Yeni Tomacılık Ne Demektir?
Yeni Tomacılık Katolik kilisesinin cağdaşlaştırılmaya calışılan resmi oğretisi Yeniskolastik de denir Aquino'lu ermiş Thomas'nın oğretisini sozde cağdaş bilimsel verilerle uzlaştırır 1879 yılında Papa XIII, Leon tarafından Hıristiyanlığa uygun tek felsefe olarak ilan edilen ve Jaques Maritain (1882) ve Etienne Henri Gilson (1884) gibi duşunurleri de peşine takan Yenitomacılık, metafizik yapısı icinde, nesnel gercekliği savunmak iddiasındadır
Yenitomacılara gore nesnel gerceklik vardır, cunku insanın bilincinin dışındaki butun nesneler de Tanrı tarafından yaratılmıştır Tanrı, insana bu nesnel gercekliği bilsin ve tanısın diye bir us (akıl) vermiştir İnsan elbette, bilincinin dışındaki bu nesnel gercekliği, usunun yardımıyla bilecek ve tanıyacaktır Yenitomacılar, bu konuda, varoluşcuların (egzistansiyalizm) usaaykırıcılıklarını suclarlar ve varoluşculara karşı insan usunu savunurlar
Bu bakımdan, orneğin bir Tanrısız varoluşcuyla bir Tanrıcı Yenitomacının tartışması pek eğlendiricidir Oysa Yenitomacıların bu usculukları, metafizik anlamda bir usculuktur; cunku dinsel dogmalara aykırı bulunan bilimsel gelişmeyi usaaykırı bulmaktadırlar Yenitomacılığa gore doğa, tanrısal duşuncenin ve tarih tanrısal amacın gercekleştirilmesinden ibarettir
Orneğin, Yenitomacı İngiliz tarihcisi A Toynbee: Tarihin, Tanrı'nın esrarlı eliyle yonetilmekte olduğunuve yalnız din kurumunun gercek kurtuluşu ve mutluluğusağlayabileceğini savunmaktadır Toynbee'ye gore, tarih, Tanrı tarafından onceden belirlenmiştirve doğaustu bir niteliktedir Yenitomacılara gore gerceğe uc yoldan erişilir: Bilim, felsefe ve din Ama bunun bir koşulu vardır: Bilim, metafizik felsefeye; metafizik felsefe de dine aykırı olamaz
Yenitomacılara gore bilim, ancak gunluk gercekleri cozumleyebilir, mutlak ve yuce gerceğe yalnız inan yoluyla ulaşılabilir Bilimin amacı, inanı guclendirecek kanıtlar bulmak olmalıdır Yenitomacılık, toresinde de, yapısı gereği ve zorunlu olarak her turlu adaletsizliğe karşı protestonun yerine duayı koyar Yenitomacılığa gore insan bu dunyayı değil, oteki dunyayı duşunmeli, şu gelip gecici konukluğunda başına ne gelirse boyun eğip sonsuz hayatı duşlemelidir 1889 yılında Belcika'nın Louvain Universitesinde kurulan Felsefe Enstitusu ve D Mercier, De Wulf gibi profesorlerinin yonettiği Revue NeoScolastique, Yenitomacılığın yonetim merkezidir Secmeci bir anlayışla Aquino'lu Thomas'nın oğretisini Kant, Schelling ve Hegel idealizmleriyle kaynaştırmıştır
Toplumculuğu olduğu kadar anamalcılığı da eleştirir gorunerek dinsel bir toplum orneği ileri surer ve el altından anamalcılığı destekler Felsefeyle tanrıbilimi aynılaştıran Yenitomacılık, ceşitli vesilelerle papalar tarafından yayımlanan dinselsosyoekonomik genelgelerle surdurulmeye calışılmaktadır Anamalcılığın ve emperyalizmin dinsel savunuculuğunu yapan Yenitomacılık, uretim aracları ustundeki ozel mulkiyeti bir doğal hak sayar ve tanrının buyurduğu bu hakkın dokunulmazlığını ileri surer Bununla beraber, savunusunu gizlemek icin, toplumbilime de el atar ve anamalcılıkla toplumculuktan cok daha tuzel olduğunu soylediği kilise egemenliğine dayanan ucuncu bir toplum duzeni utopyası onerir, arasıra anamalcılığa sudan eleştiriler de yoneltir
Orneğin ekonomik ve siyasal gucun tekeller elinde toplanmasının doğru olmadığını ileri surer, para kazanma hırsının torebilimsel cokuntulere yolactığını soyler, yoksullara karşı daha şefkatli ve comert davranılmasını oğutler Ne var ki bizzat İsa'nın ileri surduğu insan kardeşliği ve eşitliğinin sozunu etmez, yoksulluğun erdemi dogmasını gormezlikten gelir Unlu bir diyalektikcinin dediği gibi, İsa dirilmiş olsa onu bu sacmasapan duşuncelerinden oturu mahkUm etmekten asla cekinmez Cağdaş bilimsel kuramları bozmak (tahrif etmek), saptırmak ve kendine uydurmaya calışmak Yenitomacılığın temel ırasıdır
Başlıca temsilcileri Gilson, Maritain, Raekmeker, Lotze de Fries, G Wetter, Bocenski, Catherin, Brugger, Dampf, ConradMartius, Geyser, Manser, NellBreuning, Sertillanges, J de Vries, MarĞchal, Meyer, Welty vb'larıdır
