DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞI
SORULARLA NAMAZ ?
Abdest
1 Saç boyası, kına, ruj, oje, jöle gibi makyaj malzemeleri abdest ve gusle mani midir?
Abdest alırken, yıkanması gereken uzuvlardan birinde kuru yer kalırsa, abdest sahih olmaz Gusülde ise vücutta, suyun ulaşabildiği her yerinin yıkanması gerekir
Bu itibarla, abdest veya gusül alacak kimsenin, yıkanması gereken uzuvlarında, suyun altına ulaşmasına engel olacak bir tabaka bulunmamalıdır Oje gibi vücut üzerinde tabaka oluşturup da suyun bedene ulaşmasına mani olanlar abdest ve gusle manidir Abdest veya gusülden önce bunların çıkarılması gerekir Buna karşılık, tabaka oluşturmayan saç boyası, kına gibi makyaj malzemeleri abdest ve gusle mani değildir
2 Abdest uzuvlarında yara veya hastalık bulunması halinde nasıl abdest alınır?
Abdest uzuvlarından birinde yara veya hastalık bulunan kişi, bu organın yıkanması zarar verecekse, yıkamayıp ıslak elle mesheder Mesh edilmesinin de zarar vermesi durumunda, bu da yapılmaz Bu rahatsızlık abdest veya gusül uzuvlarından çoğunluğunda ise, abdest veya gusül yerine teyemmüm edilmelidir
3 Özürlünün abdesti ve özrü sebebiyle elbisesine bulaşan necasetin hükmü
Dinmeyen burun kanaması, yaradan kan sızması, idrar tutamama, devamlı kusma, hayız ve nifas dışındaki kadınların akıntısı gibi bedenî rahatsızlıklar, en az bir namaz vakti süresince devam etmesi halinde özür olarak kabul edilmiştir Böyle olan kimseye de mazûr denir
İslâm dini kolaylık dinidir; kişiye gücünün üstünde yük yüklemez Bu nedenle özürlü sayılan kişilerin ibadetlerini yerine getirebilmeleri için onlara kolaylıklar getirmiştir Özürlüler, her vakit için abdest alır ve mazeret teşkil eden rahatsızlığından başka abdest bozan bir hal meydana gelmedikçe bu abdestle o vakit içerisinde dilediği gibi namaz kılar, Kur'anı Kerim okur ve diğer ibadetlerini yaparlar Namaz vaktinin çıkmasıyla veya başka abdest bozan bir halin meydana gelmesiyle özürlü kimsenin abdesti bozulur
Özür, bir namaz vakti boyunca hiç meydana gelmezse, özür ortadan kalkmış olur ve o kimse özür sahibi olmaktan çıkar
Özürlü kimseden akan kan, irin, idrar gibi şeylerin çamaşıra bulaşması halinde, bundan kaçınılması mümkün değil ve temizlendiğinde tekrar bulaşacaksa yıkamadan namaz kılınabilir Fakat tekrar bulaşmayacaksa, yıkanması gerekir
4 Tuvalette abdest alınabilir mi?
Tuvalette abdest alınmasında bir sakınca yoktur Ancak böyle yerlerde besmele, zikir ve duaların içten söylenmesi uygun olur
5 Sargı Üzerine Mesh
Vücudun herhangi bir yerinde kırık, çıkık veya yaradan dolayı sargı bulunduğunda, abdest alırken veya guslederken bu sargı çözülerek altı yıkanır ve yaranın üstü meshedilir Ancak sargının çözülmesinin zararlı olması halinde çözülmeyip üzerine meshedilebilir Sargının çoğunluğunun sadece bir defa meshedilmesi yeterlidir Yapılan bu mesh, o uzvun hükmen yıkanması sayılır Hatta meshetmenin de zararlı olması halinde, bundan da vazgeçilebilir Sargının abdestsiz veya cünüp iken sarılmış olması meshe engel olmadığı gibi belirli bir süresi de yoktur; yara veya kırık iyileşinceye kadar devam eder
Sargıya meshettikten sonra bu sargı değiştirilirse veya sargı düşerse, mesh bozulmaz; iade edilmesi de gerekmez Ancak, yaranın iyileşip sargının çıkarılması halinde, mesh bozulur Yara iyileştiği halde, sargı olsa bile mesih bozulur Bu durumda, yaraya zarar vermeden sargı çözülerek altının yıkanması gerekir
6 Çorap Üzerine Mesh
Mestler üzerine meshin caiz olmasının şartları arasında; mestlerin bağsız olarak ayakta durabilecek kadar katı olması, içine su almaması ve normal yürüyüşle en az 12 bin adım (yaklaşık 5 km) veya daha fazla yürüyüşe dayanıklı olması yer almaktadır Bu şartları taşıyan çorapların üzerine meshetmek caizdir Bu nitelikleri taşımayan çorap üzerine meshedilmez
Bunun yanında, mestler üzerine giyilen çoraplar, ince olup, abdest alırken üzerine meshedildiğinde altına ıslaklığı geçirirse, üzerine meshedilmesinde sakınca yoktur Mest üzerine giyilen çorap altına ıslaklığı geçirmediği takdirde üzerine meshedilmesi caiz değildir
7 Varis Çorabına Mesh
Tedavî maksadıyla giyilen ve çıkarılmasında güçlük bulunan varis çorabı üzerine meshetmek caizdir
8 Abdestin tam olup olmadığı konusunda vesvese
Vesvese, nefs ve şeytanın meydana getirdiği iç karışıklığı, aslı olmayan ihtimaller, kuruntular demektir Çok kere abdest ve guslün tamam olup olmadığı şeklinde görülmekte, elde olmayan kötü ve yanlış düşünceler şeklinde de olabilmektedir
Vesvese sebebi ile, gusül ve abdestin tekrarlanması gerekmez Vesvese gelse bile abdest ve gusle devam edilmelidir
Kişi vesveseye itibar etmemeye çalışmalı, içe doğan şüphe ve tereddüt hallerinin asılsız olduğunu kendine telkin etmeli, ayrıca zaman zaman Felak ve Nas Surelerini okumalıdır
Namaz Vakitleri
1 Namazların beş vakit oluşu
İslâm'ın beş temel esasından biri olan namaz, günün belli zaman dilimleri içerisinde yerine getirilmesi gereken bir farzdır Vakit namazın şartlarından biri ve farz olmasının sebebidir Yüce Allâh Kur'an'da, ªüphesiz namaz vakitli olarak farz kilindi(Nisa 4104) buyurulmaktadır Bu nedenle, namazların vakitlerinden önce kılınması caiz olmadığı gibi, vaktinden sonraya bırakılması da caiz değildir
