Uzmanlar, bir takım uyku bozukluklarının cinsel işlev bozukluklarına niçin olduğunu belirtiyor En fazla cinsel işlev bozukluklarına niçin olan hastalığın da uyku apne sendromu olduğu belirtiliyor Uykusuzluk cinsel işlev bozukluklarına niçin olabilir
Uzmanlar, bazı uyku bozukluklarının cinsel işlev bozukluklarına niçin olduğunu belirtiyor En fazla cinsel işlev bozukluklarına niçin olan hastalığın da uyku apne sendromu olduğu belirtiliyor
Uykusuzluk cinsel işlev bozukluklarına niçin olabilir mi? Anadolu Sağlık Merkezi ’nden Nörolog Dr Vedat Sözmen uykusuzluğun, sebebine yan olarak cinsel sorunlara yol açabildiğini söylüyor
Cinsel işlev bozukluklarına en fazla uyku apne sendromunda rastlanır Uyku apne sendromu olan kişilerde genellikle zaten bir cinsel gönülsüzlük ve cinsel fonksiyon bozukluğu görülür Mesela birine uyku apne sendromu teşhisi konulurken “Horlama var mı, uyku esnasında nefes durması var mı, gece terlemeleri oluyor mu? Gibi bir takım herzamanki sorular sorarız Bu soruların yanı sıra kişiye “Cinsel fonksiyonlarda bir azalma var mı? sorusunu da yöneltiyoruz Bunların tümü tabii fakat uyku apnesi sendromuna muhabere etmez ama bunlarla beraber cinsel fonksiyonlarda da bir bozukluk olduğunu söylerse hastayı uyku apne sendromuna daha yakın düşünürüz
Neden uyku apnesi olanlarda cinsel işlev bozukluğu daha artı görülüyor?
Uyku apnesi olanlarda genellikle kandaki oksijen seviyesi düşer ve bu koşul kişilerde yağ oranının artmasına neden olur Kandaki oksijen seviyesinin düşmesi cinsel fonksiyonun yeterince yerine getirilememesine neden olur bundan başka tekrar aynı şekilde uyku bozuklukları, gün içinde halsizlik, konsantrasyon bozukluğu ve bitkinlik yaptığı için kişi akşam eve geldiğinde zaten bitkin ve uykulu oluyor Onun için aracısız olarak uyuklamak istiyor, bu da cinsel isteksizliğe niçin oluyor Hem o uykusu da sağlıklı olmadığı için bir işe yaramıyor bu uyku Yapılan incelemeler uyku apne sendromu olan bireylerdeki cinsel sorunların dolaşımdaki testosteron miktarının azalmasıyla ilişkili olduğunu ortaya koymuştur Uyku apne bozukluğuna tabi sertleşme bozukluğu olan hastalarda apnenin cerrahi veya CPAP ile tedavisinden sonradan büyük muhtemelen testesteron düzeylerinin de normale gelmesine ast olarak sertleşme bozukluğunda düzelme saptanmıştır Bilindiği gibi testosteron erkek ve kadında cinsel güdü ile ilişkili bir hormondur ve kandaki düzeyi stresten, uyku ve duygudurumdaki değişikliklerden etkilenir Cinsel sorunlara neden olan tıbbi bir niçin saptandığında, psikolojik nedenler var olan cinsel sorunu olumsuz etkileyeceği için bu hastaların psikiyatrik açıdan da desteklenmesi tedaviyi olumlu etkiler
Uyku esnasında vücudun salgıladığı hormonların uykusuzluk sırasında salgılanamamasının bir etkisi oluyor mu cinsel fonksiyonlarda?
Doğrusu bu konuda net bir şey yokFakat uykusuzluk halinde gerginlik hormonlarından kortizol salınımının arttığını ve testesteron salınımının azaldığı, bu hormonların düzeylerindeki değişikliklerin cinsel istekte azalmaya niçin olduğunu belirten araştırmalar var
Erkekler kadınlara tarafından daha mı pozitif mı etkileniyorlar bu durumdan?
