Son vakitlerde sözcük dağarcığımıza ingilizceden geçen toksik sözcüğünü münasebetlerimizi tanımlarken kullanmaya başladık. Toksik bağ, toksik aile bağlantıları vb. Toksik sözcüğünün manası zehirli, sıhhate ziyanlıdır. Sıhhate ziyanlı insan münasebetleri, sıhhate ziyanlı aile münasebetleri manasında kullanılıyor. Ağız yoluyla alınma ya da bir halde emilmeyle biyolojik sistemlerde hasar yahut mevt oluşturan unsurlar zehir ya da toksin, bu unsurları inceleyen bilim koluna ise toksikoloji deniliyor. Radyoaktif zehirler ise (polonyum 220 izotopu) canlı organizmanın yapısındaki kimyasal elementlere yaydığı radyoaktif parçacıklar ile elementlerin çekirdek yapısının değişmesine neden oluyor. Bu değişimin sonucu olarak elementler bir öbür elemente dönüşüyor. Toksik unsurlar, az ölçülerde solunduğunda, ağız yoluyla alındığında, deri yoluyla emildiğinde insan sıhhati üzerinde akut yahut kronik hasarlara yahut vefata neden olan hususlardır. Toksik bir maddeyi ciğerlerimize çektiğimiz vakit; aptallaşırsınız, baş dönmesi yapar, ne yaptığınızı bilmezsiniz, baş ağrısı verir, gözleriniz tahriş olur, bir sarhoşluk, dengesizlik manzarasına kavuşursunuz, şuurunuzu kaybedersiniz, nefes alamayabilirsiniz, mevtle karşılaşırsınız.
Daima olarak boş boş konuşan, daima her şeyi karşı taraftan bekleyen, kaprisler yapıp çıldırtan üstüne üstlük bir de manipülasyonlarla istediğini elde etmeye çalışan, sorumluluklarını daima diğerlerine yükleyen, paha vermekten aciz, bağlantı halinde olduğu insanlara bir şey katmayan tersine onların hayatından çalıp ömür törpüsü misyonunu hakkıyla icra eden insan modelidir toksik beşerler. Herkes toksik mi? Hayır, herkes toksik değil alışılmış. Toksik beşerler aile üyelerimiz olabilir mi? Evet olabilir. Zira hiçbirimiz kusursuz değilizdir. Hepimizin kusurları vardır. Kusurların olması toksik oldukları manasına da gelmez. Toksik insanların öteki insanlardan ayırt edilmesi zordur. Toksik; gerçekte bir insanın gerçek karakteri, zihniyeti ve iradesinin durumudur. Davranışların tutarlılığı ve kalıcılığı fakat görebilmemizi sağlar.
Kusurlu olduğumuzda, şahsî ve ilişkisel zaaflarımızı üstlenmekte sorun yaşamayız. Kusur yaptığımızda kendimize dahi gülebilir, gerektiğinde yanlışı itiraf edip özür de dileyebiliriz. Fakat toksik beşerler kendilerini kusurlu görmezler, zaaflarıyla yüzleşmek istemezler. 2 yaş narsisizminden çıkamazlar. Tıpkı 2 yaşındaki bebekler üzere toksik beşerler da tüm kararlarını hislerine dayandırırlar. Aksiyonlarının sonuçlarını düşünmek, o an istediklerini almanın yanında hiç kalır. Toksik beşerler diğerlerini düşünmeye tahammül edemez, onlarla konuşmaya çalıştığınızda, kendi üzerine düşünmek yerine kendine göndermelerde bulunur. Toksik beşerler manipülasyon formüllerini çok yeterli kullanırlar. İki toksik insanın birlikte olmaları, çift olmaları durumunu ise tanım etmek epey güçtür.