Kur'anı Kerim'de beº vakit namazdan söz edilmedigi ileri sürülerek, günde beº vakit namazin farz olmadigini iddia edenler bulunmaktadir Öncelikle, şunu belirtmek gerekir ki, hadisler olmaksizin Kur'an'ın doğru anlaşılması mümkün değildir Kur'an'da namaz vakitlerinden açıkça bahsedilmediği gibi, nasıl kılınacağı da bildirilmemiştir Namazın nasıl kılınacağını ancak hadislerden öğrenebiliriz Aynı şekilde namazların vakitleri de Hz Peygamber tarafından gösterilmiştir:
Cebrâil (as) Hz Peygamber'e gelerek namazı bir defa ilk vakitlerinde, bir defa da son vakitlerinde kıldırarak namazın vakitlerini göstermiştir (Müslim, Salât, 138) Hz Peygamber de ashabına bu vakitleri bildirilmiştir (Müslim, Mesacid ve Mevâdiu'sSalât, 138) Asrı saadetten günümüze kadar da namaz vakitleri 5 olarak kabul edilmiş ve öylece kılınmıştır Namaz vakitlerinin bundan aşağı olduğunu söyleyen çıkmamıştır
Diğer taraftan, namazla ilgili Kur'an ayetleri bir bütün olarak ele alındığında, beş vakte işaret edildiği görülür Namazlara ve orta namaza devam edin Allah'a saygı ve bağlılık içinde namaz kılın(Bakara 2238) ayetinde namazlardan ve orta namazından bahsedilmektedir Namazlar çoğuldur, bu nedenle en az üç vakit olması gerekir Ayrıca bir de orta namazından bahsediliyor dolayısıyla en az beş vakit olmalıdır Belki orta namazının üç vakit içerisine dahil olacağı ileri sürülebilir Ancak namazla ilgili diğer ayetlere de baktığımızda üç vakitten fazla namaza işaret edildiği görülecektir; orta namazı olabilmesi için de dolayısıyla en az beş vaktin olması gerekir Şöyle ki, Güneşin batiya
yönelmesinden, gecenin kararmasina kadar (belli vakitlerde) namaz kil; bir de sabah vaktinde namaz kil Çünkü sabah namazi şahitlidir(İsra 1778) ve Haydi siz, akşama ulaştiginizda (akşam ve yatsi vaktinde) sabaha kavuştugunuzda, gündüzün sonunda ve ögle vaktine eriştiginizde Allah' tesbih edin (namaz kilin) Göklerde ve yerde hamd O'na mahsustur(Rum 301718) ayetlerinde açık olarak dört vakitten bahsedilmektedir
2 Namazların Cem'i (Birleştirilerek Kilinmasi)
Belirli şartlari taşiyan her Müslüman'a günde beş vakit namaz farzdir Her namaz kendi vakti içinde edâ edilmek üzere farz kilinmiºtir Nitekim Kur'anı Kerim'de : Namaz, müminler üzerine belli vakitlerde edâ edilmek üzere farz kılınmıştır(Nisa Suresi, ayet 103) buyurulmaktadır Bu itibarla normal şartlar içinde her namazın vaktinde kılınması gerekir
Hanefi mezhebine göre hac mevsiminde arefe günü Arafat ve Müzdelife'nin dışında hiçbir yerde namazların birleştirilerek kılınması caiz değildir
Bununla birlikte, Hz Peygamber'in sahih hadisleri ve uygulamaları dikkate alındığında, yolculuk, hastalık, doktorun ameliyatta bulunması gibi zorunluluk hallerinde öğle ile ikindi, akşam ile yatsı namazları duruma göre takdim veya tehir edilerek birlikte kılınabilir Birleştirilerek kılındığında, iki namaz arasındaki sünnet namazlar terk edilir; her bir farz için ayrı kamet getirilir
3 Namazların Kazası
Kur'an'da vaktinde kılınamayan namazların kaza edilmesi ile ilgili olarak açık bir ifade bulunmamakla birlikte, Hz Peygamber bizzat kendisi vaktinde kılamadığı namazları kaza etmiş ve ashabına da bunu tavsiye etmiştir: Peygamberimiz Hendek savaşı sırasında harbin şiddetlenmesi nedeniyle ikindi namazını kılamamışlar; bunun üzerine Bizi ikinde namazından alıkoydular Allah onların evlerini ve kabirlerini ateşle doldursun
demiş ve ikindi namazini akşam ile yatsi arasinda kaza etmiştir (Müslim, Mesacid ve Mevadi'u'sSalat, N 627) Ayrıca Hayber Fethinden dönerken, bir yerde konakladıklarında gece uyuya kalmışlar ve vaktinde kılamadıkları sabah namazını güneş doğduktan sonra kaza etmişlerdir (Müslim, Mesacid ve Mevadi'u'sSalat, N 680) Yine Peygamberimiz Kim namazı unutursa veya uyuyup kalırsa hatırlayınca onu kılsınbuyurmuº ve ekımi'ssalâte li zikrî(Taha, 2019) âyetini delil getirmiºtir (Buhârî, Mevâkîtü'sSalati, No: 562; Müslim, Mesacid ve Mevadi'u'sSalat, N 680684)
Unutma ve uyuma gibi bir mazeret olmaksızın terk edilen namazların kazası ile ilgili hadisin bulunmaması, bu namazların kazasının olmadığını göstermez Zira, Hz Peygamberin veya bir müminin prensipte bilerek farz namazları terk etmesi düşünülemez Ancak Hz Peygamberin bir mazerete binaen vaktinde kılınamayan namazları kaza etmesi ve bu yönde tavsiyede bulunması mazeretsiz olarak terk edilen namazların kaza edilebileceğinin göstergesidir
4 Kaza namazı borcu olan, nafile kılabilir mi?
Üzerinde namaz borcu olan kimselerin, öncelikle kaza namazı kılmaları gerekir Bununla birlikte, imkanlar ölçüsünde, vakit namazları ile birlikte kılınan sünnet namazlarını ve tervih namazını da kılmaya çalışmalıdır
5 Bir namaz hem kaza hem sünnet niyeti ile kılınabilir mi?
Niyet namazın şartlarından biridir Kişinin hangi namazı kıldığını bilmesi gerekir; hangi vaktin namazını kıldığını, farz, vacip veya nafile olduğunu, müstakil mi yoksa imama uyarak mı kıldığını niyetinde belirlemesi gerekir Bu itibarla iki niyetle bir namaz kılınamaz
