Aileler çocuklarının evde vakit geçirmesi için internet, bilgisayar gibi imkânları sağlayarak sokaktaki tehlikelerden onları korumayı düşünüyor Ama bu yaklaşım öbür tehlikelere yol açabiliyor
Yeşilay Idare Heyeti Üyesi Klinik Psikolog Mehmet Dinç, çocukların bilgisayar başında, internet yoluyla doğrusu birçok tehdide karşısında korunmasız kaldığına uyarı çekiyor
Hem Oyunların içeriği nedeniyle zor davranışları normalmiş gibi algılanıyor, ayrıca de çocuk tanımadığı kişilerle tanışarak istismar tehlikesi ile karşısında karşıya kalıyor Sağlıklı, “Çocuğu bilgisayar yerine keyif alabileceği alanlara yönlendirmek, arkadaşlarıyla bir araya gelebileceği alanlar oluşturmaya hedeflemek, bilgisayara yönlendirmekten çok daha doğru ve anlamlı diyor*
Geçtiğimiz günlerde Rize ’de bilgisayar oyunu bağımlısı bir gencin, sınıf arkadaşını ve kendisini bıçakladığı olayı misal veren Sağlıklı, oyunların genelde güç ve negatif davranışlar içerdiğini belirterek, bu oyunları uzun süre oynayan çocuklarda şiddetin olağanlaştığını ve hatalı rol modellere maruz kaldıklarını; gerçeklik duygusundan kopmalarıyla ileri safhalarda maalesef bu alıcı can sıkıcı tabloların ortaya çıkabildiğini söylüyor
Rize ’deki üzücü olayda gencin tiryakilik semptomlarının aile ve öğretmen göre da ayrım edilmediğini bildiren Sağlıklı; “Tablet, telefon veya bilgisayardan kendisini alamayan, dost çevresinde asabi, sosyalleşemeyen, iletişim kuramayan çocuklar gerçekte bu davranışlarıyla çevreye dikkat işaretlerini veriyor Aileler ve öğretmenler bu duruma dikkat etmeli ve gereken önlemleri almalı diyor*
“Çocukların hayatını aktivitelerle zenginleştirin
Sağlıklı, ailelere düşen görevleri ise şöyle sıralıyor:
“Ebeveynin bu noktada, kendisinin teknolojiyle olan ilişkisini sorgulaması gerekli Eğer ebeveyn olarak çocuklara rol model oluyorsak, kendi internet kullanımımızın ne değin fazla olduğuna bakmamız gerekir Eve kazanç gelmez açılan bilgisayarlar, sona ermek bilmeyen telefon kullanımı iletişimi zaten kısırlaştırıyor
Öncelikle aile içerisinde iletişimin kurulabiliyor olması, birlikte zaman geçiriyor almak, birlikte geçirilen zamandan keyif alabiliyor edinmek önemlidir Birlikte zaman geçirmekten keyif alındığında, iletişimin kuvvetli olduğu noktada, teknoloji bir barınak olarak görülmeyecektir*
Alternatif hayat tarzlarının oluşmasının bu bağımlılığın önüne geçeceğini bildiren Sağlıklı, “Çocuklarımızın hayatını aktivitelerle, sporla zenginleştirmeliyiz Hakikat kırılmalarını yaşamadan çocuklarımıza sanal dünyadan çekmeli, reel dünyanın farkında olan vardırtmalıyız Ailece yapılacak faaliyetler, arkadaşlarla geçirilecek vakit çocuğu bu nesil tehlikelerden uzakta tutacaktır Bu konuda sivil toplum kuruluşlarına ve devlet kuruluşlarına da önemli görevler düşüyor biçiminde konuştu*
Oyun bağımlılığına karşısında 7 öneri
1 Sevgi gösterin: Koşullu mesajlar vermeden çocuklara hürmet ve sevgi gösterilebilir Çocuklarla aile, akraba ve dost ziyaretlerine gidilebilir Ziyaretlere bu vesileyle teknolojik cihazlar kuşkusuz götürülmemelidir
2 Kaliteli zaman geçirin : Küçük çocuklarla parklara ve spor merkezlerine, gençlerle sinema, tiyatroya ve maçlara gidilebilir Birlikte Kitap, gazete ve dergi okuma saatleri planlanabilir
3 Oyun oynayın: Halıda, yerde veya masada iki taraflı veya eşli oyunlar oynanabilir
4 İyi model olun: Annebabalar öteki aile üyelerine davranışlarıyla misal olabilir Evde bilgisayar üzerinden yapılan işleri ve teknolojiyi ‘fazla ivedi ’ bir şart varsa bile belirtilen süre aralıklarında ya da kısa süreli kullanmaya itina göstermelidirler
5 Sınır koyun: Altı yaşından önce çocukları bilgisayar, laptop, tablet ve akıllı telefon ile tanıştırmamak gerekir Altı yaşından sonra ise günde bir saat olacak şekilde yeniden anne ve baba eşliğinde eğitsel oyunlar ile süre geçirmesi sağlanabilir
