, mekruh olur Bunun gibi, cünüp olma tehlikesi varken hanımını öpmek de mekruhtur Oynaşırken cünüp olma ihtimali vardır Tehlikeden uzak durmak gerekir Bir hadisi şerif meali şöyledir:
(Uçurumun kenarında dolaşan kimse, her an uçuruma yuvarlanabilir) Buhari
Onun için, oruçluya mekruh olan işlerden uzak durmaya çalışmalıdır
Sual: Kan aldırmak ve iğne vurdurmak yani enjeksiyonla deriye ilaç zerk ettirmek orucu ve abdesti bozar mı?
CEVAP
Genel kaide şöyledir:
Vücuda giren şeyler orucu bozar, vücuttan çıkan şeyler de abdesti bozar
Bu kaidenin istisnaları da vardır
Kan aldırmak abdesti bozar, orucu bozmaz Vücuda enjeksiyonla ilaç girince abdesti bozmaz, ama orucu bozar
Abdest için istisnalar:
Vücuttan çıktığı halde ter, sümük ve balgam gibi şeyler abdesti bozmaz
Oruç için istisnalar:
Vücuttan çıkan şeyler orucu bozmadığı halde, isteyerek ağız dolusu kusmak orucu bozar Vücuda giren şeyler orucu bozduğu halde, balgam yutmak orucu bozmaz
Oksijen gazını almak, esans koklamak orucu bozmaz Burna gelen akıntıyı yutmak orucu bozmaz Sağlam deriden vücuda girdiği halde, göğse konan kalb ilacı, kola sarılan sigara yakısı orucu bozmaz Göze konan ilaç orucu bozmaz, ama kulağa konursa bozar