Uykusuzluk, keza kadını hem de erkeği cinsel yönden etkiliyor Ama, erkekler tetkik esnasında cinsel isteksizliklerini kadınlara kadar daha fazla dile getiriyorlar ve yardım arayışına giriyorlar Cinsel isteksizlik ve uyarılma sorunları olan kadınlar cinsel ilişkiye faal olarak katılabilir, fakat erkekte sertleşme problemi cinsel ilişkiyi imkansız ve hırslı kılar böylece, kadınlar çoğunlukla bunu bir sorun olarak dile getirmezler
Vardiya sistemiyle veya gece niyetlenmek zorunda olanlar nasıl etkileniyor bu durumdan?
Vardiyalı çalışanların, alıştırma saatleri dolayısıyla uyku saatlerinin sürekli değişmesi sebebiyle uyku düzenlerinde aralıksız kayma oluyor Teorik olarak bir vardiya saatinin en geç bir hafta içinde değiştirilmesi gerekiyor Eğer bir haftayı geçerse kişinin biyolojik ritmi etkileniyor Yani fiilen çalışanın o vardiya saatlerine armoni sağlamaması gerekiyor Böyle çalışan insanlar, bazen gündüz uyudukları için cinsel fonksiyon bozuklukları da ortaya çıkabiliyor Çünkü gündüz uykusunun kalitesi gece uykusuyla bir olmuyor Ne kadar perdeler kapatılsa, güneş ışığı engellense de gece karanlığındaki ve sessizliğindeki gibi nitelikli bir uyku ortamı olmuyor Vardiya sisteminde çalışanlarda çoğunlukla hayat kalitesinde düşme olduğundan bu hem uykuyu keza de cinsel yaşamı negatif etkileyebilir
Yaş ile uykusuzluk birleştiğinde cinsel fonksiyonlardaki etkisi artıyor mu?
Yaş ilerledikçe zaten uyku bozuklukları, özellikle uykuapne sendromu, daha artı ortaya çıkıyor Çünkü bu dönemde hayat azıcık daha hareketsizleşiyor, insan daha eksik yoruluyor, buna paralel olarak da uyku saatleri kaymaya başlıyorYaşla birlikte, diyabet, hipertansiyon, kolesterol yüksekliği ve kullanılan ilaçlar gibi diğer tıbbi nedenlerle cinsel fonksiyonlarda ister istemez azalma oluyor Bu ikisi birleştiğinde cinsel performansı natürel ancak olumsuz etkiliyor
Fazla uyumanın cinsel fonksiyonlara bir etkisi olabilir mi?
Artı uyumanın cinsel fonksiyona direkt bir etkisi olmaz Fakat fazla uyuma şöyle bir sorun yaratabilir Artı uyuyunca karoser kortizolu fazla fazla salgılıyor, kortizol salgısı artınca da kilo artışı oluyor bu nedenle karoser hantallaşıyor ve hareketler zorlaşıyor Bu da her türlü maddesel ve zihinsel fonksiyon gibi cinsel fonksiyonları da negatif yönde etkiliyor
Uyku ve cinsellik aralarında bundan başka şöyle bir ilişki var Cinsel işlev bozukluklarını atamak için kişiye uyku testi yapılıyor
Uykunun nasıl bir belirleyiciliği var bu testte?
Uyku testi doğru hastanın cinsel probleminin psikolojik mi yahut organik mi olduğunu kesin olarak anlayabiliyoruz Psikiyatrist ve ürologlar bazen bunu ayırt edemediklerinde nokturnal penil tümesans testi yapmamız için bizden yardım isterler
Nasıl gerçekleştiriliyor bu test?
