Ülkemizdeki erkeklerin 50’si, bayanların ise 18’i nizamlı olarak sigara kullanıyor. Sigaraya bağlı hastalıklar nedeniyle her yıl dünya genelinde 5 milyon kişi hayatını kaybediyor. Ziyanları tüm dünya tarafından bilinen sigarayı bırakma konusunda farklı çalışmalar yapılıyor. Bırakmak için bireye nazaran sigaranın bir bağımlılık mı yoksa bir alışkanlık mı olduğunun belirlenmesi gerekiyor. Memorial Kayseri Hastanesi Göğüs Hastalıkları Bölümü’nden Uz. Dr. Canan Şengül, sigarayı bırakma süreci konusunda bilinmesi gerekenleri anlattı.
Sigarayı neden içtiğinizi biliyor musunuz?
Yıllarca içtiğiniz ve bırakma tecrübelerinde bulunduğunuz sigara içiciliğinizi hiç sorguladınız mı? Neden bırakmak istemediğinizi ve bıraktığınızda bu aksiyonun neden kalıcı olmadığını düşündünüz mü? Sigara içmenin size keyif verdiğini, toplumsal ortam yarattığını, geriliminizi aldığını düşünüyorsanız yanılıyorsunuz. Sigara içmek bir husus bağımlılığıdır. Birinci içtiğiniz sigara ile bağımlılık sistemini uyararak husus bağımlısı pozisyonuna düşebilirsiniz. Bıraktıktan sonra içilecek tek bir sigara ile bile tekrar unsur bağımlılığı sistemi uyarılır ve tekrar sigara içilmeye başlanabilir.
Sigara içiyorsanız ilerde çocuğunuzun da içme ihtimali yüksek
Sigara içilen bir aile ortamında büyüyen çocuklar bilinçaltında sigara içme hareketini olağanlaştırır. Daima her ortamda, her his durumunda sigara içiliyor olması çocuklarınızın bir bilgisayar hard diski üzere bu davranışları hafızaya almasına neden olur. Erişkin periyoduna geldiklerinde şuur seviyesi sigaranın ziyanlarını biliyor olsa da, bilinçaltı sigara içme hareketini her kaygıya deva, keyif veren rahatlatıcı bir davranış üzere gösterir. Ebeveyn olarak rol model olduğunuz çocuklarınız sizden gördüğü davranışlardan ötürü erişkin olduklarında bilinçaltı ve şuurlu davranışlar konusunda gerilim yaşamaya başlar. Her bırakma tecrübesi başarısızlıkla sonuçlanır. Bir yandan bilinçaltınızdan sigara içme hareketinin olağanlaştırılması bir yandan da unsur bağımlılığı düzeneğinin her içilen sigara ile daha da kuvvetlenmesi sigara bırakma hareketinizin sizde gerilim oluşturmasına sebep olur. Bu şahıslara âlâ bir bilinçaltı paklığı yapılması gerekir.
Ailede sigara içen yoksa bilinçaltı paktır
Aile içerisinde ve yakın etrafında sigara içen bireylerin olmadığı bir ortamda büyüyen çocukların ise bilinçaltı paktır. Bu çocukların bilinçaltı sigara içmeyi normalleştirmemiştir. Öte yandan, arkadaş etrafında bir tane denemek için içilen sigara bile husus bağımlılığı düzeneğini tetikler, daha sonra ikincisini içme isteği ortaya çıkar. Husus bağımlılığı sistemi ile birinci içilen sigaranın tuzağına düşülmüştür. Vakit içerisinde sigaraya bağımlı olunur. Bu kümedeki sigara içiciler, sigaranın nasıl bağımlılık yaptığını ve ziyanlarını öğrendiklerinde kolaylıkla sigaradan vazgeçebilir.
Sigarayı kalıcı olarak bırakmak için uzman yardımı alın
Sigara bırakma sürecini kişi her vakit kendi başına yönetemeyebilir. Sigaranın kalıcı olarak bırakılabilmesi için uzman denetiminde, multidisipliner yaklaşımlarla, şahsa özel tedavi metotlarına başvurulmalıdır. Bireyin geçmiş tecrübelerine, ömür şekline özel olarak belirlenecek formüllerle kişi sağlıklı bir halde sigarayı bırakabilir.
Bıraktıktan sonra da tesiri devam ediyorsa…
Sigarayı bıraktıktan sonra kimi şikayetleriniz olabilir. Mesela bol ölçüde balgam çıkışı görülebilir, ağız içinde yaralar oluşmaya başlayabilir. Sigara içerisinde birçok oksidan yani tahrip edici husus vardır. Bu unsurların tesirlerini ortadan kaldırmak için nötrleştirici öbür unsurlar katarlar. Çok hassas olan ağız mukozasında siz sigarayı bıraktıktan sonra bile sigaranın ziyanlı tesirleri devam etmektedir. Aslında bu durumu sigara bırakma sürecinde bir düzgüne gidiş olarak algılamak gerekir. Beden sigarasız kalmaya bir reaksiyon vermektedir. Ağız bakımı ve ilaçlarla bu süreci kısaltmak mümkün olmaktadır.
Kaynak: (BYZHA) - Beyaz Haber Ajansı