Turkiye neden 7 bolgeye ayrılmıştır
Turkiye Cumhuriyeti birinci Coğrafya Kongresi tarafından 1941 yılında toplam 7 bolgeye ayrılmıştır
1 Akdeniz Bolgesi
2 Doğu Anadolu Bolgesi
3 Ege Bolgesi
4 Guneydoğu Anadolu Bolgesi
5 İc Anadolu Bolgesi
6 Marmara Bolgesi
7 Karadeniz Bolgesi
Ulkemiz 7 coğrafi bolgeye ayrılırken nelere dikkat edilmiştir, Turkiyenin 7 bolgeye ayrılmasındaki kriterler nelerdir
İklim şartları,
Yer şekilleri,
Bitki ortusu,
Nufus ve nufus yoğunluğu,
Yuzolcumu dikkate alınmıştır
Yeryuzu, farklı doğal ozelliklere sahip alanlardan oluşmuştur Yeryuzunde yuzey şekilleri, iklim, bitki ortusu, nufus dağılışı ve ekonomik yapı bakımından farklı yerler vardır Bazı yerler duzluklerle, bazı yerler dağlarla kaplıdır Ceşitli iklim ozelliklerine ve doğal bitki ortusune sahip yerler vardır Tarım veya sanayi faaliyetlerinin on planda olduğu farklı yerler de gorulebilir Buna bağlı olarak nufus, bazı yerlerde seyrek, bazı yerlerde yoğundur Bu yerler, sahip oldukları ozelliklere gore kutup bolgesi, col bolgesi, sanayi bolgesi, yoğun nufuslu bolge gibi isimler alır Doğal ozellikler, toplumları farklı yonden etkiler Gelişmiş ulkeler, farklı coğrafi ozelliklere sahip sahalardaki potansiyeli belirleyerek, ondan yararlanmayı başarabilmiştir Bu ulkeler doğal şartlardan daha az etkilenmektedir Ancak geri kalmış ulkeler, olumsuz doğa koşullarından daha cok etkilenmektedir İşte, fiziki, beşeri ve ekonomik ozellikleri ile diğer yerlerden ayrılan kendi sınırları icerisinde benzerlik gosteren alanlara coğrafi bolge denir Orneğin; Karadeniz Bolgesi gibi
Coğrafi bolgelerin her yerinde butun ozellikler aynı değildir Fiziki, beşeri ve ekonomik ozellikler bakımından farklılaşmalar gorulur Bu farklılıklar bolge icinde değişik coğrafi alanların ortaya cıkmasına neden olur Orneğin İc Anadolu Bolgesi'nin guney kesimi, Turkiye'nin en az yağış alan yerlerinden biridir Bu durum; nufus, yerleşme, toprak ozellikleri ve ekonomik faaliyetleri bakımından farklılıklar ortaya cıkmasına neden olmaktadır Bir bolge icinde bazı ozellikleri ile ayrılan bolgeden kucuk bu alanlara bolum adı verilir Orneğin; Akdeniz Bolgesi'nin, Adana ve Antalya olmak uzere iki bolumu vardır Bu iki bolumun arasında, aynı bolgede yer almalarına rağmen yuzey şekilleri, nufus ve yerleşme tipleri ile ekonomik faaliyetler bakımından ceşitli farklılıklar vardır
Bir coğrafi bolum icerisinde de farklı ozelliklere sahip yerler bulunabilir Bir bolum icinde farklı ozellikler gosteren alanlara yore denir Orneğin; Guneydoğu Anadolu Bolgesi'nde, Dicle Bolumu icinde yer alan Mardin Eşiği gibi Mardin Eşiği cevresine gore daha yuksekte yer almaktadır Bu da buranın daha fazla yağış almasına ve daha serin olmasına neden olmuştur Başta Mardin olmak uzere bir cok yerleşme bu eşik uzerine kurulmuştur
Coğrafi Bolgeleri Oluşturan Faktorler
Bir coğrafi bolgenin sınırlarının belirlenmesinde birtakım ozellikler dikkate alınır Bu ozellikleri iki ana grupta inceleyebiliriz:
1 Fiziki ozellikler
2 Beşeri ve ekonomik ozellikler
1 Fiziki ozellikler
Bir coğrafi bolgeyi oluşturan fiziki ozellikler arasında, bolgenin coğrafi konumu, yuzey şekilleri, iklim ve bitki ortusu onemli yer tutar Bolgelerin belirlenmesinde en onemli faktor, coğrafi konumdur Bir bolgenin ulke icindeki yeri, komşu ulkelere, denizlere, ana yollara olan yakınlığı ona farklı ozellikler kazandırır Orneğin; Karadeniz Bolgesi, Karadeniz kıyıları boyunca uzanır İc Anadolu Bolgesi'nin ise denize kıyısı yoktur Bu nedenle Karadeniz Bolgesi ile İc Anadolu Bolgesi arasında iklim, yerleşme ve ekonomik faaliyetler bakımından farklılıklar gorulur