Yeni Tomacılık Katolik kilisesinin cağdaşlaştırılmaya calışılan resmi oğretisi Yeniskolastik de denir Aquino'lu ermiş Thomas'nın oğretisini sozde cağdaş bilimsel verilerle uzlaştırır 1879 yılında Papa XIII, Leon tarafından Hıristiyanlığa uygun tek felsefe olarak ilan edilen ve Jaques Maritain (1882) ve Etienne Henri Gilson (1884) gibi duşunurleri de peşine takan Yenitomacılık, metafizik yapısı icinde, nesnel gercekliği savunmak iddiasındadır
Yenitomacılara gore nesnel gerceklik vardır, cunku insanın bilincinin dışındaki butun nesneler de Tanrı tarafından yaratılmıştır Tanrı, insana bu nesnel gercekliği bilsin ve tanısın diye bir us (akıl) vermiştir İnsan elbette, bilincinin dışındaki bu nesnel gercekliği, usunun yardımıyla bilecek ve tanıyacaktır Yenitomacılar, bu konuda, varoluşcuların (egzistansiyalizm) usaaykırıcılıklarını suclarlar ve varoluşculara karşı insan usunu savunurlar
Bu bakımdan, orneğin bir Tanrısız varoluşcuyla bir Tanrıcı Yenitomacının tartışması pek eğlendiricidir Oysa Yenitomacıların bu usculukları, metafizik anlamda bir usculuktur; cunku dinsel dogmalara aykırı bulunan bilimsel gelişmeyi usaaykırı bulmaktadırlar Yenitomacılığa gore doğa, tanrısal duşuncenin ve tarih tanrısal amacın gercekleştirilmesinden ibarettir
Orneğin, Yenitomacı İngiliz tarihcisi A Toynbee: Tarihin, Tanrı'nın esrarlı eliyle yonetilmekte olduğunuve yalnız din kurumunun gercek kurtuluşu ve mutluluğusağlayabileceğini savunmaktadır Toynbee'ye gore, tarih, Tanrı tarafından onceden belirlenmiştirve doğaustu bir niteliktedir Yenitomacılara gore gerceğe uc yoldan erişilir: Bilim, felsefe ve din Ama bunun bir koşulu vardır: Bilim, metafizik felsefeye; metafizik felsefe de dine aykırı olamaz
Yenitomacılara gore bilim, ancak gunluk gercekleri cozumleyebilir, mutlak ve yuce gerceğe yalnız inan yoluyla ulaşılabilir Bilimin amacı, inanı guclendirecek kanıtlar bulmak olmalıdır Yenitomacılık, toresinde de, yapısı gereği ve zorunlu olarak her turlu adaletsizliğe karşı protestonun yerine duayı koyar Yenitomacılığa gore insan bu dunyayı değil, oteki dunyayı duşunmeli, şu gelip gecici konukluğunda başına ne gelirse boyun eğip sonsuz hayatı duşlemelidir 1889 yılında Belcika'nın Louvain Universitesinde kurulan Felsefe Enstitusu ve D Mercier, De Wulf gibi profesorlerinin yonettiği Revue NeoScolastique, Yenitomacılığın yonetim merkezidir Secmeci bir anlayışla Aquino'lu Thomas'nın oğretisini Kant, Schelling ve Hegel idealizmleriyle kaynaştırmıştır
Toplumculuğu olduğu kadar anamalcılığı da eleştirir gorunerek dinsel bir toplum orneği ileri surer ve el altından anamalcılığı destekler Felsefeyle tanrıbilimi aynılaştıran Yenitomacılık, ceşitli vesilelerle papalar tarafından yayımlanan dinselsosyoekonomik genelgelerle surdurulmeye calışılmaktadır Anamalcılığın ve emperyalizmin dinsel savunuculuğunu yapan Yenitomacılık, uretim aracları ustundeki ozel mulkiyeti bir doğal hak sayar ve tanrının buyurduğu bu hakkın dokunulmazlığını ileri surer Bununla beraber, savunusunu gizlemek icin, toplumbilime de el atar ve anamalcılıkla toplumculuktan cok daha tuzel olduğunu soylediği kilise egemenliğine dayanan ucuncu bir toplum duzeni utopyası onerir, arasıra anamalcılığa sudan eleştiriler de yoneltir
Orneğin ekonomik ve siyasal gucun tekeller elinde toplanmasının doğru olmadığını ileri surer, para kazanma hırsının torebilimsel cokuntulere yolactığını soyler, yoksullara karşı daha şefkatli ve comert davranılmasını oğutler Ne var ki bizzat İsa'nın ileri surduğu insan kardeşliği ve eşitliğinin sozunu etmez, yoksulluğun erdemi dogmasını gormezlikten gelir Unlu bir diyalektikcinin dediği gibi, İsa dirilmiş olsa onu bu sacmasapan duşuncelerinden oturu mahkUm etmekten asla cekinmez Cağdaş bilimsel kuramları bozmak (tahrif etmek), saptırmak ve kendine uydurmaya calışmak Yenitomacılığın temel ırasıdır
Başlıca temsilcileri Gilson, Maritain, Raekmeker, Lotze de Fries, G Wetter, Bocenski, Catherin, Brugger, Dampf, ConradMartius, Geyser, Manser, NellBreuning, Sertillanges, J de Vries, MarĞchal, Meyer, Welty vb'larıdır