6 Sünnet namazlar kaza edilir mi?
Kerahat vakti olmaması kaydıyla, bir sonraki namazın vakti girmedikçe, beş vakit namazla birlikte kılınan sünnet namazlar kaza edilebilir Müteakip vakit girdikten sonra sünnet namazlar kaza edilmez, yalnız farz namazlar kaza edilir
Namazın Farzları
Namazın dışındakiler ve içindekiler olmak üzere 12 farzı vardır Bunlardan herhangi birinin eksik olması halinde namaz sahih olmaz Namazın dışındaki farzlarına şartları, içindeki farzlarına da rükünleri denir
1 Namazın Şartları
Namazdan önce ve namaza hazırlık mahiyetindeki farzlara, namazın şartları denir Bunlar altı tanedir:
Hadesten Taharet: Namaz kılacak kişinin abdestsiz olması halinde abdest alması, yıkanması gerekiyor ise, gusletmesi, bunlara gücü yetmediğinde ise, teyemmüm etmesi gerekir
Necasetten Taharet: Namaz kılanın üzerinde ve namaz kılacağı yerde namaza mani pislik bulunmamalıdır
Setri Avret: Namazda avret mahallinin örtülmesi demektir Namazda erkeklerin en az diz kapağı ile göbeği arasını, kadınların ise, el, yüz ve ayağının dışındaki vücudunu örtmesi gerekir
İstikbali Kıble: Namazı Kabe'ye yönelerek kılmak demektir Kabe'yi görenlerin bizzat kendisine, görmeyenlerin ise o cihete yönelerek namazlarını kılmaları gerekir
Vakit: Namazı vakti girdikten sonra kılmak gerekir
Niyet: Namaz kılan kişinin, hangi namazı kıldığını bilmesi gerekir
2 Namazın Rükünleri
Namazın varlığı kendine bağlı olan ve namazın mahiyetini oluşturan farzlarına namazın rükünleri denir Bunlar altı tanedir:
İftitah Tekbîri: Namaza Allahu Ekberdiye başlamak
Kiyam: Namaz kilarken, gücü yeten kimselerin ayakta durmasi
Kiraat: Namaz kilarken, ayakta bir miktar Kur'anı Kerim okumak
Rükû: Namazda eller dizlere değecek şekilde eğilmek
Secde: Namazda, ayaklar, dizler, eller ve alın ile burnun yere konulmasıdır
Kadei Ahire: Namazın sonunda teşehhüt miktarı oturmaktır
İmâ İle Namaz
İslâm dini kolaylık üzerine bina edilmiştir Ayrıca sorumluluklar ve kulluk da kulun gücüne göredir Bu nedenle hastalık, hafifletme, kolaylaştırma sebebi sayılmıştır Buna göre, ayakta namaz kılmaya gücü yetmeyen veya ayakta durmakta zorlanan kimse oturarak namazını kılabilir Rükû veya secde etmeye gücü yetemeyen kimse ima ile namazı kılar İmâ, namazda rükû ve secde yerine başla işaret etmektir Bu şekilde namaz kılan kişi rükû için başı biraz eğer, secde için ise rükûdan biraz daha fazla eğer Secdede başını yere koyamayan kimsenin, bir şeyi başına kaldırarak ona secde etmesi caiz değildir
Böyle kişi imâ ile namaz kılar Oturarak namaz kılamayan, sırt üstü yattığı yerde imâ eder Bir kişi ayakta durmaya gücü yettiği halde, rüku ve secdeye gücü yetmiyorsa, ayakta veya oturarak imâ edebilir; ancak oturarak imâ etmesi daha uygundur Kaş veya göz ile ima ederek namaz kılınmaz Başı ile ima etmeye gücü yetmeyen kimsenin namaz kılması gerekmez
Oturarak Namaz
Namazda ayakta durmaya gücü yetmeyen kişi veya ayakta durması hastalığının artmasına veya uzamasına sebep olacak bir rahatsızlığı bulunan kişi oturduğu yerde namazını kılar Oturarak namaz kılan kişi biraz eğilmek suretiyle rükuunu yaptıktan sonra, alnını yere koymak suretiyle secdelerini yapar Secdeye gücü yetmeyen ise, ima ile namazını kılar
Yere oturamayan kişi, ayakta veya bir sandalyeye oturarak namazını kılabilir Böyle namaz kılan kimse, hem rükuu, hem de secdeyi ima ile yapması gerekir
Türkçe Namaz
Duaların, zikirlerin Türkçe yapılmasında bir sakınca yoktur Aynı şekilde, Yüce Allâh'ın ne dediğini anlamak ve hayatına tatbik etmek amacıyla, Kur'anı Kerim'in mealini okumak da bir ibadettir Ancak Kur'an meali ile namaz kılınması uygun değildir Kur'an'da, (namazda) Kur'an'dan kolayınıza geleni okuyun!(Müzzemmil 7320) buyurulmaktadır Hz Peygamber de, Sizden biriniz namaz kılmaya kalktığında, Allâh'ın kendisine emrettiği gibi abdest alsın Sonra tekbir getirsin; Kur'an'dan bildiği bir şey varsa okusun Eğer Kur'an'dan bir ezberi yoksa, Allâh'a hamdetsin ve O'nu yüceltsindemiºtir Bu nedenle Kur'an'ın orijinalinden okunması gerekir Zira Kur'an mealleri Kur'an'ın kendisi değildir Meallerdeki farklılıklar da bunu göstermektedir
Teravih Namazı
Sözlükte rahatlatmak, dinlendirmek anlamlarına gelen tervîha kelimesinin çoğulu olan terâvih, dinî bir kavram olarak, Ramazan ayında, yatsı namazı ile vitir namazı arasında kılınan nafile namaza verilen isimdir Namazın her dört rek'atinin sonunda bir miktar oturulup dinlenmek müstehaptır; ki buna tervîha denilmiştir Daha sonra bu kelimenin çoğulu olan terâvih, kılınan bu namaza isim olmuştur
Terâvih namazı yirmi rek'at olup, erkek ve kadınlar için sünneti müekkededir Hz Peygamber, Kim inanarak ve sevabını Allâh'tan bekleyerek Ramazan namazını (teravih) kılarsa, onun geçmiş günahları bağışlanırbuyurmuşlardir (Buhârî, Salâtü'tTerâvih, 1; Müslim, Müsâfirîn, 174) Nafile namazların tek başına kılınması daha faziletli olduğu halde, terâvih namazının cemaatle kılınması sünnettir
Hz Peygamber terâvih namazını iki defa cemaatle ashaba kıldırmış, ancak daha sonra farz olur düşüncesiyle cemaatle kıldırmaktan vazgeçmiştir (Buhârî, Salâtü'tTerâvih, 1; Müslim, Müsâfirîn, 177) Hz Ömer halife olunca, halkın dağınık bir şekilde teravih namazı kıldıklarını görüp, tekrar cemaatle kılınmasının daha hoş olacağını düşünmüş ve ashapla istişare ederek bu namazın yeniden cemaatle kılınmasını başlatmıştır Halkın bir vecd içinde bu namazı kıldıklarını görünce, ne güzel bir adet oldudiyerek sevincini belirtmiºtir (Muvatta, 84, H No: 245) Hz Ali de, Ömer mescitlerimizi teravihin feyziyle nurlandırdığı gibi, Allâh da Ömer'in kabrini öyle nurlandırsınduası ile memnuniyetini açığa vurmuştur
O dönemden günümüze kadar, büyük bir iştiyakla devam eden bu sevimli ibadet, toplumumuzda her kesimin ilgisini çekmektedir Terâvih namazı büyük bir huşu ve huzur içerisinden ifa edilirken, birliği, dayanışmayı ve uzlaşmayı da beraberinde getirmektedir Ancak son yıllarda bu ibadetle ilgili özellikle rekatları konusunda vatandaşlarımızın aklında istifhamlar oluşturulmak istenmektedir