Bu testte, uyku testinde kullandığımız bütün EEG ve kalp elektrotlarının yanı sıra hastanın cinsel organının üstüne de halka şeklinde bir elektrot takarız Cinsel fonksiyonu adi olan her erkek normalde, uykunun, REM dönemi dediğimiz, rüyaların fakat psikolojik nedenlerle iktidarsızlık yaşamış kişilerde genelde sabaha karşı, uykunun REM dönemi dediğimiz rüyaların en fazla görüldüğü periyodunda ereksiyon haline geçer Bu testi uyguladığımızda, eğer uykuda ereksiyon oluyorsa kişide organik bir sorun olmadığını, sorunun psikolojik olduğunu anlıyoruz Ama erkek o sırada ereksiyon olamıyorsa sorunun organik olduğu sonucu ortaya çıkıyor Bu test yüzde 100 ’e yakın bir netice veriyor
Uygulaması basit mı bu testi?
Fazla baskı da bir deneme değil fakat hastalara söylediğimizde bu böylece hoşlarına gitmiyor genellikle Çünkü erkekler cinsel organlarına bir elektrot takılmasından hoşlanmıyorlar Lakin doğrusu uyku testi cinsel işlev bozukluklarının tespit edilmesinde kayda değer bir rol oynuyor
Erkekler bu testi yaptırsa hayatında neler kolaylaşır?
Ilk Önce teşhis konur Sertleşme sorunun temelinde psikolojik nedenler yatıyorsa bu ortaya çıkar ve bu tanıya karşın tedavi uygulanır Eğer sorun psikolojikse mutluluk çubuğu, ilaç gibi çare yöntemleri yerine terapiye yönelinir Lakin tabii bu da tedavinin kolaylaşacağı anlamına gelmiyor
Son olarak bu konuda erkeklere ne önerirsiniz?
Uykularını düzenli bir şekilde alsınlar Ellerinden geldiğince benzer saatte uyuyup aynı saatte kalksınlar, uyku süresine olduğu değin uyudukları saatlere de uyarı etsinler, yatak odasını kitap okumak, TV bakmak, yemek yemek gibi başka amaçlar için kullanmasınlar Kısacası uyku hijyenine uyarı etsinler Çünkü uyku hijyeni ne değin iyi olursa cinsel fonksiyonlar da o kadar iyi olur
h 3Uyku düzeninin cinsellik üstüne etkileri
Uzmanlar, bazı uyku bozukluklarının cinsel işlev bozukluklarına niçin olduğunu belirtiyor En fazla cinsel işlev bozukluklarına niçin olan hastalığın da uyku apne sendromu olduğu belirtiliyor
Uykusuzluk cinsel işlev bozukluklarına niçin olabilir mi? Anadolu Sağlık Merkezi ’nden Nörolog Dr Vedat Sözmen uykusuzluğun, sebebine yan olarak cinsel sorunlara yol açabildiğini söylüyor
Cinsel işlev bozukluklarına en fazla uyku apne sendromunda rastlanır Uyku apne sendromu olan kişilerde genellikle zaten bir cinsel gönülsüzlük ve cinsel fonksiyon bozukluğu görülür Mesela birine uyku apne sendromu teşhisi konulurken “Horlama var mı, uyku esnasında nefes durması var mı, gece terlemeleri oluyor mu? Gibi bir takım herzamanki sorular sorarız Bu soruların yanı sıra kişiye “Cinsel fonksiyonlarda bir azalma var mı? sorusunu da yöneltiyoruz Bunların tümü tabii fakat uyku apnesi sendromuna muhabere etmez ama bunlarla beraber cinsel fonksiyonlarda da bir bozukluk olduğunu söylerse hastayı uyku apne sendromuna daha yakın düşünürüz
Neden uyku apnesi olanlarda cinsel işlev bozukluğu daha artı görülüyor?