6 Yükümlülük verin: Çocukların yaşına yerinde, ev içerisinde yapabileceği sorumluluklar verilebilir
7 Peşine Düşüp Takip edin: Çocuğun tehlikesiz internet bağlantısı kullanması sağlanabilir Aile çocuklarının arkadaşlarını yakından tanımalı ve internet kullanımını peşine düşüp takip etmelidir
SANAL OYUNLARIN NEGATIF VE POZITIF ETKİLERİ
*
Fazla etkileri
•** * Mobil oyunları oynarken, çocuklar problem çözme becerisi kazanır ve algısı daha açık olur
•** * Mobil oyunları oynamak, daha süratli ve içten kararlar almalarını gerektirir, bu nedenle karar verme becerileri gelişir
•** * Mobil oyunlar, yarıştığı rakipleri aralarında en iyisi olmak için çocuğu pratik yapmaya daha fazla zorlar
•** * Oyun oynamak, oyun stratejileri tasarlamak ve , çocuğa galibiyet duygusu kazandırır ve güvenini artırır
Negatif etkileri
•** * Saatlerce oyun oynamak obezite, uyku rahatsızlıkları, baş ağrıları, kuru gözler, karpal tünel sendromu (el bileği rahatsızlığı), adale hastalıkları ve bununla birlikte iskelet düzensizlikleri gibi risklerin artmasına niçin olabilir sıhhat üzerindeki öteki etkiler, yürek hızında çoğalma ve yüksek tansiyon olarak sayılabilir
•** * Zorlama taşıyan mobil oyunlar ile agresif davranışlar aralarında bir ilişki mevcuttur İçinde bol miktarda silahla ateş etme ve öldürme eylemi yer alan oyunlara düşkünlük, çocuklarda hiddet ve kavgacı davranışların artmasını tetikleyebilir
•** * Mobil oyunları oynayan ve sonunda bir şeyler şampiyon çocuğun özgüveni artar Bu oyunlar despotluk, küfür etme, akranlara veya kardeşlerle tartışma etme gibi eğilimlerin artmasına niçin olur
•** * Zamanının çoğunu mobil oyun oynayarak geçiren ve derslerini aksatan çocukların, cılız bir akademik performans gösterdikleri, okula gitmek istemedikleri, hatta okulu bıraktıkları gözlemleniyor
Konuşmayan Çocuğa Nasıl Asistan Olunur?
Yeşilay Idare Heyeti Üyesi Klinik Psikolog Mehmet Dinç, çocukların bilgisayar başında, internet yoluyla doğrusu birçok tehdide karşısında korunmasız kaldığına uyarı çekiyor
Hem Oyunların içeriği nedeniyle zor davranışları normalmiş gibi algılanıyor, ayrıca de çocuk tanımadığı kişilerle tanışarak istismar tehlikesi ile karşısında karşıya kalıyor Sağlıklı, “Çocuğu bilgisayar yerine keyif alabileceği alanlara yönlendirmek, arkadaşlarıyla bir araya gelebileceği alanlar oluşturmaya hedeflemek, bilgisayara yönlendirmekten çok daha doğru ve anlamlı diyor*
Geçtiğimiz günlerde Rize ’de bilgisayar oyunu bağımlısı bir gencin, sınıf arkadaşını ve kendisini bıçakladığı olayı misal veren Sağlıklı, oyunların genelde güç ve negatif davranışlar içerdiğini belirterek, bu oyunları uzun süre oynayan çocuklarda şiddetin olağanlaştığını ve hatalı rol modellere maruz kaldıklarını; gerçeklik duygusundan kopmalarıyla ileri safhalarda maalesef bu alıcı can sıkıcı tabloların ortaya çıkabildiğini söylüyor
Rize ’deki üzücü olayda gencin tiryakilik semptomlarının aile ve öğretmen göre da ayrım edilmediğini bildiren Sağlıklı; “Tablet, telefon veya bilgisayardan kendisini alamayan, dost çevresinde asabi, sosyalleşemeyen, iletişim kuramayan çocuklar gerçekte bu davranışlarıyla çevreye dikkat işaretlerini veriyor Aileler ve öğretmenler bu duruma dikkat etmeli ve gereken önlemleri almalı diyor*
“Çocukların hayatını aktivitelerle zenginleştirin
Sağlıklı, ailelere düşen görevleri ise şöyle sıralıyor:
“Ebeveynin bu noktada, kendisinin teknolojiyle olan ilişkisini sorgulaması gerekli Eğer ebeveyn olarak çocuklara rol model oluyorsak, kendi internet kullanımımızın ne değin fazla olduğuna bakmamız gerekir Eve kazanç gelmez açılan bilgisayarlar, sona ermek bilmeyen telefon kullanımı iletişimi zaten kısırlaştırıyor