Hz Peygamber'in kıldırmış olduğu teravih namazlarının kaç rekat olduğu konusunda bir rivayet bulunmamaktadır Bu konuda Hz Ömer'in teravihi cemaatle kılınmasını başlatmasıyla ilgili haberlerden ve Hz Aişe'nin, Hz Peygamber'in Ramazan ayındaki gece namazlarıyla ilgili hadisinden hareketle bir sonuca ulaşılmaya çalışılmaktadır Bu konudaki haberler şöyle değerlendirilebilir:
Hz Aişe'den, Rasulullah'ın Ramazandaki gece namazından sorulduğunda, Hz Aişe, Rasulullah ne Ramazanda, ne de Ramazandan başka gecelerde on bir rekat üzerine ziyade etmiº degildirkarºiligini vermiştir (Muvatta, 88, H No: 261) Baºka bir rivayette bu sayi on üç olarak zikredilmektedir (Muvatta, 88, H No: 262; Müslim, I508510) Öncelikle bu hadisin teravih namazi hakkinda oldugu konusunda bir açiklik bulunmamaktadir Diger taraftan Hz Aişe'nin, Allâh'ın elçisinin Ramazan ayında ve Ramazan dışındaki gecelerde on bir veya on üç rekat namaz kıldığını belirtmesi, onun devamlı olarak kıldığı bir gece namazının bulunduğunu göstermektedir Zaten Kur'anı Kerim'de de, Gecenin bir kısmında uyanarak, sana mahsus bir nafile olmak üzere namaz kıl Umulur ki Rabbin, seni övgüye değer bir makama gönderir
Buyurulmaktadır (İsra 1779) Bundan da anlaşılmaktadır ki, bu soru, Ramazan ayında Hz Peygamber'in diğer ibadetlerinde olduğu gibi, gece namazlarında da bir değişiklik, artış olup olmadığını öğrenmek amacıyla sorulmuştur; terâvih namazı ile ilişkisi yoktur Hz Aişe'den rivayet edilen, Rasulullah (as) Ramazan ayında, diğer aylarda görülmeyen bir gayrete girerdi Ramazanın son on gününde ise çok daha şiddetli bir gayret gösterirdi Son on günde, geceyi ihya eder, ailesini de uyandırırdı, izârını da bağlardıhadisi (Buharî, Fadlu Leyleti'lKadir 5; Müslim, î'tikâf 8) bu görüºümüzü desteklemektedir Diger yandan, bu hadisin terâvihin meºru kilinmasindan önce mi, yoksa sonra mi oldugu da belli degildir
Hz Ömer zamanindaki cemaatle kilinan teravih namazlarinin rekatlari konusunda iki rivayet vardir: yirmi rekat, on bir rekat (Muvatta, 8586 (H No: 248, 249, 250); Ibn Ebî ªeybe, Musannef, II163164) Hz Ömer'in dönemiyle ilgili farklı rivayetler; ünlü hadis bilgini Nevevî ve Buhârî şârihi Bedreddin Aynî tarafından, Hz Ömer'in on bir rekat emri, döneminde ilk kılınan teravih gecelerine aitti Sonra teravih yirmi rekat olarak yerleşmişti Şimdiye kadar devam eden de budurşeklinde yorumlanmiştir (Ibn Humam, Fethu'lKadir, I334; Aynî, V357; Neylü'lEvtâr, III61)
Hz Ömer, Hz Osman ve Hz Ali dönemlerinden başlayarak, günümüze kadar teravih namazi yirmi rekat olarak kilinmiştir Sahabeden kimse buna itiraz etmemiş ve alimler tarafindan da bu şekilde kabul edilmiştir Günümüzde de, baºta ülkemiz olmak üzere pek çok Islâm ülkesinde teravih namazi cemaatle 20 rekat olarak kilinmaktadir Allâh'ın rahmetinin taştığı, mağfiret ayı Ramazan'da, kadını erkeği, çocuğu genci ve yaşlısıyla halkımızın, tam bir kaynaşma, sevgi, saygı, huzur ve sükun içerisinde camilerimizi doldurarak büyük bir vecd ve iştiyak ile ifa ettiği bu ibadetin, tartışma konusu yapılarak toplumumuzda dine karşı şüphe uyandırmak ve toplumumuzu sebepsiz yere bir fikir
kargaşasına sürüklemek iyi niyetli hiç kimseye bir şey kazandırmaz Bununla birlikte şunu da ifade etmek gerekir ki, teravih namazı nafile bir ibadet olduğundan, farz gibi telakki edilmesi de doğru değildir Bu nedenle, yorgunluk, meşguliyet ve benzeri sebeplerle, teravih namazının evde 8, 10, 12, 14, 16 veya 18 rekat kılınması halinde de sünnet yerine getirilmiş olur Ancak cemaate iştirak etmeye çalışmak daha iyidir
Terâvih namazını iki rek'atte bir selam vererek ve dört rek'atin sonunda biraz dinlenerek kılınması müstehabdır Bu dinlenmelerde tehlîl (lâ ilâhe illallâh demek) ve salavât ile meşgul olunması uygundur
Terâvih namazını kıldıran imam, okuyuşu uzatarak cemaati bıktırıp dağıtmamalı; çabuk kıldırarak namaza noksanlık getirmemelidir Teravih namazında da diğer namazlarda olduğu gibi, kıraatin gereği gibi yapılmasına ve ta'dili erkana riayet edilmesine özen gösterilmelidir
Oruç Tutamayanların Teravih Namazı Kılması
Teravih namazı Ramazan ayının bir sünnetidir, oruçla ilişkisi yoktur Bu nedenle, oruç tutmayanlar da teravih namazı kılabilirler
Namaz Sonrası Tesbihat
Peygamber Efendimiz, farz namazlardan sonraki tesbihatı tavsiye etmişlerdir Bu tesbihat, tek başına yapılabileceği gibi topluca da yapılabilir
Erkeklerle Kadınların Saflardaki Durumu
İster Cuma, ister bayram, ister cenaze namazı veya hangi namaz olursa olsun, kadınların erkeklerle birlikte cemaatle namaz kılmaları halinde, erkeklerden ayrı uygun bir yerde namaz kılmaları gerekir Nitekim Hz Peygamber (sas), namaz saflarını önce erkekler, sonra erkek çocuklar en arkada da kadınlar olmak üzere düzenlemiştir Sünnete uygun olan, namazda safların bu tertip üzere olmasıdır
Vakitlerin Teşekkül Etmediği Yerlerde Namaz
Namaz vakitlerinin tamamının veya bir kaçının teşekkül etmediği bölgelerde, namaz, oruç gibi vakte bağlı ibadetler, vakitlerin normal teşekkül ettiği en yakın bölgenin vakitlerine göre takdir edilmek suretiyle eda edilir
İşyerinde Namaz
Müslüman bir işçinin, çalıştığı yerde namaz kılması için iş disiplini ve düzeni açısından işverenin veya amirlerin iznini alması uygun olur Yine aynı şekilde işverenin veya işyerinde sorumluluk alan kimsenin, namaz kılmak isteyen işçilerine, günlük dini görevi olan namazlarını kılabilme imkanını sağlaması gerekir İşçinin mesaisini sui istimal etmemesi kaydıyla işveren, bilhassa farz ve vacip namazların kılınmasından işçisini men edemez İşçinin de, namazı bahane ederek, görevini suiistimal etmemesi gerekir
Cuma Namazı Kaç Rekattır?
Cuma namazının farzı iki rekattır Dördü önce ve dördü de sonra olmak üzere toplam sekiz rekat sünneti vardır Dileyenler zuhri ahir ve vaktin sünneti diye bilinen namazları da kılabilirler Bu namazları kılmak isteyenleri engellemek de doğru değildir
Cuma Saatinde Alışveriş Yapılabilir mi?
Cuma namazı için ezan okunduktan sonra, namaz bitinceye kadar alışveriş ve benzeri işlerle uğraşmak, Cuma namazı kılması farz olan kimseler için caiz değildir Nitekim Yüce Allâh Cuma suresinin 9 ayetinde, Ey İnananlar! Cuma günü namaz için ezan okunduğu zaman Allâh'ı anmaya koşun; alım satımı bırakın; bilseniz bu sizin için daha iyidirbuyurmaktadır
kaynak:Linkleri sadece kayıtlı üyelerimiz görebilirForumTR üyesi olmak için tıklayınız
SORULARLA NAMAZ ?