Şayet toksik birisiyle partner alakanız varsa; söylediğiniz ya da yaptığınız hiçbir şey kâfi değildir, zira harika olduklarına inanırlar yani asla kusur yapmazlar. İlgi odağı olmaları gerekir. Senaryoyu değiştirip istedikleri tarafa çekebilirler, sizi yalancı çıkarabilirler, size öfkelenirler, uyuşmazlıklar asla çözülmez. Sevgililer günü üzere özel günlerde o gününüzü rezil ederler. Köken ailenizle aranızı bozarlar, katı ve tek istikametlidirler. Farklılıklara tahammül edemezler. Benmerkezcidirler. Daima kendileriyle meşguldürler. Hastalıklarını, psikosomatik şikâyetlerini anlatmayı çok severler. En küçük bir kusurunuzda üstünüze kalkarlar. Geçmişinizi kurcalar ve sizi incitmek için kullanır, kendinizi hatalı hissetmenize ve kişiliğinizden utanmanıza yol açarlar. Sonlarınızı ihlal ederler. Empati kuramazlar zira hislerinizi önemsemezler ve acı çektiğinizi görmekten hoşlanırlar. Bütün bunlardan sonra kendilerinin temiz olduğuna inanırlar ve aksi tarafta delil gösterdiğinizde incinirler.
Daima ilgi isteyen, daima en mutsuz, daima en acili, daima en acıklı tecrübelere sahip, en sık kullandığı iki sözcük "ama" ve "ben" olan insandır. Hayatınızı elinizden çalabilecek kadar bencildir. Bunu asla kabul etmez. Hayatınızı çalabilmesi için sevgiliniz filan olması gerektiğini düşünüyorsanız yanılıyorsunuz. Daha çok arkadaş maskesiyle gelip dost kisvesiyle yerleşir, kalırlar. Ekseriyetle intihar ya da kendine ziyan verme imasıyla ilgiyi üzerlerinde tutmaya çalışırlar. şayet yanlışsız bir avsanız başarırlar.
Toksik insanların özelliklerinin hiçbirinin sevgiyle ilgisi olmadığını anlamış olmalısınız. Bu özelliklerin tümü hamlık, bencillik ve manipülasyon odaklıdır. Sağlıklı beşerler kendilerini ve diğerlerini sevmek kelam konusu olduğunda tutarlılık, öngörülebilirlik, ilişki ve irtibata paha verir. Sağlıklı beşerler yalnızca faydalanacakları insanlara değil, herkese naziktir. Daima bir şaşkınlık içinde yaşıyor ve partnerinizle alakanızın pamuk ipliği üzere incelmişçesine kırılganlaştığını hissediyorsanız, muhatabınız sağlıklı biri değildir. Birtakım önemli değişiklikler yapmanız gerekir.
Şayet çift terapisine gelen çift toksikse;
Son vakitlerde çok karşılaştığım bir çift tipi. Çift terapisine gelenler meselelerinin tahliline yardımcı olmam, meselelerine ayna tutabilmem için gelirler. Toksik beşerler çift terapisine ise kendilerini onaylatmak için geliyorlar. Çift terapisinde doğrusal bir nedensellik olmadığını, döngüsel nedensellik olduğunu daima vurgularım. Amerikalı Çift Terapisti Gottman Çiftinin metaforu Mahşerin dört atlısından yani çiftlerin birbirlerini aşağılamasından, tenkidinden, daima savunmada olmasından ve duvar örmelerinden bahsederek münasebetlerini düzgünleştirmeye çalışırım. İlgiye odaklanırım. Münasebetlerine odaklanıp irtibatı güçlendirdiğimizde mahşerin dört atlısı diye bahsedilen çift ilgisinin toksinleri kalmaz. Toksik bir çiftle bunu yapmak hayli güçtür. Zira empati kurmazlar ve haklılık şemaları o kadar güçlüdür ve katıdır ki irtibatta direnirler ve en kıymetlisi her ikisi de bencildir.
Siz bedelli okuyucularım; toksik beşerlerle ilginizi düzenlerseniz, vakitle düzeldiğinizi göreceksiniz. Kendinize güzel davranın, kendinizle gurur duyun, kendinize ne kadar yol aldığınızı ve neleri atlattığınızı hatırlatın, başaramayacağınız konusunda en küçük bir kuşkunuz olduğunda daha evvel zorlukları aştığınız, başardığınız o güç vakitleri hatırlatın.