Öncelikle aile içerisinde iletişimin kurulabiliyor olması, birlikte zaman geçiriyor almak, birlikte geçirilen zamandan keyif alabiliyor edinmek önemlidir Birlikte zaman geçirmekten keyif alındığında, iletişimin kuvvetli olduğu noktada, teknoloji bir barınak olarak görülmeyecektir*
Alternatif hayat tarzlarının oluşmasının bu bağımlılığın önüne geçeceğini bildiren Sağlıklı, “Çocuklarımızın hayatını aktivitelerle, sporla zenginleştirmeliyiz Hakikat kırılmalarını yaşamadan çocuklarımıza sanal dünyadan çekmeli, reel dünyanın farkında olan vardırtmalıyız Ailece yapılacak faaliyetler, arkadaşlarla geçirilecek vakit çocuğu bu nesil tehlikelerden uzakta tutacaktır Bu konuda sivil toplum kuruluşlarına ve devlet kuruluşlarına da önemli görevler düşüyor biçiminde konuştu*
Oyun bağımlılığına karşısında 7 öneri
1 Sevgi gösterin: Koşullu mesajlar vermeden çocuklara hürmet ve sevgi gösterilebilir Çocuklarla aile, akraba ve dost ziyaretlerine gidilebilir Ziyaretlere bu vesileyle teknolojik cihazlar kuşkusuz götürülmemelidir
2 Kaliteli zaman geçirin : Küçük çocuklarla parklara ve spor merkezlerine, gençlerle sinema, tiyatroya ve maçlara gidilebilir Birlikte Kitap, gazete ve dergi okuma saatleri planlanabilir
3 Oyun oynayın: Halıda, yerde veya masada iki taraflı veya eşli oyunlar oynanabilir
4 İyi model olun: Annebabalar öteki aile üyelerine davranışlarıyla misal olabilir Evde bilgisayar üzerinden yapılan işleri ve teknolojiyi ‘fazla ivedi ’ bir şart varsa bile belirtilen süre aralıklarında ya da kısa süreli kullanmaya itina göstermelidirler
5 Sınır koyun: Altı yaşından önce çocukları bilgisayar, laptop, tablet ve akıllı telefon ile tanıştırmamak gerekir Altı yaşından sonra ise günde bir saat olacak şekilde yeniden anne ve baba eşliğinde eğitsel oyunlar ile süre geçirmesi sağlanabilir
6 Yükümlülük verin: Çocukların yaşına yerinde, ev içerisinde yapabileceği sorumluluklar verilebilir
7 Peşine Düşüp Takip edin: Çocuğun tehlikesiz internet bağlantısı kullanması sağlanabilir Aile çocuklarının arkadaşlarını yakından tanımalı ve internet kullanımını peşine düşüp takip etmelidir
SANAL OYUNLARIN NEGATIF VE POZITIF ETKİLERİ
*
Fazla etkileri
•** * Mobil oyunları oynarken, çocuklar problem çözme becerisi kazanır ve algısı daha açık olur
•** * Mobil oyunları oynamak, daha süratli ve içten kararlar almalarını gerektirir, bu nedenle karar verme becerileri gelişir
•** * Mobil oyunlar, yarıştığı rakipleri aralarında en iyisi olmak için çocuğu pratik yapmaya daha fazla zorlar
•** * Oyun oynamak, oyun stratejileri tasarlamak ve , çocuğa galibiyet duygusu kazandırır ve güvenini artırır
Negatif etkileri
•** * Saatlerce oyun oynamak obezite, uyku rahatsızlıkları, baş ağrıları, kuru gözler, karpal tünel sendromu (el bileği rahatsızlığı), adale hastalıkları ve bununla birlikte iskelet düzensizlikleri gibi risklerin artmasına niçin olabilir sıhhat üzerindeki öteki etkiler, yürek hızında çoğalma ve yüksek tansiyon olarak sayılabilir
•** * Zorlama taşıyan mobil oyunlar ile agresif davranışlar aralarında bir ilişki mevcuttur İçinde bol miktarda silahla ateş etme ve öldürme eylemi yer alan oyunlara düşkünlük, çocuklarda hiddet ve kavgacı davranışların artmasını tetikleyebilir
•** * Mobil oyunları oynayan ve sonunda bir şeyler şampiyon çocuğun özgüveni artar Bu oyunlar despotluk, küfür etme, akranlara veya kardeşlerle tartışma etme gibi eğilimlerin artmasına niçin olur
•** * Zamanının çoğunu mobil oyun oynayarak geçiren ve derslerini aksatan çocukların, cılız bir akademik performans gösterdikleri, okula gitmek istemedikleri, hatta okulu bıraktıkları gözlemleniyor
Konuşmayan Çocuğa Nasıl Asistan Olunur?