Abdest
1 Saç boyası, kına, ruj, oje, jöle gibi makyaj malzemeleri abdest ve gusle mani midir?
Abdest alırken, yıkanması gereken uzuvlardan birinde kuru yer kalırsa, abdest sahih olmaz Gusülde ise vücutta, suyun ulaşabildiği her yerinin yıkanması gerekir
Bu itibarla, abdest veya gusül alacak kimsenin, yıkanması gereken uzuvlarında, suyun altına ulaşmasına engel olacak bir tabaka bulunmamalıdır Oje gibi vücut üzerinde tabaka oluşturup da suyun bedene ulaşmasına mani olanlar abdest ve gusle manidir Abdest veya gusülden önce bunların çıkarılması gerekir Buna karşılık, tabaka oluşturmayan saç boyası, kına gibi makyaj malzemeleri abdest ve gusle mani değildir
2 Abdest uzuvlarında yara veya hastalık bulunması halinde nasıl abdest alınır?
Abdest uzuvlarından birinde yara veya hastalık bulunan kişi, bu organın yıkanması zarar verecekse, yıkamayıp ıslak elle mesheder Mesh edilmesinin de zarar vermesi durumunda, bu da yapılmaz Bu rahatsızlık abdest veya gusül uzuvlarından çoğunluğunda ise, abdest veya gusül yerine teyemmüm edilmelidir
3 Özürlünün abdesti ve özrü sebebiyle elbisesine bulaşan necasetin hükmü
Dinmeyen burun kanaması, yaradan kan sızması, idrar tutamama, devamlı kusma, hayız ve nifas dışındaki kadınların akıntısı gibi bedenî rahatsızlıklar, en az bir namaz vakti süresince devam etmesi halinde özür olarak kabul edilmiştir Böyle olan kimseye de mazûr denir
İslâm dini kolaylık dinidir; kişiye gücünün üstünde yük yüklemez Bu nedenle özürlü sayılan kişilerin ibadetlerini yerine getirebilmeleri için onlara kolaylıklar getirmiştir Özürlüler, her vakit için abdest alır ve mazeret teşkil eden rahatsızlığından başka abdest bozan bir hal meydana gelmedikçe bu abdestle o vakit içerisinde dilediği gibi namaz kılar, Kur'anı Kerim okur ve diğer ibadetlerini yaparlar Namaz vaktinin çıkmasıyla veya başka abdest bozan bir halin meydana gelmesiyle özürlü kimsenin abdesti bozulur
Özür, bir namaz vakti boyunca hiç meydana gelmezse, özür ortadan kalkmış olur ve o kimse özür sahibi olmaktan çıkar
Özürlü kimseden akan kan, irin, idrar gibi şeylerin çamaşıra bulaşması halinde, bundan kaçınılması mümkün değil ve temizlendiğinde tekrar bulaşacaksa yıkamadan namaz kılınabilir Fakat tekrar bulaşmayacaksa, yıkanması gerekir
4 Tuvalette abdest alınabilir mi?
Tuvalette abdest alınmasında bir sakınca yoktur Ancak böyle yerlerde besmele, zikir ve duaların içten söylenmesi uygun olur
5 Sargı Üzerine Mesh
Vücudun herhangi bir yerinde kırık, çıkık veya yaradan dolayı sargı bulunduğunda, abdest alırken veya guslederken bu sargı çözülerek altı yıkanır ve yaranın üstü meshedilir Ancak sargının çözülmesinin zararlı olması halinde çözülmeyip üzerine meshedilebilir Sargının çoğunluğunun sadece bir defa meshedilmesi yeterlidir Yapılan bu mesh, o uzvun hükmen yıkanması sayılır Hatta meshetmenin de zararlı olması halinde, bundan da vazgeçilebilir Sargının abdestsiz veya cünüp iken sarılmış olması meshe engel olmadığı gibi belirli bir süresi de yoktur; yara veya kırık iyileşinceye kadar devam eder
Sargıya meshettikten sonra bu sargı değiştirilirse veya sargı düşerse, mesh bozulmaz; iade edilmesi de gerekmez Ancak, yaranın iyileşip sargının çıkarılması halinde, mesh bozulur Yara iyileştiği halde, sargı olsa bile mesih bozulur Bu durumda, yaraya zarar vermeden sargı çözülerek altının yıkanması gerekir
6 Çorap Üzerine Mesh
Mestler üzerine meshin caiz olmasının şartları arasında; mestlerin bağsız olarak ayakta durabilecek kadar katı olması, içine su almaması ve normal yürüyüşle en az 12 bin adım (yaklaşık 5 km) veya daha fazla yürüyüşe dayanıklı olması yer almaktadır Bu şartları taşıyan çorapların üzerine meshetmek caizdir Bu nitelikleri taşımayan çorap üzerine meshedilmez
Bunun yanında, mestler üzerine giyilen çoraplar, ince olup, abdest alırken üzerine meshedildiğinde altına ıslaklığı geçirirse, üzerine meshedilmesinde sakınca yoktur Mest üzerine giyilen çorap altına ıslaklığı geçirmediği takdirde üzerine meshedilmesi caiz değildir
7 Varis Çorabına Mesh
Tedavî maksadıyla giyilen ve çıkarılmasında güçlük bulunan varis çorabı üzerine meshetmek caizdir
8 Abdestin tam olup olmadığı konusunda vesvese
Vesvese, nefs ve şeytanın meydana getirdiği iç karışıklığı, aslı olmayan ihtimaller, kuruntular demektir Çok kere abdest ve guslün tamam olup olmadığı şeklinde görülmekte, elde olmayan kötü ve yanlış düşünceler şeklinde de olabilmektedir
Vesvese sebebi ile, gusül ve abdestin tekrarlanması gerekmez Vesvese gelse bile abdest ve gusle devam edilmelidir
Kişi vesveseye itibar etmemeye çalışmalı, içe doğan şüphe ve tereddüt hallerinin asılsız olduğunu kendine telkin etmeli, ayrıca zaman zaman Felak ve Nas Surelerini okumalıdır
Namaz Vakitleri
1 Namazların beş vakit oluşu
İslâm'ın beş temel esasından biri olan namaz, günün belli zaman dilimleri içerisinde yerine getirilmesi gereken bir farzdır Vakit namazın şartlarından biri ve farz olmasının sebebidir Yüce Allâh Kur'an'da, ªüphesiz namaz vakitli olarak farz kilindi(Nisa 4104) buyurulmaktadır Bu nedenle, namazların vakitlerinden önce kılınması caiz olmadığı gibi, vaktinden sonraya bırakılması da caiz değildir