Yuzey şekilleri, coğrafi bolgeleri oluşturan onemli ozelliklerden biridir Dağların yukseklikleri, uzanış doğrultuları veya ova ve platoların geniş yer kaplaması onu diğer bolgelerden ayırır Orneğin; Karadeniz Bolgesi'nde dağlar kıyıya paralel olarak uzanır Kıyılar fazla girintili cıkıntılı değildir Dağlar, genel olarak kıyının hemen gerisinde yukseldiğinden kıyı ovaları dardır Ege Bolgesi'nde ise dağlar kıyıya dik olarak uzanır ve kıyıları girintili cıkıntılıdır Bolgedeki dağ sıraları arasında geniş cokuntu ovaları yer alır Guneydoğu Anadolu Bolgesi'nin en belirgin topoğrafik ozelliği ise engebelerin cok az yer kaplamasıdır
Coğrafi bolgelerin oluşmasında etkili olan diğer bir ozellik, iklimdir İklim; toprak yapısını, bitki ortusunu, su kaynaklarını etkilediği gibi, nufusun dağılışı ve ekonomik faaliyetler uzerinde etkilidir Orneğin; Karadeniz Bolgesi'nin kıyı kesiminde etkili olan, nemli iklimin sayesinde bol yağış ve yıkanmış toprak isteyen urunlerin yetişmesi, ormanların geniş yer kaplaması ve akarsuların bol su taşıması mumkun olmuştur
2 Beşeri ve ekonomik ozellikler
Coğrafi bolgeleri oluşturan beşeri ve ekonomik ozelliklerin başında nufus, yerleşme ve ekonomik faaliyetlerin turu gelir Bolgelerin fiziki ozelliklerinin beşeri ve ekonomik faaliyetleri uzerinde buyuk etkileri vardır Orneğin; İc Anadolu Bolgesi'nde iklim ozellikleri, tahıl tarımına uygundur Plato ve ovalar geniş yer kapladığı icin kucukbaş hayvancılık yaygındır Nufus, yağışın daha fazla olduğu alanlarda toplanmıştır
Turkiye Cumhuriyeti birinci Coğrafya Kongresi tarafından 1941 yılında toplam 7 bolgeye ayrılmıştır
1 Akdeniz Bolgesi
2 Doğu Anadolu Bolgesi
3 Ege Bolgesi
4 Guneydoğu Anadolu Bolgesi
5 İc Anadolu Bolgesi
6 Marmara Bolgesi
7 Karadeniz Bolgesi
Ulkemiz 7 coğrafi bolgeye ayrılırken nelere dikkat edilmiştir, Turkiyenin 7 bolgeye ayrılmasındaki kriterler nelerdir
İklim şartları,
Yer şekilleri,
Bitki ortusu,
Nufus ve nufus yoğunluğu,
Yuzolcumu dikkate alınmıştır
Yeryuzu, farklı doğal ozelliklere sahip alanlardan oluşmuştur Yeryuzunde yuzey şekilleri, iklim, bitki ortusu, nufus dağılışı ve ekonomik yapı bakımından farklı yerler vardır Bazı yerler duzluklerle, bazı yerler dağlarla kaplıdır Ceşitli iklim ozelliklerine ve doğal bitki ortusune sahip yerler vardır Tarım veya sanayi faaliyetlerinin on planda olduğu farklı yerler de gorulebilir Buna bağlı olarak nufus, bazı yerlerde seyrek, bazı yerlerde yoğundur Bu yerler, sahip oldukları ozelliklere gore kutup bolgesi, col bolgesi, sanayi bolgesi, yoğun nufuslu bolge gibi isimler alır Doğal ozellikler, toplumları farklı yonden etkiler Gelişmiş ulkeler, farklı coğrafi ozelliklere sahip sahalardaki potansiyeli belirleyerek, ondan yararlanmayı başarabilmiştir Bu ulkeler doğal şartlardan daha az etkilenmektedir Ancak geri kalmış ulkeler, olumsuz doğa koşullarından daha cok etkilenmektedir İşte, fiziki, beşeri ve ekonomik ozellikleri ile diğer yerlerden ayrılan kendi sınırları icerisinde benzerlik gosteren alanlara coğrafi bolge denir Orneğin; Karadeniz Bolgesi gibi