Uyku apnesi olanlarda genellikle kandaki oksijen seviyesi düşer ve bu koşul kişilerde yağ oranının artmasına neden olur Kandaki oksijen seviyesinin düşmesi cinsel fonksiyonun yeterince yerine getirilememesine neden olur bundan başka tekrar aynı şekilde uyku bozuklukları, gün içinde halsizlik, konsantrasyon bozukluğu ve bitkinlik yaptığı için kişi akşam eve geldiğinde zaten bitkin ve uykulu oluyor Onun için aracısız olarak uyuklamak istiyor, bu da cinsel isteksizliğe niçin oluyor Hem o uykusu da sağlıklı olmadığı için bir işe yaramıyor bu uyku Yapılan incelemeler uyku apne sendromu olan bireylerdeki cinsel sorunların dolaşımdaki testosteron miktarının azalmasıyla ilişkili olduğunu ortaya koymuştur Uyku apne bozukluğuna tabi sertleşme bozukluğu olan hastalarda apnenin cerrahi veya CPAP ile tedavisinden sonradan büyük muhtemelen testesteron düzeylerinin de normale gelmesine ast olarak sertleşme bozukluğunda düzelme saptanmıştır Bilindiği gibi testosteron erkek ve kadında cinsel güdü ile ilişkili bir hormondur ve kandaki düzeyi stresten, uyku ve duygudurumdaki değişikliklerden etkilenir Cinsel sorunlara neden olan tıbbi bir niçin saptandığında, psikolojik nedenler var olan cinsel sorunu olumsuz etkileyeceği için bu hastaların psikiyatrik açıdan da desteklenmesi tedaviyi olumlu etkiler
Uyku esnasında vücudun salgıladığı hormonların uykusuzluk sırasında salgılanamamasının bir etkisi oluyor mu cinsel fonksiyonlarda?
Doğrusu bu konuda net bir şey yokFakat uykusuzluk halinde gerginlik hormonlarından kortizol salınımının arttığını ve testesteron salınımının azaldığı, bu hormonların düzeylerindeki değişikliklerin cinsel istekte azalmaya niçin olduğunu belirten araştırmalar var
Erkekler kadınlara tarafından daha mı pozitif mı etkileniyorlar bu durumdan?
Uykusuzluk, keza kadını hem de erkeği cinsel yönden etkiliyor Ama, erkekler tetkik esnasında cinsel isteksizliklerini kadınlara kadar daha fazla dile getiriyorlar ve yardım arayışına giriyorlar Cinsel isteksizlik ve uyarılma sorunları olan kadınlar cinsel ilişkiye faal olarak katılabilir, fakat erkekte sertleşme problemi cinsel ilişkiyi imkansız ve hırslı kılar böylece, kadınlar çoğunlukla bunu bir sorun olarak dile getirmezler
Vardiya sistemiyle veya gece niyetlenmek zorunda olanlar nasıl etkileniyor bu durumdan?
Vardiyalı çalışanların, alıştırma saatleri dolayısıyla uyku saatlerinin sürekli değişmesi sebebiyle uyku düzenlerinde aralıksız kayma oluyor Teorik olarak bir vardiya saatinin en geç bir hafta içinde değiştirilmesi gerekiyor Eğer bir haftayı geçerse kişinin biyolojik ritmi etkileniyor Yani fiilen çalışanın o vardiya saatlerine armoni sağlamaması gerekiyor Böyle çalışan insanlar, bazen gündüz uyudukları için cinsel fonksiyon bozuklukları da ortaya çıkabiliyor Çünkü gündüz uykusunun kalitesi gece uykusuyla bir olmuyor Ne kadar perdeler kapatılsa, güneş ışığı engellense de gece karanlığındaki ve sessizliğindeki gibi nitelikli bir uyku ortamı olmuyor Vardiya sisteminde çalışanlarda çoğunlukla hayat kalitesinde düşme olduğundan bu hem uykuyu keza de cinsel yaşamı negatif etkileyebilir
Yaş ile uykusuzluk birleştiğinde cinsel fonksiyonlardaki etkisi artıyor mu?