Kur'anı Kerim'de beº vakit namazdan söz edilmedigi ileri sürülerek, günde beº vakit namazin farz olmadigini iddia edenler bulunmaktadir Öncelikle, şunu belirtmek gerekir ki, hadisler olmaksizin Kur'an'ın doğru anlaşılması mümkün değildir Kur'an'da namaz vakitlerinden açıkça bahsedilmediği gibi, nasıl kılınacağı da bildirilmemiştir Namazın nasıl kılınacağını ancak hadislerden öğrenebiliriz Aynı şekilde namazların vakitleri de Hz Peygamber tarafından gösterilmiştir:
Cebrâil (as) Hz Peygamber'e gelerek namazı bir defa ilk vakitlerinde, bir defa da son vakitlerinde kıldırarak namazın vakitlerini göstermiştir (Müslim, Salât, 138) Hz Peygamber de ashabına bu vakitleri bildirilmiştir (Müslim, Mesacid ve Mevâdiu'sSalât, 138) Asrı saadetten günümüze kadar da namaz vakitleri 5 olarak kabul edilmiş ve öylece kılınmıştır Namaz vakitlerinin bundan aşağı olduğunu söyleyen çıkmamıştır
Diğer taraftan, namazla ilgili Kur'an ayetleri bir bütün olarak ele alındığında, beş vakte işaret edildiği görülür Namazlara ve orta namaza devam edin Allah'a saygı ve bağlılık içinde namaz kılın(Bakara 2238) ayetinde namazlardan ve orta namazından bahsedilmektedir Namazlar çoğuldur, bu nedenle en az üç vakit olması gerekir Ayrıca bir de orta namazından bahsediliyor dolayısıyla en az beş vakit olmalıdır Belki orta namazının üç vakit içerisine dahil olacağı ileri sürülebilir Ancak namazla ilgili diğer ayetlere de baktığımızda üç vakitten fazla namaza işaret edildiği görülecektir; orta namazı olabilmesi için de dolayısıyla en az beş vaktin olması gerekir Şöyle ki, Güneşin batiya
yönelmesinden, gecenin kararmasina kadar (belli vakitlerde) namaz kil; bir de sabah vaktinde namaz kil Çünkü sabah namazi şahitlidir(İsra 1778) ve Haydi siz, akşama ulaştiginizda (akşam ve yatsi vaktinde) sabaha kavuştugunuzda, gündüzün sonunda ve ögle vaktine eriştiginizde Allah' tesbih edin (namaz kilin) Göklerde ve yerde hamd O'na mahsustur(Rum 301718) ayetlerinde açık olarak dört vakitten bahsedilmektedir
2 Namazların Cem'i (Birleştirilerek Kilinmasi)
Belirli şartlari taşiyan her Müslüman'a günde beş vakit namaz farzdir Her namaz kendi vakti içinde edâ edilmek üzere farz kilinmiºtir Nitekim Kur'anı Kerim'de : Namaz, müminler üzerine belli vakitlerde edâ edilmek üzere farz kılınmıştır(Nisa Suresi, ayet 103) buyurulmaktadır Bu itibarla normal şartlar içinde her namazın vaktinde kılınması gerekir
Hanefi mezhebine göre hac mevsiminde arefe günü Arafat ve Müzdelife'nin dışında hiçbir yerde namazların birleştirilerek kılınması caiz değildir
Bununla birlikte, Hz Peygamber'in sahih hadisleri ve uygulamaları dikkate alındığında, yolculuk, hastalık, doktorun ameliyatta bulunması gibi zorunluluk hallerinde öğle ile ikindi, akşam ile yatsı namazları duruma göre takdim veya tehir edilerek birlikte kılınabilir Birleştirilerek kılındığında, iki namaz arasındaki sünnet namazlar terk edilir; her bir farz için ayrı kamet getirilir
3 Namazların Kazası
Kur'an'da vaktinde kılınamayan namazların kaza edilmesi ile ilgili olarak açık bir ifade bulunmamakla birlikte, Hz Peygamber bizzat kendisi vaktinde kılamadığı namazları kaza etmiş ve ashabına da bunu tavsiye etmiştir: Peygamberimiz Hendek savaşı sırasında harbin şiddetlenmesi nedeniyle ikindi namazını kılamamışlar; bunun üzerine Bizi ikinde namazından alıkoydular Allah onların evlerini ve kabirlerini ateşle doldursun
demiş ve ikindi namazini akşam ile yatsi arasinda kaza etmiştir (Müslim, Mesacid ve Mevadi'u'sSalat, N 627) Ayrıca Hayber Fethinden dönerken, bir yerde konakladıklarında gece uyuya kalmışlar ve vaktinde kılamadıkları sabah namazını güneş doğduktan sonra kaza etmişlerdir (Müslim, Mesacid ve Mevadi'u'sSalat, N 680) Yine Peygamberimiz Kim namazı unutursa veya uyuyup kalırsa hatırlayınca onu kılsınbuyurmuº ve ekımi'ssalâte li zikrî(Taha, 2019) âyetini delil getirmiºtir (Buhârî, Mevâkîtü'sSalati, No: 562; Müslim, Mesacid ve Mevadi'u'sSalat, N 680684)
Unutma ve uyuma gibi bir mazeret olmaksızın terk edilen namazların kazası ile ilgili hadisin bulunmaması, bu namazların kazasının olmadığını göstermez Zira, Hz Peygamberin veya bir müminin prensipte bilerek farz namazları terk etmesi düşünülemez Ancak Hz Peygamberin bir mazerete binaen vaktinde kılınamayan namazları kaza etmesi ve bu yönde tavsiyede bulunması mazeretsiz olarak terk edilen namazların kaza edilebileceğinin göstergesidir
4 Kaza namazı borcu olan, nafile kılabilir mi?
Üzerinde namaz borcu olan kimselerin, öncelikle kaza namazı kılmaları gerekir Bununla birlikte, imkanlar ölçüsünde, vakit namazları ile birlikte kılınan sünnet namazlarını ve tervih namazını da kılmaya çalışmalıdır
5 Bir namaz hem kaza hem sünnet niyeti ile kılınabilir mi?
Niyet namazın şartlarından biridir Kişinin hangi namazı kıldığını bilmesi gerekir; hangi vaktin namazını kıldığını, farz, vacip veya nafile olduğunu, müstakil mi yoksa imama uyarak mı kıldığını niyetinde belirlemesi gerekir Bu itibarla iki niyetle bir namaz kılınamaz
