Kahramanmaraş'ta meydana gelen iki büyük zelzeleden sonra herkes Türkiye'deki canlı fay sınırlarını araştırmaya başlandı. Canlı fay çizgilerinin hangi vilayet ve ilçelerden geçtiği merak konusu oldu. Uzmanlar bilhassa İstanbul sarsıntısı konusunda ikazlarına devam ediyor. Maden Tetkik Arama Genel Müdürlüğü de (MTA) canlı fay çizgisi haritasını yeniledi. Haritada Türkiye'de canlı fay sınırlarının nerelerde olduğu görülebiliyor. Yeni fay çizgisi haritasına nazaran 485 canlı fay sınırı bulunuyor.
İşte ayrıntılar...
Kahramanmaraş'ta meydana gelen iki büyük zelzele sonrasında 10 vilayetimizde büyük yıkımlar meydana geldi. Zelzele yalnızca 11 vilayetimizi etkilemekle kalmadı, ülkemizin her köşesini derinden etkiledi.
Meydana gelen sarsıntı sonucunda on binlerce vatandaşımız hayatını kaybetti, binlerce bina yıkıldı. Zelzelenin tabiat üzerinde bıraktığı yıkıcı izler de havadan görüntülendi. Sarsıntı 11 vilayetimizde müthiş yıkımlar ve değişiklikler meydana getirdi.
Yaşadığımız müthiş zelzeleler sonrasında en merak mevzu ise Türkiye'den geçen canlı fay sınırları oldu. Uzmanlar bilhassa İstanbul zelzelesi hakkında ikazlarına devam ediyorlar.
Ülkemizin bir zelzele ülkesi olduğu aşikar. Vatandaşlarımız da canlı fay çizgilerinin nerelerden geçtiğini ve hangi vilayet ve ilçelerde sarsıntı meydana gelebileceğini araştırıyorlar. Hususa ait açıklama ise Maden Tetkik Arama Genel Müdürlüğü tarafından yapıldı. Canlı fay çizgisi haritası MTA'nın internet sitesinde yenilenerek paylaşıldı.
MTA canlı fay sınırı haritası
MTA yenilenmiş canlı fay haritası erişime açıldı. Paylaşılan harita üzerinde toplamda 51 farklı ilimiz yer alıyor. Bu vilayetler üzerine tıklanarak bölge hakkında bilgi alınabiliyor. Harita üzerinde ayrıyeten 20 tane ilçemiz bulunuyor. Bu bölgeler üzerine tıklanarak hangi bölgede kaç tane canlı fay çizgisi bulunduğu ve nerede bulundukları öğrenilebiliyor.
Örneğin haritada üzerinde bulunan İzmir'e tıkladığınız vakit fay çizgilerinin hangi bölgelerden geçtiğini inceleyebiliyorsunuz. Haritaya nazaran İzmir bölgesinde canlı bulunan birçok fay sınırı bulunuyor. Bunlar; İzmir fay çizgisi, Kemalpaşa fayı, Dağkızılca fayı, Manisa fayı, Akhisar fayı ve daha birkaç fay çizgisinden oluşuyor.
MTA Canlı Fay Sınırı Haritası
Kuzey Anadolu fay çizgisi nereden geçiyor?
MTA'nın Türkiye canlı fay sınırı haritasında Bursa ili incelendiğinde Kuzey Anadolu fay çizgisinin İstanbul'un neresinden geçtiğini görmek mümkün. Harita üzerinde Adalar ve Avcılar segmentleri de farklı başka gösteriliyor. Ayrıyeten harita üzerinde fay sınırları üzerinde meydana gelen sarsıntıların tarihleri ve büyüklükleri de veriliyor. Kuzey Anadolu fay sınırı üzerinde meydana gelen 1999 sarsıntısının yerini ve büyüklüğünü de sarsıntı haritası üzerinden inceleyebilirsiniz.
Diri fay çizgisi nedir?
Üzerinde yaşadığımız dünyanın yer kabuğununu oluşturan levhalar vardır. Bu levhaların hareketi sonucunda gerilmeler ve sıkışmalar meydana gelir. Yer kabuğundaki bu hareketleri kesitlere de fay ismi verilir. Zorlanma ve sürtünmenin tesiriyle kısa bir vakit içerisinde epeyce şiddetli bir kırılma meydana gelir. Bu harekete sarsıntı ismi verilmektedir.
Diri fay yahut etkin fay ise tarihî devirde zelzele oluşturan tüm faylara verilen isimdir. MTA'nın paylaşmış olduğu canlı fay sınırı haritasında farklı çeşitlerdeki canlı faylara yer verilmiştir. Bu canlı fay tipleri aşağıdaki üzere açıklanabilir:
Deprem yüzey kırığı: 1900- günümüz ortasında yüzey faylanması oluşturan canlı faylara verilen isimdir.
Holosen fayı: Holosen (son 11.000 yıl) ‘de yüzey faylanması oluşturan faylardır.
Kuvaterner fayı: Pleyistosen'de (1.600.00 yıl) ‘de yüzey faylanması oluşturan, Holosen aktifliği kuşkulu faylardır.
Olası Kuvaterner fayı yahut çizgisellik: Kuvaterner yahut öncesi devirde oluşmuş, Kuvaterner aktifliği kuşkulu fay yahut aktüel morfolojide bariz çizgisellik.