Yaş ilerledikçe zaten uyku bozuklukları, özellikle uykuapne sendromu, daha artı ortaya çıkıyor Çünkü bu dönemde hayat azıcık daha hareketsizleşiyor, insan daha eksik yoruluyor, buna paralel olarak da uyku saatleri kaymaya başlıyorYaşla birlikte, diyabet, hipertansiyon, kolesterol yüksekliği ve kullanılan ilaçlar gibi diğer tıbbi nedenlerle cinsel fonksiyonlarda ister istemez azalma oluyor Bu ikisi birleştiğinde cinsel performansı natürel ancak olumsuz etkiliyor
Fazla uyumanın cinsel fonksiyonlara bir etkisi olabilir mi?
Artı uyumanın cinsel fonksiyona direkt bir etkisi olmaz Fakat fazla uyuma şöyle bir sorun yaratabilir Artı uyuyunca karoser kortizolu fazla fazla salgılıyor, kortizol salgısı artınca da kilo artışı oluyor bu nedenle karoser hantallaşıyor ve hareketler zorlaşıyor Bu da her türlü maddesel ve zihinsel fonksiyon gibi cinsel fonksiyonları da negatif yönde etkiliyor
Uyku ve cinsellik aralarında bundan başka şöyle bir ilişki var Cinsel işlev bozukluklarını atamak için kişiye uyku testi yapılıyor
Uykunun nasıl bir belirleyiciliği var bu testte?
Uyku testi doğru hastanın cinsel probleminin psikolojik mi yahut organik mi olduğunu kesin olarak anlayabiliyoruz Psikiyatrist ve ürologlar bazen bunu ayırt edemediklerinde nokturnal penil tümesans testi yapmamız için bizden yardım isterler
Nasıl gerçekleştiriliyor bu test?
Bu testte, uyku testinde kullandığımız bütün EEG ve kalp elektrotlarının yanı sıra hastanın cinsel organının üstüne de halka şeklinde bir elektrot takarız Cinsel fonksiyonu adi olan her erkek normalde, uykunun, REM dönemi dediğimiz, rüyaların fakat psikolojik nedenlerle iktidarsızlık yaşamış kişilerde genelde sabaha karşı, uykunun REM dönemi dediğimiz rüyaların en fazla görüldüğü periyodunda ereksiyon haline geçer Bu testi uyguladığımızda, eğer uykuda ereksiyon oluyorsa kişide organik bir sorun olmadığını, sorunun psikolojik olduğunu anlıyoruz Ama erkek o sırada ereksiyon olamıyorsa sorunun organik olduğu sonucu ortaya çıkıyor Bu test yüzde 100 ’e yakın bir netice veriyor
Uygulaması basit mı bu testi?
Fazla baskı da bir deneme değil fakat hastalara söylediğimizde bu böylece hoşlarına gitmiyor genellikle Çünkü erkekler cinsel organlarına bir elektrot takılmasından hoşlanmıyorlar Lakin doğrusu uyku testi cinsel işlev bozukluklarının tespit edilmesinde kayda değer bir rol oynuyor
Erkekler bu testi yaptırsa hayatında neler kolaylaşır?
Ilk Önce teşhis konur Sertleşme sorunun temelinde psikolojik nedenler yatıyorsa bu ortaya çıkar ve bu tanıya karşın tedavi uygulanır Eğer sorun psikolojikse mutluluk çubuğu, ilaç gibi çare yöntemleri yerine terapiye yönelinir Lakin tabii bu da tedavinin kolaylaşacağı anlamına gelmiyor
Son olarak bu konuda erkeklere ne önerirsiniz?
Uykularını düzenli bir şekilde alsınlar Ellerinden geldiğince benzer saatte uyuyup aynı saatte kalksınlar, uyku süresine olduğu değin uyudukları saatlere de uyarı etsinler, yatak odasını kitap okumak, TV bakmak, yemek yemek gibi başka amaçlar için kullanmasınlar Kısacası uyku hijyenine uyarı etsinler Çünkü uyku hijyeni ne değin iyi olursa cinsel fonksiyonlar da o kadar iyi olur
h 3Uyku düzeninin cinsellik üstüne etkileri