6 Sünnet namazlar kaza edilir mi?
Kerahat vakti olmaması kaydıyla, bir sonraki namazın vakti girmedikçe, beş vakit namazla birlikte kılınan sünnet namazlar kaza edilebilir Müteakip vakit girdikten sonra sünnet namazlar kaza edilmez, yalnız farz namazlar kaza edilir
Namazın Farzları
Namazın dışındakiler ve içindekiler olmak üzere 12 farzı vardır Bunlardan herhangi birinin eksik olması halinde namaz sahih olmaz Namazın dışındaki farzlarına şartları, içindeki farzlarına da rükünleri denir
1 Namazın Şartları
Namazdan önce ve namaza hazırlık mahiyetindeki farzlara, namazın şartları denir Bunlar altı tanedir:
Hadesten Taharet: Namaz kılacak kişinin abdestsiz olması halinde abdest alması, yıkanması gerekiyor ise, gusletmesi, bunlara gücü yetmediğinde ise, teyemmüm etmesi gerekir
Necasetten Taharet: Namaz kılanın üzerinde ve namaz kılacağı yerde namaza mani pislik bulunmamalıdır
Setri Avret: Namazda avret mahallinin örtülmesi demektir Namazda erkeklerin en az diz kapağı ile göbeği arasını, kadınların ise, el, yüz ve ayağının dışındaki vücudunu örtmesi gerekir
İstikbali Kıble: Namazı Kabe'ye yönelerek kılmak demektir Kabe'yi görenlerin bizzat kendisine, görmeyenlerin ise o cihete yönelerek namazlarını kılmaları gerekir
Vakit: Namazı vakti girdikten sonra kılmak gerekir
Niyet: Namaz kılan kişinin, hangi namazı kıldığını bilmesi gerekir
2 Namazın Rükünleri
Namazın varlığı kendine bağlı olan ve namazın mahiyetini oluşturan farzlarına namazın rükünleri denir Bunlar altı tanedir:
İftitah Tekbîri: Namaza Allahu Ekberdiye başlamak
Kiyam: Namaz kilarken, gücü yeten kimselerin ayakta durmasi
Kiraat: Namaz kilarken, ayakta bir miktar Kur'anı Kerim okumak
Rükû: Namazda eller dizlere değecek şekilde eğilmek
Secde: Namazda, ayaklar, dizler, eller ve alın ile burnun yere konulmasıdır
Kadei Ahire: Namazın sonunda teşehhüt miktarı oturmaktır
İmâ İle Namaz
İslâm dini kolaylık üzerine bina edilmiştir Ayrıca sorumluluklar ve kulluk da kulun gücüne göredir Bu nedenle hastalık, hafifletme, kolaylaştırma sebebi sayılmıştır Buna göre, ayakta namaz kılmaya gücü yetmeyen veya ayakta durmakta zorlanan kimse oturarak namazını kılabilir Rükû veya secde etmeye gücü yetemeyen kimse ima ile namazı kılar İmâ, namazda rükû ve secde yerine başla işaret etmektir Bu şekilde namaz kılan kişi rükû için başı biraz eğer, secde için ise rükûdan biraz daha fazla eğer Secdede başını yere koyamayan kimsenin, bir şeyi başına kaldırarak ona secde etmesi caiz değildir
Böyle kişi imâ ile namaz kılar Oturarak namaz kılamayan, sırt üstü yattığı yerde imâ eder Bir kişi ayakta durmaya gücü yettiği halde, rüku ve secdeye gücü yetmiyorsa, ayakta veya oturarak imâ edebilir; ancak oturarak imâ etmesi daha uygundur Kaş veya göz ile ima ederek namaz kılınmaz Başı ile ima etmeye gücü yetmeyen kimsenin namaz kılması gerekmez
Oturarak Namaz
Namazda ayakta durmaya gücü yetmeyen kişi veya ayakta durması hastalığının artmasına veya uzamasına sebep olacak bir rahatsızlığı bulunan kişi oturduğu yerde namazını kılar Oturarak namaz kılan kişi biraz eğilmek suretiyle rükuunu yaptıktan sonra, alnını yere koymak suretiyle secdelerini yapar Secdeye gücü yetmeyen ise, ima ile namazını kılar
Yere oturamayan kişi, ayakta veya bir sandalyeye oturarak namazını kılabilir Böyle namaz kılan kimse, hem rükuu, hem de secdeyi ima ile yapması gerekir
Türkçe Namaz
Duaların, zikirlerin Türkçe yapılmasında bir sakınca yoktur Aynı şekilde, Yüce Allâh'ın ne dediğini anlamak ve hayatına tatbik etmek amacıyla, Kur'anı Kerim'in mealini okumak da bir ibadettir Ancak Kur'an meali ile namaz kılınması uygun değildir Kur'an'da, (namazda) Kur'an'dan kolayınıza geleni okuyun!(Müzzemmil 7320) buyurulmaktadır Hz Peygamber de, Sizden biriniz namaz kılmaya kalktığında, Allâh'ın kendisine emrettiği gibi abdest alsın Sonra tekbir getirsin; Kur'an'dan bildiği bir şey varsa okusun Eğer Kur'an'dan bir ezberi yoksa, Allâh'a hamdetsin ve O'nu yüceltsindemiºtir Bu nedenle Kur'an'ın orijinalinden okunması gerekir Zira Kur'an mealleri Kur'an'ın kendisi değildir Meallerdeki farklılıklar da bunu göstermektedir
Teravih Namazı
Sözlükte rahatlatmak, dinlendirmek anlamlarına gelen tervîha kelimesinin çoğulu olan terâvih, dinî bir kavram olarak, Ramazan ayında, yatsı namazı ile vitir namazı arasında kılınan nafile namaza verilen isimdir Namazın her dört rek'atinin sonunda bir miktar oturulup dinlenmek müstehaptır; ki buna tervîha denilmiştir Daha sonra bu kelimenin çoğulu olan terâvih, kılınan bu namaza isim olmuştur
Terâvih namazı yirmi rek'at olup, erkek ve kadınlar için sünneti müekkededir Hz Peygamber, Kim inanarak ve sevabını Allâh'tan bekleyerek Ramazan namazını (teravih) kılarsa, onun geçmiş günahları bağışlanırbuyurmuşlardir (Buhârî, Salâtü'tTerâvih, 1; Müslim, Müsâfirîn, 174) Nafile namazların tek başına kılınması daha faziletli olduğu halde, terâvih namazının cemaatle kılınması sünnettir
Hz Peygamber terâvih namazını iki defa cemaatle ashaba kıldırmış, ancak daha sonra farz olur düşüncesiyle cemaatle kıldırmaktan vazgeçmiştir (Buhârî, Salâtü'tTerâvih, 1; Müslim, Müsâfirîn, 177) Hz Ömer halife olunca, halkın dağınık bir şekilde teravih namazı kıldıklarını görüp, tekrar cemaatle kılınmasının daha hoş olacağını düşünmüş ve ashapla istişare ederek bu namazın yeniden cemaatle kılınmasını başlatmıştır Halkın bir vecd içinde bu namazı kıldıklarını görünce, ne güzel bir adet oldudiyerek sevincini belirtmiºtir (Muvatta, 84, H No: 245) Hz Ali de, Ömer mescitlerimizi teravihin feyziyle nurlandırdığı gibi, Allâh da Ömer'in kabrini öyle nurlandırsınduası ile memnuniyetini açığa vurmuştur
O dönemden günümüze kadar, büyük bir iştiyakla devam eden bu sevimli ibadet, toplumumuzda her kesimin ilgisini çekmektedir Terâvih namazı büyük bir huşu ve huzur içerisinden ifa edilirken, birliği, dayanışmayı ve uzlaşmayı da beraberinde getirmektedir Ancak son yıllarda bu ibadetle ilgili özellikle rekatları konusunda vatandaşlarımızın aklında istifhamlar oluşturulmak istenmektedir
