Normal yollarla bebek sahibi olamayan çiftlerin tercih ettiği tüp bebek tedavisi hakkında merak edilen ve endişe duyulan bazı konular vardır. Bunlardan birisi de ‘’Tüp bebek tedavisi down sendromu riski oluşturur mu?’’ Kadın Hastalıkları, Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı Op. Dr. Seval Taşdemir, konu hakkında bilinmesi gereken tüm detayları sizler için anlattı.
Prenatal test ile bebeğin genetik durumunu öğrenebilirsiniz
Anne adayının kanından yapılan prenatal test ile sadece birkaç tüp kan vererek bebeğin genetik durumunu öğrenmek artık mümkün. Birçok gebe kadın, doğacak bebeğinin sağlık durumundan endişelenmektedir. İleri anne yaşı, aile öyküsü ve tarama testlerinde yüksek risk belirlenmesi nedenleriyle bazı gebeliklerde kromozom anomali olma olasılığı artmaktadır. İnsan genetiğindeki bilgiler ile geliştirilen teknikler; bebek sahibi olmak isteyen çiftlere doğuma kadar olan süreçte güvenilir sonuçlar verebiliyor. Bu teknikler, anne ve baba adaylarının genetik yapılarının çocuğu oluşturan yumurta ve spermde ne şekilde birleştiğini anlamamıza yarayan yöntemdir.
Kromozom bilgileri annenin kanından tespit ediliyor
Gebelikte bebeğin genetik bilgilerini taşıyan DNA’ları anne kanına geçer. Gebelik sırasındaki prenatal tanı test, bebeğin sağlığına etki edebilecek belli kromozom bilgilerini anne kanından tespit edilmesini sağlar. İnsanlarda 23 çift kromozom vardır. Gebelikte uygulanan tanı testi çift olması gereken kromozomları, tek kromozomları ve fazlalık kromozomları tespit eder. Bu test kapsamında; Down Sendromu, Patau Sendromu, Edwards Sendromu, Monozomi X (Turner Sendromu) ve X kromozomu triploidileridir. Bu testle kalp ve bağışıklık sistemi anomalilerine de bakılabiliyor. Bu test vücut kitle endeksi ve etnik kökenden bağımsız olarak her yaştaki kadına uygulanabilir. Bebek için hiçbir risk içermez. Gebeliğin ilk üç aylık döneminde 9. haftasından itibaren yapılabilir ve yüzde 99,9 Down Sendromu, Trizomi 13, Trizomi 18, yüzde 92 Monozomi X ve yüzde 99,9 oranında X kromozomu Triploidi’yi tespit eder. Yaygın trizomileri belirlemede yüksek hassasiyet gösterir. Çok düşük yanlış pozitif oranı vardır. İstatistikler ile her hastaya kişisel risk skoru belirler. Test sonuçları, kan örneği laboratuvara ulaştıktan sonra 2-3 hafta içinde doktorunuzun eline ulaşır.
Tüp tedavisinde çiftlerin dikkat etmesi gerekenler
Gebeliğe karar verdiğiniz zaman sizin ve eşinizin ailelerindeki bireylerde; down sendromu, zekâ geriliği, kan hastalıkları, doğuştan kalp hastalıkları, iskelet sistemine ait problemler, kas hastalıkları, epilepsi (sara), kistik fibroz, metabolik hastalıklar olup olmadığını değerlendirmeniz ve araştırmanız gerekir. Akraba evliliği, anne yaşının ileri olduğu gebelikler, önceki gebeliklerin düşükle sonlanmış olması, ölü veya anomalili bebek dünyaya getirmiş olmak genetik danışmanlık almanızı gerektirir. Eğer aile hikâyenizde genetik hastalık riski varsa, tüp bebek tedavisinden önce gerekli tüm testlerin ve kontrollerin yapılmasına dikkat etmeleri gerekir.