Günümüzdeki birçok kanser tipi üzere “yemek borusu kanseri” de çevresel etkenlerle yakından bağlantılıdır. ** Bunların başında sigara içmek bölge alır. Bu ve mahsusen yanında alkol alınması yemek borusu kanseri riskini artırmaktadır.
Yemek borusu kanseri kimlerde daha sık görülür?
1. Erkeklerde,
2. Şişmanlarda,
3. Sigara içenlerde,
4. Kronik alkol tüketicilerinde,
5. İleri yaşta,
6. Kronik reflü illetine bağlı Barrett yemek borusu gelişenlerde,
7. Taze meyve ve zerzevatları az tüketen insanlarda,
8. Kaza yahut intihar emeliyle toksik unsur içenlerde
9. Yemek borusu illetlerinden biri olan 'akalazya hastalığı'nda daha sık görülür.
Ayrıyeten çok sıcak içecekler, zerzevat ve meyveden yoksul yağlı öğünler, gastroözofageal reflü (mideden arkaya asitli mide içeriğinin yemek borusuna kaçması) denilen mide asit sıvısının oluşturduğu yemek borusu hasarı da kanser oluşumunu artırmaktadır.
YEMEK BORUSU KANSERİNİN PATOLOJİK TİPLERİ:
Yemek borusu kanseri; yassı hücreli (genelde yemek borusunun üst kısmında) ve adenokarsinom (genelde yemek borusunun alt kısımda) olarak iki farklı tipte olabilir.
TANI:
BELİRTİLER:
Yemek borusu kanseri tanısı çoklukla hastanın şikâyetlerinden yola çıkılarak konulur.
Aşağıdaki belirtilerin kimilerinin varlığı yemek borusu kanseri kuşkusunu uyandırmalıdır;
1. En sık görülen belirti yutma güçlüğüdür. Bu başlangıçta yutulan besinlerin yemek borusundan geçerken takılması biçimindedir. Başlangıçta daha çok katı azıklar yutulamaz iken, vakit içinde hasta su bile içemez,
2.Kusma yahut yutulan besinlerin ağza geri gelmesi,
3. Besinlerin yutulması sırasında ağrı oluşması,
4. Üst karın ortamında yanma hissi yahut ağrı,
5.Tükürük salgısının artması.
6.Kilo kaybı, zayıflama.
7. Ses kısıklığı, öksürük.
Bu belirtiler sair birçok illette da olabileceği için bu yakınmalarınız olursa kesinlikle hekiminize müracaatınız; ek kimi testler ve tetkikler yapılacaktır.
Kan testleri yanında tanıda en çok kullanılan tetkikler ilaçlı yemek borusu grafisi (baryumlu özofagus grafisi) ve endoskopi (ucunda ışıklı bir kamera olan bir kanülle, yemek borusunun incelenmesi) tetkikidir. Endoskopide tıkayan kitle saptanıp doku tanısını doğrulamak için kesim (biyopsi) alınır. Bu kesim mikroskop altında kıymetlendirilir ve kesin tanı netleştirilir.
Illetin yaygınlığının aşamasını pahalandırmak için endoskopi ile ultrason yapılabilir. Bunda tümörün derinliği ölçülür. Bilgisayarlı tomografi (BT) ile marazın öbür yanları tutup tutmadığı saptanmaya çalışılır. Öbür yeni metotlar de (PET-pozitron emisyon tomografisi, MRI-manyetik rezonans inceleme) illetin durumunu kıymetlendirmek için kullanılabilir.
Yemek borusu kanseri nasıl teşhis edilir?
Yemek borusu kanserinin teşhisi için yemek borusunun ilaçlı sinema yahut endoskopi ile incelenmesi yerinde olmaktadır. Lakin marazın yayılım kademesinin anlaşılmasında yahut tedavi sonrası takibi için endoskopik ultrasonografi, BT-bilgisayarlı tomografi, MRI-manyetik rezonans inceleme ve PET-pozitron emisyon tomografisi üzere görüntüleme formülleri kullanılmaktadır.