Hz Peygamber'in kıldırmış olduğu teravih namazlarının kaç rekat olduğu konusunda bir rivayet bulunmamaktadır Bu konuda Hz Ömer'in teravihi cemaatle kılınmasını başlatmasıyla ilgili haberlerden ve Hz Aişe'nin, Hz Peygamber'in Ramazan ayındaki gece namazlarıyla ilgili hadisinden hareketle bir sonuca ulaşılmaya çalışılmaktadır Bu konudaki haberler şöyle değerlendirilebilir:
Hz Aişe'den, Rasulullah'ın Ramazandaki gece namazından sorulduğunda, Hz Aişe, Rasulullah ne Ramazanda, ne de Ramazandan başka gecelerde on bir rekat üzerine ziyade etmiº degildirkarºiligini vermiştir (Muvatta, 88, H No: 261) Baºka bir rivayette bu sayi on üç olarak zikredilmektedir (Muvatta, 88, H No: 262; Müslim, I508510) Öncelikle bu hadisin teravih namazi hakkinda oldugu konusunda bir açiklik bulunmamaktadir Diger taraftan Hz Aişe'nin, Allâh'ın elçisinin Ramazan ayında ve Ramazan dışındaki gecelerde on bir veya on üç rekat namaz kıldığını belirtmesi, onun devamlı olarak kıldığı bir gece namazının bulunduğunu göstermektedir Zaten Kur'anı Kerim'de de, Gecenin bir kısmında uyanarak, sana mahsus bir nafile olmak üzere namaz kıl Umulur ki Rabbin, seni övgüye değer bir makama gönderir
Buyurulmaktadır (İsra 1779) Bundan da anlaşılmaktadır ki, bu soru, Ramazan ayında Hz Peygamber'in diğer ibadetlerinde olduğu gibi, gece namazlarında da bir değişiklik, artış olup olmadığını öğrenmek amacıyla sorulmuştur; terâvih namazı ile ilişkisi yoktur Hz Aişe'den rivayet edilen, Rasulullah (as) Ramazan ayında, diğer aylarda görülmeyen bir gayrete girerdi Ramazanın son on gününde ise çok daha şiddetli bir gayret gösterirdi Son on günde, geceyi ihya eder, ailesini de uyandırırdı, izârını da bağlardıhadisi (Buharî, Fadlu Leyleti'lKadir 5; Müslim, î'tikâf 8) bu görüºümüzü desteklemektedir Diger yandan, bu hadisin terâvihin meºru kilinmasindan önce mi, yoksa sonra mi oldugu da belli degildir
Hz Ömer zamanindaki cemaatle kilinan teravih namazlarinin rekatlari konusunda iki rivayet vardir: yirmi rekat, on bir rekat (Muvatta, 8586 (H No: 248, 249, 250); Ibn Ebî ªeybe, Musannef, II163164) Hz Ömer'in dönemiyle ilgili farklı rivayetler; ünlü hadis bilgini Nevevî ve Buhârî şârihi Bedreddin Aynî tarafından, Hz Ömer'in on bir rekat emri, döneminde ilk kılınan teravih gecelerine aitti Sonra teravih yirmi rekat olarak yerleşmişti Şimdiye kadar devam eden de budurşeklinde yorumlanmiştir (Ibn Humam, Fethu'lKadir, I334; Aynî, V357; Neylü'lEvtâr, III61)
Hz Ömer, Hz Osman ve Hz Ali dönemlerinden başlayarak, günümüze kadar teravih namazi yirmi rekat olarak kilinmiştir Sahabeden kimse buna itiraz etmemiş ve alimler tarafindan da bu şekilde kabul edilmiştir Günümüzde de, baºta ülkemiz olmak üzere pek çok Islâm ülkesinde teravih namazi cemaatle 20 rekat olarak kilinmaktadir Allâh'ın rahmetinin taştığı, mağfiret ayı Ramazan'da, kadını erkeği, çocuğu genci ve yaşlısıyla halkımızın, tam bir kaynaşma, sevgi, saygı, huzur ve sükun içerisinde camilerimizi doldurarak büyük bir vecd ve iştiyak ile ifa ettiği bu ibadetin, tartışma konusu yapılarak toplumumuzda dine karşı şüphe uyandırmak ve toplumumuzu sebepsiz yere bir fikir
kargaşasına sürüklemek iyi niyetli hiç kimseye bir şey kazandırmaz Bununla birlikte şunu da ifade etmek gerekir ki, teravih namazı nafile bir ibadet olduğundan, farz gibi telakki edilmesi de doğru değildir Bu nedenle, yorgunluk, meşguliyet ve benzeri sebeplerle, teravih namazının evde 8, 10, 12, 14, 16 veya 18 rekat kılınması halinde de sünnet yerine getirilmiş olur Ancak cemaate iştirak etmeye çalışmak daha iyidir
Terâvih namazını iki rek'atte bir selam vererek ve dört rek'atin sonunda biraz dinlenerek kılınması müstehabdır Bu dinlenmelerde tehlîl (lâ ilâhe illallâh demek) ve salavât ile meşgul olunması uygundur
Terâvih namazını kıldıran imam, okuyuşu uzatarak cemaati bıktırıp dağıtmamalı; çabuk kıldırarak namaza noksanlık getirmemelidir Teravih namazında da diğer namazlarda olduğu gibi, kıraatin gereği gibi yapılmasına ve ta'dili erkana riayet edilmesine özen gösterilmelidir
Oruç Tutamayanların Teravih Namazı Kılması
Teravih namazı Ramazan ayının bir sünnetidir, oruçla ilişkisi yoktur Bu nedenle, oruç tutmayanlar da teravih namazı kılabilirler
Namaz Sonrası Tesbihat
Peygamber Efendimiz, farz namazlardan sonraki tesbihatı tavsiye etmişlerdir Bu tesbihat, tek başına yapılabileceği gibi topluca da yapılabilir
Erkeklerle Kadınların Saflardaki Durumu
İster Cuma, ister bayram, ister cenaze namazı veya hangi namaz olursa olsun, kadınların erkeklerle birlikte cemaatle namaz kılmaları halinde, erkeklerden ayrı uygun bir yerde namaz kılmaları gerekir Nitekim Hz Peygamber (sas), namaz saflarını önce erkekler, sonra erkek çocuklar en arkada da kadınlar olmak üzere düzenlemiştir Sünnete uygun olan, namazda safların bu tertip üzere olmasıdır
Vakitlerin Teşekkül Etmediği Yerlerde Namaz
Namaz vakitlerinin tamamının veya bir kaçının teşekkül etmediği bölgelerde, namaz, oruç gibi vakte bağlı ibadetler, vakitlerin normal teşekkül ettiği en yakın bölgenin vakitlerine göre takdir edilmek suretiyle eda edilir
İşyerinde Namaz
Müslüman bir işçinin, çalıştığı yerde namaz kılması için iş disiplini ve düzeni açısından işverenin veya amirlerin iznini alması uygun olur Yine aynı şekilde işverenin veya işyerinde sorumluluk alan kimsenin, namaz kılmak isteyen işçilerine, günlük dini görevi olan namazlarını kılabilme imkanını sağlaması gerekir İşçinin mesaisini sui istimal etmemesi kaydıyla işveren, bilhassa farz ve vacip namazların kılınmasından işçisini men edemez İşçinin de, namazı bahane ederek, görevini suiistimal etmemesi gerekir
Cuma Namazı Kaç Rekattır?
Cuma namazının farzı iki rekattır Dördü önce ve dördü de sonra olmak üzere toplam sekiz rekat sünneti vardır Dileyenler zuhri ahir ve vaktin sünneti diye bilinen namazları da kılabilirler Bu namazları kılmak isteyenleri engellemek de doğru değildir
Cuma Saatinde Alışveriş Yapılabilir mi?
Cuma namazı için ezan okunduktan sonra, namaz bitinceye kadar alışveriş ve benzeri işlerle uğraşmak, Cuma namazı kılması farz olan kimseler için caiz değildir Nitekim Yüce Allâh Cuma suresinin 9 ayetinde, Ey İnananlar! Cuma günü namaz için ezan okunduğu zaman Allâh'ı anmaya koşun; alım satımı bırakın; bilseniz bu sizin için daha iyidirbuyurmaktadır
kaynak:Linkleri sadece kayıtlı üyelerimiz görebilirForumTR üyesi olmak için tıklayınız