Coğrafi bolgelerin her yerinde butun ozellikler aynı değildir Fiziki, beşeri ve ekonomik ozellikler bakımından farklılaşmalar gorulur Bu farklılıklar bolge icinde değişik coğrafi alanların ortaya cıkmasına neden olur Orneğin İc Anadolu Bolgesi'nin guney kesimi, Turkiye'nin en az yağış alan yerlerinden biridir Bu durum; nufus, yerleşme, toprak ozellikleri ve ekonomik faaliyetleri bakımından farklılıklar ortaya cıkmasına neden olmaktadır Bir bolge icinde bazı ozellikleri ile ayrılan bolgeden kucuk bu alanlara bolum adı verilir Orneğin; Akdeniz Bolgesi'nin, Adana ve Antalya olmak uzere iki bolumu vardır Bu iki bolumun arasında, aynı bolgede yer almalarına rağmen yuzey şekilleri, nufus ve yerleşme tipleri ile ekonomik faaliyetler bakımından ceşitli farklılıklar vardır
Bir coğrafi bolum icerisinde de farklı ozelliklere sahip yerler bulunabilir Bir bolum icinde farklı ozellikler gosteren alanlara yore denir Orneğin; Guneydoğu Anadolu Bolgesi'nde, Dicle Bolumu icinde yer alan Mardin Eşiği gibi Mardin Eşiği cevresine gore daha yuksekte yer almaktadır Bu da buranın daha fazla yağış almasına ve daha serin olmasına neden olmuştur Başta Mardin olmak uzere bir cok yerleşme bu eşik uzerine kurulmuştur
Coğrafi Bolgeleri Oluşturan Faktorler
Bir coğrafi bolgenin sınırlarının belirlenmesinde birtakım ozellikler dikkate alınır Bu ozellikleri iki ana grupta inceleyebiliriz:
1 Fiziki ozellikler
2 Beşeri ve ekonomik ozellikler
1 Fiziki ozellikler
Bir coğrafi bolgeyi oluşturan fiziki ozellikler arasında, bolgenin coğrafi konumu, yuzey şekilleri, iklim ve bitki ortusu onemli yer tutar Bolgelerin belirlenmesinde en onemli faktor, coğrafi konumdur Bir bolgenin ulke icindeki yeri, komşu ulkelere, denizlere, ana yollara olan yakınlığı ona farklı ozellikler kazandırır Orneğin; Karadeniz Bolgesi, Karadeniz kıyıları boyunca uzanır İc Anadolu Bolgesi'nin ise denize kıyısı yoktur Bu nedenle Karadeniz Bolgesi ile İc Anadolu Bolgesi arasında iklim, yerleşme ve ekonomik faaliyetler bakımından farklılıklar gorulur
Yuzey şekilleri, coğrafi bolgeleri oluşturan onemli ozelliklerden biridir Dağların yukseklikleri, uzanış doğrultuları veya ova ve platoların geniş yer kaplaması onu diğer bolgelerden ayırır Orneğin; Karadeniz Bolgesi'nde dağlar kıyıya paralel olarak uzanır Kıyılar fazla girintili cıkıntılı değildir Dağlar, genel olarak kıyının hemen gerisinde yukseldiğinden kıyı ovaları dardır Ege Bolgesi'nde ise dağlar kıyıya dik olarak uzanır ve kıyıları girintili cıkıntılıdır Bolgedeki dağ sıraları arasında geniş cokuntu ovaları yer alır Guneydoğu Anadolu Bolgesi'nin en belirgin topoğrafik ozelliği ise engebelerin cok az yer kaplamasıdır
Coğrafi bolgelerin oluşmasında etkili olan diğer bir ozellik, iklimdir İklim; toprak yapısını, bitki ortusunu, su kaynaklarını etkilediği gibi, nufusun dağılışı ve ekonomik faaliyetler uzerinde etkilidir Orneğin; Karadeniz Bolgesi'nin kıyı kesiminde etkili olan, nemli iklimin sayesinde bol yağış ve yıkanmış toprak isteyen urunlerin yetişmesi, ormanların geniş yer kaplaması ve akarsuların bol su taşıması mumkun olmuştur
2 Beşeri ve ekonomik ozellikler
Coğrafi bolgeleri oluşturan beşeri ve ekonomik ozelliklerin başında nufus, yerleşme ve ekonomik faaliyetlerin turu gelir Bolgelerin fiziki ozelliklerinin beşeri ve ekonomik faaliyetleri uzerinde buyuk etkileri vardır Orneğin; İc Anadolu Bolgesi'nde iklim ozellikleri, tahıl tarımına uygundur Plato ve ovalar geniş yer kapladığı icin kucukbaş hayvancılık yaygındır Nufus, yağışın daha fazla olduğu alanlarda toplanmıştır