Bir yere çarpmak, hengame etmek üzere sebepler sonucunda darbe aldığınızda, hasarı alan bölgenin morardığını görürsünüz? Pekala bunun sebebinin ne olabileceğini hiç düşündünüz mü? Neden sert bir darbenin akabinde bedeninizde morluklar oluşuyor?
Aslına bakıldığında bedenimizin her noktasının kana muhtaçlığı vardır. Bu sebeple geniş damarlardan yayılan ince kılcal damarlar bulunur. Tıpkı bir kentin ana caddelerinden ayrılarak meskenlere kadar ulaşmamızı sağlayan sokaklar üzere. Bugün bedeninizde morluk oluşmasının sebebini ve sonrasındaki sürecin nasıl işlediğine bakacağız.
Fiziksel darbe alan yer neden morarır?
Aslında bedende oluşan morlukların çok lakin çok kolay bir açıklaması mevcut: Herhangi bir bölgeye aldığınız darbede derinin altındaki kılcal damarlar hasar görüyor. Bu hasar sonucunda da derinin altındaki yumuşak dokuya kan sızmaya başlayarak bereler oluşuyor. Bu bereler de dışarıdan bakıldığında bir morarma, çürüme formunda görülüyor. Yaşanan kaza anından sonra morluk günden güne farklı renge bürünecektir. Pekala bunun sebebi ne?
Moraran bölgenin güzelleşme süreci nasıl ilerler?
Yumuşak dokuya kılcal damarlar aracılığıyla sızan kan, beden tarafından vakitle emilmeye başlar. Bu süreçte kan içerisindeki unsurlar özümsenip uzaklaştırılır. Unsurlar özümsendikçe de berenin rengi değişmeye başlar. Birinci kademede kanda bulunan demir tarafından güçlü hemoglobin proteini bereye kırmızı bir görünüm verir. Bu süreçte yara hassas ve hayli şiştir. Bu protein bir ila iki gün içerisinde parçalanarak demiri açığa çıkarır. Bunun akabinde yaralı bölge mor bir renge dönüşür. Bir müddet mor halde kalan bere, 1 hafta içerisinde yeşile döner. Yeşile döndüğünde yaranın artık güzelleşmeye başladığı periyoda girilmiş olur. Sonrasındaki haftada yaralı bölge sarı ve kahverengiye dönüşür. Kahverengiye dönüşen bölge, artık düzgünleşme sürecinin son basamağına girmiş olur.
King's College London tabibi Carsten Flohr hususla ilgili şunları söylüyor: "Alyuvar hücreleri kendilerini çevreleyen dokuların içine girdiklerinde ölürler ve bağışıklık sistemini harekete geçirirler. Fagosit denen hücreler de onları içine çeker ve hemoglobini sindirir. Bu, mor mavi rengin sarı ve yeşile; daha sonra da kahverengiye dönüşmesine neden olan hemoglobin unsurudur. Bu dönüşüm iki hafta sürer."
Bu süreç genelde 2 hafta sürse de birtakım ağır yaralanmalarda sürecin 4 haftaya kadar çıkması beklenir. Ayrıyeten bacak ve kollardaki bereler, bedenin öteki bölgelerine nazaran daha geç güzelleşirler.
Moraran bölgenin daha süratli güzelleşmesi için ne yapmak gerekiyor?
Moraran berenin daha süratli güzelleşmesi için öncelikle birinci evrede süratli davranmak gerekiyor. Kaza birinci yaşandığında kılcal damarların kanamasını durdurmak çok kıymetli. Bu noktada berelenen bölgeye buz uygulayabilirsiniz. Ayrıyeten yaralı bölgeyi kalp düzeyinden üst tutarak kan basıncını düşürebilirsiniz. Berenin oluşumunun ikinci gününden itibaren sirkülasyonu artırıp toplanan kanı dağıtmak için her gün moraran bölgeye 10 - 20 dakika ortasında sıcak kompres yapabilirsiniz.
Özellikle göz etrafı ve eklem yerlerine alınan önemli darbeler sonucu oluşan bereler, 1 - 2 günün sonunda hala büyümeye yahut ağrımaya devam ediyorsa bir doktora başvurmanız gerekir.