Roka bitkisi yetiştirilir
Roka bitkisinin ozellikleri
Birinci yıl yaprakları icin sofralık olarak uretilir, duşuk sıcaklıklarda kışı gecirdikten sonra ilkbaharda generatif doneme gecer ve tohum oluşturur Yaprakları sebze olarak değerlendirilen rokanın yetiştiriciliği Akdeniz ve Guney Avrupa ulkelerinde cok yaygındır Butun yıl boyunca yetiştiriciliği yapılmakta ve taze yaprakları salata ve garnitur olarak sevilerek tuketilmektedir Roka ozellikle İtalya ve İspanyada cok uretilmekte ve yılın her ayında pazarda bulunabilmektedir Uzak doğu ulkelerinde Hindistan ve Cin ’de ise yağ bitkisi olarak uretilmektedir Tohumlarından elde edilen yaplar insan beslenmesinde, ilac sanayinde ve değişik şekillerde değerlendirilir Ancak Eruca vesivaria subsp Sativa (Mill) olarak bilinen rokanın değerlendirilen kısımlarını dikkate aldığımızda bazı farklılıklarının olduğu gorulmektedir Ozellikle ulkemizde İc Anadolu Bolgesinde yetiştirilen ve Izgın olarak bilinen bitkilerde Eruca sativa (Mill) olarak adlandırılmaktadır Bu bitki sadece yağ bitkisi olarak ve hayvan beslenmesinde kullanılmaktadır Sebze olarak değerlendirilen bitkinin genellikle sadece yaprakları tuketilir
Roka Romalılar doneminden buyana sebze olarak değerlendirilmektedir Bu bitkinin değişik hastalıklara iyi geldiği ve afrodizyak ozellik taşıdığı bilinmektedir Yaprakları sebze olarak tuketilen roka, eczacılıkta bircok hastalığa karşı kullanılır Coğu hastalığın tedavisinde etkili olduğu ve olumlu sonuclar alındığı bildirilmektedir İnsan sağlığı bakımından oneminin son yıllarda coğu kişi tarafından bilinmesi bu sebzenin uretim ve tuketiminin artmasına neden olmuştur Ozellikle buyuk kentlerimizde gelir duzeyi yuksek kişilerin sebzeye olan talebi hızla artmaktadır Ulkemizde 1100 ton civarında roka uretimi yapılmaktadır
Rokanın anavatanı hakkında kesin bir bilgi olmamakla beraber, Akdeniz ulkeleri bu sebzenin anavatanı olduğu bildirilmektedir
İklim isteği
Roka ekolojik koşullara cok duyarlı bir sebzedir Sıcaklığın 10 °C ’nin altına duşmesi halinde tohumların cimlenmesi ve bitki gelişimi yavaşlar Bu koşullarda sebze olarak değerlendirilen yaprakların aromatik madde oranı artar ve yeme kalitesi bozulur Aynı şekilde yaz aylarında yuksek sıcaklıklarda da bitkilerin gelişimi olumsuz yonde etkilenir Bitkiler icin yeterli koşullar yerine getirilirse yaz aylarında tohum ekimi ile hasat olgunluğu arasındaki sure kısalır Ancak duşuk sıcaklık koşullarında olduğu gibi yapraklarda aromatik madde miktarı yukselir ve kalite bozulur
İlkbahar ve sonbahar aylarında hava sıcaklığının cok yuksek ve cok duşuk olmadığı koşullarda, toprakta ve havada yeterli rutubetin bulunduğu donemlerde bitkiler cok iyi gelişir ve kaliteli urun alınır
Yaprakları değerlendirildiği icin ortamın rutubetli olması yaprak kalitesinin artmasına yardımcı olur Aksi taktirde yeterli olmayan rutubet yaprakların kuculmesine, aromatik maddelerin artmasına ve yapraklarda lifleşme ve selulozlaşmaya neden olur Artan aromatik madde oranı yapraklarda acılaşmaya neden olur
Toprak İsteği
Roka toprak istekleri bakımından secici bir sebzedir Yaprakları değerlendirildiği icin ağır bunyeli ve killi topraklarda roka yetiştiriciliği yapılmamalıdır Organik maddelerce zengin ve kumlutınlı topraklar yetiştiricilik icin en uygun topraklardır Toprak pH ’sı bakımından notr karakterli topraklar tercih edilmelidir
Yetiştirilme Şekli
Roka doğrudan tohum ekim yontemi ile yetiştirilir Ulkemizin batı ve guney bolgelerinde butun yıl boyunca acık tarla koşullarına tohum ekimi yapılarak roka yetiştiriciliği yapılabilmektedir Roka soğuk bolgeler de kış aylarında ortu altında, sıcak bolgelerde ise yaz aylarında ağac altlarında golgede yetiştirilmelidir