Türk Eğitim Derneği (TED) Yönetim Kurulu Başkanı Selçuk Pehlivanoğlu, TED’in kuruluşunun 95. yılında olduğunu belirterek düşmanla savaşırken bile nesil yetiştirmeye önem veren Cumhuriyetin kurucu kadrolarına dikkat çekti. Pehlivanoğlu, “TED bir kolej değil, bir sivil toplum kuruluşu (STK)” ifadelerini kullandı.
Pehlivanoğlu, TED’in kuruluşunun 95. yılında, kurumun vizyon ve misyonunu Cumhuriyet’e anlattı. Pehlivanoğlu’nun sorularımıza verdiği yanıtlar şöyle:
- TED, 95 yıl önce nasıl kuruldu?
Bombalar patlarken 1921’de Ankara’da Maarif Kongresi’ni toplayan bir irade düşünün. Türkiye’yi işgal etmiş ve etme gayreti içerisinde olan emperyalist dünyaya karşı bir lider... Ama liderle beraber hali vakti yerinde olan çiftçisi, köylüsü, esnafı, okulunu bitirmemiş genci, imamı, buna o günün koşullarında canları pahasına karşı duruyorlar. Cumhuriyeti kuran kadrolar her alanda bir öncü kuruluş kurmuşlar. Savaşı kazanıp kazanamayacakları belli değilken, düşmanla savaşırken bile nesil kurtarmanın önemini idrak etmiş bir zihniyetten bahsediyoruz. Türk Maarif Cemiyeti’nin ilk adresi Birinci Meclis. Kurucu listede 202 milletvekili, Genelkurmay başkanı, o dönem varolan tek üniversitemizin rektörü, Vehbi Koç gibi iş insanları ve gazeteciler var. 1920’lerde Türkiye’nin tamamında 23 lise, 72 ortaokul var. Binlerce misyoner okul var. Kurucu irade, “Çocuklarıma yabancı dilde eğitim verecek milli okullarımız olsun” diyor. Aslında millilik ve milliyetçilik bu. İkinci olarak, “Yoksul çocuklara sahip çık” diyor. Cemiyet, ilk döneminde binlerce insana okuma yazma öğretme seferberliği yapıyor. Bunu yapabilmesi için Milli Piyango’nun geliri cemiyete tahsis ediliyor. Üçüncü olarak ise “Eğitime yön verin” diyor. TED, bugün maalesef tek okul adıyla anılır bir hale geliyor. Aslında TED, yalnızca bir okul değil, bir sivil toplum örgütü...
- Kaç tane okulunuz var? Kaç öğrenciye burs veriyorsunuz?
Bugün derneğin biri KKTC’de 45 okulu, bir üniversitesi var. Biz o okullarımız sayesinde oyundaki rekabet koşullarını değiştiriyoruz. O ildeki bir kısım çocuğumuzu dernek bursuyla okullarımıza alıyoruz, okul bursu hariç. O ildeki öğretmenlerimize destek veriyoruz. Dernek bugüne kadar 50 bin civarında kişiye burs vermiş.
KADIN ÖĞRETMENLERE DESTEK
- Başka ne projeleriniz var?
Her yere dokunmaya çalışıyoruz. Erzincan depreminde, Soma’da, orman yangınlarında da vardık. Biz afet bölgesine kırkından sonra gideriz. Birinci gün gidip insanların acılarını yaşaması, dualarını etmesi, aile içinde birbirlerine sarılması gerekirken büyük kalabalıklarla sarhoş edilmelerini doğru bulmuyoruz. Kırkından sonra Milli Eğitim Bakanlığı’nın koordinasyonunda bölgeye gidip kayıplarımızın, şehitlerimizin çocuklarının ihtiyaçlarını tespit edip onlara sahip çıkıyoruz. Bakanlığımızla mesleğinin ilk 3 yılındaki kadın köy öğretmenlerine akademik, sosyal ve psikolojik destek programı uyguluyoruz. Böyle 938 öğretmene ulaştık, 1500’e çıkacağız.
"EĞİTİMDEN EZBER ÇIKMALI"
- Z kuşağı ile ilgili ne söylemek istersiniz?
Z kuşağı yorumlamalarını en fazla kimler yapıyor? Seçim öncesinde siyasi partiler ve markalar. Gençlik oy veya müşteri mi? Hayır, gelecek. İşte onun için bu hale geliyoruz. Milli Eğitim Bakanlığı, Yükseköğretim Kurulu, tüm siyasi partiler bizden bilgi alıyorlar ama uyguluyorlar mı, o tartışma konusu...
- Önerileriniz neler?
Genç nüfus bizim fırsatımız değil en büyük tehdidimiz aslında. Tüketim toplumu olarak yığınlar mı yaratacağız yoksa üretim toplumu olarak öncüler mi yaratacağız? Şu an yığına doğru koşarak gidiyoruz. Yapılması gereken 21. yüzyılın gereklerine uygun dönüşümü sağlamak. Eğitim sisteminizden ezberi çıkaracaksınız. Buna “zihinsel soykırımı” çıkarmak diyoruz. İlkokulda çocuklarımıza Türkçeyi, matematiği, yabancı dil temelini ve dijital okuryazarlığı öğretmeliyiz. Çocuklarımıza bilgiyi okumayı öğretmeliyiz. TED olarak 12 yıllık zorunlu eğitimin tartışma konusu olup 8 yıl adam gibi eğitime ihtiyacımız olduğunu düşünenlerdeniz. Liseye geçiş sınavını hemen kaldırmalıyız. Fen lisesi sayısını ve sosyal bilimler lisesi sayısını düşürmeliyiz. Okul başarı puanını okul içinde sıralamamız gerekiyor. Çok büyük bir sosyal adaletsizlik var. TED’de okuyan çocukla, köydeki çocuğu ortak okul başarı puanında sıralamaya koyuyorsunuz. En azından adaletli eğitim verene kadar bunu dengelemek zorundasınız.
AMACIMIZ MUTLU BİREYLER
- Cumhuriyetin 100. yılında TED’in hedefleri nedir?
Dokunmadık birey bırakmama gayreti içindeyiz. Toplumdaki eğitim algısını ve zihin haritasını değiştirmek için mücadele ediyoruz. Umuyorum ki 100. yılda yalnızca mühürlü bir kâğıdın değil (diploma), yetkinliklerin değerli olduğu; herkesin üniversite mezunu olup makine gibi kendini bir kandırmaca içine soktuğu değil, herkesin yaş segmentine göre mutlu olacağı bireyler yetiştirmeye gayret sarf etmemiz gerekir.
"BURS EŞİTTİR HAYAT"
- TED’in “öncü çocuklar yetiştirme” hedefini anlatır mısınız?
Mali imkânı yetersiz ama başarılı çocukları çeşitli kademelerden geçirerek ya kendi okullarımıza alıyoruz ya da devlette okurken nitelikli burs veriyoruz. Bizim stratejimizde “burs eşittir para” değil. Burs eşittir hayat. Tabii ki bir çocuğun paraya ihtiyacı var. Onu da veriyoruz ama öğrencilerimiz kişisel gelişim kurslarına da tabi oluyorlar. Çocuklarımızın hepsi diksiyon dersi alıyor. Çocuklarımız beraber çalışma ve toplum hizmeti yapma noktasında sorumluluk sahibi oluyorlar. Hedefimiz 10 bin genç meşale. Devletten hiçbir yardım almıyoruz. 3 yıldır sivil toplum kategorisinde en büyük bağışı toplayan kurumuz.