TEDAVİ:
Yemek borusu kanserinin tedavisinde kullanılan ana tedavi yolları cerrahi, ilaç (kemoterapi) ve şua-ışın (radyoterapi) tedavisidir. Yemek borusu kanserinde en tesirli tedavi tekniği ``cerrahi``dir.
Tedavi biçimi, illetin yaygınlık aşaması ve hastanın umumi sıhhat durumuylada ilgilidir. Kanser erken aşamalarda yakalanabilirse ve hastanın umumî sıhhati güzelse, cerrahi öncelikle düşünülmesi gereken tedavi formülüdür. Ama aksisi bir durum varsa, belirtileri denetim etmek ve marazın ilerlemesini durdurmak emelli öteki tedavi sistemleri uygulanabilir.
Cerrahi Tedavi
Cerrahi tedavinin hedefi;
Yemek borusu uzunluğundan başlayıp karın içine kadar devam eder. Bu konumu ve pek çok hayati organ ve damarlar ile yaptığı yakın komşuluk nedeni ile yemek borusu ameliyatlarının gerçekleştirilmesi başka birçok ameliyattan daha zordur. Ameliyatta kanser, yayılma mümkünlüğü olan bezeleri (lenf nodlarını) de kapsayacak biçimde steril-temiz cerrahi hudutlarla birlikte çıkarılmalıdır (Radikal özefajektomi + Lenfadenektomi).
**Mümkünse geçmişte hiç tümör dokusu bırakmadan cerrahi yapılır. Kanserin konumuna ve seviyesine nazaran göğüs kafesi, karın ve boyun açılabilir.
Güç kaybı ve zayıflama barizse ameliyat öncesi bir mühlet damardan beslenme destek tedavisi gerekebilir.
Kullanılan cerrahi teknikler;
Kanserin yemek borusundaki noktasına nazaran değişik ameliyat biçimleri kullanılır;
1. Açık (klasik) yol
- Yemek borusunun bir kısmının çıkarılması;
- Yemek borusunun tamamının çıkarılması;
2. Laparoskopik ve torakoskopik sistem (Kapalı Ameliyat)
Yemek borusu tedavisindeki kıymetli gelişmelerden biri de tüm bu ameliyatların ENDSOKOPİK (kapalı) olarak yapılabilmesidir.
Yemek borusunun bir kısmı göğüs ortamında bir kısmı da karın ortamında bulunur. Bu nedenle yemek borusu kanserinin ameliyatı, karın kesimi ve göğüs ortamından girilerek en az iki kesi ile yapılır. ENDOSKOPİK yemek borusu kanseri tedavisi, bu yerde en yeni ve tesirli prosedürdür.
Kimi durumlarda yemek borusundaki tümör çıkarılamaz;
Bunun en temel nedenleri;
1. Hastanın umumi durumunun büyük bir ameliyata müsaade vermemesi,
2. Kanserin ameliyatla çıkarılmasının mümkün olmaması ve
3. Kanserin uzak organları tutmasıdır.
Bu biçimde tümörü olduğu konumda bırakılan hastalarda hastayı beslenmesi gayesiyle endoskopik stent, endoskopik MİDEYE TÜP YERLEŞTİRİLMESİ ve ameliyatla by-pass üzere değişik tedavi seçeneklerinden yararlanılabilinir.
RadyoterapiveKemoterapi
Işın tedavisinde (radyoterapi) dışardan yahut içerden güçlü X-ışınları kanserin bulunduğu ortama gönderilir. Kemoterapide ise, kanser hücrelerini öldüren yahut çoğalmasını durduran birtakım ilaçlar kullanılır. Bu da ışın tedavisi üzere, ekseriyetle cerrahiye ek olarak kullanılır. Radyoterapi çoklukla ameliyat ve ilaç tedavisiyle (kemoterapi) birlikte uygulanır.
Bu marazın tedavisi güçlükle, birtakım durumlarda da mümkün değildir.
** Bu nedenle oluşmaması için tedbir almak, birinci olarak sigara içmemek, VE BESLENME ALIŞKANLIKLARINI DÜZELTMEK en düzgün seçeneklerdir..