Hemen çabucak hepimizin Kübizm'in öncüsü olarak tanıdığı Picasso'nun bu akım için ürettiği birinci tabloyu biliyor musunuz? Genelevde çalışan bayanları bahis alan eser senelerce bâtın tutuldu, ortaya çıktığı devir büyük yankı yarattı.
Avignonlu Kızlar tablosunun değeri nedir, neyi anlatıyor buyurun birlikte göz atalım!
1881 yılında İspanya’nın Malaga kentinde dünyaya gelen Pablo Picasso, kübizm akımının öncüsü olarak sanat tarihi sayfalarına ismini yazdıran, gelmiş geçmiş en ünlü ressamlardan birisi.
Picasso’nun geride bıraktığı eser hazinesinin en meşhur modüllerinden biri de 1907 yılında yaptığı Avignonlu Kızlar tablosu!
Modernizm akımının tüm Avrupa’yı tesiri altına aldığı bu devirde geçmiş ile gelecek ortasındaki çizgiyi çeker nitelikte bir tablo olan Avignonlu Kızlar, Batı fotoğraf sanatına yesyeni bir bakış açısı getirdi: Kübizm!
Bunun nedenlerini açıklayacağız…
Takvimler 1906 yılının son aylarını gösterirken bu tabloyu çizmek için fırçayı eline aldığında genç Picasso 25 yaşındaydı, dünyanın geri kalanı ise I. Dünya Savaşı’na sebep olan tesirlerle boğuşuyordu.
Tablomuz ayrıyeten Picasso’nun yalnızca mavi ve mavi-yeşil tonlarını kullanarak yani esasen tek renkli eserler yaptığı Periodo Azul’un (Mavi Dönem) sonu oldu!
Tam olarak bu devir, artık sanatkarların klasikliği geride bırakıp özgürce kendilerini geliştirdikleri noktaydı: Schoenberg meşhur ‘Erwartung’u, Stravinsky ise ‘Bahar Ayini’ni bestelemişti.
Avignonlu Kızlar, insanların yüzlerce yıldır alışık olduğu tüm hoşluk standartlarını bir fırça darbesiyle yıkıp geçti. Batı dünyasına her daim yabancı öge olarak kalan İberya, Afrika sanatını gözler önüne serdi.
Tablomuzun ayrıntılarına geçelim; gördüğünüz üzere 5 çıplak bayan figürümüz var. Hızları için İberya heykelleri ile Afrikalıların mahallî maskelerinden ilham alınmış.
Resmin birinci taslaklarında ise bir denizci ile öğrencinin de tabloda yer almasını planlıyordu ressamımız.
Her bir figür farklı tasvir edilmiş; mesela sağ taraftaki iki bayanın yüz çizgileri çizilirken kullanılan keskin geometrik biçimler Kübizm’in mihenk taşı haline geldi.
Diğer bayan figürleri ise büsbütün İberya sanatından, bilhassa de heykellerinden etkilenmiş. Picasso’nun kendisi de İberya sanatından ilham aldığını sıkça lisana getiren bir sanatçıydı.
Tablonun isminde geçen Avignon; Barselona’da genelevleriyle ünlü olan Carrer d’Avinyó sokağından geliyor.
Genelevde çalışan seks emekçilerini mevzu alması, bunları tasvir ederken oldukça müstehcen bir tarz kullanması natürel ki o periyot büyük yankı yarattı.
Öyle ki Picasso, tabloyu uzun müddet yalnızca dostlarına ve yakınındaki öbür insanlara gösterdi. Hatta 1916 yılına kadar hiç sergilenmedi!
1920’lerde muharrir Andre Breton’ın eser hakkında “Bana nazaran fotoğraf olmaktan öte bir eser; son 50 yılda yaşanan her olayın bir tiyatrosu üzere.” yorumunu yapması, birden fazla insanın bu tabloya olan bakış açısını değiştirdi.
Üzerinden geçen yıllarda Kübizm’in öncüsü olarak isimlendirilen yapıtımız günümüzde New York’un Çağdaş Sanat Müzesi’nde (MOMA) sergileniyor.
Siz nasıl buldunuz tabloyu? Buyurun yorumlara...