Soru&Cevap Refik Halit Karay Kimdir? Refik Halit Karay Hakkinda Hersey

1888-1965)
Roman ve hikaye yazarı. İstanbul’da doğdu. Mehmet Hâlit Bey’İn oğlu. Galatasaray Sultânîsi’ne (1900-1906) devam etti. Mekteb-İ Hukuk’a başladı. Bir yandan da kâtiplik yaptı. Sonra okulu ve kâtipliği bırakıp gazetecilik yaptı. Tercuman-ı Hakikat gazetesinde çalıştı (1909). Fecr-i Ati topluluğuna katıldı. Kalem ve Cem gibi dergilerde Kirpi İm*zası ile yazdığı yazılarla meşhuroldu. Mahmut Şevket Paşa’nın öldürülmesi üzerine diğer muhalifler gibi, o da Sİnop’a sürüldü. Sürgün hayatı Çorum, Ankara ve Bilecik’te devam etti (1913-1918). Mütareke döneminde Posta-Telgraf Genel Müdürü oldu (1919). Aydede isimli meşhur mizah dergisini çıkardı (1922). Millî Mücadele’yl baltalayıcı yazılar yazdığı için “Yüzellilikler” listesine alınarak yurt dışına çıkarıldı (1922). 1938 yılında çıkan affa kadar günleri Beyrut ve Ha*lep’te geçti. Refik Halit, 1938′de yurda döndü. Aydede dergisinin yayı*mını sürdürdü. İstanbul’da öldü. Zincirllkuyu Mezarlığı’na gömüldü. Refik Halit Karay, hikaye, roman, hatıra, kronik, mizah ve hiciv türle*rinde eser veren XX’inci yüzyıl yazarlarındandır. Konuları Anadolu halkının hayâtından alınmış hikayelerinden mey*dana gelen Memleket Hikayeleri ile meşhur oldu. Çağdaş hikayeciliğin güzel örneklerini vermiştir. Eserlerinde konuşma dilini ustaca kullandı. Romanlarının konusu aşk ve kadındır. Refik Halit Karay, İstanbul Türkçesi’nl en iyi kullanan yazarlardandır. Mizah ve hicivleri de oldukça güzeldir.

Hikaye kitapları: 1. Memleket Hikayeleri (1919), 2. Gurbet Hikayeleri (1940).

Romanları: 1. İstanbul’un iç Yüzü (1920) 2. Yezitin Kızı (1939), 3. Çete (1939), 4. Sürgün (1941), ‘, Anahtar (1947), 6. Bu Bizim Hayatımız (1950), 7. Nilgün (1 cilt: Türk Prensesi Nilgün, Mapa Melikesi Nilgün, Nllgün’ün Sonu 1950-1952), 8. Yer Altında Dünyâ Var (1953), 9. Dhjl Örümcek (1953), 10. Bugünün Saraylısı (1954), 11.2000 Yılı. nın Sevgilisi (1954), 12. iki Cisimli Kadın (1955), 13. Kadınlar Tekkesi (1956), 14. Karlı Dağdaki Ateş (1956), 15. Dört Yap*raklı Yonca (1957), 16. Sonuncu Kadeh (1965), 17. Yerini Se*ven Fidan (1977), 18. Ekmek Elden Su Gölden (1980), 19 Ayın On Dördü (1980), 20. Yüzen Bahçe (1981).

Hatıraları: 1 Minelbâb llelmihrâb (1946), 2. Bir Ömür Boyunca (1980).

Mizah ve hicivleri: 1. Sakın Aldanma İnanma Kanma (1915), 2 Klrpİ’nln Dedikleri (1918), 3. Ago Paşa’nın Hatıratı (1918), 4. Ay Peşinde (1922), 5. Guguklu Saat (1925), 6. Tanıdıklarım (1922).

Kronikler: 1. Bir Avuç Saçma (1939), 2. Bir İçim Su (1931), 3. İlk Adım (1941), 4. Üç Nesll-Oç Hayat (1943), 5. Mak*yajlı Kadın (1943), 6.Tanrı’ya Şikâyet (a 1944).

Tiyatroları: 1. Kanije Müdafaası ve Tiryaki Hasan Paşa (Müfit Ratip ile birlikte, oynandı, basılmadı), 2. Dell (1929). Külliyâtı İnkılap ve Aka Kitabevleri tarafından yayımlanmaktadır.

Refik Halit Karay, Türk edebiyatının önemli yazarlarından biridir. Hem hikaye hem de roman türünde eserler vermiştir. İstanbul'da doğmuş olan Karay, Galatasaray Sultanisi'nde okumuş ve ardından Mekteb-i Hukuk'a başlamıştır. Gazetecilik kariyerine atılmak için okulu ve kâtiplik görevini bırakmıştır. Tercüman-ı Hakikat gazetesinde çalışmış ve Fecr-i Ati topluluğuna katılmıştır. Kirpi İmzasıyla yazılar yazdığı Kalem ve Cem gibi dergilerde tanınmıştır. Ancak Mahmut Şevket Paşa'nın öldürülmesi sonrasında diğer muhaliflerle birlikte sürgüne gönderilmiştir. Sürgün hayatı sırasıyla Çorum, Ankara ve Bilecik'te geçmiştir.

Mütareke döneminde Posta-Telgraf Genel Müdürü olan Karay, 1922 yılında çıkan bir affa kadar yurt dışında kalmıştır. Beyrut ve Halep'te yaşadığı bu süre boyunca yazmaya devam etmiştir. 1938 yılında ülkesine dönmüş ve Aydede dergisinin yayınını sürdürmüştür. İstanbul'da hayatını kaybeden Karay, Zincirlikuyu Mezarlığı'na defnedilmiştir.

Refik Halit Karay, hikaye, roman, hatıra, kronik, mizah ve hiciv türlerinde eserler vermiştir. Memleket Hikayeleri, Gurbet Hikayeleri gibi kitaplarıyla hikaye türünde tanınmıştır. Bu eserlerinde Anadolu halkının yaşamından ilham almış ve çağdaş bir dil kullanmıştır. Romanlarında ise aşk ve kadın konularına odaklanmıştır. İstanbul Türkçesi'ni ustaca kullanmasıyla bilinen Karay, mizah ve hicivlerinde de başarılıdır.

Bunların yanı sıra hatıra, tiyatro ve kronik türlerinde de eserler vermiştir. Minelbâb llelmihrâb, Bir Ömür Boyunca gibi hatıra kitapları ve Sakın Aldanma İnanma Kanma, Guguklu Saat gibi mizah ve hiciv kitapları da dikkat çekicidir.

Refik Halit Karay'ın eserleri İnkılap ve Aka Kitabevleri tarafından yayımlanmaktadır. Kendisi çağdaş Türk edebiyatının önemli isimlerinden biri olarak kabul edilir.