Otizm Tedavisi
Nedenin kesin olarak bilinememesi tedavi yaklaşımlarını sınırlamaktadır Şurası unutulmamalıdır ki otizm tedavisinin ilk ve en manâlı aşaması ailenin rahatsızlık hakkında veri sahibi olmasıdır Çünkü tedavi içinde aile aktif olarak rol almalıdır Bunun için tedavi ekibi ile işbirliği etmek zorundadırlar Gerginliğini üzerinden atamamış, sabırsız ve beklentisi yüksek olan ailelerin tedaviyi sürdürebilmeleri imkansızdır Hastalığa özgü bir hap henüz yoktur Ama kendine ya da etrafına zarar veren, sıkıntılı, uykusuz, fazla hareketli çocuklara bazı ilaçlar kullanılmaktadır derhal esas olarak üzerinde durulan çocukları otistik halden çıkarmaya yönelik tutum ve eğitim programlarıdır Burada amaç çocuğun sosyalleşmesini ve ilişki kurabilmesini sağlamaktır Çocuğun zeka düzeyine kadar konuşma ve okuma yazma eğitimi verilebilir Bu çabaların başlıca amacı çocuğun dış dünyaya uyumunu sağlamaktır Bu programların yetkili ve ehliyetli insanların katkısıyla sürdürülmesi gerekir Kısa vadede sonuç beklemek doğru olmaz Tedaviden alınacak sonuç çocuğun akıl düzeyi ile yakından ilgilidir Zeka düzeyi düşük , konuşması geri çocukların tedaviden faydalanma oranları epeyce düşüktür Otistik çocukların ama % 10 u ileriki yaşamlarında başkalarına muhtaç olmadan yaşamlarını sürdürebilirken büyük kısmı yardımsız ve bağımsız yaşayamaz
Otizm; biyoloji ile ilgili nedenlere dayandırılmasıyla tedavi için bir takım ilaçlar kullanılmıştır Ama bunun fazla pozitif bir etkisi görülmemiştir Yapılan incelemeler sonucunda en iyi tedavinin eğitimolduğu görüşü benimsenmiştir
Otistik çocukların eğitiminde davranış değişim modeline dayalı eğitim programları kullanılmaktadır Bu model operant koşullanma ilkelerine dayanmaktadır
Operant koşullanma tekniklerinin esas alındığı davranışçı modelde ise; aşağıdaki basamaklara önem verilmektedir
1) Öncelikle çocuğun var olan potansiyeli belirlenir ve hangi alanlarda hüner eksikliğinin olduğu saptanır
2) Maharet eksiklilikleri belirlendikten sonradan bu beceriler kendi içinde daha aşağı basamaklara ayrılır
3) Daha Aşağı basamaklara ayrılan beceriler tek tek yerinde programlar içinde geliştirilir
4) Çocuğun verdiği olumlu tepkiler pekiştirilir
Otistik çocukların eğitimlerinde ilk kez öğretilmek istenen veya ortadan kaldırılmak istenen tutum belirlenmektedir Gözlenen negatif davranışların sıklığının azaltılması ya da olumlu davranışların öğretilmesi ve kalıcı olabilmesinde de destek ve ödül gibi teknikler kullanılmaktadır
EĞİTİMDE KULLANILAN TEKNİKLER:
1) Yardım: Çocuğun istenilen tepkiyi vermesini sağlamak için kullanılan bir uyarıcıdır 3 şekilde kullanılmaktadır
Maddi destek
Dikkat Çekici yardımı
Sözel yardım
2) Ödül: Eğitimin başında ilk olarak yeni beceriler geliştirilmeye çalışılırken,ödüllerin etkinliğini sağlamak önemlidir Bunu yapmak için çocuğun muhtemel olduğunca bu ödülleri istediği vakit elde etmesi kısıtlanmalıdır Çocuğa olumlu davranışının anında arkasında verilen ödülleri 3 grupta biriktirmek mümkündür:
Çocuğun sevdiği yiyecek ve içecekler yani ilk ödüller eğitimde kullanabilecek en etkin ödüller arasındadır
Çocuğun istenilen davranışı yapması sonucunda öpülmesi,kucaklanması veya övgüler duyması ikincil ödülleri yani sosyal ödülleri oluşturmaktadır
Parka gitmek,kitap okumak gibi çocuğun hoşlandığı etkinlikler ise etkinlik ödüllerini oluşturmaktadır
3) Ayırıcı uyaran: Olağan konuşma ifadelerinden ayrı ses tonu ve vurgulamayla çocuğa bahşedilen sözel uyarıdır Bu uyarıların sürekli yeniden sonucunda çocuğun davranışı istenilen yönde şekillenecek ve bu sözel dikkat çocuğa davranışı sonucunda bir ödül alacağını haber verecektir Böylece ayırt edici öğrenme ortaya çıkacaktır
Alıntı *
Nedenin kesin olarak bilinememesi tedavi yaklaşımlarını sınırlamaktadır Şurası unutulmamalıdır ki otizm tedavisinin ilk ve en manâlı aşaması ailenin rahatsızlık hakkında veri sahibi olmasıdır Çünkü tedavi içinde aile aktif olarak rol almalıdır Bunun için tedavi ekibi ile işbirliği etmek zorundadırlar Gerginliğini üzerinden atamamış, sabırsız ve beklentisi yüksek olan ailelerin tedaviyi sürdürebilmeleri imkansızdır Hastalığa özgü bir hap henüz yoktur Ama kendine ya da etrafına zarar veren, sıkıntılı, uykusuz, fazla hareketli çocuklara bazı ilaçlar kullanılmaktadır derhal esas olarak üzerinde durulan çocukları otistik halden çıkarmaya yönelik tutum ve eğitim programlarıdır Burada amaç çocuğun sosyalleşmesini ve ilişki kurabilmesini sağlamaktır Çocuğun zeka düzeyine kadar konuşma ve okuma yazma eğitimi verilebilir Bu çabaların başlıca amacı çocuğun dış dünyaya uyumunu sağlamaktır Bu programların yetkili ve ehliyetli insanların katkısıyla sürdürülmesi gerekir Kısa vadede sonuç beklemek doğru olmaz Tedaviden alınacak sonuç çocuğun akıl düzeyi ile yakından ilgilidir Zeka düzeyi düşük , konuşması geri çocukların tedaviden faydalanma oranları epeyce düşüktür Otistik çocukların ama % 10 u ileriki yaşamlarında başkalarına muhtaç olmadan yaşamlarını sürdürebilirken büyük kısmı yardımsız ve bağımsız yaşayamaz
Otizm; biyoloji ile ilgili nedenlere dayandırılmasıyla tedavi için bir takım ilaçlar kullanılmıştır Ama bunun fazla pozitif bir etkisi görülmemiştir Yapılan incelemeler sonucunda en iyi tedavinin eğitimolduğu görüşü benimsenmiştir
Otistik çocukların eğitiminde davranış değişim modeline dayalı eğitim programları kullanılmaktadır Bu model operant koşullanma ilkelerine dayanmaktadır
Operant koşullanma tekniklerinin esas alındığı davranışçı modelde ise; aşağıdaki basamaklara önem verilmektedir
1) Öncelikle çocuğun var olan potansiyeli belirlenir ve hangi alanlarda hüner eksikliğinin olduğu saptanır
2) Maharet eksiklilikleri belirlendikten sonradan bu beceriler kendi içinde daha aşağı basamaklara ayrılır
3) Daha Aşağı basamaklara ayrılan beceriler tek tek yerinde programlar içinde geliştirilir
4) Çocuğun verdiği olumlu tepkiler pekiştirilir
Otistik çocukların eğitimlerinde ilk kez öğretilmek istenen veya ortadan kaldırılmak istenen tutum belirlenmektedir Gözlenen negatif davranışların sıklığının azaltılması ya da olumlu davranışların öğretilmesi ve kalıcı olabilmesinde de destek ve ödül gibi teknikler kullanılmaktadır
EĞİTİMDE KULLANILAN TEKNİKLER:
1) Yardım: Çocuğun istenilen tepkiyi vermesini sağlamak için kullanılan bir uyarıcıdır 3 şekilde kullanılmaktadır
Maddi destek
Dikkat Çekici yardımı
Sözel yardım
2) Ödül: Eğitimin başında ilk olarak yeni beceriler geliştirilmeye çalışılırken,ödüllerin etkinliğini sağlamak önemlidir Bunu yapmak için çocuğun muhtemel olduğunca bu ödülleri istediği vakit elde etmesi kısıtlanmalıdır Çocuğa olumlu davranışının anında arkasında verilen ödülleri 3 grupta biriktirmek mümkündür:
Çocuğun sevdiği yiyecek ve içecekler yani ilk ödüller eğitimde kullanabilecek en etkin ödüller arasındadır
Çocuğun istenilen davranışı yapması sonucunda öpülmesi,kucaklanması veya övgüler duyması ikincil ödülleri yani sosyal ödülleri oluşturmaktadır
Parka gitmek,kitap okumak gibi çocuğun hoşlandığı etkinlikler ise etkinlik ödüllerini oluşturmaktadır
3) Ayırıcı uyaran: Olağan konuşma ifadelerinden ayrı ses tonu ve vurgulamayla çocuğa bahşedilen sözel uyarıdır Bu uyarıların sürekli yeniden sonucunda çocuğun davranışı istenilen yönde şekillenecek ve bu sözel dikkat çocuğa davranışı sonucunda bir ödül alacağını haber verecektir Böylece ayırt edici öğrenme ortaya çıkacaktır
Alıntı *